14 Απριλίου 2020

Το Βυζαντινό κάστρο στην Στενήμαχο (φωτογραφικό οδοιπορικό)

Στην κορυφή ενός λόφου στο πλάι του ποταμού Στενημαχιώτη (που μπορούμε να φανταστούμε από που πήρε το όνομά του ο ποταμός καθώς και η πόλη της Στενημάχου) βρίσκεται ένα φρούριο.
Σήμερα οι Βούλγαροι το ονομάζουν το φρούριο του Ασέν απο τον τσάρο Ιβάν Ασέν Β' καθώς και την πόλη Ασσένοβγκραντ.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα απο την αρχή για να καταλάβουμε την ιστορία του τόπου.

Στους βόρειους πρόποδες της Ροδόπης, στην κοιλάδα από όπου περνά ο ποταμός Στενημαχίτης προτου βγει στην πεδιαδα που βρισκεται χτισμενη η πολη της Στενημαχου, ο οποίος θα ονομαστεί πολλά χρόνια αργότερα Ασένιτσα, τον 20ό αιώνα Τσάγια και από το 1945 Τσεπελάρσκα, θα χτίσουν οι Θράκες τον 4ο π.Χ. αιώνα την πόλη Στενήμαχο. 

Το όνομα της πόλης πιθανότατα είναι απο τις περίφημες μάχες που έγιναν στην στενωσιά του ποταμού εξού και η στρατηγική αξία του φρουρίου. Σύμφωνα λοιπόν με ορισμένους ιστορικούς η πόλη ιδρύθηκε ακόμη νωρίτερα τον 7ο π.Χ. αιώνα από αποίκους της Ιστιαίας Εύβοιας με σκοπό να κρατήσουν ανοιχτούς τους δρόμους του διαμετακομιστικού εμπορίου στην κοιλάδα του ποταμού προς Νότο. 

Πέραν της γεωοικονομικής σημασίας της η Στενήμαχος παρουσιάζει και στρατηγικό ενδιαφέρον. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον το 342 π.Χ. η περιοχή θα καταληφθεί από τον Φίλιππο Β' ο οποιος εχτισε και την πολη της Φιλιππουπολης λιγα χιλιομετρα βορειοτερα (σημερα οι Βουλγαροι την ονομαζουν Πλοβντιβ) και το 72 π.Χ. από τους Ρωμαίους καθώς εξαπλώνονται προς Ανατολάς και τη Μαύρη Θάλασσα, για να περάσει, στη συνέχεια, υπό τον έλεγχο των Βυζαντινών. 

Η Στενήμαχος θα παραμείνει ώς τον 19ο αιώνα πόλη Ελλήνων αφού φτάνουν τους 10.000 επί συνολικά 12.000 κατοίκων με κυριαρχη θεση στο εμποριο, τις τεχνες, τις Εκκλησιες και τα Μοναστηρια (πολλα απο τα οποια βρισκονται εν ζωη ακομα και σημερα) και την οικονομικη και πολιτιστικη ζωη του τοπου, ωστόσο η ειδική συνθήκη μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας η οποία υπογράφτηκε μαζί με τη Συνθήκη του Νεϊγύ στις 27 Νοεμβρίου 1919 προβλέπει εθελουσία αμοιβαία μετανάστευση των εκατέρωθεν μειονοτήτων η οποία οδηγεί σε ανταλλαγή πληθυσμών. 

Έτσι, Βούλγαροι από διάφορες περιοχές εγκαταστάθηκαν στην Στενημαχο ενώ οι Έλληνες κάτοικοί του έφυγαν για Στενήμαχο Ναούσης (Χωροπάνι με το παλιο ονομα) και Βαρβάρες Βέροιας, για Νέα Στενήμαχο Δράμας, για Κιλκίς, για Νέα Αγχίαλο και για Θέρμη και Τρίλοφο Θεσσαλονίκης. 

Το 1934 η Στενήμαχος ή Στανίμακα στα βουλγάρικα θα μετονομαστεί σε Ασένοβγκραντ, "Πόλη του Ασέν", προς τιμήν του τσάρου Ιβάν Ασέν Β'.Ο Ασέν Β' θα ανακαινίσει το 1231 σχεδόν 40 χρόνια μετά την κατάληψή του από τους σταυροφόρους, ένα παλαιό Βυζαντινο φρούριο πρωτοαναφερόμενο τo 1083 στο καταστατικό της Μονής της Παναγιας του Μπάτσκοβο ως Πέτριτς στην τοποθεσία την οποία είχαν οχυρώσει τον 5ο π.Χ. αιώνα οι Θράκες. Το φρούριο ξαναχτίστηκε επί αυτοκράτορος Ιουστινιανού αποτελώντας ένα από τα σχεδόν 300 φρούρια που ανεγέρθησαν για να προστατεύσουν την Αυτοκρατορία από τις εισβολές των σλαβικών φυλών. Έκτοτε θα ανακατασκευσθεί τον 9ο, τον 11ο και τον 13ο αιώνα. 


Το θέαμα αποζημιώνει τον περιηγητή που θα ανέβει στο κάστρο και θα μπει στην Εκκλησία με τα μεταλλικά μανουάλια και τα σωζόμενα τμήματα των μεσαιωνικών του 14ου αιώνα Αγιογραφιών, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν η Κοίμηση της Θεοτόκου, η Βάπτιση, οι Σαράντα Μάρτυρες της Σεβάστειας, οι Ισαπόστολοι Κωνσταντίνος και Ελένη. Όλα εξαιρετικά δείγματα της Παλαιολόγειας τέχνης που δίνουν ένα υποβλητικό χρώμα.

Οσο για την απίστευτη θέα απο ψηλά, ο περιηγητής θα καταλάβει αμέσως την στρατηγική θέση του φρουρίου βλέποντας από ψηλά την στενωσιά του ποταμού προτού αυτός βγει στην πεδιάδα, ένα ακόμα σημάδι το πόσο προσεκτικά διάλεγαν οι Βυζαντινοί τα σημεία που έχτιζαν τα κάστρα τους για να προστατέψουν τα αχανή εδάφη τους, άλλωστε μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός οτι η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είναι η μακροβιότερη στην Ιστορία με 1100+ χρόνια ύπαρξης.

(φωτογραφίες - επιμέλεια κειμένου Γιάννης Κατσέας)



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 3:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.