8 Δεκεμβρίου 2024

Ο Παρθενώνας των Ελλήνων δεν είναι μόνο μνημείο πολιτισμού.

Γράφει ο Γιώργος Βενετσάνος
 
Οι αρχαιολόγοι και οι τεχνίτες που έκαναν ανασκαφές πέριξ και κάτω από τα θεμέλια του Παρθενώνα, μας δίνουν πληροφορίες για την αρχιτεκτονική της Αρχαίας Αθήνας.
 
Είναι γνωστό ότι πριν κατασκευαστεί αυτό το σημαντικό μνημείο προϋπήρχε στον ίδιο χώρο ένας μεγάλος δωρικός ναός, σε αντικατάσταση παλαιότερων και μικρότερων ναών της Γεωμετρικής και της Αρχαϊκής περιόδου. Είχε ξεκινήσει να κατασκευάζεται περί το 490 π.Χ., αλλά η εισβολή των Περσών στην Αθήνα οδήγησε στην ολοκληρωτική του καταστροφή και δεν ολοκληρώθηκε ποτέ ήταν ο λεγόμενος "Προπαρθενώνας". 
 
Η Αθηναίοι όμως δεν τον ξέχασαν και θέλοντας να τιμήσουν το προηγούμενο ιερό τους χρησιμοποίησαν τα υλικά του ως θεμέλια για τον νέο Παρθενώνα. 
 
Στην σύγχρονη εποχή βλέπουμε ακόμη και ισχυρές κατασκευές να καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι από σεισμούς, κατά έναν παράξενο τρόπο ο ναός της Αθηνάς παραμένει ανέπαφος σε ένα μέρος που έχει χτυπηθεί επανειλημμένως από μικρές και μεγάλες σεισμικές δονήσεις, πράγμα που σημαίνει ότι προστατεύεται από κάποιο είδος αντισεισμικής προστασίας που οφείλεται στις γνώσεις και την επινοητικότητα των αρχαίων Ελλήνων μηχανικών, οι οποίοι είχαν καταλάβει τις βασικές αρχές προστασίας ενός κτιρίου και παρήγαγαν καταπληκτικά αποτελέσματα στη θωράκιση του μνημείου απέναντι στους σεισμούς, δίνοντας βάση στα θεμέλια του, σχεδιάζοντας τα έτσι ώστε να επιτρέπουν τη διαχείριση των δονήσεων, να απορροφούν την ενέργεια και να μειώνουν τις σεισμικές επιπτώσεις στα ανώτερα τμήματα του μνημείου. 
 
α) Πριν ακόμη ξεκινήσουν την τοποθέτηση των θεμελίων, η βάση που θα εδράζονταν ο ναός ισοπεδώθηκε και παράλληλα ενισχύθηκε με στρώσεις από μικρές πέτρες και χώμα. Αυτού του στρώματος η λειτουργία είναι να απορροφά τις δονήσεις, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο την μεταφορά τους προς το μνημείο. 
 
β) Στα θεμέλια του Παρθενώνα τοποθετήθηκαν ογκώδεις μαρμάρινες πλάκες, που ακουμπούσαν σε στρώματα συμπαγούς ασβεστόλιθου, έτσι ενώ το βάρος και η πυκνότητα των υλικών προσέφεραν σταθερότητα, οι πλάκες έχουν τοποθετηθεί με τέτοιο κατάλληλο τρόπο, ώστε να κατανέμονται οι δυνάμεις ομοιόμορφα κρατώντας ακέραιο το κτίσμα. 
 
γ) Οι πέτρες στα θεμέλια και όχι μόνο, έχουν συνδεθεί μεταξύ τους χωρίς την χρήση κονιάματος. Αυτή η σύνδεση επιτρέπει μικρές κινήσεις κατά τη διάρκεια σεισμών. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγει μέχρι σήμερα το μνημείο ρωγμές και καταρρεύσεις. 
 
δ) Οι αρχιτέκτονες αξιοποίησαν την τοπογραφία του λόφου της Ακρόπολης, με το φυσικό πέτρωμα να ενισχύει τη σταθερότητα των θεμελίων, γιατί δημιουργεί μια βάση που “συνεργάζεται” με τις δονήσεις αντί να είναι “σκληρή” και να αντιστέκεται απόλυτα σε αυτές. Αποτέλεσμα είναι αυτή η τόσο μελετημένη κατασκευή να επιτρέψει στον Παρθενώνα να αντέξει τους χιλιάδες σεισμούς στην διάρκεια των αιώνων. Ο ναός βεβαία δεν έφτασε στις μέρες μας αλώβητος μιας και έχει χτυπηθεί από την φθορά του χρόνου αλλά και από κακόβουλες ανθρώπινες ενέργειες, χάρις όμως στα ανθεκτικά του θεμέλια μπορούμε ακόμη και τον θαυμάζουμε.
 
Η αντισεισμική θωράκιση του Παρθενώνα είναι το ζωντανό παράδειγμα της σοφίας των αρχαίων μηχανικών και της μαεστρίας των τότε τεχνιτών. Μας αποδεικνύει ότι η γνώση του υλικού, μαζί με την κατανόηση της γεωμετρίας και την αρμονία με το περιβάλλον είναι εκείνα τα στοιχεία που συνηγορούν για την κατασκευή ανθεκτικών κατασκευών. 
 
Ο Παρθενώνας των Ελλήνων δεν είναι μόνο μνημείο πολιτισμού, αλλά και φωτεινός φάρος τεχνικής ευφυΐας που αντέχει στο πέρασμα του χρόνου. Ελπίδα και ευχή οι σημερινοί μελετητές να εμπνέονται από αυτές τις τεχνικές και να τις εντάσσουν προσαρμόζοντας τες αναλόγως στη σύγχρονη αρχιτεκτονική και την αντισεισμική μηχανική.



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 4:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.