24 Μαΐου 2025

15 Χρόνια Μνημόνια: Οικονομική Κατάρρευση, Εθνική Υποταγή και Κοινωνική Εξαθλίωση

Η πρόσφατη συνέντευξη του νομπελίστα οικονομολόγου Τζόζεφ Στίγκλιτς, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις του τραπεζίτη Σάλλα για τη δραματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, αναζωπύρωσαν τον προβληματισμό γύρω από τα Μνημόνια.
Δεκαπέντε χρόνια μετά την επιβολή του πρώτου, οι επιπτώσεις τους παραμένουν οδυνηρές και βαθύτατες.
 
Η Αρχή της Κατάρρευσης 
 
Το 2009, όταν ξέσπασε η κρίση, το ελληνικό δημόσιο χρέος ανερχόταν στα 270 δισ. ευρώ, ήτοι 126% του ΑΕΠ — ποσοστό ακόμη βιώσιμο. Σήμερα, το χρέος έχει διογκωθεί στα 407 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 167% του ΑΕΠ. Η σχετική του μείωση οφείλεται στον πληθωρισμό και όχι σε ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη. Παρά τα επιχειρήματα για «σωτήρια μέτρα», η σκληρή πραγματικότητα αποδεικνύει το αντίθετο. 
 
Η επιβολή των Μνημονίων δεν αντιμετώπισε ποτέ σοβαρή πολιτική ή κοινωνική αντίδραση. Αντιθέτως, χαρακτηρίστηκε από συστηματική συγκάλυψη ευθυνών και εσκεμμένη παραπλάνηση. Οι κυβερνήσεις υποστήριζαν ότι «η οικονομία πάει καλά», ενώ η χώρα κατακρημνιζόταν.
 
Οι Έξι Καταστροφικές Υποχωρήσεις 
  • Παραίτηση από συμψηφισμό των κατοχικών οφειλών της Γερμανίας, οι οποίες υπερβαίνουν το ελληνικό χρέος.
  • Ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό.
  • Αποδοχή ακραίας λιτότητας, που εξάλειψε τη δυνατότητα ανάπτυξης.
  • Αποδοχή του αγγλικού δικαίου ως μηχανισμού επίλυσης διαφορών με τους πιστωτές.
  • Καθυστερημένο «κούρεμα» του χρέους, καταστροφικό για τα κοινωνικά ταμεία.
  • Πλαστογράφηση του ΟΧΙ σε ΝΑΙ στο δημοψήφισμα του 2015. 
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο Ρόλος των Τραπεζών 
 
Η ΕΕ αντέδρασε με πανικό στην πιθανότητα χρεοκοπίας γερμανικών και γαλλικών τραπεζών, λόγω της έκθεσής τους σε ελληνικά ομόλογα. Αντί για μέτρα ανάκαμψης, προώθησε ένα καθεστώς δημοσιονομικής καταστολής, που επιβλήθηκε με το Δόγμα του Σοκ — όπως το περιγράφει η Ναόμι Κλάιν. 
 
Οικονομική και Κοινωνική Κατάρρευση 
  • Ανάπτυξη Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 27%.
  • Το 2024 παραμένει κατά 15,6% χαμηλότερο από το 2007.
  • Για επιστροφή στα επίπεδα του 2009, απαιτείται ετήσια ανάπτυξη 2,2% ως το 2037 — στόχος ουτοπικός. 
Επενδύσεις & Παραγωγικότητα 
  • Οι επενδύσεις είναι 9 μονάδες κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
  • Η παραγωγικότητα είναι στο 55% της ευρωζώνης. 
Κατανάλωση & Μισθοί 
  • Η κατανάλωση είναι 14% χαμηλότερη από την προ Μνημονίων.
  • Οι Έλληνες έχασαν αγοραστική δύναμη ίση με έναν μισθό.
  • Οι μισθοί είναι οι χαμηλότεροι στην ΕΕ (κατά 23,9% χαμηλότεροι από το 2009). 
Ανεργία 
  • Απογειώθηκε στο 26% μετά τα Μνημόνια.
  • Μειώθηκε μόνο λόγω μαζικής μετανάστευσης και μακροχρόνιας ανεργίας. 
Δυνητική Ανάπτυξη Εγκατάλειψη υποδομών.
  • Υποβάθμιση της υγείας και της παιδείας.
  • Ξεπούλημα φυσικών πόρων. 
Κοινωνικές Συνέπειες 
  • 1 στους 4 είναι φτωχός.
  • 6 στους 10 απειλούνται με φτώχεια.
  • Η Ελλάδα έχει την υψηλότερη αναλογία ατόμων με χαμηλή μόρφωση.
  • Αυξημένες αυτοκτονίες και ψυχικές παθήσεις. 
Αμυντική Αδυναμία & Εθνικά Θέματα 
  • Επί 11 χρόνια δεν ενισχύθηκε η άμυνα.
  • Ενθαρρύνθηκαν αφηγήσεις όπως η «Γαλάζια Πατρίδα».

Η Θέση μας στην Ευρώπη 

  • Από 14η, η Ελλάδα βρίσκεται πλέον τελευταία στην ΕΕ.
  • Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε από το 84,3% στο 66,4% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Συμπεράσματα  

Τα Μνημόνια δεν έσωσαν την Ελλάδα. Τη φτωχοποίησαν, υπονόμευσαν την κυριαρχία της, διέλυσαν την κοινωνική συνοχή και άφησαν μια οικονομία χωρίς όραμα, προοπτική ή σταθερότητα. Το χρέος, από «βιώσιμο» το 2009, έχει εξελιχθεί σε μόνιμο δεσμό εξάρτησης, με την ανεξαρτησία να αναμένεται… μόλις εξοφληθεί το 85% του. 

Το παραπάνω κείμενο βασίζεται στην ομιλία της καθηγήτριας Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Χαλανδρίου (14 Μαΐου 2025).

πηγή




Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.