31 Οκτωβρίου 2024

Η Γιουγκοσλαβία τελείωσε, αλλά, Γιουγκοσλάβοι υπάρχουν

Στην τελευταία απογραφή στη Σερβία και το Μαυροβούνιο, βρέθηκαν 27.144 άτομα που δήλωσαν ότι είναι Γιουγκοσλάβοι.
 
Η ιδέα της Γιουγκοσλαβικότητας χρονολογείται από τον 19ο αιώνα και ο Γιουγκοσλαβισμός (ελληνικά: Νοτιοσλαβισμός) εμφανίστηκε ως μια αντίδραση στις εθνικιστικές αξίες.
 
Υπάρχουν, ή όπως λένε «υπάρχουμε», όπως φαίνεται από τα αποτελέσματα των τελευταίων απογραφών πληθυσμού στη Σερβία και το Μαυροβούνιο.
 
Μιλάμε για τους Γιουγκοσλάβους (Νοτιοσλάβους), των οποίων το κράτος έχει χαθεί για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, αλλά η ιδέα αυτής της ταυτότητας εξακολουθεί να υφίσταται. Ποιοι είναι αυτοί οι σύγχρονοι απάτριδες και γιατί υπάρχουν;
 
Όταν στην απογραφή του 1981, 1,2 εκατομμύρια κάτοικοι δήλωσαν ότι είναι Γιουγκοσλάβοι, και εκείνη την εποχή αποτελούσαν ποσοστιαία μειοψηφία, δηλαδή μόνο ένας στους πέντε κατοίκους της τότε Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (SFRJ) επέλεξε να δηλώσει Γιουγκοσλάβος.
 
Λόγω της εθνικής «αντίστροφης μέτρησης», μια ολοένα και πιο εντυπωσιακή μειονότητα περιλαμβανόταν σε κάθε επόμενη απογραφή σε κάθε κράτος που δημιουργήθηκε από τη ΣΟΔΓ και στη Σερβία, την περίοδο από το 1981 έως το 1991, 70.000 εξ αυτών «εξαφανίστηκαν».
 
Τέλος, στην τελευταία απογραφή στη Σερβία, πριν από δύο χρόνια, υπάρχουν ακριβώς 27.144 Γιουγκοσλάβοι, και αυτός ο αριθμός είναι μεγαλύτερος από τους Σκοπιανούς, Βούλγαρους, Ρουθήνους και Βλάχους , αλλά ακόμα λιγότερος από μέλη κάποιων άλλων μειονοτικών εθνών στη Σερβία.
 
– Ο γιουγκοσλαβισμός που εμφανίζεται σήμερα στην απογραφή δεν είναι απαραίτητα μεγάλη αγάπη για τη Γιουγκοσλαβία, αλλά ενάντια στις εθνικιστικές αξίες.
 
Σε αντίθεση με τον εθνικισμό, οι άνθρωποι επιλέγουν την πολυπολιτισμικότητα της Γιουγκοσλαβίας – μετά την απογραφή, ο Βλαντιμίρ Σίμοβιτς, κοινωνιολόγος από το Κέντρο Πολιτικών Χειραφέτησης, αναφέρθηκε στο θέμα.
 
Μια ιδέα από τη Μοναρχία των Αψβούργων
 
Αν απαντήσουμε στο ερώτημα «ποιοι είναι σήμερα οι Γιουγκοσλάβοι», η θέση της ιστορικής επιστήμης είναι ότι ούτε δικαιολογείται ούτε αναγκαίο να «δέσει» αυτή την ταύτιση μόνο με τη ΣΟΔΓ.
 
Για όσους έχασαν τα μαθήματα στο σχολείο, ο καθηγητής ιστορίας Ντούσκο Ράκιτς υπενθυμίζει ότι η ιδέα του γιουγκοσλαβισμού χρονολογείται από τον πανσλαβισμό στη μοναρχία των Αψβούργων, επομένως αυτή η ιδέα υποστηρίχθηκε από εκπροσώπους του Ιλλυρικού κινήματος στην Κροατία τη δεκαετία του 1930 και στη συνέχεια υιοθετήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και επιτεύχθηκε πολιτικά ως μέρος της Αυστροουγγαρίας ως Κροατικό-Σερβικός συνασπισμός.
 
«Στη Σερβία αναπτύχθηκε ιδιαίτερα πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο τόσο μεταξύ των Σοσιαλδημοκρατών που ήταν υπέρ της Βαλκανικής Ομοσπονδίας όσο και μεταξύ των συντηρητικών και δεξιών κύκλων που υποστήριζαν την ένωση των Σέρβων και στη συνέχεια την ευρύτερη ένωση των Γιουγκοσλάβων.
 
Υπήρχαν δύο ιδέες για την πολιτική Γιουγκοσλαβία. Ο ένας ήταν ενωτικός, Γιουγκοσλάβοι ως ένας λαός και ο άλλος φεντεραλιστής – αρκετοί λαοί σε μια κοινότητα.
 
Δεν είναι Γιουγκονοσταλγία…
 
Ακριβώς, όπως λένε, κληρονομούνται τόσο η Γιουγκοσλαβία όσο και όσοι δηλώνουν Γιουγκοσλάβοι ακόμη και χωρίς απογραφή πληθυσμού και που είναι συγκεντρωμένοι στο Εθνικό Κίνημα Γιουγκοσλάβων (NPJ).
 
Σε συνέντευξή του στο «Blic», ο Τζόρτζε Σκόριτς, πρόεδρος του Κύριου Συμβουλίου του κινήματος, εξηγεί ότι «γιουγκοσλαβική ταυτότητα» και «γιουγκονοσταλγία» είναι εντελώς διαφορετικοί όροι.
 
– Η γιουγκονοσταλγία βασίζεται κυρίως στη λαογραφία που έχει υιοθετηθεί τα τελευταία 30 χρόνια και η οποία συχνά οπτικά και αφηγηματικά δεν ακολουθεί τα επιτεύγματα που έγιναν στη ΣΟΔΓ στον στοιχειώδη γραμματισμό, την εκπαίδευση, την αισθητική και τη γενική κουλτούρα.
 
Ωστόσο, αυτό που τονίζουμε και ασχολούμαστε είναι η γιουγκοσλαβική ταυτότητα και κληρονομιά, και αυτό ξεκίνησε με το Ιλλυρικό κίνημα και την ιδέα ότι οι Νότιοι Σλάβοι πρέπει να ζήσουν σε ένα κοινό κράτος, δηλαδή αυτό που είχε την ιστορική και πολιτισμική του κορύφωση στη SFRY, που ήταν μια χώρα ίσων λαών, όπου ο εργάτης προστατευόταν και η οικογένεια ήταν η βασική μονάδα της σοσιαλιστικής κοινωνίας – λέει ο Σκόριτς, προσθέτοντας ότι ακριβώς γι’ αυτό, τα μέλη του NPJ είναι κυρίως νέοι, απόγονοι των μικτών γάμων και των κομματικών οικογενειών.
 
– Στόχος είναι να ενισχυθεί και να συνδεθεί η γιουγκοσλαβική κοινότητα σε όλες τις πρώην δημοκρατίες και να φτάσουμε στο ίδιο καθεστώς που έχουμε στη Σερβία, όπου είμαστε αναγνωρισμένοι για την αντιπροσωπευτικότητά μας σε αριθμούς, λέει ο Σκόριτς.
 
Δηλώνει ότι την παραμονή της πρόσφατης απογραφής πληθυσμού στο Μαυροβούνιο ξεκίνησαν μια μικρή εκστρατεία «Δηλώστε Γιουγκοσλάβος» και ότι είναι ικανοποιημένοι που ο αριθμός των Γιουγκοσλάβων σε αυτή την πρώην δημοκρατία αυξήθηκε από 1.154 το 2011 σε 1.632 το 2023. ότι το άλμα 41 τοις εκατό». Και αυτό, επισημαίνει ο Σκόριτς, «σε μια ατμόσφαιρα δημοψηφίσματος όπου οι άνθρωποι επέλεγαν αν θα δηλωθούν ως Σέρβοι ή Μαυροβούνιοι».
 
Η επιθυμία να ανήκεις σε κάτι μεγαλύτερο
 
Για τον Δρ Ράντοβαν Μαριάνοβιτς, έναν συνταξιούχο καθηγητή φιλοσοφίας και κοινωνιολογίας που δήλωσε ότι είναι Γιουγκοσλάβος στην τελευταία απογραφή στη Σερβία, «το να δηλώνεις Γιουγκοσλάβος, από το γεγονός ότι δεν είναι δημοφιλές και μερικές φορές δεν συνιστάται, είσαι πιο ειλικρινής από κάποιους άλλους», όπως είπε.
 
Blic
 
Αποκλειστικά στο ΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΣΚΟΠΙΟ



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.