Το Χαμίνι της Μεσογείου

Γράφει ο Κώστας Λάμπος 

claslessdemocracy@gmail.com

http://wwww.classlessdemocracy.blogspot.com,

 

Ο ευρηματικός, ο προφητικός και ανεπανάληπτος Τσάρλι Τσάπλιν, πριν από εκατό ακριβώς χρόνια, την εποχή του βωβού κινηματογράφου, έκανε την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους, που πρωτοπροβλήθηκε με τεράστια επιτυχία το 1921. Όπως όλοι θυμόμαστε, πρωταγωνιστής ήταν, ο Τζάκι Κούγκαν, εκείνο το απίθανο αγοράκι, το Χαμίνι, ρόλος του οποίου ήταν να δημιουργεί επαγγελματικές ευκαιρίες για το ‘μεγάλο αφεντικό του’, σπάζοντας με την σφεντόνα του τα τζάμια των σπιτιών των κατοίκων μιας φτωχοσυνοικίας. Η ιδέα, αντίστοιχα και η ροή του έργου ήταν απλή: Μπροστά το Χαμίνι και σε απόσταση ασφαλείας πίσω του ο τζαμάς έτοιμος να αναλάβει δράση αποκατάστασης της ζημιάς. Η ιστορία μας διδάσκει ότι η ζωή επιφυλάσσει αντίστοιχους ρόλους και για κράτη.

 

Έναν, ακριβώς, αιώνα μετά, ‘γνωστό και μη εξαιρετέο’ μεσογειακό κράτος, πρώην ‘μεγάλο αφεντικό’ ξέπεσε σε ρόλο Χαμινιού, στην υπηρεσία του νέου ‘μεγάλου αφεντικού’ και υπάρχει κάνοντας ζημιές στην ευρύτερη περιοχή για να έχει δουλείες ‘αποκατάστασης και ανασυγκρότησης’ το μεγάλο αφεντικό, ο πειρατής της Υφηλίου, με αντάλλαγμα το ‘νταβατζιλίκι’, δηλαδή, την προστασία του Χαμινιού/ταραξία από τον ηθικό και τον διεθνή Νόμο. Η ιστορία διδάσκει επίσης ότι ο ‘νταβαντζής’ προστατεύει τα Χαμίνια του τόσο από τα άλλα Χαμίνια που θα ήθελαν να είναι στη θέση τους, όσο και από τους αντίπαλους νταβαντζήδες της περιοχής και του πλανήτη. 

 

Ο λόγος, όπως αντιλαμβάνεστε, είναι για την γειτονική μας Τουρκία στο ρόλο του Χαμινιού με την ισλαμοκαπιταλιστική ιδεολογία και για την ‘πέραν του Ατλαντικού Trumpουκοδημοκρατία’ των Ενωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΕΠΑ) στο ρόλο του φορέα του αμερικανισμού, του αφεντικού και ηγεμόνα του κόσμου(1). Για να είμαστε όμως αντικειμενικοί οφείλουμε να διακρίνουμε τους λαούς από τις κυβερνήσεις τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και οι λαοί είναι άμοιροι ευθυνών για τις επιλογές των κυβερνήσεών τους, αφού αυτοί επιλέγουν κυβερνήσεις αντί να αυτοκυβερνώνται, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα που εκφεύγει των ορίων του σημερινού άρθρου. 

 

Η Τούρκικη κυβέρνηση, λοιπόν, έχει αναλάβει υπεργολαβικά τον ρόλο του ταραξία στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, του Αιγαίου, της Ανατολικής, και όχι μόνο, Μεσογείου, της Εγγύς και Μέσης, και όχι μόνο, Ανατολής και της Βόρειας, και όχι μόνο, Αφρικής, διατηρώντας στρατιωτικές βάσεις ή συμμετέχοντας επιλεκτικά σε διάφορες τάχα ‘ειρηνευτικές δυνάμεις’ του ΝΑΤΟ. Ο Ερντογάν κατάλαβε ότι στα πλαίσια της συνεργασίας του με το ‘μεγάλο αφεντικό’ διαμορφώνεται χώρος για να κάνει και δικούς τους σχεδιασμούς.

 

Έτσι για να κρύψει τον ρόλο του Χαμινιού, που ουσιαστικά αφαιρεί οικονομικούς πόρους από τον χειμαζόμενο λαό της Τουρκίας και συνεπάγεται απώλεια πολλών ζωών Τούρκων στρατιωτών στα διάφορα μέτωπα, αποκοιμίζει τον λαό της Τουρκίας με ιδεολογήματα περί αναβίωσης της ‘Μεγάλης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας’, τα οποία αντικειμενικά είναι καταδικασμένα να αποτύχουν γιατί η ανθρωπότητα κινείται στη φορά του βέλους του χρόνου από το Χθες, στο Σήμερα και από εκεί στο Αύριο, που σημαίνει ότι η ιστορία, όπως και ‘το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω’. 

 

Ως Χαμίνι/ταραξίας, λοιπόν, η Τουρκία, προφανώς καθ’ υπόδειξη, υποκίνησε σε κάποιο βαθμό την ‘Αραβική Άνοιξη’ η οποία, αντί του επιθυμητού, για το αφεντικό της, ‘εκσυγχρονισμού’ των Αραβικών κρατών που σημαίνει προσχώρηση, άνευ όρων, στην παγκοσμιοποίηση α λα Αμέρικα, έφερε στην εξουσία το μανιακό πολιτικό Ισλάμ και τους εκλεκτούς της Τούρκικης κυβέρνησης ‘αδερφούς μουσουλμάνους’ στην μεγαλύτερη χώρα της περιοχής, την Αίγυπτο, οι οποίοι χάλαγαν τα σχέδια του Αμερικανισμού για την παγκοσμιοποίηση και γι’ αυτό τους ανάτρεψε. Η Τουρκία όμως του Ερντογάν, υπό την προστασία του, νέου αδίστακτου μπίζνεσμαν προέδρου των Ενωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, αξιοποίησε κάθε περιθώριο αυτής της συνεργασίας για να πραγματοποιήσει το μεγάλο του όνειρο και γι’ αυτό άρχισε να επεκτείνεται ως υποϊμπεριαλιστική δύναμη στην ευρύτερη περιοχή. Έτσι, σήμερα η Τουρκία, που βρίσκεται σε μια κατάσταση μεταξύ Χαμινιού και υποψήφιου αφεντικού, κατάφερε να βρίσκεται μπλεγμένη ως ταραξίας και υποϊμπεριαλιστής σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Κύπρο, στη Λιβύη, στη Συρία, στο Ιράν, στο Κατάρ, στο Σουδάν, στην Αλβανία, στην Σομαλία, στο Αφγανιστάν, στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη, στο Κόσοβο και προσφάτως στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.  

 

Υπάρχει μια πραγματικότητα, η οποία επιτρέπει στην Τουρκία, που είναι μια μεγάλη χώρα, που σημαίνει μια μεγάλη αγορά, να διαπραγματεύεται με το αφεντικό της, ιδιαίτερα από την στιγμή μάλιστα που το αφεντικό της αμφισβητείται και επισκιάζεται από τις ανερχόμενες, παγκόσμιας εμβέλειας, δυνάμεις όπως η Ρωσία, η Κίνα και σε μικρότερο βαθμό η Γερμανία, με την ανοχή, την υποστήριξη και την βοήθεια των οποίων εκβιάζει τις Ενωμένες Πολιτείες να της επιτρέψουν να επεκταθεί, καταπατώντας διεθνή δίκαια, εθνικά δίκαια και δικαιώματα πολλών γειτονικών χωρών, πράγμα που σε μεγάλο βαθμό φαίνεται να το καταφέρνει.  

 

Αυτή τη διάσταση την βλέπουν όλοι και σιγά-σιγά στρέφουν, άλλοι πραγματικά και άλλοι υποκριτικά, την οργή τους ενάντια στην Τουρκία. Αδυνατούν όμως, ή δεν θέλουν, να δουν ολόκληρο το σκηνικό και το παρασκήνιο που θα τους βοηθούσε να κατανοήσουν ποιος τελικά, και πέρα από τα προσωρινά ψίχουλα της Τουρκίας για να τα χάσει κάποια στιγμή μαζί με ‘τ’ αυγά και τα καλάθια’, αποκομίζει τα μεγαλύτερα κέρδη από την συμπεριφορά της Τουρκίας στη περιοχή:  

• Η Γερμανία, ως αφεντικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στηρίζει σε μεγάλο βαθμό αυτή την κυριαρχία της τόσο στην επιλογή των Ενωμένων Πολιτειών να της εκχωρήσουν ρόλο περιφερειακού ηγεμόνα στην ευρύτερη περιοχή προκειμένου να στραφούν προς τα ζωτικότερα συμφέροντά τους με τις χώρες του Ειρηνικού αφενός και στην οικονομική συνεργασία της με την Τουρκία αφετέρου, χωρίς την οποία θα ήταν αναγκασμένη να συμβάλει, ως μέλος και όχι ως αφεντικό της ΕΕ, στην οικονομική και πολιτική σύγκληση των χωρών μελών της, που σημαίνει, στην ανάδειξη της Ε.Ε. σε κρίσιμη προοδευτική, αντιαμερικανική, αντιηγεμονική δύναμη, ικανή να εγγυηθεί έναν, τουλάχιστον δημοκρατικότερο και ειρηνικό, καλύτερο κόσμο(2).

• Η Ρωσία χρειάζεται τόσο για λόγους οικονομικούς, όσο και κύρια για λόγους αμυντικούς την συνεργασία της με την Τουρκία προκειμένου να προστατέψει το λεγόμενο ‘μαλακό υπογάστριό της’ από την αμερικανική διείσδυση στα Βαλκάνια και στην νοτιοανατολική Ευρώπη και γι’ αυτό αναγκάζεται να συνάπτει λυκοσυμμαχίες μαζί της, οι οποίες όμως αποδυναμώνουν τις Ενωμένες Πολιτείες αποδυναμώνοντας τον ‘σιδηρούν βραχίονά τους, το ΝΑΤΟ, χωρίς ωστόσο να κατοχυρώνουν συμφέροντα της Τουρκίας.

• Η Κίνα με την αθόρυβη και συστηματική διείσδυσή της σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη, που έχει βάλει πλώρη για παγκόσμιος ηγεμόνας, φαίνεται να ελέγχει ήδη σε μεγάλο βαθμό την οικονομία, συνεπώς και την διεθνή συμπεριφορά της Τουρκίας, χωρίς ωστόσο να προκαλεί ακόμα αντιδράσεις και ανταγωνισμούς. 

• Οι Ενωμένες Πολιτείες Αμερικής, τέλος, και παρά τα φαινόμενα, είναι η δύναμη που αποκομίζει το σημαντικότερο και το πιο μακροπρόθεσμο όφελος από την συμπεριφορά της Τουρκίας ως Χαμίνι/ταραξίας στην περιοχή και μάλιστα για τέσσερις κυρίως λόγους. Ο πρώτος έχει να κάνει με το γεγονός ότι όλες οι, υπό τουρκική πίεση χώρες, στρέφονται τελικά ικέτες προς τις ΕΠΑ για να μεσολαβήσουν και να τις απαλλάξουν από την πίεση της Τουρκίας με αποτέλεσμα οι αμερικανικές πολυεθνικές, να λεηλατούν τον πλούτο τους χωρίς ωστόσο να τις απαλλάσσει από την τουρκική απειλή, για να μπορεί να τις απομυζά στο διηνεκές. Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι ΕΠΑ με την βοήθεια των τοπικών πραγματικών συμμάχων της, όπως λ. χ. το Ισραήλ, και ελεγχόμενους ‘ενεργειακούς άξονες’, όπως λ. χ. Ισραήλ, Κύπρος Ελλάδα, περνάνε υπό τον άμεσο ή τον έμμεσο έλεγχό τους τον τεράστιο πλούτο των ορυκτών καυσίμων της ευρύτερης περιοχής, οποίος αποτελεί τον αποκλειστικό όρο επιβίωσης των ΕΠΑ ως ηγεμόνα του πλανήτη. Ο τρίτος λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι με τον έλεγχο των ορυκτών καυσίμων της Κύπρου και της Ελλάδας, δηλαδή της ΕΕ, μονιμοποιεί τον ενεργειακό έλεγχο της οικονομίας των ευρωπαϊκών χωρών και αποδυναμώνοντας την Ρωσία καθιστά την ΕΕ μόνιμο αμερικανικό προτεκτοράτο. Ο τέταρτος λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι προσφέροντας εικονική προστασία στα λόγια και με λεόντιες συμφωνίες προστασίας των απειλούμενων ανά τον κόσμο χωρών επεκτείνει το ήδη πυκνό δίκτυο στρατιωτικής ισχύος που αποτελείται από 1.000 περίπου στρατιωτικές βάσεις ανά τον πλανήτη, από τις οποίες οι 800 εκτός ΕΠΑ απειλώντας την ασφάλεια της Ρωσίας, της Κίνας και άλλων ανταγωνιστών και ανυπότακτων χωρών. Από τις περίπου 800 κυριότερες βάσεις εκτός ΗΠΑ, οι περισσότερες βρίσκονται στη Γερμανία (302), στην Ιαπωνία (111), και την νότια Κορέα (106). Στην Ελλάδα μόνο λειτουργούν προς το παρόν, με αυξητικές τάσεις, επτά φανερές αμερικανικές βάσεις που βρίσκονται στην Αλεξανδρούπολη, στη Θεσσαλονίκη, στη Λάρισα, στον Βόλο, στην Ανδραβίδα, στην Καλαμάτα και στην Σούδα.  

• Ο καπιταλισμός με το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο της Μεσογείου κερδίζει παράταση ζωής γιατί την στιγμή που έσβηνε εξαιτίας του τέλους των ορυκτών καυσίμων του πλανήτη βρέθηκαν τα κοιτάσματα της Μεσογείου, αλλά και κύρια εξαιτίας των επιτευγμάτων των επιστημών και της σύγχρονης τεχνολογικής επανάστασης που προσφέρει στην ανθρωπότητα νέα μορφή ενέργειας που στηρίζεται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στη βάση του υδρογόνου(3). Η υδρογονοενέργεια καθιστά εφικτή την πλήρη αποκέντρωση σε επίπεδο χρήστη/ιδιοπαραγωγού άφθονης, φτηνής μέχρι μηδενικού κόστους καθαρής και ασφαλούς ενέργειας, που καταργεί κάθε μορφή οικονομικής κατά συνέπεια κοινωνικής και πολιτικής εξάρτησης σε επίπεδο νοικοκυριού, επιχείρησης, πόλης, κράτους και ανθρωπότητας, πράγμα που επιτρέπει την πλήρη και οριστική αναθεώρηση της φιλοσοφίας της οικονομικής και κοινωνικής αρχιτεκτονικής, με άλλα λόγια την πραγμάτωση ενός καλύτερου κόσμο της ισότητας, της ευημερίας και της ελευθερίας. Ο επεκτατισμός της Τουρκίας και η πολιτική της ‘Γαλάζιας πατρίδας’ αποσκοπούν στην είσοδό της στο στενό κλαμπ των δυνάμεων που ελέγχουν το συγκεντρωτικό ενεργειακό σύστημα, κατά συνέπεια στον σκληρό πυρήνα του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου, πολιτική που θα αποτύχει γιατί όσοι είναι μέσα στο κλαμπ δεν θέλουν ανταγωνιστές και επειδή οι ΕΠΑ επιδιώκουν να μείνουν μόνες και αποκλειστικοί διαχειριστές των παγκόσμιων αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων. 

• Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο μεγάλος χαμένος από όλη αυτή την ιστορία, ενώ θα μπορούσε να είναι ο μεγάλος κερδισμένος αν βέβαια ήταν Ευρωπαϊκή και όχι Γερμανοαμερικάνικη και αν ήταν Ένωση και όχι πλουτοκρατική Λέσχη και προτεκτοράτο των ΕΠΑ με γκαουλάϊτερ την Γερμανία(4). Γιατί αν ήταν πραγματική Ένωση δεν θα άφηνε δυό κράτη-μέλη της, Ελλάδα και Κύπρο, να είναι το κλοτσοσκούφι της Τουρκίας που στέκεται σε πήλινα πόδια και παριστάνει τον νταή για λογαριασμό των νταβαντζίδων του κόσμου. Θα αρκούσε μόνο η αναγνώριση των συνόρων των μελών της ως συνόρων της Ε.Ε. και η ανακήρυξη του ορυκτού πλούτου των μελών της ως ευρωπαϊκού πλούτου και μια αντίστοιχη ενιαία οικονομική, αμυντική και εξωτερική πολιτική για ‘να κάτσει η Τουρκία στα αυγά της’ και να καταστεί περιττή η παρουσία των ΕΠΑ και του ΝΑΤΟ στον Ευρωπαϊκό και Μεσογειακό χώρο. Και αντί, η Ε.Ε., να μπει στον ανταγωνισμό των παραγωγών ορυκτών καυσίμων και να εξαρτάται η επιβίωσή της από ιμπεριαλιστές τροφοδότες της με ορυκτά καύσιμα, θα μπορούσε με την υδρογονοενέργεια, την οποία εδώ και δέκα-δεκαπέντε χρόνια οι Γερμανοί επιστήμονες την παρουσίασαν στην Μέρκελ ως πραγματικότητα που θα μπορούσε να απαλλάξει την γερμανική και την ευρωπαϊκή οικονομία από τις ξένες ενεργειακές εξαρτήσεις και να θέσει την Ευρώπη σε μια τροχιά ανεξαρτησίας, προόδου, ελευθερίας και επιβίωσης της ανθρωπότητας, αυτή αιχμάλωτος του νεογερμανισμού(5) και των Γερμανών μεγαλοκεφαλαιοκρατών προτίμησε να πιθηκίζει μπροστά στα οθωμανικά καθρεφτάκια που της χάρισε ο επίδοξος σουλτάνος σε πρόσφατη επίσκεψή της στο μεγάλο σαράι. Η μόνη μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα που αντιλαμβάνεται το στημένο παιχνίδι της Τουρκίας και των ΕΠΑ είναι η Γαλλία που επιδιώκει μια ανεξάρτητη από την πολιτική του Αμερικανισμού Ευρωπαϊκή Ένωση, αδυνατεί να φέρει αποτέλεσμα και να αλλάξει τους συσχετισμούς αφενός γιατί αυτή η πολιτική είναι ασυνεχής και αφετέρου γιατί αυτή απορρέει από λόγους ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού και γι’ αυτό εύκολα εξουδετερώνεται στο πεδίο της υλοποίησής της. 

Απομένει, συνεπώς, στις δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού του πλανήτη και ιδιαίτερα στους λαούς των ευρωπαϊκών χωρών, να ξανασκεφτούν το δικό τους χρέος απέναντι στις χώρες τους και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που παρά τις όποιες αδυναμίες της παραμένει το σημαντικότερο επίτευγμα σε όλη την ιστορία της Ανθρωπότητας, να επεξεργαστούν ένα σχέδιο, όχι βέβαια για την κατάργησή της, όπως ισχυρίζονται φανατικοί εθνικιστές, γιατί αυτό θα εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των επίδοξων ηγεμόνων που θέλουν μια Ευρώπη να επιστρέψει στον 19ο και στον 20 αιώνα για να σπαράσσεται από εμφύλιες συγκρούσεις και να χρειάζεται ξένους προστάτες. Αλλά για την μετεξέλιξή της σε μια προοδευτική, αντιαμερικανική, αντιηγεμονική, αντικαπιταλιστική, αμεσοδημοκρατική, ουμανιστική Ευρώπη των λαών που θα ολοκληρώσει την διαχρονική στρατηγική της εργαζόμενης ανθρωπότητας(6) για την κοινωνική ισότητα, την ευημερία και την ειρηνική συμβίωση μεταξύ ανθρώπων λαών και εθνών από το τοπικό μέχρι το οικουμενικό επίπεδο. 

 

Οι στιγμές είναι κρίσιμες και αυτό το παιχνίδι με το Χαμίνι της Μεσογείου που δουλεύει ταυτόχρονα για πολλά αφεντικά, τα οποία και τα δουλεύει κανονικά για λογαριασμό του επεκτατικού ισλαμοκαπιταλισμού που πάει μπροστά και εκβιάζει, μακελεύει και καταστρέφει χώρες και λαούς κι’ από πίσω κρυπτόμενο και ως σωτήρας εμφανιζόμενο το μεγάλο αφεντικό του, να λεηλατεί τους λαούς της Ευρώπης, των Βαλκανίων, της Μεσογείου, της Αφρικής, της Αραβίας, της Μέσης και της Άπω Ανατολής και συνολικά του πλανήτη πρέπει να τελειώσει. Αυτό, όμως, μπορεί να συμβεί μόνο με την κατάργηση του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού και η ανθρώπινη ιστορία δείχνει ότι γι’ αυτό υπάρχει μόνο ένας και μοναδικός τρόπος, η κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής(7), ταυτόχρονα με την ταυτόχρονη εγκαθίδρυση σχέσεων αμεσοδημοκρατικής αυτοδιεύθυνσης των κοινωνιών(8) και υποταγής της οικονομικής δραστηριότητας στον απόλυτο κοινωνικό έλεγχο, για να χορτάσει ο παγκόσμιος πληθυσμός ψωμί, παιδεία και ελευθερία, για να επικρατήσει οικουμενική ειρήνη και να ανθίσει ο πολιτισμός του αταξικού Ουμανισμού.  

 

Ο δρόμος που οδηγεί σ’ αυτόν τον καλύτερο τον ανθρωπινότερο κόσμο περνάει μέσα από την αποκαπιταλιστικοποίηση του φαντασιακού μας, της οικονομίας, της κοινωνίας, της ανθρωπότητας και του αστικού πολιτισμού που στηρίζεται πάνω στους σκοταδιστικούς μύθους(9), στην εξουσιαστική ιδεολογία, στην ανισότητα, στον καταστροφικό ανταγωνισμό, στην εκμετάλλευση, στον πόλεμο και στην γενική καπιταλιστική βαρβαρότητα. Ας τολμήσουμε να κάνουμε το πρώτο μικρό βήμα για το μεγάλο ταξίδι, όχι όμως ως εχθροί της Φύσης και κατακτητές του Σύμπαντος, αλλά έλλογες υπάρξεις, ως στολίδι και μοναδική συνείδησή του.

 

Παραπομπές 

 

1. Βλέπε Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και Παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, Παπαζήσης, Αθήνα 2009. 

2. Συλλογικό, (Κώστας Λάμπος επιμέλεια), Ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2020. 

3. Λάμπος Κώστας, Ποιος φοβάται το Υδρογόνο; Η επανάσταση του υδρογόνου, η ελεύθερη ενέργεια και η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από τα ορυκτά καύσιμα και την καπιταλιστική βαρβαρότητα, Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2013. 

4. Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και Γερμανισμός εναντίον Ευρώπης και Προόδου. Βασιλιάδες και Βασίλισσες, άλογα και πιόνια στις μικρές και στις μεγάλες σκακιέρες του αμερικανισμού, στο: http://infonewhumanism.blogspot.gr/2010/03/blog-post.html», 

5. Λάμπος Κώστας, Νεογερμανισμός. Ο νέος εφιάλτης της Ευρώπης; Πολίτες, τεύχος 35/Φεβρουάριος 2012 και 36/Μάρτιος 2012.  

6. Λάμπος Κώστας, Από τον ευρωπαϊκό Ουμανισμό, στην καπιταλιστική βαρβαρότητα ή στον Οικουμενικό Ουμανισμό; Monthly Review, τεύχος Ιούνη 2009 

7. Λάμπος Κώστας, H Γέννηση και ο θάνατος της ατομικής ιδιοκτησίας. Η ατομική ιδιοκτησία ως μήτρα βίας, εξουσίας, ανισότητας, εγκληματικότητας, σκοταδισμού και ανηθικότητας, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2017. 

8. Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία. Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την κοινωνική ισότητα και τον Ουμανισμό, Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2012. 

9. Λάμπος Κώστας, Θεός και κεφάλαιο. Δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2015.

Share