4 Ιανουαρίου 2019

Ισορροπία τρόμου στη μαρτυρική Συρία!

Του Νίκου Μελέτη

Μέσω μιας ισορροπίας τρόμου, με όλους τους μεγάλους και περιφερειακούς παίκτες -πλην ΗΠΑ- στο τερέν της Συρίας, με τον πρόεδρο Άσαντ και τη Μόσχα να έχουν το πάνω χέρι, διαμορφώνονται συνθήκες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια εύθραυστη αλλά για πρώτη φορά ρεαλιστική πορεία προς την ειρήνευση στη μαρτυρική χώρα της Μέσης Ανατολής. 
 
Η αιφνιδιαστική απόφαση του προέδρου Τραμπ να διατάξει την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία, η οποία ελήφθη μετά την τυπική διαβεβαίωση του Τ. Ερντογάν ότι θα αναλάβει, εάν χρειασθεί, την επιχείρηση αντιμετώπισης των υπολειμμάτων του ISIS, αλλά και την προφανή συνεννόηση με τη Μόσχα δημιούργησε νέα δεδομένα, καθώς πρακτικά δόθηκε το πράσινο φως για τη διατήρηση του Άσαντ ως παράγοντα που τουλάχιστον σε αυτή τη φάση μπορεί να διευκολύνει τη σταθεροποίηση στη Συρία. 

Μόλις δόθηκε το σύνθημα από τον Ντ. Τραμπ, προκλήθηκαν άμεσες αντιδράσεις, καθώς όλοι οι περιφερειακοί παίκτες επιχειρούν να μη μείνουν έξω από το παιγνίδι επιρροής στην περιοχή, όπου δεσπόζουν τρεις διαφορετικές αντιθέσεις: η σύγκρουση του σιιτικού Ιράν με τις σουνιτικές χώρες του Κόλπου με επικεφαλής τη Σ. Αραβία, η προσπάθεια της Ρωσίας να επανακτήσει ζώνη επιρροής στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο και η αγωνία της Τουρκίας να αποτρέψει σε πρώτη φάση τη δημιουργία κουρδικής οντότητας στα νότια σύνορά της με τη Συρία και σε δεύτερη φάση η εξόντωση των κουρδικών οργανώσεων που θεωρεί παρακλάδια του ΡΚΚ. Και φυσικά στο παιγνίδι αυτό παραμένει «παίκτης» και το Ισραήλ, σε μια εντελώς ασύμβατη σύμπλευση με τις αραβικές χώρες του Κόλπου στον στόχο της ανάσχεσης της ιρανικής επιρροής και αποτροπής δημιουργίας ιρανικού προγεφυρώματος στον Λίβανο με όχημα τη Χεζμπολά. 

Οι ΗΠΑ είχαν, ούτως ή άλλως, μικρή συμμετοχή με πενιχρές δυνάμεις, κυρίως στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, που δεν μπορούσαν ούτε τη Ρωσία ούτε το Ιράν να συγκρατήσουν. Απλώς με την παρουσία των δυνάμεων εκεί αποτελούσαν μια ασπίδα για τους Κούρδους του YPG, που αποτέλεσαν μια αξιόπιστη δύναμη για την αντιμετώπιση του ISIS και συγχρόνως για μεγάλο διάστημα κράτησαν υπό τον έλεγχό τους μια εκτεταμένη περιοχή, η οποία σε διαφορετική περίπτωση θα είχε περάσει στα χέρια είτε του ISIS είτε των κυβερνητικών δυνάμεων του Άσαντ. Ο στόχος των Αμερικανών ήταν η σταθεροποίηση της χώρας και ήδη από τη θητεία του Μ. Ομπάμα εξεταζόταν η απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία.

Ο Τραμπ, με την απόφαση αποχώρησης πυροδότησε τις εξελίξεις, καθώς ήταν προφανές ότι άφηνε το πεδίο ανοικτό για το Ιράν, τη Ρωσία, την Τουρκία αλλά και για τον Άσαντ, ο οποίος έχει την πλήρη στήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης.

Ο αραβικός κόσμος, ο οποίος είχε γυρίσει την πλάτη στον Άσαντ και μάλιστα μέσω της Σ. Αραβίας είχε χρηματοδοτήσει τις σουνιτικές ένοπλες ομάδες που έδρασαν στο έδαφος της Συρίας, έκανε τη μεγάλη στροφή, δίνοντας «εντολή» σε Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Μπαχρέιν να ανοίξουν τις πρεσβείες τους στη Δαμασκό, σε μια κίνηση που ήρθε έπειτα από μυστικές συνεννοήσεις στις οποίες διαδραμάτισε ρόλο και η Αίγυπτος. Εξάλλου, τόσο ο Άσαντ όσο και η Σ. Αραβία και η Αίγυπτος έχουν έναν κοινό εχθρό, τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, τους οποίους έχει «υιοθετήσει» ο Τ. Ερντογάν και μάλιστα την Παρασκευή έσπευσαν να καταγγείλουν τη στάση των αραβικών χωρών που ανοίγουν πρεσβείες στη Συρία.

Η Σ. Αραβία ελπίζει ότι με τη στήριξή της στο καθεστώς Άσαντ, μέσω και της αμερικανικής παρέμβασης, θα αποτρέψει τον πλήρη έλεγχο της Συρίας από τις φιλοϊρανικές δυνάμεις, καθώς ο αγώνας κυριαρχίας στη Μ. Ανατολή μεταξύ σιιτικού Ιράν και σουνιτικής Σ. Αραβίας συνεχίζεται. Η παρέμβαση του Ριάντ δεν είναι άσχετη και με το πολεμικό κλίμα των σχέσεων Τουρκίας - Σ. Αραβίας, λόγω και της υπόθεσης Κασόγκι, την οποία χρησιμοποίησε ο Ερντογάν για να παζαρέψει με τον Ντ. Τραμπ αλλά και για να υποσκάψει τον ρόλο της Σ. Αραβίας στον σουνιτικό κόσμο.

Το Ισραήλ και ο Νετανιάχου φαίνεται ότι εξασφαλίζουν την «άδεια» των Ρώσων να εξουδετερώσουν κάθε προσπάθεια του Ιράν να δημιουργήσει διάδρομο προς τον Λίβανο και προγεφυρώματα με όχημα τη Χεζμπολάχ, ενώ φαίνεται πλέον ότι υπάρχει από το Τελ Αβίβ, έστω και υπό όρους, αποδοχή της διατήρησης του Άσαντ στη Δαμασκό.

Οι Κούρδοι της Συρίας ζήτησαν προστασία του Άσαντ, καθώς είδαν για μια ακόμη φορά να είναι το εύκολο θύμα στα στρατηγικά παιγνίδια της Μέσης Ανατολής.

Σε όλη τη διάρκεια του πολέμου οι Κούρδοι είχαν αποφύγει τη μετωπική σύγκρουση με τις κυβερνητικές δυνάμεις και υπήρχε διαρκώς δίαυλος επικοινωνίας με τον Άσαντ. Επιστρέφοντας στις «αγκαλιές» του Άσαντ δεν είναι το καλύτερο, αλλά τουλάχιστον έτσι αποτρέπουν μια τουρκική επίθεση που θα τους εξόντωνε. 

Μετέτρεψαν τη δική τους επιβίωση σε μείζον θέμα διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας. Ελέγχοντας μια μεγάλη περιοχή στη βορειοανατολική Συρία, την οποία αποδίδουν και πάλι στην κυβέρνηση Άσαντ, ελπίζουν ότι πλέον θα μπορέσουν να διαπραγματευθούν μια πιο διακριτή παρουσία του κουρδικού στοιχείου στη μεταπολεμική Συρία. Ο Άσαντ πάντως θα τους χρησιμοποιεί σαν μοχλό για να ασκεί πίεση προς τον Ερντογάν, με τον οποίο είναι δύσκολο να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη.

Η Ρωσία είναι κερδισμένη, καθώς επιστρέφει στη Μ. Ανατολή και θα έχει βαρύνοντα ρόλο στη διαμόρφωση της μεταπολεμικής Συρίας.

Πλέον, με τη σιωπηρή ανοχή και των ΗΠΑ, ο Β. Πούτιν είναι αυτός που λαμβάνει τις αποφάσεις στη Συρία και κατευθύνει τις κινήσεις όλων των άλλων παικτών.

Το Ιράν έχει παρουσία, αλλά κάθε προσπάθεια περαιτέρω επέκτασης της επιρροής του θα προκαλέσει άμεση αντίδραση. Πάντως, με την τροπή που παίρνουν οι εξελίξεις πιθανότατα ο Άσαντ δεν θα έχει πια την ανάγκη στήριξης από την Τεχεράνη για την επιβίωσή του και αυτό θα περιορίσει την εξάρτησή του από το Ιράν.

Η Τουρκία κινείται στην κόψη του ξυραφιού, όπως συμβαίνει όλους τους τελευταίους μήνες. Αντιμετώπιζε τον κίνδυνο αυτονόμησης της βόρειας Συρίας υπό το εχθρικό κουρδικό YPG, το οποίο μάλιστα δρούσε υπό την ασπίδα των αμερικανικών δυνάμεων στη Συρία. Αυτός ο κίνδυνος φαίνεται να αποτρέπεται προς το παρόν, αλλά η Αγκυρα δεν πρόλαβε να εκμεταλλευθεί το κενό που θα δημιουργήσει η απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων, ώστε να εξαπολύσει την τελική επίθεση ανατολικά του Ευφράτη και να εξουδετερώσει έτσι οριστικά την όποια κουρδική στρατιωτική απειλή. Μια επιχείρηση, πάντως, που καθόλου δεν είναι δεδομένο ότι θα εξελισσόταν σε περίπατο για την Τουρκία.

Η Τουρκία δεν έχει πετύχει όσα ίσως ονειρευόταν ο Τ. Ερντογάν: προσάρτηση εδαφών της Συρίας, κυριαρχία στον μουσουλμανικό σουνιτικό κόσμο, ανατροπή Άσαντ και εξασφάλιση φιλικής κυβέρνησης στη Δαμασκό...

Προς το παρόν φαίνεται να εξασφαλίζει το μίνιμουμ: την εγγύηση ότι δεν θα επιτραπεί στο YPG να αποτελέσει απειλή για την ίδια. Η εγγύηση αυτή προερχόμενη από τη Μόσχα και τον Άσαντ δεν μπορεί να είναι καθησυχαστική και αυτό υποχρεώνει την Τουρκία σε μια διαρκή εγρήγορση και συνεχή εμπλοκή στις εξελίξεις στη Συρία.

Η κρίση της Συρίας βοήθησε την Τουρκία να αναδειχθεί σε περιφερειακό παίκτη, με ασκήσεις υψηλής διπλωματίας και δοκιμασία των στρατιωτικών δυνατοτήτων της επί του πεδίου, καθώς δεν πρόκειται για αγώνα ταχύτητας 100 μέτρων, αλλά μάλλον ένα είδος Survivor, που ανά μέρα, εβδομάδα, μήνα, αλλάζουν οι συμμαχίες, οι επιδιώξεις, το τερέν.

Ο κ. Ερντογάν, μέσω της συριακής κρίσης βρήκε τον τρόπο να διαμορφώσει μια ισχυρή σχέση με τη Ρωσία και τον Β. Πούτιν, να διατηρήσει την προνομιακή σχέση με την Τεχεράνη και τελικά να ξαναβρεί τον απευθείας κώδικα επικοινωνίας με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντ. Τράμπ. Οι συμμαχίες της Τουρκίας παραμένουν εύθραυστες και ευαίσθητες σε εξωγενείς παράγοντες και κάθε άλλο παρά είναι δεδομένο ότι θα συνεχίσει η Τουρκία του Τ. Ερντογάν να ισορροπεί με την ίδια ευκολία όχι σε δύο, αλλά σε τρεις και τέσσερις βάρκες… Οι απειλές ασφαλείας για την Τουρκία παραμένουν, αλλά με τα σημερινά δεδομένα δείχνει να έχει επιτύχει μια τουλάχιστον ασφαλή διαχείρισή τους… 

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2018 στον Φιλελεύθερο. 
πηγή



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.