11 Οκτωβρίου 2017
Συνύπαρξη αρχών ανωτερότητας και πολιτικός ρεαλισμός κατά τους Μηδικούς πολέμους.
Γράφει ο Αλέξανδρος Δρίβας*
Σε μια πολύ ωραία κουβέντα μέσω σχολίων που είχαμε χθες με φίλους για το 1940, την ελληνική επιτυχία και πώς αυτήν πήγαν να την καταχραστούν οι Βρετανοί, εύκολα κανείς μπορεί να βγάλει ως συμπέρασμα το "και λοιπόν; έτσι συμβαίνει πάντα". Σε αντίθεση με τον κόσμο της μετά Βεσταφαλίας εποχής (1648) που ουσιαστικά έβαλε σύνορα μεταξύ ρεαλισμού και ιδεαλισμού, στο Ελληνικό Κοσμοσύστημα, συνυπάρχουν.
Ένα τρανό παράδειγμα είναι ο Θεμιστοκλής. Ο περί ου ο λόγος, έχει αδικηθεί πάρα πολύ λόγω της ύπαρξης πολλών ηγετικών φυσιογνωμιών, όμως χάρη σε αυτόν η Ελλάδα είναι μέχρι σήμερα μια τεράστια ναυτική δύναμη. Πώς έγινε αυτό και πώς επικράτησε ο Θεμιστοκλής στο προκλητικό αθηναϊκό περιβάλλον των πρωτείων και δευτερείων;
Αρχικά ο Θεμιστοκλής εξόρισε όλους τους πολιτικούς του αντιπάλους, εις εκ των οποίων ήταν ο Αριστείδης. Ο Θεμιστοκλής διείδε πως η ασφάλεια και η ευημερία της Αθήνας θα κρινόταν στα κύματα. Η κόντρα της Αθήνας και της Αίγινας τον έκανε να αποφασίσει να πείσει (με κάθε μέσο και τρόπο) τον διπλασιασμό των αθηναϊκών πλοίων (100 τριήρεις ναυπήγησε με χρήματα εκμετάλλευσης των μεταλλείων του Λαυρίου).
Ο Ελληνικός κόσμος εκείνη την περίοδο άφηνε ανοικτό παράθυρο εισόδου στα πολιτικά πράγματα των πόλεων-κρατών στους Πέρσες και ο Θεμιστοκλής γνώριζε οτι πολλοί πολιτικοί στην Αθήνα είχαν μηδίσει. Έτσι όταν το 481π.Χ ήρθε ο απεσταλμένος των Περσών για να ζητήσει τη διάθεση της Αττικής προς όφελος των Περσών, ο Θεμιστοκλής χρησιμοποίησε ένα άλλοθι για να εκτελέσει τον Πέρση διπλωμάτη. Τον κατηγόρησε για χρήση της ελληνικής γλώσσας σε ελληνκό έδαφος από βάρβαρο που εκστόμισε απειλές και έτσι, προκάλεσε ένα τρόπον τινά, casus belli δίνοντας ταυτόχρονα το σήμα στην αθηναϊκή ελίτ οτι με τους Πέρσες δε θα υπάρξει συμβιβασμός.
Ο Θεμιστοκλής, γεφύρωσε τον πατριωτισμό και την αίσθηση πολιτιστικής υπεροχής απέναντι στους Πέρσες, με την πραγματιστική πολιτική και το απέδειξε στην Κόρινθο όπου ήταν η πρώτη μελλοντική εικόνα ένωσης των ελληνικών πόλεων, προοικονομώντας τις απόψεις του Ισοκράτη έναντι του κοντόφθαλμου Δημοσθένη. Στους Δελφούς, ο χρησμός ερμηνεύτηκε κατά το δοκούν από τον Θεμιστοκλή (όπως έκανε και ο Μ. Αλέξανδρος) και πλήρωσε ιερείς στην Αθήνα να δώσουν χρησμούς νίκης ώστε να μην καμφθεί το φρόνημα των πολιτών και μετέφερε εντός πλοίων φίδια (ιερά ζώα στην Αθήνα-το ιερό φίδι του Ερεχθέα και η μη εμφάνισή του για μέρες, ήταν σημάδι από τη θεά Αθηνά για εκκένωση της Αθήνας που τόσο πολύ επιθυμούσε ο Θεμιστοκλής) και ιερά αντικείμενα, έτσι ώστε να φανούν ως θείες επιφάνειες και πρόνοιες.
Τα "ξύλινα τείχη" των Δελφών δεν ερμηνεύτηκαν ως αυτά της Ακροπόλεως αλλά ως ενίσχυση του αθηναϊκού στόλου. Ο Θεμιστοκλής έστειλε έναν Έλληνα που ευνοήθηκε από τους Πέρσες (και έτσι θα τον πίστευαν) να δώσει μια πληροφορία οτι οι Έλληνες θα επιτίθεντο από τη δυτική πλευρά της Σαλαμίνας και έτσι από τα 1.200 πλοία των Περσών, τα 200 πήγαν στην φάκα του Θεμιστοκλή. Ταυτόχρονα, ο στόχος του ήταν να τιμωρεί όσους μήδισαν και τους εκτελούσε αφού πρώτα τους υποχρέωνε να πληρώσουν χρήματα. Για όσους δεν είχε αποδείξεις προδοσίας, τους φυλάκιζε.
Μολονότι ο Θεμιστοκλής είχε προσωπικές φιλοδοξίες, σεβάστηκε το σπαρτιατικό αίτημα για μη ανάθεση της αρχηγίας από Αθηναίο και δέχθηκε τον Ευρυβιάδη τον Σπαρτιάτη Ναύαρχο ως επικεφαλής (η Σπάρτη διέθεσε 16 πλοία) και μοιρασε ένα τεράστιο χρηματικό ποσο που έδωσαν οι Ερετριείς σε Κόρινθο, Σπάρτη (και Αθήνα) για να μην υπάρχει καταστροφή του άξονα της συμμαχίας.
Η χρήση πολλών ελιγμών, πολλών συμβόλων και πρακτικών και η ένωση αυτών δείχνουν πάντα το δρόμο για στρατηγικές επιτυχίες καθώς η συνεχής μίξη όλων αυτών, μειώνουν την εχθρογνωσία του αντιπάλου. Σε αντίθεση με άλλους λαούς, ποτέ ο ελληνικός κόσμος δεν ακολουθούσε ένα δόγμα-τυφλοσούρτη ή κάποιον 'μηχανισμό'παρά μόνο μελετούσε τις ανάγκες της περίστασης ανά περίπτωση.
*Υποψήφιος Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου
Geopolitics
Σε μια πολύ ωραία κουβέντα μέσω σχολίων που είχαμε χθες με φίλους για το 1940, την ελληνική επιτυχία και πώς αυτήν πήγαν να την καταχραστούν οι Βρετανοί, εύκολα κανείς μπορεί να βγάλει ως συμπέρασμα το "και λοιπόν; έτσι συμβαίνει πάντα". Σε αντίθεση με τον κόσμο της μετά Βεσταφαλίας εποχής (1648) που ουσιαστικά έβαλε σύνορα μεταξύ ρεαλισμού και ιδεαλισμού, στο Ελληνικό Κοσμοσύστημα, συνυπάρχουν.
Ένα τρανό παράδειγμα είναι ο Θεμιστοκλής. Ο περί ου ο λόγος, έχει αδικηθεί πάρα πολύ λόγω της ύπαρξης πολλών ηγετικών φυσιογνωμιών, όμως χάρη σε αυτόν η Ελλάδα είναι μέχρι σήμερα μια τεράστια ναυτική δύναμη. Πώς έγινε αυτό και πώς επικράτησε ο Θεμιστοκλής στο προκλητικό αθηναϊκό περιβάλλον των πρωτείων και δευτερείων;
Αρχικά ο Θεμιστοκλής εξόρισε όλους τους πολιτικούς του αντιπάλους, εις εκ των οποίων ήταν ο Αριστείδης. Ο Θεμιστοκλής διείδε πως η ασφάλεια και η ευημερία της Αθήνας θα κρινόταν στα κύματα. Η κόντρα της Αθήνας και της Αίγινας τον έκανε να αποφασίσει να πείσει (με κάθε μέσο και τρόπο) τον διπλασιασμό των αθηναϊκών πλοίων (100 τριήρεις ναυπήγησε με χρήματα εκμετάλλευσης των μεταλλείων του Λαυρίου).
Ο Ελληνικός κόσμος εκείνη την περίοδο άφηνε ανοικτό παράθυρο εισόδου στα πολιτικά πράγματα των πόλεων-κρατών στους Πέρσες και ο Θεμιστοκλής γνώριζε οτι πολλοί πολιτικοί στην Αθήνα είχαν μηδίσει. Έτσι όταν το 481π.Χ ήρθε ο απεσταλμένος των Περσών για να ζητήσει τη διάθεση της Αττικής προς όφελος των Περσών, ο Θεμιστοκλής χρησιμοποίησε ένα άλλοθι για να εκτελέσει τον Πέρση διπλωμάτη. Τον κατηγόρησε για χρήση της ελληνικής γλώσσας σε ελληνκό έδαφος από βάρβαρο που εκστόμισε απειλές και έτσι, προκάλεσε ένα τρόπον τινά, casus belli δίνοντας ταυτόχρονα το σήμα στην αθηναϊκή ελίτ οτι με τους Πέρσες δε θα υπάρξει συμβιβασμός.
Ο Θεμιστοκλής, γεφύρωσε τον πατριωτισμό και την αίσθηση πολιτιστικής υπεροχής απέναντι στους Πέρσες, με την πραγματιστική πολιτική και το απέδειξε στην Κόρινθο όπου ήταν η πρώτη μελλοντική εικόνα ένωσης των ελληνικών πόλεων, προοικονομώντας τις απόψεις του Ισοκράτη έναντι του κοντόφθαλμου Δημοσθένη. Στους Δελφούς, ο χρησμός ερμηνεύτηκε κατά το δοκούν από τον Θεμιστοκλή (όπως έκανε και ο Μ. Αλέξανδρος) και πλήρωσε ιερείς στην Αθήνα να δώσουν χρησμούς νίκης ώστε να μην καμφθεί το φρόνημα των πολιτών και μετέφερε εντός πλοίων φίδια (ιερά ζώα στην Αθήνα-το ιερό φίδι του Ερεχθέα και η μη εμφάνισή του για μέρες, ήταν σημάδι από τη θεά Αθηνά για εκκένωση της Αθήνας που τόσο πολύ επιθυμούσε ο Θεμιστοκλής) και ιερά αντικείμενα, έτσι ώστε να φανούν ως θείες επιφάνειες και πρόνοιες.
Τα "ξύλινα τείχη" των Δελφών δεν ερμηνεύτηκαν ως αυτά της Ακροπόλεως αλλά ως ενίσχυση του αθηναϊκού στόλου. Ο Θεμιστοκλής έστειλε έναν Έλληνα που ευνοήθηκε από τους Πέρσες (και έτσι θα τον πίστευαν) να δώσει μια πληροφορία οτι οι Έλληνες θα επιτίθεντο από τη δυτική πλευρά της Σαλαμίνας και έτσι από τα 1.200 πλοία των Περσών, τα 200 πήγαν στην φάκα του Θεμιστοκλή. Ταυτόχρονα, ο στόχος του ήταν να τιμωρεί όσους μήδισαν και τους εκτελούσε αφού πρώτα τους υποχρέωνε να πληρώσουν χρήματα. Για όσους δεν είχε αποδείξεις προδοσίας, τους φυλάκιζε.
Μολονότι ο Θεμιστοκλής είχε προσωπικές φιλοδοξίες, σεβάστηκε το σπαρτιατικό αίτημα για μη ανάθεση της αρχηγίας από Αθηναίο και δέχθηκε τον Ευρυβιάδη τον Σπαρτιάτη Ναύαρχο ως επικεφαλής (η Σπάρτη διέθεσε 16 πλοία) και μοιρασε ένα τεράστιο χρηματικό ποσο που έδωσαν οι Ερετριείς σε Κόρινθο, Σπάρτη (και Αθήνα) για να μην υπάρχει καταστροφή του άξονα της συμμαχίας.
Η χρήση πολλών ελιγμών, πολλών συμβόλων και πρακτικών και η ένωση αυτών δείχνουν πάντα το δρόμο για στρατηγικές επιτυχίες καθώς η συνεχής μίξη όλων αυτών, μειώνουν την εχθρογνωσία του αντιπάλου. Σε αντίθεση με άλλους λαούς, ποτέ ο ελληνικός κόσμος δεν ακολουθούσε ένα δόγμα-τυφλοσούρτη ή κάποιον 'μηχανισμό'παρά μόνο μελετούσε τις ανάγκες της περίστασης ανά περίπτωση.
*Υποψήφιος Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου
Geopolitics
Κατηγορία Θέματος
Γεωστρατηγικές Αναλύσεις,
Θέματα Παιδείας,
Ιστορικά θεματα,
Κρίσεις και απόψεις
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου