20 Νοεμβρίου 2024

Καλώδια οπτικών ινών στους ωκεανούς και ο «πόλεμος» για τον έλεγχο του παγκόσμιου διαδικτύου

Γράφει ο Πάνος Σπαγόπουλος
 
Η απώλεια δύο καλωδίων οπτικών ινών το ένα μεταξύ Φινλανδίας και Γερμανίας και το άλλο μεταξύ Σουηδίας και Λιθουανίας τα οποία σταμάτησαν την μεταφορά δεδομένων την Κυριακή φέρνει εκ νέου στην επικαιρότητα το ζήτημα των υποθαλάσσιων καλωδίων επικοινωνιών και ίντερνετ καθώς όπως όλοι αναφέρουν η δολιοφθορές στα καλώδια αυτά είναι το σημάδι ενός επερχόμενου πολέμου.
 
Τα πρώτα καλώδια Οπτικών Ινών (ΟΙ) άρχισαν να ποντίζονται στην δεκαετία του 1980. Το πρώτο υποβρύχιο καλώδιο Ο.Ι το ΤΑΤ-8 ποντίστηκε στον Ατλαντικό το 1988 ξεκινώντας το Tuckerton του New Jersey και διασχίζοντας μια απόσταση 5.600 χλμ. και λίγο πριν φτάσει στην Ευρώπη διακλαδώνεται με το ένα σκέλος να καταλήγει στο Widemouth της Βρετανίας και το άλλο στο Penmarch της Γαλλίας.
 
Κάθε καλώδιο έχει πολλά ζεύγη Ο.Ι (με κάθε ζεύγος να εξυπηρετεί τις δύο αντίθετες μεταξύ τους κατευθύνσεις).

Το ΤΑΤ-8 για παράδειγμα είχε δύο ζεύγη συν ένα εφεδρικό και επαναλήπτες σήματος ανά τακτά διαστήματα στο καλώδιο (περίπου ανά 100 χλμ.) και ικανότητα εξυπηρέτησης έως 40.000 ταυτόχρονων τηλεφωνικών συνδιαλέξεων.
 
Αρχικά τα υποβρύχια καλώδια εξυπηρετούσαν με αντιστοιχία ένα-προς-ένα τα σημεία αναχώρησης και άφιξης οι λεγόμενες μονάδες υποβρύχιων διακλαδώσεων SBU (Submarine Βranching Units) εξυπηρετούν τώρα πολλαπλούς αποδέκτες.
 
Έως και το 2012 είχε επιδειχθεί επιτυχώς η μετάδοση πακέτων δεδομένων χωρίς αστοχία 100 Gbps σε αποστάσεις έως και 6.000 χλμ. (σε σχέση με τα 40 Gbps που ήταν η ταχύτητα το 2009 στα υπερατλαντικά καλώδια) κάτι που σημαίνει πως ένα τυπικό υποβρύχιο καλώδιο Ο.Ι μπορεί να εξυπηρετήσει ζήτηση έως και αρκετές δεκάδες δεδομένων μεγέθους Terabits το δευτερόλεπτο.
 
Την ίδια ώρα ο χρόνος μετάδοσης και επιστροφής RTD (Round Time Delay) η χρονική δηλαδή διάρκεια που απαιτείται για να μεταδοθεί ένα σήμα από τον αποστολέα στον παραλήπτη, συν την χρονική διάρκεια που απαιτείται για να σταλεί πίσω στον αποστολέα η επιβεβαίωση της λήψης του σήματος έχει μειωθεί στην εκπληκτική τιμή των 60 μικροδευτερολέπτων, με την ελάχιστη τιμή, αυτή της ταχύτητας του φωτός να είναι στα 40 ms.
 
Το καλώδιο με τη μεγαλύτερη ταχύτητα μέχρι σήμερα είναι το Dunant από την Βιρτζίνια των ΗΠΑ στην Γαλλία, το οποίο ανήκει στην Google με ικανότητα 250 Τerabits το δευτερόλεπτο αν και Ιάπωνες ερευνητές κατάφεραν να στείλουν πληροφορίες στην τιμή των 319 Tbps σε δοκιμές που πραγματοποίησαν και όπως πολλοί προβλέπουν σύντομα θα έχουμε καλώδια της τάξης των petabits.
 
Ένα άλλο υπερατλαντικό καλώδιο το MAREA ιδιοκτησίας Microsoft και Facebook αύξησε την χωρητικότητά του από τα 200 Tbps στα 224 ενώ αρχικά είχε σχεδιαστεί με την προοπτική των 160 Tbps.
 
Τον Ιούλιο του 2021 η TPG Telecom ανακοίνωσε τα σχέδιά της για την αναβάθμιση της χωρητικότητας του καλωδίου PPC-1 μεταξύ Σύδνεϋ και Γκουάμ από τα 8 Tbps στα 12 Tbps.
 
Η κατάσταση σήμερα
 
Σήμερα υπάρχουν τουλάχιστον 19 υπερατλαντικά καλώδια που συνδέουν την Ευρώπη με τις ΗΠΑ, προσφέροντας με τον αριθμό τους ένα μέτρο προστασίας έναντι δολιοφθορών εάν κοπούν ένα ή δύο καλώδια.
 
Για να δείτε ποια είναι δείτε τον παρακάτω σύνδεσμο.
 
Η δολιοφθορά στα καλώδια δεν απαιτεί απαραίτητα ιδιαίτερα εξελιγμένη τεχνολογία, επειδή αυτά είναι σαφώς σημειωμένα σε χάρτες για ναυτικούς που αναπόφευκτα διασχίζουν περιοχές με ρηχά νερά. Υπήρξαν περιπτώσεις όπου τα καλώδια κόπηκαν από ερασιτέχνες δύτες ακόμη και αγνώστους που εισέβαλαν σε τερματικούς σταθμούς στην ξηρά.
 
Το μεγαλύτερο σε μήκος μεμονωμένο υποβρύχιο καλώδιο είναι το καλωδιακό σύστημα Asia-America Gateway (AAG) που διατρέχει για πάνω από 20.000 χλμ.
 
Ένα τυπικό σύγχρονο υποθαλάσσιο καλώδιο αποτελείται από έως και 200 ίνες, καθεμία από τις οποίες μπορεί να μεταδώσει έως 400 Gb δεδομένων ανά δευτερόλεπτο και προς τις δύο κατευθύνσεις, αν και οι χωρητικότητες αυξάνονται συνεχώς. Χρηματοοικονομικές συναλλαγές αξίας άνω των 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων κάθε μέρα γίνονται διαδικτυακά και οποιαδήποτε διακοπή θα είχε άμεσο αντίκτυπο στην οικονομία, δυνητικά ακρωτηριάζοντας το τραπεζικό σύστημα και σταματώντας το εμπόριο.
 
Το καλωδιακό δίκτυο ανήκει και διαχειρίζεται από μια μεγάλη ποικιλία διεθνών εμπορικών οντοτήτων (Google, Facebook και Microsoft δραστηριοποιούνται πλέον πολύ ενεργά στον κλάδο της τοποθέτησης καλωδίων).
 
Δεν λείπουν όμως και οι πολιτικές προεκτάσεις νέων γραμμών καλωδίων που έχουν ως αποτέλεσμα πολλές φορές την ακύρωση των σχεδίων.
 
Το καλώδιο Hong Kong Americas (HKA) υπό την ηγεσία του Facebook ανακοινώθηκε για πρώτη φορά το 2018, με μια κοινοπραξία της Tata Communications, της Telstra και των κινεζικών κρατικών εταιρειών τηλεπικοινωνιών China Unicom και China Telecom Global Limited.
 
Τελικά το Facebook απέσυρε την συμμετοχή του εν μέσω «συνεχιζόμενων ανησυχιών από την κυβέρνηση των ΗΠΑ» σχετικά με επικοινωνιακές συνδέσεις με την Κίνα.
 
Το Facebook, μαζί με την Amazon, προηγουμένως είχε αποσυρθεί επίσης από συμμετοχή του στο καλωδιακό σύστημα Bay-to-Bay Express, το οποίο θα συνέδεε τη Σιγκαπούρη, τη Μαλαισία, το Χονγκ Κονγκ και τις ΗΠΑ, για παρόμοιους λόγους, φόβων δηλαδή κινεζικής ανάμιξης. Αν και ως πιθανό υποκατάστατο, οι δύο εταιρείες επιδιώκουν να αναπτύξουν το καλώδιο CAP-1 Φιλιππίνων-Καλιφόρνιας χωρίς να έχουν ανακοινώσει τον συνεργάτη την China Mobile για να αποφύγουν προβλήματα με τις ρυθμιστικές αρχές.
 
Το Pacific Light Cable Network (PLCN), ένα έργο της Google και του Facebook για τη σύνδεση του Λος Άντζελες απευθείας με την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ, ακυρώθηκε για παρόμοιους λόγους όπως και το σύστημα B2BE.
 
Ενδεχομένως ως αντικατάσταση, οι εταιρείες ανακοίνωσαν πρόσφατα ένα έργο καλωδίων ΗΠΑ-Σιγκαπούρης που ονομάζεται Echo παράλληλα με το καλώδιο Ιαπωνίας-Σιγκαπούρης Apricot, που και τα δύο παρακάμπτουν την Κίνα.
 
Ο πόλεμος στο βυθό
 
Το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών ιέχει ισχυριστεί ότι η Ρωσία «επενδύει και αναπτύσσει σημαντικές υποβρύχιες δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένων δυνατοτήτων βαθέων υδάτων που μπορούν να απειλήσουν τα υποθαλάσσια καλώδια».
 
Το 2017 το βρετανικό συντηρητικό ίδρυμα «δεξαμενής σκέψης», Policy Exchange δημοσίευσε ένα έγγραφο γραμμένο από τον Rishi Sunak που περιγράφει την απειλή για τα υποθαλάσσια καλώδια. Δεν θα επαναλάβουμε το πλήρες περιεχόμενο αυτής της δουλειάς, αλλά το κομμάτι κατονομάζει την Ρωσία ως τον πρωταρχικό παράγοντα η οποία αναπτύσσει τις ικανότητές για να παρέμβει στα υποβρύχια καλώδια, λησμονώντας βέβαια ότι η Βρετανία ήταν αυτή που πρωτοστάτησε και στους δύο προηγούμενους πολέμους στην υποκλοπές πληροφοριών και τις δολιοφθορές υποβρυχίων καλωδίων.
 
Σε πρόσφατο μήνυμά του προς τον Στόλο ο αρχηγός του βρετανικού Ναυτικού Sir Ben Key αναφέρθηκε στην ύπαρξη δύο νέων ειδικών σκαφών επιφανείας τα οποία όπως είπε θα είναι ικανά «να βοηθήσουν στη συλλογή δεδομένων αλλά και να βοηθήσουν να προστατεύσουμε τις κρίσιμες εθνικές υποδομές και τα υποθαλάσσια καλώδια».
 
Σήμερα περισσότερο εκτεθειμένες σε μια κοπή καλωδίου είναι οι δυτικές χώρες και όχι τόσο η Ρωσία. Ήδη η τελευταία βρίσκεται στη διαδικασία δημιουργίας μια δικής της εθνικής υποδομής στο διαδίκτυο ενώ τον Φεβρουάριο του 2019 είχε ανακοινώσει άσκηση επί χάρτου αποσύνδεσης από το διαδίκτυο. Οι χώρες όμως που εξαρτώνται πλήρως από τα υποθαλάσσια καλώδια είναι φυσικά οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Αυστραλία, η Ιαπωνία χώρες που περιβάλλονται από θαλάσσιες εκτάσεις.
 
Έτσι η Ρωσία θα είχε κάθε συμφέρον να προχωρήσει σε περίπτωση ολικής ευθείας σύγκρουσης με το ΝΑΤΟ στο κόψιμο των υποβρυχίων καλωδίων.
 
Οι δυτικές οικονομίες είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε απώλεια συνδεσιμότητας.
 
Η Ρωσία επενδύει σε εξελιγμένα ναυτικά μέσα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την κοπή συγκεκριμένων καλωδίων. Μίνι υποβρύχια με βραχίονες που μπορούν να χειριστούν αντικείμενα στον πυθμένα της θάλασσας μπορούν να τοποθετήσουν συσκευές υποκλοπών, να κόψουν καλώδια ή και να αφήσουν συσκευές στον πυθμένα που θα μπορούσαν να κόψουν καλώδια με ένα απλό σήμα όταν παραστεί ανάγκη.
 
Το ερευνητικό πλοίο Yantar χαρακτηρίζεται ως ένα τέτοιο σκάφος με αποστολή την Ωκεανογραφική Έρευνα και δυνατότητα υποβρύχιας διάσωσης.
 
Το σκάφος ανήκει στην GUGI (Κύρια Διεύθυνση Έρευνας Βαθέων Θαλασσών – Main Directorate Deep-Sea Research) που με τη σειρά της υπάγεται στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας. Το Yantar έχει παρατηρηθεί να επιχειρεί κοντά σε υποθαλάσσια καλώδια σε αρκετές περιπτώσεις ενώ παρακολουθείται πολύ πιο στενά από τις δυτικές υπηρεσίες συλλογής πληροφοριών.
 
Δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία για κακόβουλες δραστηριότητες, αλλά το Yantar πιθανότατα ασχολείται κυρίως με τη συλλογή πληροφοριών, τη χαρτογράφηση της θέσης των τρωτών σημείων των καλωδίων και άλλων υποθαλάσσιων υποδομών, έτσι ώστε η Ρωσία να μπορεί να παρέμβει όταν κριθεί απαραίτητο. Υπάρχουν όμως και άλλα ρωσικά ναυτικά μέσα λιγότερα γνωστά.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.