15 Ιουλίου 2016
Το βαλς προήλθε από το Βυζάντιο!
Κατά τη διάρκεια μουσικών σεμιναρίων στη Σχολή ελληνικής
κλασικής-βυζαντινής μουσικής ΤΕΤΤΙΞ, ο καθηγητής βυζαντινής και
παραδοσιακής μουσικής και μουσικολόγος Κωνσταντίνος Μάρκος (http://parasimantiki.weebly.com/)
αποκάλυψε την πραγματική μουσική φύση του βαλς ως ρυθμό που προήλθε από
το Βυζάντιο και στον οποίο προστέθηκε μουσική από τα δυτικά μουσικά
όργανα. Συνεπώς, το «σήμα κατατεθέν» της δυτικής χορευτικής μουσικής,
δεν είναι…αυτούσια δυτική δημιουργία αλλά
στηρίζεται σε βυζαντινό ρυθμό που έφερε στη Γερμανία (μαζί με πολλά άλλα
πολιτιστικά στοιχεία) η βυζαντινή πριγκίπισσα Θεοφανώ.
Η Θεοφανώ, αδελφή του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου παντρεύτηκε τον βασιλιά Όθωνα Β΄ της Γερμανίας και έφυγε από την Κωνσταντινούπολη παίρνοντας μαζί της τα έθιμα της βυζαντινής Αυλής. Ήταν νέα και μορφωμένη και οι Γερμανοί την τιμούσαν και τιμούν ιδιαίτερα. Ίδρυσε σχολές ελληνικών γραμμάτων και χάριν σε αυτήν, οι Γερμανοί άρχισαν να «ξυπνούν» πολιτισμικά και μορφωτικά.
Φέρνοντας τα έθιμα της βυζαντινής Αυλής, έφερε από υφάσματα και ειδικούς ιματισμού για να ράβουν ρούχα όπως στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι και υποδηματοποιούς που κάλυπταν τις ανάγκες της βυζαντινής Αυλής. Πήρε και μουσικούς από τους βασιλικούς ψάλτες (οι οποίοι μετέδωσαν τα βυζαντινά ακούσματα στους δυτικούς) και αυτοί έκαναν εκεί τις εορτές όπως γίνονταν στο Βυζάντιο, σύμφωνα με την Βασίλειο Τάξη, η οποία περιγράφει το τυπικό των βυζαντινών τελετών και εορτών.
Στις βυζαντινές εορτές μετά από το γεύμα οι βασιλικοί ψάλτες τραγουδούσαν διάφορα τραγούδια ξεκινώντας με τα επαινετικά προς τον αυτοκράτορα και την αυτοκράτειρα και τους επισήμους, γνωστά και ως Ιαμβεία ή Άκτα, όρος που προέρχεται από τη σειρά Πράξη-Πρακτέα-Άκτα. Πολλά από αυτά έχουν μείνει στη Βασίλειο Τάξη καταγραμμένα ως Ήχοι (π.χ. ήχος τρίτος κλπ). Ήταν περίπου ίδια στο άκουσμα με τους ύμνους της Παναγίας που έφεραν αυτοί οι ψάλτες από το Βυζάντιο, όπως για παράδειγμα το Μεγαλυνάριο της Υπαπαντής «Ακατάληπτον εστίν …». Τα Άκτα τα τραγουδούσαν στον ίδιο (τρίσημο) ρυθμό που είχαν οι ύμνοι. Στη συνέχεια τραγουδούσαν και απελλατικά τραγούδια, δηλαδή τα «κλέφτικα» ή «ρεμπέτικα» της εποχής στα οποία «εχόρευαν πέριξ της τραπέζης κροτούντες τας χείρας».
Ο ρυθμός αυτός απέκτησε επίσημο χαρακτήρα στο Βυζάντιο και χρησιμοποιήθηκε από τον λαό σε επίσημες εκδηλώσεις και σημαντικές εορτές. Ιδιαίτερα τα γαμήλια τραγούδια που αναφέρονται στο γαμπρό και τη νύφη προσαρμόστηκαν σε αυτό τον ρυθμό και διασώθηκαν μέχρι σήμερα. Ας θυμηθούμε απλώς το «Σήμερα γάμος γίνεται» σαν σημερινό παράδειγμα.
Από τη Θεοφανώ, οι Γερμανοί και άλλοι δυτικοί γνώρισαν τον τρίσημο ρυθμό, διότι αυτοί είχαν δισήμους, τετρασήμους ρυθμούς. Οι δυτικοί δεν μπορούσαν να κατανοήσουν «μονούς» ρυθμούς όπως τρίσημο, πεντάσημο κλπ. Και αυτό μέχρι τώρα πρόσφατα. Σε ένα βιβλίο του Θρασύβουλου Γεωργιάδη και αυτός γράφει ότι οι δυτικοί δεν αντιλαμβάνονται εύκολα αυτούς τους ρυθμούς.
Σταδιακά, τον συνήθισαν και σε αυτά τα βυζαντινά ακούσματα του ρυθμού, πρόσθεσαν την τότε μουσική που είχαν, ώστε ένα από τα αποτελέσματα και μουσικά προϊόντα να είναι και το βαλς. Όπως στο Βυζάντιο ο λαός αγάπησε τον ρυθμό και προσάρμοσε τραγούδια σε αυτόν, έτσι και οι δυτικοί προσελκύστηκαν και όλο τον χορό του βαλς τον δημιούργησαν με μουσική πάνω σε αυτό τον βυζαντινό ρυθμό, ο οποίος ήταν ένα από τα μουσικά πολιτιστικά-πνευματικά στοιχεία, με τα οποία η βυζαντινή πριγκίπισσα Θεοφανώ αναβάθμισε πολιτιστικά την γερμανική κοινωνία και τη δυτική κοινωνία στη συνέχεια.
Πολύ αργότερα, από τον Διαφωτισμό και μετά οι δυτικοί μελέτησαν διεξοδικά την ελληνική μουσική και τη γνώρισαν και έχουμε σημαντικές μελέτες ακόμη και πολύ παλιά από τους Πυθαγορίους, τον Αριστόξενο και μετά, για ελληνικούς ρυθμούς και άλλα. Οι αρχαίοι Έλληνες ακόμη είχαν ρυθμούς και τους πρώτους ρυθμούς τους βρίσκουμε στο Επίγραμμα του Σείκιλου, ο οποίος πάνω από τις νότες έβαλε και ρυθμικά σημεία. Μέχρι τότε δεν είχαμε ρυθμικά σημεία, δεν σημείωναν με σημάδια το ρυθμό, υπήρχε βέβαια και απλώς τον έλεγαν προφορικά και τον ήξεραν.
Όλα αυτά όμως δεν είναι ευρύτερα γνωστά λόγω της παγκοσμιοποίησης που μας απαγορεύει στην πράξη να έχουμε επαφή με τις ρίζες μας ακόμη και τις μουσικές.
πηγή
Η Θεοφανώ, αδελφή του Βασιλείου του Βουλγαροκτόνου παντρεύτηκε τον βασιλιά Όθωνα Β΄ της Γερμανίας και έφυγε από την Κωνσταντινούπολη παίρνοντας μαζί της τα έθιμα της βυζαντινής Αυλής. Ήταν νέα και μορφωμένη και οι Γερμανοί την τιμούσαν και τιμούν ιδιαίτερα. Ίδρυσε σχολές ελληνικών γραμμάτων και χάριν σε αυτήν, οι Γερμανοί άρχισαν να «ξυπνούν» πολιτισμικά και μορφωτικά.
Φέρνοντας τα έθιμα της βυζαντινής Αυλής, έφερε από υφάσματα και ειδικούς ιματισμού για να ράβουν ρούχα όπως στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι και υποδηματοποιούς που κάλυπταν τις ανάγκες της βυζαντινής Αυλής. Πήρε και μουσικούς από τους βασιλικούς ψάλτες (οι οποίοι μετέδωσαν τα βυζαντινά ακούσματα στους δυτικούς) και αυτοί έκαναν εκεί τις εορτές όπως γίνονταν στο Βυζάντιο, σύμφωνα με την Βασίλειο Τάξη, η οποία περιγράφει το τυπικό των βυζαντινών τελετών και εορτών.
Στις βυζαντινές εορτές μετά από το γεύμα οι βασιλικοί ψάλτες τραγουδούσαν διάφορα τραγούδια ξεκινώντας με τα επαινετικά προς τον αυτοκράτορα και την αυτοκράτειρα και τους επισήμους, γνωστά και ως Ιαμβεία ή Άκτα, όρος που προέρχεται από τη σειρά Πράξη-Πρακτέα-Άκτα. Πολλά από αυτά έχουν μείνει στη Βασίλειο Τάξη καταγραμμένα ως Ήχοι (π.χ. ήχος τρίτος κλπ). Ήταν περίπου ίδια στο άκουσμα με τους ύμνους της Παναγίας που έφεραν αυτοί οι ψάλτες από το Βυζάντιο, όπως για παράδειγμα το Μεγαλυνάριο της Υπαπαντής «Ακατάληπτον εστίν …». Τα Άκτα τα τραγουδούσαν στον ίδιο (τρίσημο) ρυθμό που είχαν οι ύμνοι. Στη συνέχεια τραγουδούσαν και απελλατικά τραγούδια, δηλαδή τα «κλέφτικα» ή «ρεμπέτικα» της εποχής στα οποία «εχόρευαν πέριξ της τραπέζης κροτούντες τας χείρας».
Ο ρυθμός αυτός απέκτησε επίσημο χαρακτήρα στο Βυζάντιο και χρησιμοποιήθηκε από τον λαό σε επίσημες εκδηλώσεις και σημαντικές εορτές. Ιδιαίτερα τα γαμήλια τραγούδια που αναφέρονται στο γαμπρό και τη νύφη προσαρμόστηκαν σε αυτό τον ρυθμό και διασώθηκαν μέχρι σήμερα. Ας θυμηθούμε απλώς το «Σήμερα γάμος γίνεται» σαν σημερινό παράδειγμα.
Από τη Θεοφανώ, οι Γερμανοί και άλλοι δυτικοί γνώρισαν τον τρίσημο ρυθμό, διότι αυτοί είχαν δισήμους, τετρασήμους ρυθμούς. Οι δυτικοί δεν μπορούσαν να κατανοήσουν «μονούς» ρυθμούς όπως τρίσημο, πεντάσημο κλπ. Και αυτό μέχρι τώρα πρόσφατα. Σε ένα βιβλίο του Θρασύβουλου Γεωργιάδη και αυτός γράφει ότι οι δυτικοί δεν αντιλαμβάνονται εύκολα αυτούς τους ρυθμούς.
Σταδιακά, τον συνήθισαν και σε αυτά τα βυζαντινά ακούσματα του ρυθμού, πρόσθεσαν την τότε μουσική που είχαν, ώστε ένα από τα αποτελέσματα και μουσικά προϊόντα να είναι και το βαλς. Όπως στο Βυζάντιο ο λαός αγάπησε τον ρυθμό και προσάρμοσε τραγούδια σε αυτόν, έτσι και οι δυτικοί προσελκύστηκαν και όλο τον χορό του βαλς τον δημιούργησαν με μουσική πάνω σε αυτό τον βυζαντινό ρυθμό, ο οποίος ήταν ένα από τα μουσικά πολιτιστικά-πνευματικά στοιχεία, με τα οποία η βυζαντινή πριγκίπισσα Θεοφανώ αναβάθμισε πολιτιστικά την γερμανική κοινωνία και τη δυτική κοινωνία στη συνέχεια.
Πολύ αργότερα, από τον Διαφωτισμό και μετά οι δυτικοί μελέτησαν διεξοδικά την ελληνική μουσική και τη γνώρισαν και έχουμε σημαντικές μελέτες ακόμη και πολύ παλιά από τους Πυθαγορίους, τον Αριστόξενο και μετά, για ελληνικούς ρυθμούς και άλλα. Οι αρχαίοι Έλληνες ακόμη είχαν ρυθμούς και τους πρώτους ρυθμούς τους βρίσκουμε στο Επίγραμμα του Σείκιλου, ο οποίος πάνω από τις νότες έβαλε και ρυθμικά σημεία. Μέχρι τότε δεν είχαμε ρυθμικά σημεία, δεν σημείωναν με σημάδια το ρυθμό, υπήρχε βέβαια και απλώς τον έλεγαν προφορικά και τον ήξεραν.
Όλα αυτά όμως δεν είναι ευρύτερα γνωστά λόγω της παγκοσμιοποίησης που μας απαγορεύει στην πράξη να έχουμε επαφή με τις ρίζες μας ακόμη και τις μουσικές.
πηγή
Κατηγορία Θέματος
Ενημέρωση,
Θέματα Παιδείας,
Ιστορικά θεματα,
Τέχνη και Πολιτισμός
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.









Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου