8 Ιανουαρίου 2019

Το επίσημο τέλος της Pax Americana

Του Σάμι Γαράιμπε 

Ο Τζωρτζ Μπους ο νεότερος έμεινε στις συνειδήσεις του κόσμου ως ίσως η πιο πολεμοχαρής και παρεμβατική προεδρική φυσιογνωμία των ΗΠΑ της τελευταίας εικοσαετίας για τις καταστροφικές του παρεμβάσεις στη Μέση Ανατολή που κόστισαν, όχι μόνο τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής, αλλά ακόμη και τις πολιτικές καριέρες όσων είχαν συνταχθεί μαζί του.

Αυτό που λίγοι όμως θυμούνται είναι ότι ο Μπους, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου διεκδίκησης της πρώτης προεδρικής του θητείας, εμφανίστηκε ως ένας μετριοπαθής, συντηρητικός ρεπουμπλικάνος που υποστήριζε την ανάγκη η χώρα του να γίνει λιγότερο παρεμβατική στο εξωτερικό και να μετατραπεί σε μία «ταπεινή δύναμη».

Χρειάστηκε μία κρίση του επιπέδου της 11ης Σεπτεβρίου και η επακόλουθη «εισβολή» στην κυβέρνησή του ενός μικρού, αλλά συνεκτικού, νεοσυντηρητικού θύλακα του κόμματός του για να ανατραπούν εντελώς οι αρχικές απομονωτικές του τάσεις και να δούμε τελικά μια διακυβέρνηση που στόχευε σε συστηματική, μονομερή παρέμβαση σε περιοχές αμερικάνικου ενδιαφέροντος με στόχο την ενεργητική μεταβολή των περιφερειακών συσχετισμών ισχύος μέσα από την «αλλαγή καθεστώτων» (regime change) και την «οικοδόμηση κρατών» (nation building).

Ο διάδοχός του στο Οβάλ Γραφείο, στη συνέχεια, καθιερώθηκε ως εμβληματικά αντίθετο παράδειγμα άσκησης εξωτερικής πολιτικής σε σχέση με τον ίδιο. Ωστόσο, η εξωτερική πολιτική του Ομπάμα δεν έκανε τίποτα άλλο από το να υλοποιεί τις αρχικές προεκλογικές προθέσεις του Μπους περί «ταπεινής δύναμης» τις οποίες εκείνος δεν μπόρεσε να υλοποιήσει λόγω 11ης Σεπτεμβρίου.

Έτσι, ο Ομπάμα εφάρμοσε μια εξωτερική πολιτική της « ηγεσίας της πίσω θέσης» (back seat leadership), υποστήριξε και ξεκίνησε την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ, κράτησε παθητική στάση απέναντι στη συριακή κρίση (για την οποία δέχτηκε μάλιστα οξεία κριτική) και τέλος απέσυρε την προσοχή του από την ευρωπαϊκή ήπειρο, στις εξελίξεις της οποίας εστίαζαν παλαιότερες γενιές Αμερικανών πολιτικών, για να εστιάσει τελικά στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού (Asia-Pacific Pivot), δηλαδή στην περιφερειακή γειτονιά των Η.Π.Α.

Η πρόσφατη ανακοίνωση του σημερινού προέδρου των Η.Π.Α., Ντόναλντ Τραμπ, ότι η χώρα του θα αποσυρθεί εντελώς από τη Συρία, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στους ανταγωνιστές της να χαράξουν την πολιτική τους όπως αυτοί το επιθυμούν, θα προκαλούσε πολύ μικρότερη έκπληξη απ’ όση πραγματικά προκάλεσε, αν εντασσόταν όχι μόνο στο πλαίσιο των δικών του προεκλογικών δεσμεύσεων, αλλά και στο πλαίσιο των προθέσεων και επιλογών των προκατόχων του, όπως τις είδαμε παραπάνω.

Με άλλα λόγια, ο επιθετικά διατυπωμένος απομονωτισμός του Τράμπ δεν είναι αποκλειστικά δικός του, παρότι η χαοτική συμπεριφορά και οι κυκλοθυμικές μεταπτώσεις στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής είναι εντελώς δικές του. Ο Τραμπ αποτελεί απλά την πιο άγαρμπη κορύφωση μιας ευρύτερης συναίνεσης που βρίσκεται υπό διαμόρφωση στην Αμερική τα τελευταία σχεδόν είκοσι χρόνια, αν όχι περισσότερο, τόσο σε επίπεδο πολιτικού συστήματος όσο και σε επίπεδο κοινωνίας γύρω από την ιδέα ότι οι Η.Π.Α θα πρέπει ίσως να πάψουν να κουβαλάνε το βάρος των ευθυνών που κουβαλούσαν έως και σχετικά πρόσφατα ως ηγεμονική εγγυήτρια δύναμη μιας παγκόσμιας φιλελεύθερης τάξης πραγμάτων και να ξεκινήσουν να φροντίζουν περισσότερο τα του οίκου τους.

Αν λοιπόν ο απομονωτισμός που υφέρπει εδώ και καιρό στην Αμερική δεν ανακοπεί από κάποιο μη γραμμικό, απρόβλεπτο γεγονός, όπως η 11η Σεπτεμβρίου ανέκοψε τον αρχικό ρομαντικό απομονωτισμό του Μπους του νεότερου, και παγιωθεί μεσομακροπρόθεσμα ως σταθερό χαρακτηριστικό της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής, τότε τι θα σήμαινε αυτό για την Ελλάδα και τη δική της πολιτική ασφαλείας και μάλιστα υπό το φως του modus vivendi που φαίνεται τελικά να επιτυγχάνεται μεταξύ Αμερικής και Τουρκίας;

Πρωτίστως ότι η πιθανότητα να σηκώσει κάποιος το τηλέφωνο από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού για να αποτρέψει ένα θερμό επεισόδιο Ελλάδας-Τουρκίας στο Αιγαίο γίνεται εξαιρετικά μικρή και επομένως ότι εναπόκειται σε εμάς όσο ποτέ άλλοτε να βελτιώσουμε τη θέση μας στην περιοχή και να ενισχύσουμε την αποτρεπτική μας δυνατότητα με κάθε πιθανό τρόπο.

* O Σάμι Γαράιμπε είναι Πολιτικός Επιστήμονας - Διεθνολόγος 

Liberal



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 8:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.