Του Νεκτάριου Δαπέργολα
Διδάκτορος Ιστορίας
Βρεθήκαμε πρόσφατα για λίγες μέρες στην Πράγα. Και εκεί, πέραν όσων άλλων είδαμε (και απολαύσαμε) σε μία από τις ομορφότερες πόλεις του κόσμου, υπήρξε και μία άκρως συγκινητική στιγμή, που δεν ήταν άλλη από το προσκύνημα στον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου. Να θυμίσουμε ότι σε αυτή την περιοχή της Τσεχίας (που περίπου ταυτίζεται με το μεσαιωνικό σλαβικό κράτος της Μεγάλης Μοραβίας) έλαβε χώρα από το 864 και εξής το ιεραποστολικό έργο των δύο σπουδαίων Θεσσαλονικέων αδελφών, για να διαδοθεί στη συνέχεια (μετά την κοίμηση του Μεθοδίου, πρώτου αρχιεπισκόπου της περιοχής, κατά το έτος 889) από τους μαθητές τους σε όλο τον υπόλοιπο σλαβικό κόσμο.
Ένα έργο κοσμοϊστορικής σημασίας, ένα «δώρημα τέλειον» από τους δύο μεγάλους μας αγίους, τον πατριάρχη Φώτιο και γενικότερα τη βυζαντινή Εκκλησία προς τους σλαβικούς λαούς, που έτσι κατόρθωσαν και το φως του Χριστού να δεχθούν διδασκόμενοι τα ιερά κείμενα στις επιμέρους εθνικές τους γλώσσες, αλλά και να εισέλθουν σε νέα φάση ιστορικής εξέλιξης λόγω της γραφής που αποτέλεσε τη βάση του ευρύτερου πνευματικού τους πολιτισμού.
Πολύ συγκινητικό όμως το προσκύνημα και για ένα ακόμη λόγο, καθώς αυτός ο συγκεκριμένος ναός έχει συνδεθεί στενά με την κορυφαία πράξη της τσεχοσλοβάκικης αντίστασης απέναντι στους Ναζί, τη λεγόμενη «Επιχείρηση Ανθρωποειδές» (τα σχετικά γεγονότα παρουσιάζονται αναλυτικά στην ομώνυμη ταινία, αλλά και στην ταινία «Ο στόχος»/«The man with the iron heart»).
Τον Μάιο λοιπόν του 1942 δύο Τσέχοι στρατιωτικοί, απεσταλμένοι της αυτοεξόριστης στο Λονδίνο τσεχοσλοβακικής κυβέρνησης, έπεσαν με αλεξίπτωτα στην περιοχή και σε συνεργασία με άλλα 5 μέλη της τοπικής αντίστασης, κατόρθωσαν να δολοφονήσουν τον διαβόητο Χάινριχ Ράινχαρντ, δεύτερο στην ιεραρχία των Ες Ες μετά τον Χίμλερ, ανώτατο διοικητή της Τσεχοσλοβακίας και εκ των πρωτοκορυφαίων καθαρμάτων της ναζιστικής συμμορίας που αιματοκύλισε την Ευρώπη. Και ενώ οι Γερμανοί απέκλεισαν την πόλη κι εξαπέλυσαν πρωτοφανές ανθρωποκυνηγητό για τον εντοπισμό τους (βασανίζοντας, σκοτώνοντας και καίγοντας για αντίποινα ολόκληρα χωριά), οι δράστες κρύφτηκαν στην κατακόμβη κάτω από τον Ναό των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, μετά από άδεια του ορθοδόξου επισκόπου Γκοράζντ και χάρη επίσης στη βοήθεια των ορθόδοξων ιερέων του ναού Βάτσλαβ και Βλαντιμίρ, του μοναχού Γιαν και άλλων μελών της ενορίας.
Εκεί κάτω παρέμειναν κρυμμένοι για περίπου ένα μήνα και εκεί ήταν που παίχτηκε στις 18 Ιουνίου και η τελική πράξη του δράματος, όταν οι Γερμανοί ανακάλυψαν εν τέλει το κρησφύγετο των δραστών: 750 άνδρες των SS πολιόρκησαν την εκκλησία για δύο ώρες, δόθηκε επική μάχη με δεκάδες νεκρούς Γερμανούς (και 3 από τους 7 αντιστασιακούς). Μη μπορώντας οι Ναζί να κατέβουν από τη σκάλα της κατακόμβης (λόγω της στενότητας, αλλα και των καταιγιστικών πυρών που δέχονταν), πέρασαν ένα χοντρό λάστιχο από το στενό παραθυράκι που έβλεπε στον δρόμο και πλημμύρισαν το υπόγειο. Δίχως άλλη δυνατότητα διαφυγής, ενώ η στάθμη του νερού στο υπόγειο ανέβαινε, οι εναπομείναντες Τσέχοι συνέχισαν να πολεμούν, κρατώντας απλά τις τελευταίες 4 σφαίρες για τους εαυτούς τους.
Στην υπόγεια κρύπτη της εκκλησίας υπάρχει σήμερα ένα μικρό μουσείο αφιερωμένο στα 7 εκείνα μέλη της τσεχικής αντίστασης. Παντού οι τοίχοι είναι διάτρητοι και κατασκαμμένοι από τις σφαίρες, το στενό παραθυράκι απ’ όπου τα SS πλημμύρισαν το υπόγειο σώζεται και αυτό, η στενή σκάλα της κρύπτης έχει πάνω της κεριά και μία μικρή ορθόδοξη εικόνα της Παναγιάς.
Και δίπλα στις προτομές των νεκρών βρίσκεται και κάτι ακόμη: μία επίχρυση πλάκα με σκαλισμένα ονόματα και με την δίγλωσση (στα τσέχικα και στα αγγλικά) επιγραφή «NΑ PAMÁTKU PRAVOSLAVNÝCH KŘESŤANŪ» / «ΙN MEMORY OF ORTHODOX CHRISTIANS». Στη μνήμη των ορθοδόξων χριστιανών.
Αφιερωμένη στον επίσκοπο Γκοράζντ, στους ιερείς του ναού και σε άλλα μέλη της ορθόδοξης κοινότητας της περιοχής: όλοι τους συνελήφθησαν από τους τυράννους, βασανίστηκαν και 3 μήνες αργότερα εκτελέστηκαν, πληρώνοντας τη γενναία επιλογή τους να δώσουν άσυλο στους αντιστασιακούς.
Ανατριχίλα…
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων.
Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου