18 Οκτωβρίου 2015
Απόστολος Λουκάς ο Ευαγγελιστής.
Ο Άγιος Λουκάς ο
Ευαγγελιστής καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και η εθνικότητα του
ήταν Ελληνική. Είναι ο συγγραφέας του ομώνυμου Ευαγγελίου και των Πράξεων
των Αποστόλων, βιβλία τα οποία περιλαμβάνονται στην Αγία Γραφή.
Ήταν γιατρός στο
επάγγελμα (Κολ. 4,14), όμως γνώριζε πολύ καλά τη ζωγραφική τέχνη. Μάλιστα σε
αυτόν αποδίδονται οι πρώτες εικόνες της Θεοτόκου με τον Ιησού Χριστό βρέφος
στην αγκαλιά της (μία υπάρχει μέχρι σήμερα στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου),
καθώς και αυτές των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.
Ο Λουκάς είναι ο μοναδικός ευαγγελιστής ο οποίος υπήρξε εθνικός, και αυτό
συνάγεται από το γεγονός ότι μνημονεύεται στο Κολ. 4,10-11 ξεχωριστά από
τους άνδρες της περιτομής, δηλαδή τους Ιουδαίους.
Ο βίος του
Λουκά
Ο Λουκάς αναφέρεται
ονομαστικά τρεις φορές στη Καινή Διαθήκη και είναι λίγα τα στοιχεία που
υπάρχουν για το πρόσωπό του.
Ο Λουκάς δεν ήταν
αυτόπτης μάρτυρας των όσων είπε και έκανε ο Ιησούς (Λουκ. 1,1-4), αν και
αυτό δεν αποκλείει την πιθανότητα να ήταν ένας από τους ακολούθους του
Ιησού. Μερικοί υποστηρίζουν ότι ήταν ένας από τους εβδομήντα μαθητές που ο
Κύριος απέστειλε (Λουκ. 10,1). Κάποιοι άλλοι, πως ήταν από τους Έλληνες που
ζήτησαν να δουν τον Κύριο (Ιω. 12,20-21).
Ο Λουκάς υπήρξε στενός συνεργάτης του Παύλου και τον συνόδεψε σε πολλές από
τις περιοδείες του. Στη χριστιανική πίστη κατηχήθηκε από τον ίδιο τον Παύλο
και έκτοτε αφοσιώθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου.
Από το πρώτο
πληθυντικό που χρησιμοποιεί στο βιβλίο των Πράξεων, συμπεραίνεται ότι
συνόδευσε τον Παύλο στη Τρωάδα, πήγε μαζί του στη Μακεδονία και έπειτα μέχρι
τους Φιλίππους (Πράξ. 16,10-12). Δεν έμεινε όμως μαζί του αλλά εγκατέλειψε
την πόλη, γιατί χρησιμοποιεί τρίτο πληθυντικό πρόσωπο (Πράξ. 16,25-17,1).
Επτά περίπου
χρόνια αργότερα, όταν ο Παύλος πήγε από τους Φιλίππους στην Ιερουσαλήμ, ο
Λουκάς τον ακολούθησε και πάλι (Πράξ. 20,6-21,18), καθώς επίσης και στη Ρώμη
(Πράξ. 27,1). Ήταν συνεπιβάτης με τον Παύλο στο πλοίο που ναυάγησε (Πράξ.
28,2) και έφτασε μαζί του στις Συρακούσες και τους Ποτιόλους (Πράξ.
28,12-26).
Σύμφωνα με τις
επιστολές του Παύλου ήταν συνοδός του μέχρι το τέλος της πρώτης φυλακίσεώς
του (Κολ. 4,14. Φιλήμ. εδ. 24), καθώς και κατά τη δεύτερη λίγο πριν το τέλος
του Παύλου (Β' Τιμ. 4,11).
Ο Παύλος τον
χαρακτηρίζει "αγαπητό" (Κολ. 4,14) και ως το "μόνο πιστό συνεργάτη του" (Β'
Τιμ. 4,11). Ο Λουκάς παρέμεινε πιστός και αφοσιωμένος στον Παύλο, μέχρι το
τέλος της ζωής του Αποστόλου. Το όνομα του Λουκά μνημονεύει ο Παύλος στις
επιστολές της αιχμαλωσίας Προς Κολοσσαείς (4,14) και Προς Φιλήμονα (24).
Στην Β΄ επιστολή προς Τιμόθεον, ο Λουκάς αναφέρεται ως ο μόνος εναπομείνας
κοντά στον υπερεξηκονταετή Απόστολο, γεγονός που φανερώνει και τον μεταξύ
τους δεσμό. Ο Λουκάς ως ιατρός θα ήταν αναμφίβολα χρησιμότατος συνοδός για
τον Παύλο στις περιοδείες του.
Μια περιεκτική
μαρτυρία για τον Λουκά, μας παραδίδει ο λεγόμενος αντιμαρκιωνιτικός πρόλογος
στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιον (160-180 μ.Χ), "Εστιν ο Λουκάς Αντιοχεύς Σύρος,
ιατρός τη τέχνη, μαθητής αποστολών γενόμενος καί ύστερον Παυλω
παρακολουθησας μέχρις του μαρτυρίου αυτού, δουλεύσας τω κυριω άπερισπαστως.
Αγύναιος, άτεκνος, ετών ογδοήκοντα τεσσάρων εκοιμήθη εν τη Βοιωτία, πλήρης
πνεύματος αγίου".
Το συγγραφικό
έργο του Λουκά
Ο Λουκάς είναι ο
συγγραφέας του τρίτου Ευαγγελίου και των Πράξεων Αποστόλων. Η μαρτυρία αυτή
ανάγεται στον Ειρηναίο, κατά την ιστορική πληροφορία του Ευσεβίου, "Ο Λουκάς
δε, ο ακόλουθος του Παύλου, κατέγραψεν εις βιβλίον το υπ' εκείνου
κηρυσσόμενον ευαγγέλιον".
Σε άλλο σημείο, ο
Ευσέβιος αναφέρει σχετικά,
"Ο δε Λουκάς,
καταγόμενος μεν από την Αντιόχειαν, ιατρός δε το επάγγελμα, συνεργασθείς επί
μακρόν με τον Παύλον και συναναστραφείς τους άλλους Αποστόλους όχι παρέργως,
μας άφησεν υποδείγματα της θεραραπευτικής των ψυχών, την οποίαν απέκτησεν
από τούτους, εις δύο Θεόπνευστα βιβλία, ήτοι το Ευαγγέλιον το οποίον
βεβαιώνει ότι συνέταξε συμφώνως προς όσα παρέδωσαν εις αυτόν οι εξ αρχής
γενόμενοι αυτόπται και υπηρέται του λόγου, τους οποίους, όπως λέγει,
παρηκολούθησεν όλους από την αρχήν, και τας Πράξεις των Αποστόλων, τας
οποίας συνέταξε παραλαβών όχι δι' ακοής αλλά δι' αυτοψίας".
Το
Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο είναι το τρίτο στην κατάταξη του Κανόνα της Καινής
Διαθήκης. Το Ευαγγέλιό του παρίσταται συμβολικά με τον μόσχο "προς έκφρασιν
της θυσίας του Ιησού Χριστού".
Διακρίνεται από
τα άλλα Ευαγγέλια για την ακριβέστατη ιστορική τοποθέτηση των γεγονότων,
αλλά και το γλωσσικό του χαρακτήρα. Ο Λουκάς ήταν φίλος με τον Θεόφιλο, στον
οποίο εξιστορεί τα γεγονότα της επίγειας ζωής του Ιησού (Λουκ. 1,3).
Ο Λουκάς είναι ο
συγγραφέας και των Πράξεων. Ισχυρές ενδείξεις που επιβεβαιώνουν την παράδοση
αυτή, θεωρούνται, α) η μνημόνευση του ονόματος του Λουκά στις παύλειες
επιστολές με τρόπο που δείχνει να είναι "χρησιμότατος συνοδός" του Παύλου
(Κολ. 4,14. Β΄ Τιμ. 4,11. Φιλημ. 24), β) η ομοιότητα γλώσσας και ύφους στα
δύο έργα (στο Ευαγγέλιο και στις Πράξεις), γ) το σύνολο των λεγομένων
"ημείς" εδαφίων (Πραξ. 16,10-17. 20,5-16. 21,1-17. 27,1-28) τα οποία, κατά
γενική εκτίμηση, αποτελούν ένα είδος οδοιπορικού ημερολογίου σε α΄
πληθυντικό πρόσωπο, το οποίο διατηρούσε ο Λουκάς ως συνοδός του Παύλου, και
άρα ως αυτόπτης μάρτυρας, στη δεύτερη και τρίτη περιοδεία του.
Ο ευαγγελιστής
Λουκάς ως ζωγράφος
Ο Λουκάς γνώριζε
πολύ καλά και τη ζωγραφική τέχνη. Μάλιστα σε αυτόν αποδίδονται οι πρώτες
εικόνες της Θεοτόκου με τον Ιησού Χριστό βρέφος στην αγκαλιά της (μία
υπάρχει μέχρι σήμερα στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου), καθώς και αυτές των
Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.
Παλαιά παράδοση,
παρουσιάζει το Λουκά ως ζωγράφο αρκετών εικόνων της Θεοτόκου Μαρίας. Την
παράδοση αυτή προϋποθέτει η ορθόδοξη υμνολογία κατά τον Μικρό Παρακλητικό
Κανόνα προς τη Θεοτόκο, "Άλαλα τα χείλη των ασεβών, των μη προσκυνούντων την
εικόνα σου την σεπτήν, την ιστορηθείσα υπό του Αποστόλου Λουκά ιερωτάτου,
την οδηγήτριαν".
Το κήρυγμα του
Λουκά και το μαρτύριό του
Τι απέγινε ο
Λουκάς μετά το μαρτύριο του Παύλου, τον οποίο συνόδευσε μέχρι το τέλος της
ζωής του (Β' Τιμ. 4,11) και πως ολοκλήρωσε το βίο του δεν είναι γνωστό. Η
παράδοση εμφανίζεται αρκετά συγκεχυμένη. Θεωρείται πιθανό ότι ο ευαγγελιστής
λόγω του διωγμού των χριστιανών, θα πρέπει να εγκατέλειψε τη Ρώμη.
Ο Συμεών ο
Μεταφραστής αναφέρει ότι ο Λουκάς, μετά τη Ρώμη μετακινήθηκε ανατολικά,
διέσχισε τη Λιβύη και έφτασε στην Αίγυπτο, χειροτονήθηκε επίσκοπος στη
Θηβαΐδα, όπου και πέθανε. Κατά τον Γαυδέντιο (4ος αι.), επίσκοπο της
ιταλικής πόλης Βρέσκιας, ο Λουκάς έζησε στην Πάτρα.
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική
παράδοση ο Λουκάς περιόδευσε στη Δαλματία, Ιταλία,
Γαλλία, Μακεδονία, Αχαΐα, Βοιωτία κ.α.
Σύμφωνα με τον
Γρηγόριο το Θεολόγο, ο Λουκάς συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων μαρτύρων της
Εκκλησίας.
Σύμφωνα με τον
αντιμαρκιωνιτικό πρόλογο, τον Ιερώνυμο και τον Συμεών Μεταφραστή, ο Λουκάς
πέθανε στη Θήβα της Βοιωτίας σε ηλικία 84 ετών. Σύμφωνα με τον Ισίδωρο
Σεβίλλης, ο ευαγγελιστής κοιμήθηκε στη Βιθυνία της Μικράς Ασίας σε ηλικία 74
ετών, ενώ κατά τον Νικηφόρο Κάλλιστο, ο Λουκάς υπέστη μαρτυρικό θάνατο, αφού
τον κρέμασαν σε ένα ελαιόδεντρο στην Έφεσο σε ηλικία 80 ετών.
Το
357 μ.Χ., το ιερό λείψανό του μετακομίστηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό
των Αγίων Αποστόλων. Τη μαρτυρία μας τη δίνουν ο Συμεών ο Μεταφραστής, ο
Ισίδωρος Σεβίλλης και ο Ιερώνυμος, ο οποίος προσθέτει και την πληροφορία ότι
η μεταφορά έγινε μαζί με τα οστά του Αποστόλου Ανδρέα.
Η Ορθόδοξη
Εκκλησία τιμάει τη μνήμη του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά στις 18
Οκτωβρίου.
Απολυτίκιο
Λουκᾶν τὸν θεηγόρον καὶ τοῦ Παύλου συνέκδημον καὶ Εὐαγγελίου τοῦ τρίτου
συγγραφέα θεόπνευστον, ἐν ὕμνοις τιμήσωμεν, πιστοί, ὡς ἄξιον ἐργάτην τοῦ
Χριστοῦ. Τῷ φωτι γὰρ τοῦ Κυρίου καταυγασθεὶς μετέδωκε φῶς τῷ κόσμῳ.
Γράψας τὰς θαυμαστὰς παραβολάς, σύστασιν ἐκκλησίας τε τῇ ἐπελεύσει τοῦ
πνεύματος ἱστορησάμενος.
Κατηγορία Θέματος
Θέματα Παιδείας,
Θρησκευτικά θέματα,
Λόγος Ορθοδοξίας,
Χριστιανικές Εορτές
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου