8 Σεπτεμβρίου 2019
Μη σε τρομάζει η πείρα των παππούδων
Γράφει ο Βασίλης Καραποστόλης
Πρόσφατα ένα δημοσίευμα σε ιταλική εφημερίδα έφερε ξανά στο φως, μ' έναν απροσδόκητο τρόπο, το πρόβλημα των ηλικιωμένων στον σύγχρονο δυτικό κόσμο. Κάποιος μοναχικός συνταξιούχος δάσκαλος ζητούσε με αγγελία του να υιοθετηθεί από οικογένεια που θα ενδιαφερόταν να αξιοποιήσει τα προσόντα του. Θα μπορούσε να συμβάλλει στη μόρφωση των παιδιών ή των εγγονιών, και γενικά, όπως ο ίδιος έγραφε, να είναι «κοινωνικά χρήσιμος».
Ανεξάρτητα από το τι ανταπόκριση βρήκε η συγκεκριμένη έκκληση, το βέβαιο είναι ότι σήμερα η χρησιμότητα της τρίτης ηλικίας αμφισβητείται χωρίς περιστροφές. Αν κάποιος άνω των 65 ετών ζητήσει να προσφέρει τις γνώσεις του, το πιο πιθανό είναι ότι η προσφορά του θα πέσει στο κενό. Οι γνώσεις αυξάνονται, εξειδικεύονται, τρέχουν πολύ γρήγορα για να τις προλάβει κάποιος με μειωμένη αντοχή στις κούρσες.
Αυτό θα του απαντήσει η αγορά, το ίδιο θα πει και η οικογένεια. Όταν υπάρχουν τόσο ειδικοί φροντιστές και σύμβουλοι, οι γονείς βρίσκουν πως δεν τίθεται θέμα να απευθυνθούν σ' ένα καινούργιο είδος κατ' οίκον παιδαγωγών. Αφού λοιπόν ως προς τις τρέχουσες εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ανάγκες ο ηλικιωμένος υστερεί, σε τι θα μπορούσε να είναι ωφέλιμος; Στη μετάδοση της πείρας, προτείνει η απλή λογική.
Όμως αμέσως εδώ προκύπτουν νέα προβλήματα. Ένας άνθρωπος που έχει δει κι έχει ζήσει πολλά, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα βρει αντίκρυ του αυτιά πρόθυμα να ακούσουν τις διηγήσεις του. Στην κοινωνία των ατομικών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας της γνώμης, κάθε συμβουλή ή υπόδειξη μπορεί να εκληφθεί ως αθέμιτη παρέμβαση. Θίγονται τα προσωπικά δεδομένα, η μυγιάγγιχτη προσωπικότητα και του πιο ανερμάτιστου. Όποιος θελήσει να πει σ' έναν άλλο (ακόμη κι αν αυτός είναι πολύ νεώτερος) τι θα ήταν καλύτερο, κατά τη γνώμη του, να πράξει, κινδυνεύει να φανεί εξουσιαστικός. Συνεπώς ας κρατηθούν οι μεγάλες ηλικίες μακριά από τις μικρές.
Φανταστείτε μια αγγελία γραμμένη από κάποιον με κάμποσα χρόνια στην πλάτη του. «Έχω ζήσει μέσα στις αλλαγές. Γνώρισα τη φτώχεια. Κατόπιν το ξεπέρασμα της φτώχειας και την επιτυχία. Επίσης τον έρωτα, αλλά και την ερωτική απογοήτευση. Και ακόμη, τα σκαμπανεβάσματα της φιλίας - θέλει κανείς αρχάριος να πληροφορηθεί γι' αυτά;».
Τα πρώτα παράδοξα
Το φιλελεύθερο ακροατήριο απαντά: «Όχι. Θα τα μάθουμε μόνοι μας». Κατηγορηματική η δήλωση και ακλόνητη η πεποίθηση ότι το νεαρό άτομο πρέπει να δοκιμάζει τις δικές του δυνάμεις σε οτιδήποτε καινούργιο συναντάει στο δρόμο του. Φυσικά, θα έχει κάποια ενημέρωση για το τι προηγήθηκε, αλλά δεν θα καθορίσει αυτό την πορεία του.
Παρακολουθώντας αυτή την πορεία διαπιστώνουμε πολύ γρήγορα τα παράδοξα της. Με τα πρώτα εμπόδια γεννιούνται ανησυχίες. Μήπως μια αποτυχία στις εξετάσεις τσακίσει την αυτοπεποίθηση του εφήβου; Μήπως μια πρώιμη ερωτική ατυχία τού προκαλέσει ανεπανόρθωτο ψυχικό τραύμα; Η αντίφαση είναι χτυπητή. Από τη μια η οικογένεια και οι ειδήμονες ωθούν τους νέους στο πείραμα, στην αναζήτηση του "εαυτού" τους. Από την άλλη τρομάζουν προκαταβολικά με το τσουρούφλισμα και το γρατσούνισμα που θα υποστεί μοιραία ο τρυφερός βλαστός.
Εκεί ακριβώς θα ήταν δυνατόν να βρεθεί μια θέση για την πείρα. Γιατί ο έμπειρος και μόνον αυτός, μπορεί να πει για το πόσο βαθιά είναι μια πληγή, για το πόσος χρόνος περνάει μέχρι να επουλωθεί. Παρ' όλα αυτά, όσους έπαθαν και έμαθαν τους κρατάνε σε απόσταση. Στους νέους φαίνονται βαρετοί οι γέροι, αλλά γι’αυτό δεν ευθύνονται ούτε οι μεν ούτε οι δε, ευθύνονται οι ενδιάμεσες ηλικίες που παρεμβαίνοντας εμποδίζουν τις παλιές καραβάνες να μιλήσουν για τα όσα ανάποδα τούς έτυχαν και για τις περιπέτειες που πέρασαν αντιμετωπίζοντάς τα.
Εξαιτίας του φόβου των μεσόκοπων για τη φθορά, η γιαγιά και ο παππούς παρουσιάζονται στις νέες γενιές σαν μούμιες, ενώ είναι ακόμη ζωντανοί. Μην τους πλησιάζετε. Δεν έχουν να διηγηθούν παρά μόνο ιστορίες πολύ πραγματικές για να είναι αληθινές. Είναι πλάσματα με παράξενες ιδιότητες. Μπορούν να συσχετίζουν γεγονότα, να συγκρίνουν συμπεριφορές, να προσαρμόζονται στις δυσκολίες και το πιο εξωφρενικό: διαθέτουν επιπλέον και υπομονή. Άχρηστο, πράγματι, υλικό η πείρα, είναι τόσο πυκνή που δεν ξέρει κανείς τι να ξεδιαλέξει απ’αυτή –και, κυρίως, σε τι να την εφαρμόσει αποδοτικά.
πηγή
Πρόσφατα ένα δημοσίευμα σε ιταλική εφημερίδα έφερε ξανά στο φως, μ' έναν απροσδόκητο τρόπο, το πρόβλημα των ηλικιωμένων στον σύγχρονο δυτικό κόσμο. Κάποιος μοναχικός συνταξιούχος δάσκαλος ζητούσε με αγγελία του να υιοθετηθεί από οικογένεια που θα ενδιαφερόταν να αξιοποιήσει τα προσόντα του. Θα μπορούσε να συμβάλλει στη μόρφωση των παιδιών ή των εγγονιών, και γενικά, όπως ο ίδιος έγραφε, να είναι «κοινωνικά χρήσιμος».
Ανεξάρτητα από το τι ανταπόκριση βρήκε η συγκεκριμένη έκκληση, το βέβαιο είναι ότι σήμερα η χρησιμότητα της τρίτης ηλικίας αμφισβητείται χωρίς περιστροφές. Αν κάποιος άνω των 65 ετών ζητήσει να προσφέρει τις γνώσεις του, το πιο πιθανό είναι ότι η προσφορά του θα πέσει στο κενό. Οι γνώσεις αυξάνονται, εξειδικεύονται, τρέχουν πολύ γρήγορα για να τις προλάβει κάποιος με μειωμένη αντοχή στις κούρσες.
Αυτό θα του απαντήσει η αγορά, το ίδιο θα πει και η οικογένεια. Όταν υπάρχουν τόσο ειδικοί φροντιστές και σύμβουλοι, οι γονείς βρίσκουν πως δεν τίθεται θέμα να απευθυνθούν σ' ένα καινούργιο είδος κατ' οίκον παιδαγωγών. Αφού λοιπόν ως προς τις τρέχουσες εκπαιδευτικές και επαγγελματικές ανάγκες ο ηλικιωμένος υστερεί, σε τι θα μπορούσε να είναι ωφέλιμος; Στη μετάδοση της πείρας, προτείνει η απλή λογική.
Όμως αμέσως εδώ προκύπτουν νέα προβλήματα. Ένας άνθρωπος που έχει δει κι έχει ζήσει πολλά, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα βρει αντίκρυ του αυτιά πρόθυμα να ακούσουν τις διηγήσεις του. Στην κοινωνία των ατομικών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας της γνώμης, κάθε συμβουλή ή υπόδειξη μπορεί να εκληφθεί ως αθέμιτη παρέμβαση. Θίγονται τα προσωπικά δεδομένα, η μυγιάγγιχτη προσωπικότητα και του πιο ανερμάτιστου. Όποιος θελήσει να πει σ' έναν άλλο (ακόμη κι αν αυτός είναι πολύ νεώτερος) τι θα ήταν καλύτερο, κατά τη γνώμη του, να πράξει, κινδυνεύει να φανεί εξουσιαστικός. Συνεπώς ας κρατηθούν οι μεγάλες ηλικίες μακριά από τις μικρές.
Φανταστείτε μια αγγελία γραμμένη από κάποιον με κάμποσα χρόνια στην πλάτη του. «Έχω ζήσει μέσα στις αλλαγές. Γνώρισα τη φτώχεια. Κατόπιν το ξεπέρασμα της φτώχειας και την επιτυχία. Επίσης τον έρωτα, αλλά και την ερωτική απογοήτευση. Και ακόμη, τα σκαμπανεβάσματα της φιλίας - θέλει κανείς αρχάριος να πληροφορηθεί γι' αυτά;».
Τα πρώτα παράδοξα
Το φιλελεύθερο ακροατήριο απαντά: «Όχι. Θα τα μάθουμε μόνοι μας». Κατηγορηματική η δήλωση και ακλόνητη η πεποίθηση ότι το νεαρό άτομο πρέπει να δοκιμάζει τις δικές του δυνάμεις σε οτιδήποτε καινούργιο συναντάει στο δρόμο του. Φυσικά, θα έχει κάποια ενημέρωση για το τι προηγήθηκε, αλλά δεν θα καθορίσει αυτό την πορεία του.
Παρακολουθώντας αυτή την πορεία διαπιστώνουμε πολύ γρήγορα τα παράδοξα της. Με τα πρώτα εμπόδια γεννιούνται ανησυχίες. Μήπως μια αποτυχία στις εξετάσεις τσακίσει την αυτοπεποίθηση του εφήβου; Μήπως μια πρώιμη ερωτική ατυχία τού προκαλέσει ανεπανόρθωτο ψυχικό τραύμα; Η αντίφαση είναι χτυπητή. Από τη μια η οικογένεια και οι ειδήμονες ωθούν τους νέους στο πείραμα, στην αναζήτηση του "εαυτού" τους. Από την άλλη τρομάζουν προκαταβολικά με το τσουρούφλισμα και το γρατσούνισμα που θα υποστεί μοιραία ο τρυφερός βλαστός.
Εκεί ακριβώς θα ήταν δυνατόν να βρεθεί μια θέση για την πείρα. Γιατί ο έμπειρος και μόνον αυτός, μπορεί να πει για το πόσο βαθιά είναι μια πληγή, για το πόσος χρόνος περνάει μέχρι να επουλωθεί. Παρ' όλα αυτά, όσους έπαθαν και έμαθαν τους κρατάνε σε απόσταση. Στους νέους φαίνονται βαρετοί οι γέροι, αλλά γι’αυτό δεν ευθύνονται ούτε οι μεν ούτε οι δε, ευθύνονται οι ενδιάμεσες ηλικίες που παρεμβαίνοντας εμποδίζουν τις παλιές καραβάνες να μιλήσουν για τα όσα ανάποδα τούς έτυχαν και για τις περιπέτειες που πέρασαν αντιμετωπίζοντάς τα.
Εξαιτίας του φόβου των μεσόκοπων για τη φθορά, η γιαγιά και ο παππούς παρουσιάζονται στις νέες γενιές σαν μούμιες, ενώ είναι ακόμη ζωντανοί. Μην τους πλησιάζετε. Δεν έχουν να διηγηθούν παρά μόνο ιστορίες πολύ πραγματικές για να είναι αληθινές. Είναι πλάσματα με παράξενες ιδιότητες. Μπορούν να συσχετίζουν γεγονότα, να συγκρίνουν συμπεριφορές, να προσαρμόζονται στις δυσκολίες και το πιο εξωφρενικό: διαθέτουν επιπλέον και υπομονή. Άχρηστο, πράγματι, υλικό η πείρα, είναι τόσο πυκνή που δεν ξέρει κανείς τι να ξεδιαλέξει απ’αυτή –και, κυρίως, σε τι να την εφαρμόσει αποδοτικά.
πηγή
Κατηγορία Θέματος
Θέματα Παιδείας,
Κοινωνικά θέματα,
Κρίσεις και απόψεις,
Παγκοσμιοποίηση
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου