3 Οκτωβρίου 2015

Το νέο στάδιο της συριακής κρίσης: Από περιφερειακή, διεθνής σύγκρουση.

Ένα βήμα πιο βαθιά στο χάος φέρνει την περίπλοκη συριακή κρίση η κίνηση της Ρωσίας να εμπλακεί στρατιωτικά, ξεκινώντας επιδρομές στη Συρία προς υποστήριξη του Άσαντ.

Στη συριακή επικράτεια βομβαρδίζουν οκτώ χώρες, η Δύση και οι σύμμαχοί της αμφισβητούν πως ρωσικός στόχος είναι η τζιχαντιστική ISIS και επί του εδάφους δραστηριοποιούνται διάφορες ομάδες -με τη Μόσχα να παγιώνει το ρόλο της στην περιοχή ως, αν μη τι άλλο, «απαραίτητος εταίρος». Πέντε χρόνια μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου, η διέξοδος για τη Συρία μοιάζει πιο μακριά από ποτέ.

Όσοι θεωρούν πως ο πόλεμος είναι η συνέχεια της διπλωματίας με άλλα μέσα, βλέπουν μόνο επιβεβαίωση στα όσα συνέβησαν τα τελευταία 24ωρα για το Συριακό: Στην αρχή της εβδομάδας, η Συρία ήταν το επίκεντρο διπλωματικής διαμάχης στον ΟΗΕ με αγκάθι την παραμονή ή όχι του Άσαντ. Η συνάντηση Ομπάμα και Πούτιν ήταν το αποκορύφωμα και, εκ των υστέρων, κατάληξη των διπλωματικών διεργασιών στην παρούσα φάση.

Λίγες ημέρες αργότερα, η συζήτηση εκείνη φαίνεται πια τόσο μακρινή: Η Παρασκευή είναι η τρίτη ημέρα ρωσικών επιδρομών στη Συρία, με τις χώρες της Δύσης να διαμαρτύρονται πως στόχος δεν είναι η ISIS.

Στη συριακή επικράτεια, υπενθυμίζεται, εδώ και μερικούς μήνες προχωρούν σε επιδρομές οι αεροπορικές δυνάμεις έξι χωρών, χτυπώντας θέσεις της ISIS. Επικεφαλής του συνασπισμού είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες έχουν κηρύξει πόλεμο στους τζιχαντιστές αλλά δεν προτίθενται να προχωρήσουν πέραν των επιδρομών -στρατηγική τους, που έχει δώσει μέχρι στιγμής περιορισμένα αποτελέσματα, είναι οι επιδρομές να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στις ομάδες που, επί του εδάφους, πολεμούν τους τζιχαντιστές αλλά και αντιτίθενται στον Άσαντ και υποστηρίζονται από την Ουάσινγκτον.

Ως ορίζοντας της αμερικανικής θέσης μοιάζει ο περιορισμός της ISIS με παράλληλη απομάκρυνση του Άσαντ, μέσω μίας κάποιας διαδικασίας πολιτικής μετάβασης. Την ίδια γραμμή -τουλάχιστον όσον αφορά τον Άσαντ- κρατούν οι περισσότερες χώρες που συμμετέχουν στις αεροπορικές επιχειρήσεις: Η Γαλλίαείχε γίνει η τελευταία -το Παρίσι ήταν εκείνο στην Ευρώπη που επέμενε μέχρι τέλους στο «να φύγει ο Άσαντ»- και είχαν προηγηθεί η Βρετανία, η Τουρκία, ηΣαουδική Αραβία, η Ιορδανία και η Αυστραλία.

Έτσι η Συρία, μεγάλο μέρος της επικράτειας της οποίας έχει φύγει από τον έλεγχο της Δαμασκού, είχε γίνει θέατρο επιδρομών έξι χωρών. Η εμπλοκή συμπλήρωνε τις επιδρομές, φυσικά, της ίδιας της συριακής αεροπορίας. Υπενθυμίζεται επίσης πως το Ισραήλ έχει μείνει μεν έξω από την κεντρική σκηνή της σύγκρουσης, όπως προχωρά σε πλήγματα στη μεθόριο ως αντίποινα κάθε φορά που η ένταση διαχέεται στα σύνορα.

Η Ρωσία είχε αρχίσει τις τελευταίες εβδομάδες να στέλνει ενισχύσεις στη Συρία -στρατιωτικά μέσα, ρωσικά μαχητικά και «εμπειρογνώμονες». Η Μόσχα σιωπούσε σκόπιμα στην αρχή για τη φύση της ενισχυμένης στήριξής της στον Άσαντ, την ώρα που σκόρπιες αναφορές κάθε πιθανής προέλευσης (από αμερικανικές στρατιωτικές υπηρεσίες μέχρι... αναρτήσεις ρώσων στρατιωτών στο Διαδίκτυο που κατευθύνονταν προς τη Μεσόγειο) σχημάτιζαν σταδιακά την εικόνα ρωσικής στρατιωτικής κίνησης προς τη Δαμασκό.

Η εκ των υστέρων άδεια που πήρε η ρωσική κυβέρνηση από την Άνω Βουλή για στρατιωτική δραστηριότητα στη Συρία μοιάζει, ενώπιον των εξελίξεων, σχεδόν τυπική. Οι ρωσικές επιδρομές ξεκίνησαν αυθημερόν και, όπως τόνισε το Κρεμλίνο, γίνονται «με καθοδήγηση των συριακών αρχών».

Στην αναφορά αυτή οι δυτικές πρωτεύουσες διαβάζουν έμμεση παραδοχή ότι οι ρωσικές επιδρομές δεν στοχεύουν την ISIS αλλά τους αντικαθεστωτικούς -σε τελική ανάλυση, για τον Άσαντ όλοι στη Συρία είναι τρομοκράτες. Ο ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ μπορεί να καθησύχασε πως «ο Ελεύθερος Συριακός Στρατός (FSA) δεν είναι τρομοκράτες», όμως ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ άφησε να εννοηθούν πολλά περισσότερα στη συνέχεια: Χαρακτήρισε σχετικό το κατά πόσον είναι πραγματικά παρών ο FSA στο συριακό έδαφος, ενώ ο επικεφαλής της επιτροπής Εξωτερικών της Δούμας επανέλαβε την ρωσική εκτίμηση πως «τα περί ισχυρής μετριοπαθούς αντιπολίτευσης στη Συρία είναι αμερικανικός μύθος».

Η σύγκρουση εμπλέκει και έναν ακόμη παράγοντα: Το Ιράν, που έχει συνταχθεί στη γραμμή Μόσχας-Δαμασκού. Η Τεχεράνη έχει υποστηρίξει εξαρχής τον σύρο πρόεδρο και ενισχύει με κεφάλαια τη σιιτική Χεζμπολάχ του Λιβάνου, η οποία και πολεμά τα τελευταία χρόνια της σύγκρουσης στο πλευρό των δυνάμεων του Άσαντ μέσα στη συριακή επικράτεια. Αναφορές πάντως της Πέμπτης για ανοικτή κινητοποίηση και της ιρανικής πλευράς δεν έχουν επιβεβαιωθεί μέχρι στιγμής.

Το Ιράν έχει επίσης αρχίσει να προσεταιρίζεται τη Βαγδάτη, η οποία επίσης βρίσκεται αντιμέτωπη με την ISIS. Η Ρωσία, που έχει αναφέρει πως θα χρησιμοποιήσει και τον δίαυλο στην πρωτεύουσα του Ιράκ στο σκέλος των πληροφοριών που απαιτούν οι επιδρομές στη Συρία, αποκλείει να επεκτείνει και εκεί τις επιχειρήσεις της.

Έτσι, από τη μία ο συνασπισμός υπό τις ΗΠΑ επιχειρεί εναντίον της ISIS και συνεχίζει να απορρίπτει συνεργασία με τον Άσαντ (ακόμη και στην καταπολέμηση των τζιχαντιστών) και από την άλλη η Ρωσία έχει επέμβει με πρώτο μέλημα την υποστήριξη του σύρου προέδρου επί του συριακού εδάφους. Οι στόχοι των δύο πόλων συνεχίζουν να φαίνονται έτσι ασυμβίβαστοι και, άρα, δεν διαφαίνεται διέξοδος.

Δύσκολα υπάρχει, στην παρούσα φάση, λόγος να πιστεύει κανείς πως οι ρωσικές επιδρομές θα μπορούσαν να επιτύχουν εκεί που μέχρι στιγμής δεν τα έχει καταφέρει ο συνασπισμός υπό τις ΗΠΑ -δηλαδή στην εξάλειψη της ISIS (ακόμη κι αν αυτός ήταν ο πρωταρχικός στόχος της Μόσχας).

Ακόμη και ρώσοι αναλυτές, όπως εκείνοι που επικαλείται η Kommersant, θεωρούν πως τα δύο βασικότερα σενάρια είναι είτε η ρωσική επέμβαση να βοηθήσει τον Άσαντ να κρατήσει περιοχές στην πλευρά της Μεσογείου είτε, στο καλύτερο σενάριο, να ανακτήσει ορισμένες περιοχές όπως η Παλμύρα.

Το σκηνικό θα έμοιαζε με τις περιφερειακές συγκρούσεις την εποχή του Ψυχρού Πολέμου: Δύο πόλοι και οι περιφερειακοί τους σύμμαχοι συγκρούονται σε ξένο έδαφος. Η σύγχρονη εποχή όμως είναι πιο περίπλοκη, και η αναγωγή σε ψυχροπολεμικά σχήματα αγνοεί δυναμικές όπως εκείνες που έχουν αποτυπωθεί στη στάση ΗΠΑ και Ρωσίας στο ζήτημα των πυρηνικών του Ιράν -διαμάχη που βρίσκεται στο κάδρο της ευρύτερης περιφερειακής σύγκρουσης της οποίας πτυχή έχει γίνει πλέον η συριακή κρίση.

Η κίνηση της Μόσχας, τέλος, περιέχει και ένα κεντρικό νέο σημείο: Η Ρωσία, που είχε πάντοτε παραμείνει σημαντικός παίκτης στη συριακή κρίση, τώρα αναδεικνύεται αναγκαστικά σε απαραίτητος εταίρος.

Δευτερεύον δεν είναι επίσης ότι πρόκειται για την πρώτη φορά μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ που η Μόσχα είναι ενεργά παρούσα στρατιωτικά σε περιοχή έξω από την άμεση «γειτονιά» της. Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, οι ρωσικές στρατιωτικές επεμβάσεις είχαν περιοριστεί μόνο σε περιοχές του λεγόμενου σοβιετικού μπλοκ (Αμπχαζία, Νότια Οσετία) -και ακόμη και η δράση στην Ουκρανία δεν ξεφεύγει από αυτόν τον κανόνα.

Τώρα, με τη ρωσική δραστηριότητα στη Συρία, η «διεθνής προβολή» στρατιωτικής ισχύος της Μόσχας περνάει σε παραπάνω επίπεδο.

Έτσι, η συριακή κρίση που είχε ξεκινήσει από τοπική και είχε γρήγορα γίνει περιφερειακή, παίρνει πλέον τον χαρακτήρα διεθνούς κρίσης με ανοικτή στρατιωτική εμπλοκή ΗΠΑ και Ρωσίας. Όσον αφορά πάντως την ίδια τη Συρία, αυτό δεν καλλιεργεί καλούς οιωνούς για διέξοδο.

Βασίλης Ψυχογιός
το είδαμε ΕΔΩ



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.