4 Ιανουαρίου 2019

Από τη γλαύκα στο ευρώ – Η μεταπολεμική περίοδος

Γράφει ο Κωνσταντίνος Κόλμερ
Φθινόπωρο του 1929 ο κόσμος εδοκιμάσθη από μία πρωτοφανή και βαθιά οικονομική κρίση, εξ αιτίας της υστερήσεως της διεθνούς ζητήσεως εμπορευμάτων, που ήταν αποτέλεσμα λανθασμένων νομισματικών χειρισμών στην Αμερική. Κυρίως όμως, συνέβη λόγω της αποφυγής διασώσεως των τραπεζών υπό των κυβερνήσεων που δημιούργησε ο πανικός του κοινού. Η Μεγάλη Βρετανία εγκατέλειψε το 1931 τη χρυσή βάση του νομίσματος που είχε επαναφέρει μετά τον πόλεμο και η ελληνική κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση αποσυνδέθηκε από την αγγλική λίρα και προσεκολλήθη στο αμερικανικό δολάριο, χωρίς όμως να μετατρέψει τα συναλλαγματικά της αποθέματα σε δολάρια.
Ως συνέπεια, προεκλήθη πανικός στο ελληνικό κοινό και η νεαρά Τράπεζα της Ελλάδος είδε το αποθεματικό κάλυμμα της νομισματικής κυκλοφορίας να εξαντλείται. Σε μία δραματική προσπάθεια, η κυβέρνηση ήρε τη μετατρεψιμότητα της δραχμής και επέβαλε αυστηρούς συναλλαγματικούς ελέγχους, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της καταστάσεως λόγω διακοπής της εισροής μεταναστευτικών εμβασμάτων.

«Η νεαρά τότε δημοκρατία είχε χάσει τα ενδύματά της και ήταν γυμνή. Ήταν θέμα χρόνου να ενδυθεί στο χακί». Μετά από διάφορα κοινοβουλευτικά παρατράγουδα και την παλιννόστηση του βασιλέα Γεωργίου Β’, εκηρύχθη η δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά στις 4 Αυγούστου 1936. Χωρίς ο Μεταξάς να γνωρίζει τον Τζων Μέϋναρντ Κέϋνς, εφήρμοσε κεϋνσιανή οικονομική πολιτική ενισχύσεως της δημοσίας δαπάνης (ζητήσεως), ταυτοχρόνως με την ενίσχυση της εθνικής παραγωγής και απασχολήσεως (προσφοράς).

Το ισοζύγιο στην οικονομία, υπό τον διάσημο διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Κυριάκο Βαρβαρέσο, επέτυχε τη μείωση της ανεργίας και την αμυντική προετοιμασία της χώρας ενόψει νέων απειλών από την Ιταλία και Βουλγαρία. Κι αυτό, χωρίς να παραμεληθεί η πρόνοια για την εργαζομένη τάξη (ίδρυση του ΙΚΑ, καθιέρωση της κυριακάτικης αργίας, πολιτική αυτάρκειας τροφίμων, έλεγχος τιμών).

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος άρχισε τον Σεπτέμβριο του 1939, όταν η Γερμανία επετέθη κατά της Πολωνίας. Η σύμμαχός της, η φασιστική Ιταλία διέβη τα ελληνοαλβανικά σύνορα την 28η Οκτωβρίου 1940, αλλά δεν βρήκε την Ελλάδα απροετοίμαστη. Με την οικονομική και στρατιωτική συμπαράσταση της Βρετανίας, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις όχι μόνον αντέστησαν, αλλά μπόρεσαν να αναστρέψουν την ιταλική επίθεση. Το τελευταίο προκάλεσε τον Απρίλιο του 1941 την επέμβαση της Γερμανίας, η οποία πλήρωσε βαρύ τίμημα από την ελληνική αντίσταση επί δύο μήνες, γεγονός που έπαιξε σοβαρό ρόλο στην κλίση της πλάστιγγος του πολέμου υπέρ των δυτικών δυνάμεων και της σοβιετικής Ρωσίας.

Τριπλή Κατοχή 

Η Ελλάδα κατελήφθη από τρεις φασιστικές χώρες: Γερμανία, Ιταλία και Βουλγαρία. Η τριπλή Κατοχή εχαρακτηρίσθη από καταλήστευση της ελληνικής οικονομίας από το Γ’ Γερμανικό Ράϊχ, εκτεταμένη ανεργία, πληθωρισμό και πείνα του ελληνικού λαού. Επιπλέον, χαρακτηρίσθη από τρομοκρατία των ομήρων και εκτελέσεις στις πόλεις και στην ύπαιθρο, υπό της Βέρμαχτ και των Βουλγάρων επί μίαν τριετίαν. 

Την απελευθέρωση τον Οκτώβριο του 1944 επακολούθησε το κομμουνιστικό κίνημα της 3ης Δεκεμβρίου για την κατάκτηση της εξουσίας. Οι προσπάθειες ανασυστάσεως του κράτους προσέκρουσαν στην επισιτιστική κρίση, στην ταχεία άνοδο των τιμών καταναλωτού και στη χρυσοφιλία. Η ελληνική κοινωνία εσώθη χάρις στη βρετανική οικονομική και επισιτιστική βοήθεια. Τον Μάρτιο του 1947 εσώθη από την κομμουνιστική ανταρσία, χάρις στην αμερικανική παρέμβαση με το δόγμα Τρούμαν και το σχέδιο Μάρσαλ.

Η αμερικανική βοήθεια, όμως, εδαπανήθη κατά σημαντικό μέρος για την καταστολή του ανταρτικού κινήματος στα ελληνικά βουνά, αντί να γίνει παραγωγικές επενδύσεις. Η ανασυγκρότηση καθυστέρησε στη χώρα μας, εν αντιθέσει με τις άλλες της Ευρώπης, περιλαμβανομένης και της Γερμανίας, η οποία ουδέποτε κατέβαλε τα όσα ζημίωσε την Ελλάδα.

Η σταθεροποίηση του νομισματικού συστήματος επεχειρήθη από τον Σβώλο τον Νοέμβριο του 1944, με την καθιέρωση της νέας δραχμής σε αναλογία 1 νέας προς 50 δισ. κατοχικές και με διαγραφή των καταθέσεων. Ωστόσο, η έλλειψη δημοσίων εσόδων έβαλε πάλι μπροστά την εκτυπωτική μηχανή (χαρτονομισμάτων), με εγγύηση τα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας στο εξωτερικό ύψους 43 εκατ. λιρών στερλινών. Ακολούθησε υποτίμηση της νέας δραχμής, από 600 ανά λίρα στις 2.000 και εν συνεχεία στις 20.000 δρχ. Έναντι του δολαρίου στις 5.000 δρχ.

Ούτε, όμως, και αυτές οι αναπροσαρμογές μπόρεσαν να σταματήσουν τον πληθωρισμό και τη χρυσοφιλία (για πολιτικούς κυρίως λόγους), έως ότου η κυβέρνηση του στρατάρχη Αλεξάνδρου Παπάγου επέτυχε το 1953 την ποθητή σταθεροποίηση στις 30.000 δρχ. ανά δολάριο με την εν συνεχεία περικοπή των τριών μηδενικών. Από το 1953 έως το 1974, η ισοτιμία των 30 δρχ. ανά δολάριο διετηρήθη αμετάβλητη, ο πληθωρισμός ετιθασεύθη, οι επενδύσεις και η οικονομική ανάπτυξη έφθασαν στα υψηλότερα επίπεδα διεθνώς.

Η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967 συνέχισε την αναπτυξιακή πορεία και τη φιλολαϊκή πολιτική επί εξαετίαν, μέχρις ότου ανετράπη από μία ομάδα αξιωματικών που επεδίωξαν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Αποτέλεσμα ήταν η τουρκική εισβολή στη Μεγαλόνησο, η οποία ολοκληρώθηκε επί Μεταπολιτεύσεως. Η επάνοδος της χώρας στη δημοκρατία επέτρεψε την ένταξή της στην ΕΟΚ που είναι ένας οργανισμός «κατά συνθήκην», δυσλειτουργικός, όταν επιλαμβάνεται οικονομικών προβλημάτων.

Η Ελλάδα υιοθετεί το ευρώ

Εν τούτοις, το 2002 η Ελλάδα υιοθέτησε το ευρώ, με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους ζωής στο υπερτριπλάσιο, χωρίς όμως την αύξηση των εργατικών αμοιβών και του εθνικού προϊόντος. Μετά την χρηματοπιστωτική κρίση του 2010, η ανεργία εκτοξεύθη στο 30% και οι γεννήσεις μειώθησαν κατά 25.000 ετησίως, με υπέρτερες τις αφίξεις των λαθρομεταναστών από Ασία και Αφρική.

Η διατήρηση της χώρας στην Ευρωζώνη το 2015 επέφερε την ανεργία ενός εκατομμυρίου Ελλήνων και το κλείσιμο 200.000 επιχειρήσεων στο εσωτερικό. Η έλλειψη ρευστότητος και η εντεύθεν ανεργία εξώθησε στην αποχώρηση 500.000 νέων Ελλήνων στο εξωτερικό για την ανεύρεση εργασίας και εισοδήματος. Η αύξηση του εξωτερικού χρέους δεν ανεκόπη και έφθασε το 2018 το 182% του ΑΕΠ από 100% το 2009.

Χωρίς την ύπαρξη εθνικού νομίσματος δεν είναι δυνατή η έξοδος από την παρατεταμένη ύφεση της οικονομίας και την αθρόα εισροή λαθρομεταναστών, αλλά δεν μπορεί να υπάρξει Ελλάδα χωρίς τους Έλληνες. Η τύχη του ελληνικού λαού εξαρτάται από την αξιολόγηση της γεωπολιτικής και γεωοικονομικής αξίας, από την εξωτερική και την οικονομική πολιτική που θα εφαρμόσει μία μελλοντική κυβέρνηση. 

Μέρος 3/3 από την προδημοσίευση του νέου βιβλίου του Κωνσταντίνου Κόλμερ, Η γεωπολιτική υπεραξία της Ελλάδος, εκδ.Λιβάνη, σελ.217. 

πηγή

Δείτε το 2ο μέρος ΕΔΩ 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 2:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.