30 Μαΐου 2020
Νεότερα δεδομένα στη θεραπεία της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας
Γράφει ο Γεώργιος Νικ. Μπαλαμούτσος
Νευρολόγος
Κέντρο Πολλαπλής Σκλήρυνσης
Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣκΠ), επίσης γνωστή ως Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ), είναι μια χρόνια, φλεγμονώδης νόσος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ), αποτελώντας μία από τις συχνότερες αιτίες νευρολογικής αναπηρίας σε ανθρώπους νεαρής και μέσης ηλικίας και προσβάλλει συχνότερα το γυναικείο φύλο. Χαρακτηριστικό της νόσου είναι η εμφάνιση εστιών φλεγμονής στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, το συνολικό φορτίο των οποίων συσχετίζεται με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων της νόσου.
Η αιτιολογία της νόσου παραμένει άγνωστη μέχρι και σήμερα, αν και η ενεργοποίηση του μηχανισμού των βλαβών στην ΣκΠ φαίνεται να είναι αυτοάνοση. Tο ανοσοποιητικό σύστημα των ατόμων με Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΑμΠΣ) εκτρέπεται (ανοσιακή εκτροπή), πιθανότατα κάτω από την επίδραση κάποιου εξωγενούς παράγοντα, προκαλώντας τις χαρακτηριστικές απομυελινωτικές εστίες. Το αποτέλεσμα των βλαβών αυτών είναι να διαταράσσεται η μετάδοση των νευρικών ώσεων κατά μήκος του νευρικού συστήματος, οδηγώντας στην εμφάνιση ποικίλων συμπτωμάτων, ανάλογα με την εντόπιση και την έκτασή τους. Τα συχνότερα συμπτώματα που βιώνουν τα ΑμΠΣ έχουν σχέση με την κίνηση, την όραση, την αισθητικότητα, την ισορροπία, το συντονισμό των κινήσεων, τη λειτουργία της κύστης, το συναίσθημα και τη νόηση.
Η αντιμετώπιση της ΣκΠ, είναι πολυεπίπεδη και εξατομικευμένη και ξεκινάει πάντοτε από την έγκαιρη διάγνωση. Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση, τόσο γρηγορότερα θα αρχίσει και η θεραπεία, μειώνοντας τον κίνδυνο μελλοντικής άθροισης αναπηρίας. Τα βασικότερα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στη διάγνωση της νόσου είναι οι νευροαπεικονιστικές εξετάσεις με Μαγνητική Τομογραφία, η Οσφυονωτιαία Παρακέντηση για εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, εξειδικευμένες ανοσολογικές εξετάσεις, τα Προκλητά Δυναμικά κα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμα και σήμερα, η διάγνωση της νόσου παραμένει κλινική και στηρίζεται σε συγκεκριμένα διαγνωστικά κριτήρια.
Αφού τεθεί σωστά η διάγνωση, ακολουθεί η επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Βασικό κριτήριο επιλογής αποτελεί η ενεργότητα της νόσου, με κύριο στόχο τη μείωση της εμφάνισης νέων συμπτωμάτων, ώστε να περιοριστεί μακροπρόθεσμα ενδεχόμενη άθροιση αναπηρίας. Οι φαρμακευτικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της ΣκΠ ονομάζονται ανοσοτροποποιητικές, καθώς επιδρούν στο ανοσοποιητικό σύστημα, τροποποιώντας τη λειτουργία του. Η χρήση τους τις τελευταίες δεκαετίες σαφώς και έχει μεταβάλει τη φυσική πορεία της νόσου, περιορίζοντας τις σοβαρές επιπτώσεις της στη ζωή των ΑμΠΣ, χαρίζοντάς τους καλύτερη ποιότητα ζωής. Τα πρώτα σκευάσματα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν αυτοχορηγούμενα ενέσιμα, ενώ αργότερα εμφανίσθηκαν φάρμακα σε μορφή δισκίων και περιοδικών εγχύσεων. Ήδη στην κλινική πρακτική είναι διαθέσιμα πολλά φάρμακα, με διαφορετικό και στοχευμένο μηχανισμό δράσης το καθένα και συντόμως αναμένεται να είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα και νέα, καινοτόμα σκευάσματα.
Η αντιμετώπιση της νόσου είναι πολυεπίπεδη και σίγουρα δεν αφορά μόνο στο φάρμακο. Σπουδαία βοήθεια προσφέρουν τα εξειδικευμένα προγράμματα σωματικής άσκησης, που προσαρμόζονται στη λειτουργική δυνατότητα του κάθε ασθενούς, καθώς και προγράμματα φυσικοθεραπείας και νευροαποκατάστασης, σε κάθε στάδιο της νόσου, με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργικότητας των ΑμΠΣ.
Καθίσταται επομένως σαφές, ότι η θεραπευτική προσέγγιση είναι ανθρωποκεντρική και το ιδανικό είναι να επιτελείται σε απόλυτα εξειδικευμένα Κέντρα Πολλαπλής Σκλήρυνσης. Στα κέντρα αυτά συνεργάζονται αρμονικά διάφοροι επαγγελματίες υγείας, καθένας από τους οποίους κατέχει συγκεκριμένο και διακριτό ρόλο και περιλαμβάνει νευρολόγο, ιατρό φυσικής αποκατάστασης, φυσικοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, εξειδικευμένο νοσηλευτή, γυμναστή, νευροψυχολόγο, ουρολόγο κα. Από τα αρχικά κιόλας στάδια της νόσου καθορίζεται ένα θεραπευτικό πλάνο, το οποίο δύναται κατά περίσταση να τροποποιηθεί, με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών των ΑμΠΣ.
Συμπερασματικά, ο κλινικός γιατρός διαθέτει πλέον στη φαρέτρα του μια πλειάδα φαρμακευτικών θεραπειών, για όλες τις μορφές της νόσου, με πολλά δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας από το πρώτο κιόλας κλινικό επεισόδιο, ενώ δεκάδες άλλα μόρια και κυτταρικές θεραπείες, όπως είναι η μεταμόσχευση προγονικών κυττάρων (βλαστοκύτταρα), βρίσκονται επί του παρόντος σε φάση ερευνητικών Κλινικών Μελετών, γεμίζοντάς μας με ελπίδα για ακόμα καλύτερο έλεγχο της νόσου στο μέλλον.
πηγή
Νευρολόγος
Κέντρο Πολλαπλής Σκλήρυνσης
Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης
Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣκΠ), επίσης γνωστή ως Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ), είναι μια χρόνια, φλεγμονώδης νόσος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ), αποτελώντας μία από τις συχνότερες αιτίες νευρολογικής αναπηρίας σε ανθρώπους νεαρής και μέσης ηλικίας και προσβάλλει συχνότερα το γυναικείο φύλο. Χαρακτηριστικό της νόσου είναι η εμφάνιση εστιών φλεγμονής στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, το συνολικό φορτίο των οποίων συσχετίζεται με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων της νόσου.
Η αιτιολογία της νόσου παραμένει άγνωστη μέχρι και σήμερα, αν και η ενεργοποίηση του μηχανισμού των βλαβών στην ΣκΠ φαίνεται να είναι αυτοάνοση. Tο ανοσοποιητικό σύστημα των ατόμων με Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΑμΠΣ) εκτρέπεται (ανοσιακή εκτροπή), πιθανότατα κάτω από την επίδραση κάποιου εξωγενούς παράγοντα, προκαλώντας τις χαρακτηριστικές απομυελινωτικές εστίες. Το αποτέλεσμα των βλαβών αυτών είναι να διαταράσσεται η μετάδοση των νευρικών ώσεων κατά μήκος του νευρικού συστήματος, οδηγώντας στην εμφάνιση ποικίλων συμπτωμάτων, ανάλογα με την εντόπιση και την έκτασή τους. Τα συχνότερα συμπτώματα που βιώνουν τα ΑμΠΣ έχουν σχέση με την κίνηση, την όραση, την αισθητικότητα, την ισορροπία, το συντονισμό των κινήσεων, τη λειτουργία της κύστης, το συναίσθημα και τη νόηση.
Η αντιμετώπιση της ΣκΠ, είναι πολυεπίπεδη και εξατομικευμένη και ξεκινάει πάντοτε από την έγκαιρη διάγνωση. Όσο νωρίτερα γίνει η διάγνωση, τόσο γρηγορότερα θα αρχίσει και η θεραπεία, μειώνοντας τον κίνδυνο μελλοντικής άθροισης αναπηρίας. Τα βασικότερα εργαλεία που χρησιμοποιούνται στη διάγνωση της νόσου είναι οι νευροαπεικονιστικές εξετάσεις με Μαγνητική Τομογραφία, η Οσφυονωτιαία Παρακέντηση για εξέταση του εγκεφαλονωτιαίου υγρού, εξειδικευμένες ανοσολογικές εξετάσεις, τα Προκλητά Δυναμικά κα. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμα και σήμερα, η διάγνωση της νόσου παραμένει κλινική και στηρίζεται σε συγκεκριμένα διαγνωστικά κριτήρια.
Αφού τεθεί σωστά η διάγνωση, ακολουθεί η επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής. Βασικό κριτήριο επιλογής αποτελεί η ενεργότητα της νόσου, με κύριο στόχο τη μείωση της εμφάνισης νέων συμπτωμάτων, ώστε να περιοριστεί μακροπρόθεσμα ενδεχόμενη άθροιση αναπηρίας. Οι φαρμακευτικές θεραπείες για την αντιμετώπιση της ΣκΠ ονομάζονται ανοσοτροποποιητικές, καθώς επιδρούν στο ανοσοποιητικό σύστημα, τροποποιώντας τη λειτουργία του. Η χρήση τους τις τελευταίες δεκαετίες σαφώς και έχει μεταβάλει τη φυσική πορεία της νόσου, περιορίζοντας τις σοβαρές επιπτώσεις της στη ζωή των ΑμΠΣ, χαρίζοντάς τους καλύτερη ποιότητα ζωής. Τα πρώτα σκευάσματα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν αυτοχορηγούμενα ενέσιμα, ενώ αργότερα εμφανίσθηκαν φάρμακα σε μορφή δισκίων και περιοδικών εγχύσεων. Ήδη στην κλινική πρακτική είναι διαθέσιμα πολλά φάρμακα, με διαφορετικό και στοχευμένο μηχανισμό δράσης το καθένα και συντόμως αναμένεται να είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα και νέα, καινοτόμα σκευάσματα.
Η αντιμετώπιση της νόσου είναι πολυεπίπεδη και σίγουρα δεν αφορά μόνο στο φάρμακο. Σπουδαία βοήθεια προσφέρουν τα εξειδικευμένα προγράμματα σωματικής άσκησης, που προσαρμόζονται στη λειτουργική δυνατότητα του κάθε ασθενούς, καθώς και προγράμματα φυσικοθεραπείας και νευροαποκατάστασης, σε κάθε στάδιο της νόσου, με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργικότητας των ΑμΠΣ.
Καθίσταται επομένως σαφές, ότι η θεραπευτική προσέγγιση είναι ανθρωποκεντρική και το ιδανικό είναι να επιτελείται σε απόλυτα εξειδικευμένα Κέντρα Πολλαπλής Σκλήρυνσης. Στα κέντρα αυτά συνεργάζονται αρμονικά διάφοροι επαγγελματίες υγείας, καθένας από τους οποίους κατέχει συγκεκριμένο και διακριτό ρόλο και περιλαμβάνει νευρολόγο, ιατρό φυσικής αποκατάστασης, φυσικοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, εξειδικευμένο νοσηλευτή, γυμναστή, νευροψυχολόγο, ουρολόγο κα. Από τα αρχικά κιόλας στάδια της νόσου καθορίζεται ένα θεραπευτικό πλάνο, το οποίο δύναται κατά περίσταση να τροποποιηθεί, με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών των ΑμΠΣ.
Συμπερασματικά, ο κλινικός γιατρός διαθέτει πλέον στη φαρέτρα του μια πλειάδα φαρμακευτικών θεραπειών, για όλες τις μορφές της νόσου, με πολλά δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας από το πρώτο κιόλας κλινικό επεισόδιο, ενώ δεκάδες άλλα μόρια και κυτταρικές θεραπείες, όπως είναι η μεταμόσχευση προγονικών κυττάρων (βλαστοκύτταρα), βρίσκονται επί του παρόντος σε φάση ερευνητικών Κλινικών Μελετών, γεμίζοντάς μας με ελπίδα για ακόμα καλύτερο έλεγχο της νόσου στο μέλλον.
πηγή
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2 σχόλια:
Ευχαριστούμε...
Κι εμεις εσας για την υποστηριξη.
Δημοσίευση σχολίου