(1) την αποδοχή ενός Πληρώματος από 30 Αιώνες
(2) την απόδοση σε αυτούς ονομάτων ελληνικών αρετών
(2) την απόδοση σε αυτούς ονομάτων ελληνικών αρετών
(3) την προσθήκη της ενδιάμεσης τάξης των ψυχικών
(4) την πτώση ενός Αιώνος
Ο δυισμός τους εμφανίζεται με την αποδοχή του κόσμου, ως δημιουργήματος του κατώτερου Αιώνα και συνεπαγωγικά ως κακού.
Από σέκτα σε σέκτα έχουμε παραλλαγή της διδασκαλίας για την πτώση του Αιώνα και την επακόλουθη δημιουργία του κόσμου.
4.5.1 Βαλεντίνος
Εμπνευστής του συστήματος ήταν ο Βαλεντίνος. Γεννήθηκε περίπου το 100 μ.Χ. και πέθανε περί το 180. Ο ακριβής τόπος της γέννησής του δεν είναι γνωστός, εικάζεται όμως ότι γεννήθηκε στην Αίγυπτο. Είναι βεβαιωμένο ότι έλαβε ελληνική παιδεία στην Αλεξάνδρεια[1]. Σύμφωνα με ισχυρισμούς του, μαθήτευσε δίπλα στον Θευδά, ακόλουθο του αποστόλου Παύλου[2]. Χαρακτηρίστηκε ως πνεύμα μεγαλεπήβολο και δημιουργικό[3].
Αργότερα μετέβη στην Ρώμη επί πάπα Υγίνου, δίδαξε επί Πίου και παρέμεινε μέχρι την επισκοπεία του Ανικήτου[4]. Διεκδίκησε το αξίωμα του επισκόπου Ρώμης, αλλά απέτυχε. Αντ’ αυτού προτιμήθηκε κάποιος ομολογητής[5]. Έτσι ο Τερτυλλιανός αποδίδει την δημιουργία της σέκτας στην αποτυχία εκπλήρωσης των φιλοδοξιών του εντός της Εκκλησίας και στην εκδικητική παραφορά του.
Πληροφορίες υπάρχουν για περιοδεία του στην Αντιόχεια, την Έφεσο και την Κύπρο και την ίδρυση κοινοτήτων σε αυτές τις πόλεις. Πέθανε στην Κύπρο, τελευταίο σταθμό της περιοδείας του.
Συνέταξε διάφορα βιβλία, "ευαγγέλιο" και ύμνους. Σώζονται ελάχιστα αποσπάσματα στα έργα των Κλήμεντος Αλεξανδρέως[6], Ιππολύτου και Μαρκέλλου Αγκύρας. Κάποιοι μελετητές της βιβλιοθήκης του Χηνοβοσκίου δέχονται ότι τα Ευαγγέλιον Αληθείας & Περί Αναστάσεως είναι δικά του[7].
4.5.1α Διδασκαλία
ΠΛΗΡΩΜA: Από την διδασκαλία του Βαλεντίνου για το ανώτατο ον έχουν καταγραφεί από τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς δύο παραλλαγές, από τον άγιο Ειρηναίο και από τον άγιο Ιππόλυτο.
Κατά την περιγραφή του αγίου Ειρηναίου η αρχέγονη κατάσταση ή Αιών ονομάζεται Βυθός ή Προπάτωρ. Μετά από αιώνες σιωπής και ακινησίας προβάλει σπόρο, τον οποίο δέχεται η σύντροφος Σιγή ή Έννοια ή Χάρις και ξεκινά η παραγωγή των Αιώνων[8].
Η ιεραρχική δομή του πληρώματος των Αιώνων είναι η κάτωθι:
Η ΟΓΔΟΑΔΑ
→ Ο Βυθός ή Προπάτωρ γεννά την Σιγή ή Έννοια ή Χάρι και μαζί της γεννά τον Νού ή Μονογενή και την Αλήθεια. Αυτή είναι η Πυθαγορική Τετρακτύς.
→ Νούς και Αλήθεια γεννούν τον Λόγο και την Ζωή
→ Λόγος και Ζωή γεννούν τον Άνθρωπο και την Εκκλησία
Η ΔΕΚΑΔΑ
→ Λόγος και Ζωή γεννούν τους:
(α) Βύθιο και Μίξη
(β) Αγήρατο και Ένωση
(γ) Αυτοφυή και Ηδονή
(δ) Ακίνητο και Σύγκραση
(ε) Μονογενή και Μακαρία
Η ΔΩΔΕΚΑΔΑ
→ Άνθρωπος και Εκκλησία γεννούν τους:
(α) Παράκλητος και Πίστις
(β) Πατρικός και Ελπίς
(γ) Μητρικός και Αγάπη
(δ) Αείνους και Σύνεσις
(ε) Εκκλησιαστικός και Μακαριότης
(στ) Θελητός και Σοφία
Έτσι συμπληρώνεται το Πλήρωμα των 30 αιώνων των Βαλεντινιστών. Ο άγιος Επιφάνιος δίνει και σειρά αραμαϊκών ονομάτων των Αιώνων[9]. Επίσης θεωρεί την μυθοπλασία του Βαλεντίνου αντιγραφή της αντίστοιχης του Ησιόδου[10].
Στην παραλλαγή του αγίου Ιππολύτου, το ανώτατο ον, ο Πατήρ, βρίσκεται εκτός της ιεραρχίας των Αιώνων και είναι άθηκυς και άζυγος[11]. Συμπληρώνει βέβαια ότι αυτή δεν είναι η μοναδική δοαξσία των Βαλεντινιστών, αλλά η καθαρή του Βαλεντίνου. Θεωρείται σήμερα ότι είναι η πρώτη διατύπωση, ενώ στην συνέχεια έγινε ανάμιξη με γνώμες των Σιμωνιανών, οπότε και διαμορφώθηκε το πρώτο ζεύγος των Αιώνων[12].
Κάποιοι μελετητές, πάλι, αντιπαραβάλλουν το Πλήρωμα με το καββαλισικό Δέντρο της Ζωής. Θωρούν ότι η ομοιότητα γίνεται περισσότερο εμφανής αν στους παραπάνω συμπληρωθούν δύο ακόμη Αιώνες, ο Χριστός και το Άγιο Πνεύμα, και παραλληλιστούν με τους 32 τρόπους της σοφίας, με τους οποίους ο Θεός παράγει το σύμπαν στο Sefer Yetzirah[13].
ΠΤΩΣΗ: Η πτώση στη Βαλεντινιανή διδασκαλία είναι αποτέλεσμα της προσπάθειας της Σοφίας να διαπεράσει το μυστήριο που περιβάλλει τον Βυθό, κατά την παραλλαγή του Ειρηναίου[14]. Στην παρουσίαση του Ιππολύτου, είναι αποτέλεσμα της προσπάθειάς της να μιμηθεί τον Πατέρα και να γεννήσει χωρίς σύζυγο[15]. Αποτέλεσμα είναι η μορφοποίηση της αμαρτωλής σκέψης της Σοφίας στην πρώτη περίπτωση ή η δημιουργία ενός άμορφου εκτρώματος στην δεύτερη. Το γέννημα ονομάζεται Κάτω Σοφία ή Σοφία Αχαμώθ.
ΣΟΦΙΑ: Η Σοφία και στις δύο μορφές έχει πάθη, εκ των οποίων τα τέσσερα βασικά είναι λύπη, φόβος, έκσταση, αγωνία. Η πτώση της στο περιγραφέν υπό του Ειρηναίου σύστημα, είναι προσωπική, δεν επηρεάζει το Πλήρωμα, και αποκαθίσταται από την δύναμη του Πατρός, την καλουμένη Όρο[16]. Στην διδασκαλία που παρουσιάζει ο άγιος Ειρηναίος, η πτώση της Σοφίας έχει συνέπειες για το σύνολο του Πληρώματος και για την αποκατάσταση της ισορροπίας επεμβαίνουν δύο νέοι Αιώνες, ο Χριστός και το Πνεύμα[17]. Ο Χριστός αποστέλει σην πρώτη περίπτωση τον Παράκλητο προς αποκατάσταση της Κάτω Σοφίας, ενώ στην δεύτερη τον Καρπό ως σύζυγο[18].
ΧΡΙΣΤΟΣ: Για τον ήδη αναφερθέντα Χριστό, δίδακαν ότι μετά την μετάνοια και επιστροφή της Σοφίας, ανέλαβε να διδάξει στους λοιπούς Αιώνες το ακατάληπτο του Πατρός, ώστε να μην επιχειρήσουν τόλμημα παρόμοιο και δημιουργηθεί πάλι σύγχυση στο Πλήρωμα[19].
Το Άγιο Πνεύμα δίδαξε στους Αιώνες την ευχαριστία και την αληθινή ανάπαυση. Με την σταθεροποίηση και ανάπαυση του Πληρώματος από τον Χριστό και το Άγιο Πνεύμα, γεννάται καρπός εις τιμή και δόξα του Βυθού, ο Ιησούς, ο δεύτερος Χριστός, ο επικαλούμενος Σωτήρας[20].
ΣΟΦΙΑ ΑΧΑΜΩΘ: Αυτή είναι η Ενθύμηση των όσων είδε η Άνωθεν Σοφία εντός του Πληρώματος, η αφορισθείσα από την μητέρα της εκτός του Πληρώματος προς αποκατάσταση της τάξης. Εξορισθείσα πριεφέρετο σε σκιώδεις τόπους, άμορφη και ανείδεη σαν έκτρωμα[21]. Σε τέτοια κατάσταση προκάλεσε τον οίκτο του Χριστού, ο οποίος επέκτεινε τον Σταυρό και την μόρφωσε κατά την ουσία και όχι ως προς την γνώση. Μετά την πράξη συστέλει την δύναμή του και την εγκαταλείπει, ώστε να αισθανθεί το πάθος και να επιθυμήσει το Πλήρωμα.
Η Σοφία Αχαμώθ επιθυμώντας το φως ανάστρεψε προς το Πλήρωμα αλλά εμποδίστηκε να εισέλθει από τον Όρο. Καταλαμβάνεται τότε από λύπη, διότι δεν κατάφερε ν’ ακολουθήσει το φως, φόβο, μην τυχόν και με την εγκατάλειψη του φωτός επέλθει και εγκατάλειψη της ζωής, και απορία, διότι αγνοούσε τα πάντα[22].
Μέσα από την αποτυχημένη προσπαθεια επιστροφής της Σοφίας Αχαμώθ προήλθε ο κόσμος. Από την επιστροφή έλαβαν υπόσταση ο Δημιουργός και κάθε ψυχή. Από τον φόβο και την λύπη τα υπόλοιπα. Από τα δάκρυά της η υγρή ουσία, από το γέλιο της η φωτεινή, από την έκπληξη τα σωματικά[23].
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι από τα πάθη της Κάτω Σοφίας προέκυψε ο υλικός κόσμος και από την διάθεση επιστροφής της ο ψυχικός. Δεν κατάφερε, όμως ν’ αναπλάσει το πνευματικό στοιχείο που υπήρχε μέσα της. Αυτό συνέβη μετά την αποστολή του Αγίου Πνεύματος από τον Χριστό και την κάθαρσή της από τα πάθη[24]. Ταυτόχρονα ο Δημιουργός είχε κατασκευάσει τον άνθρωπο, κι έτσι αυτή μπόρεσε να καταθέσει πνευματικό μέρος, το οποίο εναποτέθηκε στα πλάσματα.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: Αυτός είναι ο γιος της Κάτω Σοφίας, ο επικαλούμενος κατά τους Βαλεντινιστές, Πατέρας και Θεός. Ταυτίζεται από αυτούς με τον Θεό της Παλαιάς Διαθήκης. Υποτίθεται ότι δημιούργησε επτά ουρανός. Ο ίδιος κατοικοεδρεύει στον έβδομο και καλείται Εβδομάδα, ενώ η Σοφία Αχαμώθ Ογδοάδα, διότι αποσώζει τον αριθμό της αρχέγονης, της εντός του Πληρώματος[25].
Τους ουρανούς δεν τους εκλάμβαναν νοητούς αλλά αγγέλους. Παράδεισο νοούσαν τον τέταρτο ουρανό, από του οποίου την δύναμη εξέλαβε ο Αδάμ. Ο κόσμος είναι δημιούργημα εξ αγνοίας των ιδεών, προβολής της Σοφίας.
Τον άνθρωπο, λένε, τον δημιούργησε χοϊκό, αλλά όχι από ξηρά γη, μάλλον από αόρατη ουσία. Σ’ αυτό εμφύσησε το ψυχικό στοιχείο, και τον έπλασε κατ’ εικόνα ως προς το υλικό και καθ’ ομοίωση, ως προς το ψυχικό[26]. Το πνευματικό στοιχείο κατατέθηκε στον Δημιουργό εν αγνοία του. Συμπλήρωσε την κατασκευή του ανθρώπου, κατά την επιθυμία της Κάτω Σοφίας, εν αγνοία του Δημιουργού. Ο σκοπός αυτής της ενέργειας ήταν να γίνει ο άνθρωπος δεκτικός της τελειότητος[27].
Τελειότητα δέχονται την απόκτηση τα γνώσης, και πνευματικοί είναι οι άνθρωποι που έχουν την τέλεια γνώση περί Θεού και της Αχαμώθ[28].
Ψυχικοί είναι οι άνθρωποι που δεν έχουν τέλεια γνώση περί Θεού, αλλά πίστη βεβαιωμένη από τα έργα. Σ’ αυτούς εντάσσονταν από τους Βαλεντινιστές τα μέλη ης Εκκλησίας. Και οι μεν ψυχικοί χρειάζονται τα έργα για την σωτηρία τους, ενώ οι πνευματικοί σώζονται από την φύση τους. Οι χοϊκοί δεν είναι δυνατόν να σωθούν[29].
Οι τρεις κατηγορίες των ανθρώπων, πνευματικοί, χοϊκοί, ψυχικοί, δέχονται ότι αντιπροσωπεύονται από τους Κάιν, Άβελ και Σήθ, αντίστοιχα[30].
ΣΩΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑ: Για τους Βαλεντινιστές η λύτρωση είναι μια κοσμική διαδικασία, η οποία συμβαίνει στο Πλήρωμα, ανεξάρτητα από τις πράξεις των ανθρώπων. Αυτό ξεκινά από την ιδέα ότι υπάρχει ακόμη ένας Αιώνας, η Σοφία Αχαμώθ, η οποία βρίσκεται εκτός Πληρώματος και πρέπει ν’ αποκατασταθεί. Για να γίνει αυτό πρέπει το πνευματικό στοιχεί, οι θεϊκοί σπινθήρες,που υπάρχουν φυλακισμένοι στην ύλη, ν’ απελευθερωθούν από αυτή και να ανέλθουν.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι το σύστημα της αυτόματης λύτρωσης των Βαλεντινιστών είναι καθαρά ντετερμινιστικό.
ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ: Όταν θα συμβεί αυτό, όταν δηλαδή απελευθερωθούν οι θεϊκοί σπινθήρες και ανέλθουν, τότε η ύλη θα καταστραφεί. Η Σοφία Αχαμώθ θα μεταβεί από τον μέσο τόπο και θα εισέλθει στο Πλήρωμα. Τότε θα συμπληρώσει συζυγία με τον Σωτήρα και θα ολοκληρωθεί το τρίπτυχο Νυμφίος, Νύμφη, Νυμφώνας (Πλήρωμα). Οι πνευματικοί άνθρωποι θα γίνουν νοερά πνεύματα και θα συζευχθούν τους αγγέλους που περιβάλουν τον Σωτήρα. Ο Δημιουργός με την σειρά του θα καταλάβει τον μέσο τόπο που άφησε κενό η μητέρα του. Εκεί θα αναπαυθούν οι ψυχές των δικαίων, δηλαδή των ψυχικών[31].
συνεχίστε την ανάγνωση στο ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου