28 Οκτωβρίου 2020

Μία ημέρα πριν η Ελλάδα πει το «ΟΧΙ»! Η θλιμμένη φθινοπωριάτικη Κυριακή, 27 Οκτωβρίου 1940

Εκείνη η Κυριακή (27 Οκτωβρίου 1940) ήταν από τις φθινοπωριάτικες αττικές ημέρες που σχολίαζαν οι δημοσιογράφοι για τη γαλήνια μελαγχολικότητά τους. Ο Π. Παλαιολόγος δεν απέφυγε τον πειρασμό να της αφιερώσει ένα χρονογράφημα, σημειώνοντας πως την χάρηκαν τόσο εκείνοι που βρέθηκαν στην εξοχή, όσο κι εκείνοι που πέρασαν την ημέρα τους σε ένα ασήμαντο πάρκο ή ακόμη και στο μπαλκόνι του σπιτιού τους.
 
Έντονη η γοητεία του φθινοπώρου με τις γαζίες στην ακμή τους και τις προθήκες των ανθοπωλείων γεμάτες φλογάτες ντάλιες, χρυσαφένια και λευκά χρυσάνθεμα. Από το πρωί γεμάτα τα καφενεία, τα γήπεδα και οι κοινόχρηστοι χώροι. Από το απόγευμα μέχρι το βράδυ, όλο και κάπου φρόντιζαν να περνούν τις ώρες της σχόλης τους μικροί και μεγάλοι Αθηναίοι και Αθηναίες.
 
Ραδιόφωνα και ποδόσφαιρο  
 
Όσα σπίτια διέθεταν ραδιόφωνο άκουγαν από τις 8 παρά τέταρτο τη Θεία Λειτουργία και από το απόγευμα μέχρι το βράδυ καντάδες, χαβάγιες αλλά και οπερέτες μέχρι τις τελευταίες ειδήσεις οι οποίες μεταδίδονταν στις 11:20 το βράδυ. Οι περισσότεροι από τους θαμώνες των εκατοντάδων κεντρικών και συνοικιακών καφενείων ρουφούσαν τις Κυριακάτικες εφημερίδες και συζητούσαν το επεισόδιο της Καπέστιτσας, μιας διάβασης κοντά στην Κορυτσά.  
 
Οι Ιταλοί, προσπαθώντας να στήσουν επεισόδιο, έλεγαν ότι ένοπλη ελληνική συμμορία είχε επιτεθεί με πυροβολισμούς και χειροβομβίδες εναντίον αλβανικών φυλακίων. Η Αθήνα διέψευδε το γεγονός λέγοντας πως επί των ελληνοαλβανικών συνόρων δεν είχε συμβεί τίποτα. Ο Νάσος Μπότσης έγραφε ότι «η Ελλάς είναι ένας λαός σκυμμένος εις την τραχείαν δημιουργικήν του προσπάθειαν, διά τον οποίον η ειρήνη είναι ανάγκη πραγματική και βαθεία». 
 
Ραδιόφωνο της εποχής.  
 
Οι ποδοσφαιρόφιλοι κατέκλυζαν το γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας για να παρακολουθήσουν το ντέρμπι της ημέρας που ήταν η αναμέτρηση των μικτών ομάδων Αθηνών και Βόλου. Ο αγώνας διεξαγόταν στο πλαίσιο του Κυπέλλου Πόλεων 1940-41 και έληξε με το συντριπτικό 6-0 υπέρ της θριαμβεύτριας μικτής ομάδας των Αθηνών. Άλλοι πήγαν μέχρι το θέατρο «Ολύμπια» για να παρακολουθήσουν τους πυγμαχικούς αγώνες που είχε οργανώσει η Ομοσπονδία Πυγμαχίας. Ευτυχώς έληξαν χωρίς τις συνήθεις αψιμαχίες οι οποίες ήθελαν τους… φιλάθλους να ανταλλάσσουν περισσότερες γροθιές από εκείνες που έπεφταν στο καναβάτσο από τους αγωνιζόμενους. Αρκετοί ήταν κι εκείνοι που εκμεταλλεύτηκαν τον καιρό για να παρακολουθήσουν τις ιπποδρομίες στο Φάληρο ξοδεύοντας και την τελευταία δραχμή που είχαν στο παντελόνι τους.  
 
Αλάνες και θέατρα  
 
Όσο για τους πιτσιρικάδες περνούσαν την ημέρα τους στις αλάνες των γειτονιών, ενώ τα πιο εύπορα παιδιά απολάμβαναν τις προβολές στο Σινεάκ της λεωφόρου Πανεπιστημίου. Παρακολουθούσαν τον θίασο του διαβολάκου Σπάνκυ αλλά και τα κινούμενα σχέδια του Ντίσνεϊ «Ο Μίκυ και ο Πλούτων αλπινισταί». Ευκαιρίας δοθείσης παρακολουθούσαν και μία παραγωγή της Μεταξικής Εθνικής Οργανώσεως Νεολαίας (ΕΟΝ) με θέμα «Θεσσαλονίκη, Η νύμφη του Θερμαϊκού». Πλούσια ήταν όμως τα θεάματα που μπορούσε, όποιος είχε τη δυνατότητα, να παρακολουθήσει στην Αθήνα, η οποία διέθετε πέντε θέατρα, δεκαπέντε κεντρικούς και δέκα συνοικιακούς κινηματογράφους.
 
Η Κρατική Λυρική Σκηνή παρουσίαζε την Όπερα του Πουτσίνι «Μαντάμ Μπατερφλάι» με πρωταγωνίστρια τη Ζωή Βλαχοπούλου και στο θέατρο «ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ» παιζόταν η παράσταση «Η Κυρία Μποβαρί». Είχε ανέβει την προηγουμένη, παρουσία του Ιωάννη Μεταξά. Το έργο είχε μεταφράσει ο Λέων Κουκούλας και είχε διασκευαστεί σε τρεις πράξεις, ενώ ο Γιώργος Ανεμογιάννης είχε δημιουργήσει είκοσι σκηνογραφικές εικόνες. 
 
Η πρωταγωνίστρια Ζωή Βλαχοπούλου.  
 
Την Έμα Μποβαρί ερμήνευε η απαράμιλλη Μαρίκα Κοτοπούλη, τον φαρμακοποιό υποκρινόταν ο Βασίλης Λογοθετίδης και τους δύο εραστές οι Γεώργιος Παππάς και Δημήτρης Μυράτ. Αυτά συνέβαιναν τη φθινοπωρινή Κυριακή 27 Οκτωβρίου 1940. 
 
Σκηνή από Όπερα του Πουτσίνι «Μαντάμ Μπατερφλάι» της Κρατικής Λυρικής Σκηνής (1940).  
 
Η Δευτέρα που ξημέρωνε έμελε να αφήσει βαθιά τα σημάδια της στην Ελλάδα.  
 
Το δήθεν επεισόδιο  
 
Ωστόσο οι «υποψιασμένοι» σίγουρα θα εντυπωσιάσθηκαν από το γεγονός ότι πέντε ειδήσεις και μόνον στις εφημερίδες αφορούσαν το επεισόδιο στα Ελληνοαλβανικά σύνορα. Όπως προαναφέρθηκε επισήμως παρουσιαζόταν η είσοδος δήθεν ελληνικής ενόπλου συμμορίας, τα ξημερώματα της Παρασκευής, 25 Οκτωβρίου προς Σαββάτο, 26 Οκτωβρίου 1940, στο αλβανικό έδαφος και επιθέσεως με πυροβολισμούς και χειροβομβίδες εναντίον Αλβανικών φυλακίων κοντά στην Κορυτσά. Το σχετικό τηλεγράφημα από το Ιταλικό Πρακτορείο «Στέφανι» ανέφερε πως αντέδρασε άμεσα αλβανική περίπολος αποκρούοντας την εχθρική, εννοείται ελληνική, ομάδα που είχε εισχωρήσει στο Αλβανικό έδαφος. Προσέθετε ακόμη ότι έξι από τους επιτεθέντες Έλληνες συνελήφθησαν, ενώ υπήρχαν δύο Αλβανοί στρατιώτες νεκροί και τρεις τραυματίες.  
 
Η απάντηση ήλθε τάχιστα από το Αθηναϊκό Πρακτορείο, το οποίο έστειλε προς τα τηλεγραφικά πρακτορεία όλου του κόσμου την ανακοίνωση ότι «ουδεμία ελληνική συμμορία εισήλθε δήθεν εις το Αλβανικό έδαφος» και πως ούτε είχε σχηματισθεί, ούτε μπορούσε να σχηματισθεί συμμορία εντός του Ελληνικού εδάφους «δεδομένου ότι αι Ελληνικαί στρατιωτικαί και πολιτικαί αρχαί εξασφαλίζουν αδιατάρακτον την τάξιν». Χαρακτήριζε δε παιδαριώδεις τους περαιτέρω ισχυρισμούς.  
 
Το Αθηναϊκό Πρακτορείο κυριολεκτικώς βομβάρδισε με ανακοινώσεις τα υπόλοιπα διεθνή πρακτορεία φροντίζοντας να εξαφανίσει έστω και τον ελάχιστο δισταγμό που θα μπορούσε να προκύψει από τους Ιταλικούς ισχυρισμούς. Εξάλλου, το πρωτόκολλο που τηρούσαν οι Έλληνες αξιωματικοί στην παραμεθόριο είχε τηρηθεί απολύτως και δεν επέτρεπε παρερμηνείες.
 
Η πραγματικότητα  
 
Όπως αποδείχθηκε βεβαίως εκ των υστέρων και εξ επισήμων Ιταλικών εγγράφων ο Μουσολίνι είχε δώσει εντολή να δημιουργηθεί επεισόδιο, μία-δύο ημέρες πριν από την έναρξη της επιθέσεως. Θα είχε έτσι την δικαιολογία που επιθυμούσε για να κηρύξει τον πόλεμο εναντίον της ουδέτερης Ελλάδος. Αλλά γιατί δεν πρόσεξε το επεισόδιο η κυβέρνηση Ι. Μεταξά; Διότι ο ίδιος είχε σχηματίσει την πεποίθηση πως η ιταλική επίθεση θα γινόταν την άνοιξη. 
 
Μπενίτο Μουσσολίνι  
 
Αυτό τουλάχιστον κατέθεσε σε τηλεγράφημά του προς το Φορέιν Όφφις ο Άγγλος πρεσβευτής στην Αθήνα σερ Τζόν Πάλερετ. Ωστόσο όλα αυτά δεν είχαν καμία σημασία. Η Ελλάδα δεν αιφνιδιαζόταν και ο μηχανισμός αμύνης δεν χαλάρωνε. Όποτε και να ξετιναζόταν το αστροπελέκι του πολέμου θα έβρισκε έτοιμο το αλεξικέραυνο. Οπωσδήποτε, όμως, εκείνη την άτονη 27η Οκτωβρίου δεν ανησύχησε σχεδόν κανείς πραγματικά από το «επεισόδιο».  
 
Ωστόσο η εφημερίδα «Εστία» αφιέρωνε το πρωτοσέλιδο άρθρο της για να στείλει το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση πως η Ελλάδα επιθυμούσε να παραμείνει ουδέτερη. Γνωρίζοντας πόσο καλά παρακολουθούσε την αρθρογραφία η ιταλική πλευρά, διαχειρίστηκε το θέμα με ιδιαίτερα προσεκτικό τρόπο και εκφράζοντας ουσιαστικώς την επίσημη κυβερνητική γραμμή. 
 
Εξέφραζε την πεποίθηση πως οι παρεξηγήσεις ή τυχόν αμφιβολίες που προέκυπταν εξ όσων μετέδιδε το Πρακτορείο «Στέφανι» «θα αρθούν με ευκολίαν» λόγω της αποφασιστικότητος της Ελληνικής Κυβερνήσεως, η οποία είχε φροντίσει τη διάταξη των παραμεθόριων φυλακίων με τέτοιο τρόπο ώστε ήταν αδύνατη η πρόκληση επεισοδίων. «Η Ελλάς ασκούσα οίαν πολιτική εχάραξε και απαρεγκλίτως τηρεί, δεν έχει καμμίαν ανάγκην συμμοριών διά να επιδιώξη οιονδήποτε σκοπόν» τόνιζε η εφημερίδα.  
 
Την ίδια ημέρα, 27 Οκτωβρίου 1940, συνερχόταν το Συνέδριο Αναπήρων Πολέμων Ελλάδος στην αίθουσα Εμποροϋπαλλήλων, με τη συμμετοχή εκείνων που είχαν σακατευτεί την πολεμική δεκαετία 1912-1922. Διαπίστωναν δε ότι είχαν περάσει 18 ειρηνικά χρόνια και οι τάξεις τους είχαν αραιώσει λόγω φυσιολογικών θανάτων. Δεν μπορούσαν να φαντασθούν τι θα ξημέρωνε την επομένη και πως θα άρχιζε μια νέα δεκαετία πλήρης γεγονότων που θα πύκνωναν εκ νέου και ασφυκτικά τις τάξεις τους.  
 
ΠΗΓΗ: taathinaika.gr 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 4:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.