4 Ιουλίου 2025

Ο προσωπικός αριθμός του ηλεκτρονικού φακελώματος

Γράφει ο Δημήτριος Νικ. Δασκαλάκης, Δικηγόρος Αθηνών
 
Πριν από λίγες ημέρες δημοσιεύθηκε μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα «βασανιστικής» αναμονής το περιβόητο Προεδρικό Διάταγμα που καθορίζει την διαδικασία ηλεκτρονικής έκδοσης και χορήγησης του προσωπικού αριθμού του πολίτη. Το «ηλεκτρονικό φρούτο» του προσωπικού αριθμού δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία στην ελληνική κοινωνία, αλλά είχε προηγηθεί η κατάλληλη ψυχολογική προετοιμασία από τον πρώην υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης (και νυν υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών) κ. Κυριάκο Πιερρακάκη, ο οποίος είχε σπεύσει να μυήσει τους Έλληνες πολίτες στα «απόκρυφα μυστήρια» του νέου θαυμαστού ψηφιακού εικονικού κόσμου.
 
Ο περιζήτητος υπουργός πριν από τρία χρόνια, είχε παραχωρήσει συνέντευξη στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ 100.3 και στον δημοσιογράφο Άρη Πορτοσάλτε, προαναγγέλοντας την ψηφιακή εφαρμογή του Ενιαίου Αριθμού του Πολίτη, σημειώνοντας με έμφαση ότι θα αντικαταστήσει τον Α.Φ.Μ., τον Α.Μ.Κ.Α. και τον αριθμό της αστυνομικής ταυτότητας.
 
Επίσης, είχε διευκρινίσει ότι ο πολίτης θα είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει ένα μοναδικό δωδεκαψήφιο αριθμό που θα αποτελείται από τον ΑΦΜ συν τρία ψηφία μπροστά από τον ΑΦΜ και αυτός ο αριθμός θα εγγραφεί στις νέες ταυτότητες. Μάλιστα, ο κ. Πιερρακάκης είχε δηλώσει με βεβαιότητα, μην αφήνοντας κανένα περιθώριο παρερμηνείας για την επερχόμενη ολοκληρωτική ψηφιοποίηση κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας, ότι «η πιο ουσιαστική ταυτότητα είναι η ταυτότητα που έχουμε για τις ψηφιακές υπηρεσίες, όλα γίνονται ψηφιακά πλέον».
 
Ε.Κ.Α.Μ.
 
Βέβαια, η πρώτη κυβερνητική πράξη κρατικής επιβολής ενός μοναδικού προσωπικού αριθμού για κάθε πολίτη, ανατρέχει στο μακρινό 1986, οπότε η Ελληνική Πολιτεία επιχείρησε να επιβάλει ένα νέο εθνικό σύστημα ηλεκτρονικής/ψηφιακής ταυτοποίησης, προσπαθώντας και τότε να αποσπάσει την πολυπόθητη συναίνεση των πολιτών με το ίδιο δόλωμα, που επαναφέρει και σήμερα, δηλαδή την αποφυγή της ταλαιπωρίας των πολιτών στις συναλλαγές τους με το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα1.
 
Συνεπώς, η παρακολούθηση των πολιτών μέσα από ένα κεντρικό σύστημα ελέγχου εκδηλώθηκε για πρώτη φορά, έστω και σε εμβρυακή μορφή, με την ψήφιση του Ν. 1599/1986 (ΦΕΚΑ΄75/11.6.1986) που όριζε τις προϋποθέσεις για την έκδοση δελτίου ταυτότητας, καθιερώνοντας τον Ενιαίο Κωδικό Αριθμό Μητρώου (Ε.Κ.Α.Μ.) για κάθε Έλληνα πολίτη που σχηματιζόταν από δεκατρία (13) ψηφία και σύμβολα. (Καταργήθηκε αργότερα με το άρθρο 6 του Ν. 1988/1991).
 
Η νομοθετική εισαγωγή του Ε.Κ.Α.Μ. καταγράφεται ως η πρώτη σοβαρή απόπειρα συστηματικής αριθμοποίησης του ανθρωπίνου προσώπου, καθώς επιχειρείται η συμπερίληψη σε έναν ενιαίο κωδικό αριθμό όλων των επιμέρους κωδικών αριθμών (όπως είναι ο αριθμός αστυνομικής ταυτότητας, διαβατηρίου, εκλογικού βιβλιαρίου, ασφαλιστικού και φορολογικού μητρώου κ.λ.π.) που ταυτοποιούν τον πολίτη στις συναλλαγές του με τις δημόσιες υπηρεσίες.
 
Εν συνεχεία με τον ν. 3979/2011 (ΦΕΚ Α' 138/16-06-2011) θεσπίστηκε το νομοθετικό πλαίσιο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ενώ το άρθρο 32 καθόριζε την διαδικασία επιβεβαίωσης της ταυτότητας (αυθεντικοποίησης) του πολίτη που επιθυμούσε να κάνει χρήση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Τέλος, με τον νόμο 4727/2020 (ΦΕΚ 184/Α/23.09.2020) εισάγεται στην έννομη τάξη ο «Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης», με σκοπό να συγκροτηθεί η απαραίτητη θεσμική και νομοθετική βάση, επί της οποίας θα εδραιωθεί το Ψηφιακό Κράτος κατά την τρέχουσα δεκαετία.
 
Εν έτει 2025, την σκυτάλη της ενημέρωσης του ελληνικού λαού παραλαμβάνει ο νυν υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, ο οποίος περιφέρεται σαν «την άδικη κατάρα» στις τηλεοράσεις, παπαγαλίζοντας το «ποιηματάκι του» ότι ο προσωπικός αριθμός συνιστά την μεγαλύτερη «διοικητική μεταρρύθμιση» από καταβολής του Νεοελληνικού Κράτους, που φιλοδοξεί να εκμηδενίσει το άγος της γραφειοκρατίας, ενώ θα συμβάλλει στην εκκαθάριση των μητρώων της δημόσιας διοίκησης, ανακουφίζοντας τους πολίτες από κάθε άσκοπη μετακίνηση και ταλαιπωρία.
 
Οι απαίσιοι κυβερνητικοί προπαγανδιστές, «φορώντας» το γλυκό τους χαμόγελο επιδιώκουν να παρασύρουν μαζικά τους Έλληνες πολίτες στην παγίδα της αριθμοποίησης, μέσω ενός κατάλληλα δομημένου, παραπειστικού, επικοινωνιακού αφηγήματος.
 
Το αφήγημα της νεοταξίτικης εξουσίας θα υποβαθμίσει την σημασία του κινδύνου της ψηφιακής επιτήρησης και θα την εμφανίσει ως ασήμαντη «παράπλευρη απώλεια» στον «πόλεμο κατά της γραφειοκρατίας» ή ως «παραξενιά των ψεκασμένων», και πάντως όχι ως τρομακτική απειλή της ανθρώπινης ελευθερίας. Οι «έξυπνοι» προπαγανδιστές της ψηφιοποίησης θα κομπορρημονούν, λέγοντας ότι «οι συναλλαγές μας ήδη συντελούνται ηλεκτρονικά, και επομένως δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε». Συγχρόνως, με περισπούδαστο ύφος θα διαλαλούν τα οφέλη του ψηφιακού μετασχηματισμού, υποστηρίζοντας ότι «κερδίζουμε σε ταχύτητα, ασφάλεια και ποιότητα από την απλούστευση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, την αποφυγή της ταλαιπωρίας στις δημόσιες υπηρεσίες και την πάταξη της διαφθοράς».
 
Δηλαδή με άλλα λόγια, η Παμπόνηρη Εξουσία, χαμογελώντας τρυφερά στον βρεφοποιημένο πολίτη του 21ου αιώνα θα του προσφέρει ως αντάλλαγμα για την συναίνεσή του στο ηλεκτρονικό του φακέλωμα την προσωπική διευκόλυνση και την εξοικονόμηση χρόνου «για να ασχοληθεί με την οικογένειά του», ενώ εκείνη την ίδια στιγμή θα διεισδύει ανενόχλητη στα άδυτα της προσωπικής του ζωής, αντλώντας και καταγράφοντας στοιχεία, δεδομένα και πληροφορίες, που διαρκώς θα εμπλουτίζονται με σκοπό την αρτιότερη επεξεργασία και διαμόρφωση του ατομικού του προφίλ.
 
ΤΟ ΝΕΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ
 
Στην πραγματικότητα, δηλαδή, το κράτος επιδιώκει με την θεσμοθέτηση του προσωπικού αριθμού, να υλοποιήσει την βαθύτερη επιδίωξή του, που συνίσταται στην απόκτηση του ελέγχου της ζωής των ανθρώπων και στην χειραγώγησή τους μέσω ενός συγκεντρωτικού συστήματος συλλογής, καταχώρισης, αποθήκευσης και επεξεργασίας των προσωπικών τους δεδομένων.
 
Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, μιλώντας στο συνέδριο Masters of Digital του οργανισμού “DIGITAL EUROPE” με θέμα «Europe 2030: A Digital Powerhouse», που πραγματοποιήθηκε πέρυσι στις Βρυξέλλες, υπογράμμισε την ανάγκη «να ανοίξουμε τα δεδομένα μας», συμπληρώνοντας ότι «πρέπει να δημιουργήσουμε ένα οικοσύστημα για όλες αυτές τις νέες εταιρείες που χρειάζονται δεδομένα», προσθέτοντας με νόημα ότι «τα Δεδομένα είναι το νέο πετρέλαιο»2.
 
Από την πιο πάνω απροσδόκητα ειλικρινή δήλωση του κ. Υπουργού εγείρεται μείζον ζήτημα προστασίας και ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων που διακινούνται σε τεράστιες ποσότητες στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες του Ψηφιακού Δημοσίου, καθώς κρίνεται πολύ πιθανό τρίτα μη εξουσιοδοτημένα πρόσωπα, όπως π.χ. νέες εταιρείες, οι οποίες ανταγωνίζονται μεταξύ τους στην εξόρυξη του «νέου πετρελαίου», δηλαδή στην αναζήτηση και στην λήψη δεδομένων, είτε να οικειοποιηθούν παράνομα στοιχεία και πληροφορίες, είτε να αποκτήσουν έναντι ανταλλάγματος αθέμιτη πρόσβαση στις βάσεις ψηφιακών τομέων και δεδομένων των πολιτών.
 
Εξάλλου, δεν έχει ακόμη κοπάσει ο κοινωνικός θόρυβος από την δημοσιοποίηση του σκανδάλου της τηλεκπαίδευσης, που συντάραξε την εκπαιδευτική κοινότητα και αφορούσε την παράνομη συλλογή, εκμετάλλευση και διαβίβαση προσωπικών δεδομένων 1,2 εκατομμυρίων εκπαιδευτικών και μαθητών από την συμβεβλημένη με το Ελληνικό Δημόσιο εταιρεία Cisco3.
 
Αξίζει να σημειωθεί ότι, κατά την διάρκεια της πανδημίας, όταν και επιβλήθηκε με αόριστα και αβέβαια κριτήρια η «σύγχρονη» εξ αποστάσεως εκπαίδευση, διαπιστώθηκαν ουκ ολίγες παραβιάσεις της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας, που συνδέονται με την ασφάλεια και την προστασία των προσωπικών δεδομένων μαθητών, γονέων και εκπαιδευτικών4. Μάλιστα, σύμφωνα με την οριστική απόφαση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ)5, καταλογίζονται στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας σημαντικές και πολλαπλές παραβάσεις του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ), που αφήνουν έκθετη προσωπικά την τότε υπουργό, κ. Κεραμέως.
 
Για την ίδια υπόθεση, στο δημοσίευμα της «Κυριακάτικης Δημοκρατίας» της 31-3-2024 (σελ. 13) με τον ειδικότερο τίτλο «Προειδοποιητικές βολές από Ασημακοπούλου σε Κεραμέως, Κυριάκο» αναφέρονται επί λέξει τα ακόλουθα:
 
«Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων διαπίστωσε ότι τα προσωπικά δεδομένα [εννοεί μαθητών και εκπαιδευτικών], αφού παρανόμως συλλέχθηκαν, διαβιβάστηκαν στις Η.Π.Α. και αποτέλεσαν αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης, κατά παράβαση εθνικών και κοινοτικών νόμων».
 
Επίσης, ο κ. Παπαστεργίου από το βήμα του κεντρικού συνεδρίου «Digital World Summit Greece 2025», το οποίο διεξήχθη πριν από λίγες ημέρες στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, τόνισε για μία ακόμη φορά την αξία της διακίνησης ανωνυμοποιημένων δεδομένων στο πλαίσιο υλοποίησης του «στρατηγικού οράματος» για την Τεχνητή Νοημοσύνη6. Στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης εξετάζονται τρόποι επίσημης τροφοδότησης των νεοφυών επιχειρήσεων, πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και ερευνητικών κέντρων με έναν ανεξάντλητο όγκο προσωπικών δεδομένων των πολιτών.
 
ΑΡΙΘΜΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΣΚΛΑΒΙΑ
 
Οφείλουμε να επισημάνουμε στους πολίτες ότι, με την καθιέρωση ενός ενιαίου κωδικού αριθμού, δηλαδή του προσωπικού αριθμού, επιτυγχάνεται η ενοποίηση και η διαλειτουργικότητα όλων των κρατικών μητρώων (φορολογικό, ασφαλιστικό, μητρώο αστυνομίας, κ.λπ.) και η ηλεκτρονική διασύνδεση μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου και των προσωπικών δεδομένων των πολιτών.
 
Συνεπώς, κάθε κακόβουλη αρχή ή υπηρεσία αποκτά την τεχνική δυνατότητα να ελέγχει και να παρακολουθεί την ροή των πάσης φύσεως προσωπικών, επαγγελματικών, οικονομικών, τραπεζικών, ιατρικών και καταναλωτικών πληροφοριών και δεδομένων των πολιτών. Έτσι όμως, διαμορφώνεται μια εφιαλτική συνθήκη αφόρητου ψηφιακού ελέγχου και παρακολούθησης των ανθρώπων, που οδηγεί αυτομάτως στο πλήρες και ολοκληρωτικό ηλεκτρονικό φακέλωμα των πολιτών, ενώ κάθε έννοια ιδιωτικότητας εξαφανίζεται και η προσωπική ζωή του πολίτη καθίσταται διάτρητη και απόλυτα διαφανής.
 
Συμπερασματικώς, υπογραμμίζουμε ότι η ακάθεκτη ψηφιοποίηση κάθε πεδίου της ανθρώπινης δραστηριότητας παρέχει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, όχι μόνο στα αυταρχικά καθεστώτα, αλλά και στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., των οποίων οι κυβερνήσεις έχουν απολέσει την δημοκρατική τους νομιμοποίηση, να εγκαθιδρύσουν ένα πανοπτικό μοντέλο ψηφιακής διακυβέρνησης, που όμως θέτει υπό αμφισβήτηση το απόρρητο της ιδιωτικής ζωής και εγείρει σημαντικά ζητήματα ασφάλειας των προσωπικών δεδομένων των πολιτών.
 
Στο πλαίσιο μιας κοινωνικής οργάνωσης, που θα κυριαρχούν οι εξελιγμένες μέθοδοι ψηφιακής επιτήρησης, η διαβίωση των πολιτών ελάχιστα θα διαφέρει από την κράτηση σε αόρατη ψηφιακή φυλακή, στην οποία οι άνθρωποι θα περιφέρονται μονόχνωτοι, ανελεύθεροι, καταθλιπτικοί και αποπροσωποποιημένοι, καθώς προτίμησαν να εκχωρήσουν στους κομπάρσους της ζωής, δηλ. στους πολιτικούς, την προσωπική τους βούληση και αυτονομία, επιλέγοντας να ζήσουν στην «ασφάλεια» της αριθμοποιημένης τους σκλαβιάς.
 
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε σε συμπτυγμένη μορφή στις 1/6/2025 στο φύλλο της «ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ», σελ. 57.
 
Παραπομπές
 
1 Βλ. και: 
20 Οκτωβρίου 2024
15 Μαΐ
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 8:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.