31 Ιουλίου 2016

Κυνηγώντας τα Pokemon: το δυστοπικό παρόν της τεχνολογίας

Γράφει ο Δρ. Δημήτρης Ε. Γκίκας,
Φιλόλογος, Μ.Α.,
Διδάκτωρ Πολιτικής Φιλοσοφίας & Φιλοσοφίας της Τέχνης
Επιστημονικός Συνεργάτης περιοδικού "Ιστορικά Θέματα"
Ειδικός Σύμβουλος σε θέματα Πολιτισμού Δήμου Καλλιθέας

Η «τρέλα» με το καινούργιο παιχνίδι «Pokemon Go» έρχεται να προσθέσει άλλο ένα λιθαράκι στη δημιουργία ενός ιδιαίτερα δυστοπικού μέλλοντος. Το παιχνίδι, που χαρακτηρίζεται ως «εφαρμογή επαυξημένης πραγματικότητας», βασίζεται στη χρήση των έξυπνων συσκευών (κινητών και tablets) και στη εφαρμογή της κοινοποίησης της τοποθεσίας των κατόχων τους. Με άλλα λόγια, πρόκειται για ένα ακόμα βήμα προς την κατεύθυνση της οικειοθελούς παραίτησης μεγάλης μερίδας ανθρώπων από τα προσωπικά τους δεδομένα και από την ιδιωτικότητά τους.

Οπωσδήποτε, η νέα τεχνολογία εξ ορισμού ενείχε αυτόν τον κίνδυνο. Από την ώρα που κάποιος συνδέεται διαδικτυακά με οποιοδήποτε τρόπο, η δυνατότητα να παρακολουθείται είναι τεράστια: από τη μοναδική ΙΡ Διεύθυνση έως τα cookies των ιστοσελίδων και την ασύρματη σύνδεση (wi-fi) των συσκευών του, ο άνθρωπος γίνεται homo connexus, βρίσκει το ρόλο του μέσα σε μια μονίμως on-line εικονική πραγματικότητα, δια της οποίας πλέον σχετίζεται με τους συνανθρώπους του.

Η ίδια η θέση του ανθρώπου σ’ αυτόν τον εικονικό κόσμο φαίνεται προβληματική. Γενιές ολόκληρες, αφού πρόσβαση σ’ αυτόν τον κόσμο παρέχουμε ακόμα και στα μικρά παιδιά, μεγαλώνουν θεωρώντας φυσιολογικό το να «μοιράζεσαι» και να κοινοποιείς από προσωπικές πληροφορίες έως και καθαρά ιδιωτικές στιγμές. Η δε κοινωνικοποίηση πλέον περνά από τεχνολογικούς διαμέσους, στερώντας, σε πολλές περιπτώσεις, ακόμα και την ουσιαστική ανθρώπινη επαφή. Η (παρα) πληροφόρηση και η γνώση, η κάθε λογής ιδεοληψία και στρεβλή κοσμοθεώρηση δεν φιλτράρεται από κανέναν γονιό ή δάσκαλο, αλλά κυκλοφορεί άναρχη. Το χειρότερο; Η ατομική ελευθερία (η οποία περιλαμβάνει και την προστασία της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων) όχι μόνο καταπατάται, αλλά παραδίδεται ιδία βουλήσει!

Ίσως δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η γενιά μας χαρακτηρίζεται από απόλυτη αδιαφορία για τα κοινά. Για να ενδιαφερθείς για τα δημόσια, πρωτίστως χρειάζεται να φροντίζεις για τα ιδιωτικά σου. Να έχεις, δηλαδή συναίσθηση της ατομικότητάς σου, της μοναδικότητας της ύπαρξής σου. Καταστρατηγώντας την αίσθηση του ιδιωτικού, δημιουργούμε ένα είδος κοινωνικού «ζόμπι» που κυκλοφορεί κοινοποιώντας και δημοσιοποιώντας τα πάντα: από το πού βρίσκεται κάθε στιγμή, μέχρι το τι βλέπει στην τηλεόρασή σου. Ποια η διαφορά, λοιπόν από τον Μεγάλο Αδελφό του Όργουελ; Δεν χρειάζεται πλέον καμία κυβέρνηση να τοποθετήσει κάμερες στο σπίτι σου για να σε εξαναγκάσει σε παρακολούθηση 24 ώρες το 24ωρο. Σε καθοδηγεί να παραιτηθείς ο ίδιος από κάθε μορφή ιδιωτικότητας, προσφέροντάς σου πολλές φορές το είδος εκείνο της διασκέδασης, τον τρόπο της μετακίνησης, τον τρόπο ενημέρωσης, τον τρόπο εργασίας ακόμα, που προβλέπει αυτή την παραχώρηση της ατομικής σου ελευθερίας, όπως τις εφαρμογές που απαιτούν κοινοποίηση της παρουσίας σου.

Τα Reality Shows, πολύ δημοφιλή μέχρι πριν λίγα χρόνια, είχαν ήδη προετοιμάσει την αποδοχή της ιδέας της οικειοθελούς παρακολούθησης της καθημερινότητάς μας από άλλους. Ακόμα κι αν είσαι απλώς τηλεθεατής ενός τέτοιου παιχνιδιού, εθίζεσαι σ’ αυτόν τον τρόπο ζωής. Ακόμα κι όταν βλέπεις στο Facebook τους άλλους να κοινοποιούν προσωπικές τους στιγμές και δεδομένα και σχολιάζεις θετικά ή απλώς πατάς το κουμπί «Μου αρέσει», εθίζεσαι σ’ αυτόν τον τρόπο ζωής.  

Είναι, λοιπόν τόσο κακό να ζούμε σ’ έναν τέτοιο κόσμο; Είναι, όταν αυτού του είδους η δραστηριότητα διαμορφώνει συνειδήσεις, επιβάλλει μια καθημερινή μορφή ρουτίνας και δεν συνιστά ελεύθερη επιλογή. Το να κοινοποιήσω την παρουσία μου σε μια εκδήλωση, μια φορά στα τόσα, μπορεί να μην είναι τόσο φοβερό. Το να φτάσω, όμως στο σημείο να δεχτώ (όπως ακούγεται ότι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον) ως κομμάτι της καθημερινότητάς μου να δίνω στίγμα κάθε φορά που μπαίνω στο Διαδίκτυο και στα Social Media ή που ανοίγω τη Smart τηλεόρασή μου κ.ο.κ. συνιστά, θεωρώ, τεράστιο κακό. Γιατί; Διότι εξ ορισμού αυτό συνιστά μια μορφή τυραννίας που επιβάλλεται με εντελώς ύπουλο τρόπο.

Αν θέλουμε να παραμείνουμε μια κοινωνία ανθρώπων κι όχι μια κοινωνία δεσμωτών που ασχολούνται αποκλειστικά με είδωλα (πόσο ανησυχητικά επίκαιρος παραμένει ο Πλατωνικός μύθος του Σπηλαίου…), οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεχτικοί στο πόσο εύκολα δημοσιοποιούμε, έστω και για κάποιες στιγμές διασκέδασης, τις προσωπικές και ιδιωτικές μας στιγμές. Διότι η συναίσθηση της ατομικής μας ελευθερίας είναι προαπαιτούμενο για να αγωνιστούμε για όλες τις άλλες μορφές της. 

Geopolitics



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 2:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.