![]() |
| Το σώμα του Παύλου Μελά. Ο Παύλος καθιστός μπροστά με το παντελόνι |
συνέχεια από το 1ο μέρος
Άρχισαν λοιπόν οι Βούλγαροι, περιδιαβαίνοντας τα χωριά του καζά Λαγκαδά, να τρομοκρατούν και να απειλούν δια των όπλων τους μουχτάρηδες, απαιτώντας την κοινοτική σφραγίδα και την υπογραφή τους σε λευκό χαρτί «… το οποίον δεν γνωρίζει κανείς εις τι θα χρησιμοποιήσουν». ΣΚΡΙΠ 20/3/1909
Λίγους μήνες αργότερα επικαλούμενοι τις σφραγίδες και τις υπογραφές των μουχτάρηδων ζήτησαν με αναφορά τους από την κυβέρνηση: «…όπως διοριστή Βούλγαρος αρχιμανδρίτης εις Λαγκαδά». ΣΚΡΙΠ 17/5/1909
Η εφημερίδα ΣΚΙΠ της 6 Ιουνίου 1909 προανήγγειλε την έναρξη της δράσης των ένοπλων συμμοριών στη Μακεδονία. Το Νεοτουρκικό Κομιτάτο φοβούμενο την όλη κατάσταση αποφάσισε να αποδώσει προσωρινά τις εκκλησίες στις πλειοψηφούσες εθνικότητες, ενώ οι διώξεις του Ελληνικού στοιχείου της Μακεδονίας συνεχίζονταν: «…… και εξακολουθούν αι φυλακίσεις και ποικίλαι καταθλίψεις». ΕΜΠΡΟΣ 10/7/1909
Οι Βούλγαροι, προκλητικότατα, προσπάθησαν να παρουσιάσουν ομοεθνείς τους τους κατοίκους του καζά Λαγκαδά, δημιουργώντας τέτοιους με απειλές και χρήματα. Επιδόθηκαν λοιπόν σ’ έναν αγώνα νοθείας των περιχώρων για να έχουν στα πρόθυρα της Θεσσαλονίκης ομοεθνείς τους.
Εν τω μεταξύ η Τουρκική αρχή προκειμένου να επιβάλει το νόμο άρχισε να καταδιώκει τους Έλληνες και να προετοιμάζει το έδαφος για την ψήφιση του ανθελληνικού νόμου «περί των εκκλησιών».
Η ψήφιση του ανθελληνικού νομοσχεδίου «περί των εκκλησιών» από την Τουρκική κυβέρνηση προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση στον ελληνικό πληθυσμό, ο οποίος συγκρότησε μεγάλο συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη στις 23 Αυγούστου 1909, ενώ ο συντάκτης του ΣΚΡΙΠ της 24 Αυγούστου 1909 σε άρθρο του γράφει: «… πιστεύω ότι, αν ο νόμος εφαρμοσθή, η Μακεδονική τραγωδία αρχίζει δια να μη καταπαύση πλέον ….»
Η Τουρκική αρχή θορυβημένη διέταξε το κλείσιμο των «διαμφισβητουμένων εκκλησιών οίτινες ηρπάγησαν εσχάτως υπό των σχισματικών, οι Βούλγαροι όμως, δεν εννοούν να σωφρονισθούν και ετοιμάζονται να προβούν εις νέας καταλήψεις βιαίας». ΕΜΠΡΟΣ 2/10/1909
Οι ορθόδοξοι ιερείς των χωριών του καζά Λαγκαδά προκειμένου να σταματήσουν την απόδοση των εκκλησιών στους σχισματικούς τις έκλεισαν.
Στις 5 Ιανουαρίου 1910 οργανώθηκε μεγάλο συλλαλητήριο και στην Κωνσταντινούπολη για το κλείσιμο των εκκλησιών.
Η όλη κατάσταση έγινε πολύ χειρότερη της απολυταρχίας. Η διαμάχη πλέον ήταν γενική και περιλάμβανε, τους Έλληνες, τους Βούλγαρους, τους Νεότουρκους και τους Παλαιότουρκους,:
«… ευρίσκονται όλοι επί της αιματοβαρούς σκηνής, εις την οποίαν εκτυλίσσεται η Τρίτη πράξις της Μακεδονικής τραγωδίας, η τελευταία ίσως …. Οι Βούλγαροι εξακολουθούν τον εναντίον των Ελλήνων αμείλικτον αγώνα, όστις στρέφεται και κατά του καθεστώτος». ΣΚΡΙΠ 19/1/1910
Ο πόλεμος για την κατοχή των εκκλησιών συνεχίζονταν και η στρατολόγηση των χριστιανών υπό δυσμενέστατους όρους εξακολουθούσε, ενώ απροσδόκητα νέος ανθελληνικός διωγμός ξέσπασε. Οι δυστυχισμένοι χωρικοί της περιοχής μας κατελήφθησαν από μαύρη απελπισία και δεν ήξεραν τι να κάνουν. Οι περισσότεροι κατέφυγαν νηστικοί και γυμνοί στους αγρούς, στα βουνά και στις σπηλιές, ενώ οι ευπορότεροι κατέρχονταν στη Θεσσαλονίκη, όπου, «…υπό τα όμματα των ξένων προξένων είνε ασφαλείς. Και οι αφηνιασμένοι Τούρκοι τους καταζητούν πανταχού και όταν δε τους συναντήσουν εις τα βουνά τους βασανίζουν, όταν δε ενταύθα τους απειλούν δια να μη μαρτυρήσουν τι είδον εις τα χωρία των». ΣΚΡΙΠ 10/4/1910
Η Πύλη απαίτησε από τον Πατριάρχη να παύση τους Έλληνας δασκάλους, ενώ τo Βουλγαρικό κομιτάτο Θεσσαλονίκης ευχαρίστησε τον Σουλτάνο για τη λύση «..του ζητήματος των εκκλησιών προς όφελος του Βουλγαρικού πληθυσμού της Μακεδονίας». ΣΚΡΙΠ 8/7/1910
![]() |
| Τουρκικός στρατός |
Το Νεοτουρκικό κομιτάτο όμως τηρούσε στάση «αναβολής της εφαρμογής του νόμου» μήπως η εφαρμογή του γίνει πρόξενος ταραχών και επωφεληθούν οι αντιδραστικοί.
Οι Νεότουρκοι συνέχισαν τους διωγμούς των φιλήσυχων χωρικών του καζά Λαγκαδά. Ο τύπος της εποχής καυτηρίασε τον διωγμό του «τρομερού επαναστάτη από την Μπάλτσα ηλικίας 11 ετών». ΣΚΡΙΠ 13/7/1910
Ενώ η κατάσταση καθίστατο ανησυχητική έφτασε στη Θεσσαλονίκη ο υπουργός εσωτερικών της Τουρκίας Ταλαάτ βέης και δήλωσε: «Ο νόμος ωρισμένως θα εφαρμοσθή. Εις όσα χωρία υπάρχουν τουλάχιστον δύο ναοί, ο εις θα αποδοθή εις τους Ρούμλαρη (Έλληνας) ο δ’ έτερος εις τους Βουλγάρους. Εις όσα χωρία υπάρχει μία εκκλησία αύτη δεν θα δοθή εις την κατά νόμον πλειοψηψούσαν εθνικότητα πριν ή ανοικοδομηθή άλλη δαπάναις της Κυβερνήσεως χάριν της μειοψηφούσης…..» ΣΚΡΙΠ 8/7/1910
Οι Βούλγαροι προσπάθησαν να παρασύρουν τους απλοϊκούς χωρικούς «δια διαφόρων τερατολογιών» στο κίνημά τους και να δώσουν σ’ αυτό πανχριστιανική χροιά και στη συνέχεια να καρπωθούν αυτοί όλα τα οφέλη, αφού θα έχουν στα χέρια τους τους πληθυσμούς της Μακεδονίας. Τρεις εκκλησίες της περιφέρειας Λαγκαδά παραδόθηκαν στους Βουλγάρους.
Με βάση τους νέους κανονισμούς, οι οποίοι προβλέπονταν από το νομοσχέδιο για την προκαταρκτική εκπαίδευση, που κατατέθηκε στην οθωμανική βουλή στα τέλη του 1910, άρχισε μια νέα δραματική φάση στην πορεία των γεγονότων, που έβαινε μοιραία προς τον εκτουρκισμό των εθνικών μειονοτήτων της οθωμανικής επικράτειας. Ανάμεσα στις άμεσες επιπτώσεις από την αρχική εφαρμογή των τουρκικών τεσκερέδων στο καθεστώς του ελληνικού στοιχείου του μακεδονικού χώρου, θα πρέπει να μνημονεύσει κανείς τους επανειλημμένους εκβιασμούς των τουρκικών αρχών για άμεση διακοπή των μαθημάτων των ελληνικών σχολείων και για την άρση της άσκησης του διδασκαλικού επαγγέλματος των διδασκόντων, τις αλλεπάλληλες ανακρίσεις στις οποίες υποβαλλόταν το διδακτικό προσωπικό για την εξακρίβωση της κύριας πηγής χρηματοδότησής τους, τις απαγορεύσεις πραγματοποίησης των σχολικών περιοδειών στους υπεύθυνους Έλληνες επιθεωρητές και την αυθαίρετη κατάληψη των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με ειδικά σουλτανικά φιρμάνια.
Οι κανονισμοί για την προκαταρκτική εκπαίδευση προέβλεπαν επίσης την απευθείας παρεμβατική πολιτική των τουρκικών αρχών στα ελληνικά σχολεία και ζητήματα χωρίς την προηγούμενη έγκριση των εκκλησιαστικών εκπροσώπων, τον διορισμό των δασκάλων της τουρκικής γλώσσας, τον σχηματισμό εκπαιδευτικών επιτροπών, που σε τελευταία ανάλυση υποκαθιστούσε τις εφορίες των κοινοτικών σχολείων και τέλος την επιβολή χαρτοσήμου στα ενδεικτικά και στα πιστοποιητικά των κοινοτικών σχολείων.[1]
Σε εφαρμογή των διατάξεων που προβλέπονταν από το παραπάνω νομοσχέδιο στις 30 Οκτωβρίου 1910 συνελήφθη και παραπέμφηκε στο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης ο Διοικητής των Σχολών του Σοχού κ. Ιατρού.
Ενώ στο σχολείο του Λαγκαδά, «κατεσχέθησαν όλα τα διδακτικά βιβλία εκ των χειρών των μαθητών κατόπιν καταγγελίας ελεεινού τινός ομογενούς του ιατρού Ι. Βλάχου». ΕΜΠΡΟΣ 9/11/1910
Παρά την λυσσώδη καταδίωξη του Ελληνικού πληθυσμού από τον Τουρκικό στρατό, συμμορίες Ελλήνων και Βουλγάρων εμφανίστηκαν στον καζά Λαγκαδά.
Το Νεοτουρκικό Κομιτάτο συγκρότησε δύο συμμορίες στον καζά Λαγκαδά και δολοφονούσε κάθε Έλληνα. Σε διάστημα δύο εβδομάδων δολοφόνησε δέκα τέσσερις Έλληνες χωρικούς. ΕΜΠΡΟΣ 20/11/1910
Το κομιτάτο μη αρκούμενο στις δύο πιο πάνω συμμορίες συνέστησε και Τρίτη, η οποία αποτελούμενη από 37 μέλη είχε ακτίνα δράσης τις λίμνες Αγ. Βασιλείου και Βόλβης, προσέφερε δε εντός ολίγων ημερών στους πάτρωνές της εννέα θύματα αθώων Ελλήνων Ορθοδόξων. Ενώ εντός της κωμοπόλεως Λαγκαδά δολοφόνησαν ένα εκ των «εγκριτοτέρων και αγαπητοτέρων κατοίκων» του, τον Μιχαήλ Βοσινάκη. ΕΜΠΡΟΣ 30/11/1910
συνεχίζεται









Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου