23 Απριλίου 2020

Ασφάλεια και οικονομία στα χρόνια του κορωνοϊού

Οι μάχες που δώσαμε (η φωτ. από τον Εβρο) μπορεί να μην είναι οι τελευταίες και οι συνθήκες την επόμενη φορά μπορεί να είναι χειρότερες. ASSOCIATED PRESS
Γράφει ο Αλέξανδρος Διακόπουλος*

Το τελευταίο διάστημα η χώρα μας βρέθηκε αντιμέτωπη με δύο εξαιρετικά σοβαρές προκλήσεις για την ασφάλειά της. Στα τέλη Φεβρουαρίου, ενώ διαβάζαμε ότι στην πόλη Γουχάν της «μακρινής» Κίνας ένας νέος ιός είχε κάνει την εμφάνισή του, η χώρα μας δέχθηκε «αιφνίδια, μαζική, οργανωμένη και συντονισμένη πίεση από μετακινήσεις πληθυσμών στα ανατολικά, χερσαία και θαλάσσια, σύνορά της», που ήταν κατευθυνόμενη και υποστηριζόμενη από το επίσημο τουρκικό κράτος. Η Τουρκία, με άλλα λόγια, εξαπέλυσε έναν υβριδικό πόλεμο με όλα του τα χαρακτηριστικά: μη συμβατικές δυνάμεις, επιχειρήσεις επιρροής, διασπορά ψευδών ειδήσεων (fake news) κ.λπ. Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω, ενόσω αντιμετωπίζαμε τον πόλεμο αυτό, στις αρχές Μαρτίου έφτασε στη χώρα μας η πανδημία του κορωνοϊού COVID-19, αφού είχε ήδη προκαλέσει όλεθρο στη γειτονική Ιταλία, δημιουργώντας μια νέα και ακόμα σοβαρότερη απειλή.

Η άμεση και αποφασιστική αντίδραση της κυβέρνησης και στις δύο περιπτώσεις έφερε αποτέλεσμα. Ο ασύμμετρος κίνδυνος της μαζικής εισόδου μεταναστών/προσφύγων αποσοβήθηκε (έστω προσωρινά) και η επιδημία του κορωνοϊού δεν εξαπλώθηκε με την ταχύτητα που εξαπλώθηκε στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., ενώ προκάλεσε πολύ μικρότερο αριθμό απωλειών σε σύγκριση με χώρες που έχουν παρόμοιο πληθυσμό και θεωρητικά πιο πλούσιο σύστημα υγείας. Είναι ενδεικτικό της βαρύτητας των κινδύνων ότι και οι δύο αυτές περιπτώσεις περιγράφονται ως πόλεμοι, και αυτό, όχι κατά τη συνήθη σε πολλές περιπτώσεις υπερβολή. Ο ένας υβριδικός και ο άλλος ολοκληρωτικός, ως απειλή για τη ζωή και την υγεία των Ελλήνων πολιτών, αλλά και για την οικονομία και κατά συνέπεια την κοινωνία στο σύνολό της.

Σε κάθε πόλεμο το κέντρο βάρους είναι η κοινωνική συνοχή. Και στις δύο περιπτώσεις, η ελληνική κοινωνία επέδειξε μεγάλο βαθμό ωριμότητας και συσπείρωσης. Η κυβέρνηση πήρε σωστές και έγκαιρες αποφάσεις, το πολιτικό σύστημα αντέδρασε με πρωτοφανή ωριμότητα και συναίνεση, οι Ενοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας έκαναν με επιτυχία το καθήκον τους επιδεικνύοντας επαγγελματισμό και υψηλό φρόνημα, το υγειονομικό προσωπικό της χώρας δίνει με αυταπάρνηση καθημερινά τη μάχη κατά του ιού και η κοινωνία στήριξε αυτούς που ρίχτηκαν στη διμέτωπη μάχη και κράτησε.

Κάθε πόλεμος όμως, όσο καλά και να διεξαχθεί, έχει κόστος, και το κόστος για τη χώρα, ειδικά σε ό,τι αφορά στην εν εξελίξει μάχη με τον ιό, δεν είναι δυνατόν ακόμα να το υπολογίσουμε. Το σίγουρο είναι πως οικονομικά θα είναι τεράστιο. Επιπλέον, δεν ξέρουμε ποια θα είναι η κατάσταση του διεθνούς οικονομικού συστήματος μετά το τέλος της πανδημίας, όποτε αυτό έρθει. Το πιθανότερο είναι πως μέχρι να ανακάμψει η παγκόσμια οικονομία και να βρεθούν οι νέες ισορροπίες (ή να αποκατασταθούν οι παλιές), από πλευράς ασφάλειας θα βρεθούμε σε ένα περιβάλλον ακόμα πιο ασταθές, φτωχό, απρόβλεπτο κι επικίνδυνο. 

Κανείς δεν ξέρει τι αλλαγές θα φέρει η πανδημία στο διεθνές σύστημα και κατά πόσο αυτές θα έχουν μόνιμο χαρακτήρα ή προσωρινό. Αυτό θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια της πανδημίας και το μέγεθος της ζημίας που θα προκαλέσει στην πραγματική οικονομία. Για το αμέσως όμως προσεχές διάστημα, οι μέχρι τώρα ενδείξεις καταδεικνύουν μια ενστικτώδη συσπείρωση και τάση περιχαράκωσης των ηγεσιών, αλλά και των πολιτών, στο κράτος-έθνος. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της η Ε.Ε., διότι αν θέλει να διατηρήσει την ύπαρξή της, θα πρέπει να λειτουργήσει και εκείνη ως τέτοιο. 

Επιπλέον, οι διάφοροι υπερεθνικοί οργανισμοί, οικονομικοί και ασφάλειας, μπορεί να έχουν τραυματιστεί ανεπανόρθωτα, και ενδέχεται να επικρατήσουν τάσεις απομονωτισμού, με τους ηγέτες των ισχυρών κρατών να εστιάζουν στην ανάταξη των οικονομιών τους και στην ευημερία και ασφάλεια των χωρών τους. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον η επίκληση του δικαίου θα βρίσκει ακόμα μικρότερη ανταπόκριση.

Υπάρχει λοιπόν ο κίνδυνος ενός ακραίου αλλά όχι τελείως απίθανου σεναρίου, με την Αμερική εσωστρεφή και σε κακή κατάσταση, την Ευρωπαϊκή Ενωση με τάσεις διάλυσης, την Τουρκία τραυματισμένη αλλά απρόβλεπτη και επιθετική, και εμάς μόνους μας απέναντί της. Οι μάχες που δώσαμε μπορεί να μην είναι οι τελευταίες και οι συνθήκες την επόμενη φορά μπορεί να είναι χειρότερες.

Ακόμα και αν η πιθανότητα να συμβούν τα παραπάνω είναι μικρή, δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να προετοιμαστούμε για το χειρότερο. Η χώρα μας, πάνω που έβγαινε από μια δεκαετή κρίση, πάνω που ανόρθωνε την οικονομία της και αναπτυσσόταν, βρίσκεται αντιμέτωπη με το βέβαιο πλέον ενδεχόμενο νέας ύφεσης. Είναι φυσικό λοιπόν, η άμεση προτεραιότητα μετά το πέρας της επιδημίας να είναι η οικονομική ανάκαμψη. Η ανάπτυξη της οικονομίας είναι θέμα ζωτικής σημασίας και η ευημερία της χώρας και των πολιτών είναι εθνικός στόχος. Αλλά οικονομική ανάπτυξη χωρίς ασφάλεια δεν μπορεί να υπάρξει.

Αν κάτι έδειξε η πανδημία σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πως όταν βρισκόμαστε προ του διλήμματος μεταξύ οικονομίας και ασφάλειας, αυτή που επικρατεί είναι η ασφάλεια, και όσες χώρες δεν το κατάλαβαν εγκαίρως πλήρωσαν βαρύ τίμημα. Ο αφορισμός τού «είναι η οικονομία, ηλίθιε» (it’s the economy stupid) έγινε ευρέως αποδεκτός ως αυταπόδεικτη αλήθεια, αλλά όταν ο κίνδυνος είναι πολύ μεγάλος, αποδεικνύεται πως «είναι η ασφάλεια, ηλίθιε»…

Στη νέα αυτή κατάσταση, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε όπως συνήθως. Θα πρέπει να αναθεωρήσουμε πρακτικές και νοοτροπίες δεκαετιών. Είναι απόλυτη ανάγκη να βρούμε τρόπους να οχυρώσουμε την ασφάλειά μας χωρίς να υπονομεύσουμε τις προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας μας. Το βάρος πρέπει να δοθεί στη σωστή αναδιοργάνωση.  
  • Οι διαδικασίες εκπόνησης της Δομής Δυνάμεων θα πρέπει να επανεξεταστούν και ίσως να αναθεωρηθούν. 
  • Η διάρκεια της στρατιωτικής θητείας να επανεξεταστεί με βάση τα νέα δεδομένα. 
  • Θα πρέπει ακόμα να κοιτάξουμε για έξυπνες λύσεις που μας παρέχουν οι νέες τεχνολογίες και να αξιοποιήσουμε στο έπακρο το πολύ αξιόλογο προσωπικό που διαθέτουμε. 
  • Να εξυγιάνουμε και να ανορθώσουμε την αμυντική μας βιομηχανία, ώστε αυτή να αποτελέσει έναν πολλαπλασιαστή ισχύος αλλά και μοχλό ανάπτυξης νέων τεχνολογιών.
Χρειάζεται, με λίγα λόγια, μια πραγματική «επανάσταση» χωρίς ταμπού και ιερές αγελάδες, τόσο στην οικονομία όσο και στην ασφάλεια. Στις εξωτερικές μας σχέσεις παραμένουμε πάντα προσηλωμένοι στο διεθνές δίκαιο και στους ευρωατλαντικούς θεσμούς όσο αυτοί υπάρχουν, αλλά στις σχέσεις μας με τις φίλες χώρες της περιοχής μας θα πρέπει ίσως να κάνουμε παραδοχές και υπερβάσεις για να συνάψουμε συνθήκες που μας ενισχύουν και να διατηρήσουμε συμμαχίες που μας στηρίζουν. 

Τα τελευταία χρόνια, σε κάθε άρθρο ή ανάλυση για την κατάσταση της ασφάλειας, μια συχνά επαναλαμβανόμενη φράση ήταν πως «διανύουμε μια επικίνδυνη περίοδο αστάθειας, ραγδαίων αλλαγών και απρόβλεπτων εξελίξεων» και ότι η χώρα μας, προερχόμενη από μια δεκαετή κρίση, βρίσκεται ενώπιον ενός μεγάλου φάσματος συμβατικών και μη συμβατικών, ουσιωδώς απρόβλεπτων προκλήσεων και κινδύνων. Οι προκλήσεις ήρθαν τελικά και οι κίνδυνοι αντιμετωπίστηκαν ή αντιμετωπίζονται, όμως το μέλλον είναι αβέβαιο και ενδεχομένως εγκυμονεί νέους κινδύνους ή και αναβίωση κάποιων παλαιότερων. Σε κάθε περίπτωση, οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι.

* Ο κ. Αλέξανδρος Διακόπουλος είναι αντιναύαρχος ε.α., σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού.  

πηγή



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 3:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.