Γράφει η Μυρτώ Ζουμίδου
Σάββατο 20 Ιουλίου 1974
Η Τουρκία εκμεταλλεύεται το στρατιωτικό εγχείρημα το στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου για να επιτεθεί ύπουλα και άνανδρα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στις 5 το πρωί κάνει ρίψεις αλεξιπτωτιστών στον θύλακα Λευκωσίας-Αγύρτας, ενώ λίγο αργότερα επιχειρεί να αποβιβάσει δυνάμεις στο Πέντε Μίλι στην Κερύνεια.
«…αι ελληνικαί κυπριακαί δυνάμεις αντιμετωπίζουν μετά γενναιότητος και πρωτοφανούς ενθουσιασμού την απρόκλητον επίθεσιν του τουρκικού σωβινισμού…»
Στις 8 το πρωί το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν αναφέρει ότι τα τουρκικά επιδρομικά αεροσκάφη «εβομβάρδισαν το στρατόπεδον της ΕΛΔΥΚ και έρριψαν εντός του τουρκοκυπριακού θύλακος Λευκωσίας-Αγύρτας μικράν δύναμιν αλεξιπτωτιστών». Στο ίδιο ανακοινωθέν τονίζεται ότι «αι ελληνικαί κυπριακαί δυνάμεις αντιμετωπίζουν μετά γενναιότητος και πρωτοφανούς ενθουσιασμού την απρόκλητον επίθεσιν του τουρκικού σωβινισμού»
Ήδη οι στέγες πολλών σπιτιών στην Λευκωσία φλέγονται ενώ σε αναφέρει ότι «αι ημέτεραι δυνάμεις προσφέυγουν συνεχώς και περισσότερον τον Άγιον Ιλαρίωνα» ενώ το επόμενο ανακοινωθέν αναφέρει ότι «αι κυπριακές ένοπλες δυνάμεις έτρεψαν σε φυγήν εχθρικάς δυνάμεις…».
Λίγο αργότερα γίνεται η παράδοση της τουρκοκυπριακής φρουράς Πάφου, ενώ στις 10 το πρωί ανακοινώθηκε και η παράδοση της τουρκοκυπριακής φρουράς Λεμεσού.
Ενώ μαίνονται οι μάχες σε ολόκληρη την Κύπρο, σε διεθνές επίπεδο πραγματοποιούνται επαφές για την κατάπαυση του πυρός. Το Συμβούλιο Ασφαλείας συνέρχεται εκτάκτως και εγκρίνει ειδικό ψήφισμα για την Κύπρο το οποίο επισημαίνει 3 σημεία:
• Άμεση κατάπαυση του πυρός σ’ ολόκληρη τη χώρα
• Αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης και νομιμότητας
• Αποχώρηση όλων των καθ’ υπέρβαση των προβλεπόμενων υπό των συμφωνιών Ζυρίχης/Λονδίνου ξένων στρατευμάτων.
Δευτέρα 22 Ιουλίου 1974
Το BBC μεταδίδει ότι μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας επετεύχθη συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός ύστερα από παρέμβαση του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Κισιγκερ. Η κατάπαυση του πυρός θα τεθεί σε εφαρμογή από τις 4 το απόγευμα ώρα Κύπρου.
Το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν της ημέρας στις 6.15 το πρωί αναφέρει ότι «αι ημέτεραι δυνάμεις κυριαρχούν σε όλα τα μέτωπα των επιχειρήσεων» Στις 10 το πρωί το ΡΙΚ μεταδίδει ότι ο εχθρός καίει τα δάση μας και καλεί όλους να βοηθήσουν να σωθεί ο φυσικός πλούτος του τόπου μας.
Στις 10.15 το πρωί ο Bayrak αναγγέλει την συμφωνία Ελλάδας-Τουρκίας για την κατάπαυση του πυρός και παράλληλα μεταδίδει τις δηλώσεις του τούρκου πρωθυπουργού Ετζεβίτ: «Οι στρατηγικοί μας στόχοι επετεύχθησαν. Ως ειρηνική χώρα που είμεθα αποδεχθήκαμε την έκκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Μέχρι τώρα επετύχαμε σημαντικές νίκες. Κανείς πλέον δεν μπορεί να κλονίσει πλέον τα δίκαια των τουρκοκυπρίων. Ιδιαίτερα μετά τις δυνατότητες που κατοχυρώθηκαν στην βόρειο παράκτια γραμμή της Κύπρου…»
Στις 4 το απόγευμα το ΡΙΚ μεταδίδει ότι το αρχηγείο της Εθνικής Φρουράς διέταξε να τεθεί σε εφαρμογή το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας καλώντας τις κυπριακές ένοπλες δυνάμεις να παύσουν το πυρ και να ανασταλούν οι πολεμικές επιχειρήσεις σε όλα τα μέτωπα. Στις 5 το απόγευμα παρά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός συνεχίζει τις αεροπορικές επιχειρήσεις κατά του αεροδρομίου και διαφόρων χωριών προξενώντας μεγάλες καταστροφές.
Τρίτη 23 Ιουλίου 1974
Έκτακτο πολεμικό ανακοινωθέν επιχειρεί να δώσει την στρατιωτική κατάσταση όπως διαμοφώνεται μετά τη συμφωνία της κατάπαυσης του πυρός. Στο βόρειο τμήμα της Κύπρου οι δυνάμεις μας απέκρουσαν με ηρωισμό τα αλλεπάλληλα κύματα αποβάσεως μέχρι και της 13ης ώρας, χθές» Ο εχθρός αφού ενίσχυσε το προγεφύρωμα του θύλακα Λευκωσίας- Αγύρτας με το προγεφύρωμα της Κερύνειας.
Αναλαμβάνει καθήκοντα ο Γλαύκος Κληρίδης.
Στις 3.30 το απόγευμα, το ΡΙΚ ανακοινώνει την παραίτηση του Νίκου Σαμψών και την ανάληψη των καθηκόντων του από τον πρόεδρο της βουλής Γλ. Κληρίδη. Σε μήνυμα του ο Ν. Σαμψών λέει ότι «ανέλαβεν την προεδρίαν της Δημοκρατίας όχι από φιλοδοξίαν αλλά με σκοπον να αποτρέψει τον εμφύλιον πόλεμον και να συνενώσει ψυχικώς τον λαόν». Στη συνέχεια αναφέρει ότι το «όλον ζήτημα εισέρχεται εις την σφαίραν των διαπραγματεύσεων και ότι «κατόπιν αυτού η πείρα του κ. Κληρίδη ως διαπραγματευτού επιβάλλει την δικήν του παρουσίαν εις την προεδρίαν». Το ίδιο βράδυ ο προεδρεύων της δημοκρατίας απευθύνει διάγγελμα προς τον κυπριακό λαό.
Η πολιτική κυβέρνηση στην Ελλάδα
Στο μεταξύ ο ραδιοσταθμός των Αθηνών αναγγέλλει τη σύγκληση ευρείας σύσκεψη υπό την προεδρία του προέδρου της δημοκρατίας στρατηγού Γκιζίκη. Για πρώτη φορά μετά από 7 χρόνια παρίστανται εκπροσώποι του πολιτικού κόσμου. Παρόντες στη σύσκεψη ήταν και οι πρώην πρωθυπουργοί και ηγέτες του στρατού. Παράλληλα στους δρόμους της Αθήνας ξεσπούν διαδηλώσεις.
Τετάρτη 24 Ιουλίου 1974
Ο προεδρεύον της Δημοκρατίας κ. Γλαύκος Κληρίδης δίνει την πρώτη δημσιογραφική διάσκεψη και τονίζει ότι ο πρωταρχικός στόχος της κυβέρνησης του είναι η διασφάλιση της τήρησης της συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός και την σύγκλιση ενότητας του λαού . Στην Αθήνα επιστρέφει ο πρωθυπουργός κ. Καραμανλής και σχηματίζει μετά από επτά χρόνια την πρώτη πολιτική κυβέρνηση με ΥΠΕΞ τον κ. Γ. Μαύρος και ΥΠΑΜ ο κ. Αβέρωφ.
Πέμπτη 25 Ιουλίου 1974
Οι τουρκικές δυνάμεις της εισβολής συνεχίζουν την προέλαση τους παρά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τούρκοι εισβολείς κινήθηκαν προς την κατάληψη του αεροδρομίου Λευκωσίας παρ’ όλο που είναι υπό τον έλεγχο της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Η επιχείρηση για την κατάληψη του αεροδρομίου της Λευκωσίας δεν ολοκληρώθηκε ποτέ γιατί υπήρξε σαφής προειδοποίηση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ ότι θα αντισταθεί σε οποιαδήποτε τουρκική επίθεση κατά του αεροδρομίου.
Παρασκευή 26 Ιουλίου
Ο προεδρεύων της Δημοκρατίας κ. Γλ. Κληρίδης σε νέα δημοσιογραφική διάσκεψη καταγγέλλει την κατ’ εξακολούθηση παραβίαση τη συμφωνίας για την κατάπαυση του πυρός από τις τουρκικές δυνάμεις εισβολής. Προτρέπει να δημιουργηθεί από την ΟΥΝΦΙΚΥΠ να δημιουργηθεί ουδέτερη ζώνη μεταξύ των προχωρημένων θέσεων μας και των τουρκικών δυνάμεων δεν βρίσκει ανταπόκριση.
Στην Γενεύη κατά την πρωινή συνεδρία των τριών υπουργών ο κ. Μαύρος προειδοποιεί ότι η ελληνική αντιπροσωπία θα αποχωρήσει από τη διάσκεψη εάν δεν σταματήσει η τουρκική προέλαση γιατί πιστεύει ότι η διάσκεψη θα εξελιχθεί στα όρια του εμπαιγμού.
Στην Νέα Υόρκη το Συμβούλιο Ασφαλείας αναβάλλει τη συζήτηση για το κυπριακό εν αναμονή των αποτελεσμάτων της Γενεύης.
Ο αριθμός των προσφύγων υπολογίζεται σε δέκα χιλιάδες. Οι κάτοικοι Λευκωσίας εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα προς ασφαλέστερες περιοχές.
Σάββατο 27 Ιουλίου 1974
Το ΕΙΡ, το ΡΙΚ και το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων δίνουν λεπτομέρειες για τις εξελίξεις της Γενεύης.
Διάσκεψη της Γενεύης- Οι πρώτες συναντήσεις Μακαρίου-Κίσινγκερ
28-30 Ιουλίου 1974
Στις 29 Ιουλίου 1974, μεσούσης της πρώτης διάσκεψης της Γενεύης, ο Μακάριος συναντήθηκε με τον Κίσινγκερ και του παρέδωσε ένα μνημόνιο με πέντε όρους, προκειμένου να υπάρξει πολιτική λύση στο Κυπριακό, με την παράκληση να το διαβιβάσει στην κυβέρνηση της Τουρκίας. Η συνάντηση Μακαρίου – Κίσινγκερ έγινε στις 29 Ιουλίου, στις 5 το απόγευμα, στο State Department. Η τακτική που ακολούθησε ο Κίσινγκερ ήταν να μην αναμειχθεί, τουλάχιστον δημόσια, στο Κυπριακό, αφήνοντας τις πρωτοβουλίες στους Βρετανούς. Ο Κίσινγκερ απέστειλε το σημείωμα στον πρέσβη του στην Αγκυρα, με την οδηγία να το παραδώσει σε χαμηλό επίπεδο και να εξηγήσει πως απλώς το κάνει διότι το είχε υποσχεθεί. Οι προτάσεις του Μακαρίου παρέπεμπαν σε άμεση επιστροφή στις Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου, τις οποίες προσπαθούσε μέχρι το ’74 να ακυρώσει, ως ανεφάρμοστες.
Αντίγραφο των προτάσεων του Μακαρίου απέστειλε ο Κίσινγκερ στην Αθήνα, καθώς και στη Λευκωσία, με οδηγία προς τον Αμερικανό πρέσβη Ρότζιερ Ντέιβις να καταγράψει τυχόν σχόλια του Κληρίδη. Ο Ντέιβις παρέδωσε το έγγραφο στον Κληρίδη.
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου