21 Ιουλίου 2020
Ο Ελληνισμός προσταγή και ο Ελληνισμός τύψη
Του Στέλιου Παπαθεμελή*
Είμαστε ένας λαός με βαθιά πίστη στην Ελευθερία. Στους μακρούς αιώνες τής ιστορίας μας το δικαίωμα τής ζωής είναι δεύτερο έναντι εκείνου τής ελευθερίας. Και η ευτυχία έχει ως προϋπόθεση την ελευθερία. «Εύδαιμον το ελεύθερον» αποσαφηνίζει ο Περικλής (Θουκυδίδης 11,43).
Κάπου, όμως, το πάθος τής ελευθερίας συγχέεται με την εγωπάθεια, την απειθαρχία και άλλες αντιφάσεις. Οι αρματολοί και κλέφτες καταντούν τότε …αμαρτωλοί και κλέφτες! Στους Έλληνες, έγραφε τον 19ο αιώνα ο Εντμόντ Αμπού, η αγάπη τής ελευθερίας «αντισταθμίζεται από την περιφρόνηση των νόμων και κάθε κανονικής εξουσίας». Και συνεχίζει: «Η αγάπη της ισότητας εκδηλώνεται συχνά με έναν άγριο φθόνο, εναντίον εκείνων που ανεβαίνουν. Ο στενός πατριωτισμός γίνεται εγωισμός και το εμπορικό πνεύμα αγγίζει τα όρια τής κατεργαριάς» (Η Ελλάδα τού Όθωνος, σ.67). Ενίοτε ο φθόνος εκδηλώνεται ασίγαστος, «μια που εγώ δεν είμαι άξιος να ανεβώ ψηλότερα από σένα, τότε τουλάχιστον και σύ να μην ανεβείς από μένα ψηλότερα. Συμβιβάζομαι με την ισότητα».
Έτσι αποφαίνεται ένας από τούς ήρωες τού Κωνσταντίνου Τσάτσου στους «Οξυρρύγχειους Παπύρους» τού (Αφορισμοί και Διαλογισμοί II,262).
Κι όμως τα μεγάλα έργα είναι πάντοτε υπερπροσωπικά. Ένας άνθρωπος δεν μπορεί να τα τελειώσει. Γι΄ αυτό τα μεγάλα έργα είναι συλλογικά. Και επειδή αυτό το αίσθημα της συλλογικότητας δεν λειτουργεί συχνά, γι’ αυτό ο τόπος είναι γεμάτος μισοτελειωμένα έργα. Να ανυψώσουμε τη συλλογική συνείδηση. Να συναντήσουμε τον «άλλο». Κόλαση δεν είναι οι άλλοι, όπως θα ήθελε ο Σαρτρ. Αντίθετα οι άλλοι είναι παράδεισος.
«Ο μη αγαπών τον αδελφό ον εώρακε, τον Θεόν ον ουχ εώρακε πώς δύναται αγαπάν» προειδοποιεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.
Κάπου κάπου ακούγεται το «αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων». Μέσα στη χώρα σου αυτό δεν ισχύει. Γίνεται «αποθανέτω η ψυχή μου μετά των άλλων φίλων»! Ορισμένα περιστατικά σε κάνουν να διερωτάσαι πόσο δίκαιο έχει ο Αμπού που πλάι στην αγάπη τής ελευθερίας, τής ισότητας και της πατρίδας που μας αναγνωρίζει, βάζει και το «αλλά». «Αλλά είναι απείθαρχος, φθονερός, εγωιστής ελάχιστα ευσυνείδητος και μισεί την χειρωνακτική εργασία», ο Έλλην πάντοτε.
«Οι Έλληνες είμαστε τρελοί». Το είχε πει ο Κολοκοτρώνης πολύ πριν το ανακαλύψουν εσχάτως κάποιοι άλλοι. Είμαστε τρελοί, αλλά συμπλήρωνε ο Γέρος τού Μωριά «Έχουμε γνωστικό Θεό». Κάπου εκεί φαίνεται απιθώνουμε τις ελπίδες και αδρανούμε εμείς. Ραθυμία και «μη χάνεσαι», για να θυμηθούμε το σλόγκαν των Αθηναίων παππούδων μας που ενέπνευσαν και τον τίτλο στο ομώνυμο σατιρικό έντυπο τού Βλάση Γαβριηλίδη.
Αλλά κάποτε έρχεται, για να αντιγράψουμε τον Ι.Μ.Παναγιωτόπουλο, «Ο Ελληνισμός προσταγή και ο Ελληνισμός τύψη». Φτάσαμε σε τέτοια ώρα.
* Πρόεδρος Δημοκρατικής Αναγέννησης
Είμαστε ένας λαός με βαθιά πίστη στην Ελευθερία. Στους μακρούς αιώνες τής ιστορίας μας το δικαίωμα τής ζωής είναι δεύτερο έναντι εκείνου τής ελευθερίας. Και η ευτυχία έχει ως προϋπόθεση την ελευθερία. «Εύδαιμον το ελεύθερον» αποσαφηνίζει ο Περικλής (Θουκυδίδης 11,43).
Κάπου, όμως, το πάθος τής ελευθερίας συγχέεται με την εγωπάθεια, την απειθαρχία και άλλες αντιφάσεις. Οι αρματολοί και κλέφτες καταντούν τότε …αμαρτωλοί και κλέφτες! Στους Έλληνες, έγραφε τον 19ο αιώνα ο Εντμόντ Αμπού, η αγάπη τής ελευθερίας «αντισταθμίζεται από την περιφρόνηση των νόμων και κάθε κανονικής εξουσίας». Και συνεχίζει: «Η αγάπη της ισότητας εκδηλώνεται συχνά με έναν άγριο φθόνο, εναντίον εκείνων που ανεβαίνουν. Ο στενός πατριωτισμός γίνεται εγωισμός και το εμπορικό πνεύμα αγγίζει τα όρια τής κατεργαριάς» (Η Ελλάδα τού Όθωνος, σ.67). Ενίοτε ο φθόνος εκδηλώνεται ασίγαστος, «μια που εγώ δεν είμαι άξιος να ανεβώ ψηλότερα από σένα, τότε τουλάχιστον και σύ να μην ανεβείς από μένα ψηλότερα. Συμβιβάζομαι με την ισότητα».
Έτσι αποφαίνεται ένας από τούς ήρωες τού Κωνσταντίνου Τσάτσου στους «Οξυρρύγχειους Παπύρους» τού (Αφορισμοί και Διαλογισμοί II,262).
Κι όμως τα μεγάλα έργα είναι πάντοτε υπερπροσωπικά. Ένας άνθρωπος δεν μπορεί να τα τελειώσει. Γι΄ αυτό τα μεγάλα έργα είναι συλλογικά. Και επειδή αυτό το αίσθημα της συλλογικότητας δεν λειτουργεί συχνά, γι’ αυτό ο τόπος είναι γεμάτος μισοτελειωμένα έργα. Να ανυψώσουμε τη συλλογική συνείδηση. Να συναντήσουμε τον «άλλο». Κόλαση δεν είναι οι άλλοι, όπως θα ήθελε ο Σαρτρ. Αντίθετα οι άλλοι είναι παράδεισος.
«Ο μη αγαπών τον αδελφό ον εώρακε, τον Θεόν ον ουχ εώρακε πώς δύναται αγαπάν» προειδοποιεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης.
Κάπου κάπου ακούγεται το «αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων». Μέσα στη χώρα σου αυτό δεν ισχύει. Γίνεται «αποθανέτω η ψυχή μου μετά των άλλων φίλων»! Ορισμένα περιστατικά σε κάνουν να διερωτάσαι πόσο δίκαιο έχει ο Αμπού που πλάι στην αγάπη τής ελευθερίας, τής ισότητας και της πατρίδας που μας αναγνωρίζει, βάζει και το «αλλά». «Αλλά είναι απείθαρχος, φθονερός, εγωιστής ελάχιστα ευσυνείδητος και μισεί την χειρωνακτική εργασία», ο Έλλην πάντοτε.
«Οι Έλληνες είμαστε τρελοί». Το είχε πει ο Κολοκοτρώνης πολύ πριν το ανακαλύψουν εσχάτως κάποιοι άλλοι. Είμαστε τρελοί, αλλά συμπλήρωνε ο Γέρος τού Μωριά «Έχουμε γνωστικό Θεό». Κάπου εκεί φαίνεται απιθώνουμε τις ελπίδες και αδρανούμε εμείς. Ραθυμία και «μη χάνεσαι», για να θυμηθούμε το σλόγκαν των Αθηναίων παππούδων μας που ενέπνευσαν και τον τίτλο στο ομώνυμο σατιρικό έντυπο τού Βλάση Γαβριηλίδη.
Αλλά κάποτε έρχεται, για να αντιγράψουμε τον Ι.Μ.Παναγιωτόπουλο, «Ο Ελληνισμός προσταγή και ο Ελληνισμός τύψη». Φτάσαμε σε τέτοια ώρα.
* Πρόεδρος Δημοκρατικής Αναγέννησης
Κατηγορία Θέματος
Ιστορικά θεματα,
Κοινωνικά θέματα,
Κρίσεις και απόψεις
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου