ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ «ΘΕΙΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ»
Η οστεοπαθητική εμφανίζεται στις Ηνωμένες Πολιτείες το δεύτερο μισό τού 19ου αιώνα, σε μία περίοδο όπου ο προτεσταντικός κόσμος συγκλονίζεται από τα λεγόμενα κινήματα αναζωπυρώσεως και αγιαστικής ζωής. Ο ιδρυτής τής οστεοπαθητικής, Andrew Taylor Still (1828–1917), προσεγγίζει την ιατρική ως έμπνευση από τον Θεό.
Γιός Μεθοδιστή πάστορα, μεγάλωσε σε περιβάλλον βαθιάς ευαγγελικής πίστης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ιδέα ότι ο Θεός αποκαλύπτει απ’ ευθείας την αλήθεια στον άνθρωπο – ακόμη και στα ζητήματα τής σωματικής υγείας – ήταν δεδομένη. Ο Still πίστευε ότι η ιατρική ήταν εγκλωβισμένη στην «υλιστική» θεώρηση τού ανθρώπου, όπου το σώμα θεραπεύεται μόνον με φάρμακα και χειρουργικές επεμβάσεις. Αντιθέτως, ο ίδιος θεωρούσε ότι ο άνθρωπος ως δημιούργημα τού Θεού διαθέτει έμφυτη ικανότητα θεραπείας, εφ’ όσον το σώμα λειτουργεί συμφώνως με τη «θεία τάξη». Η ασθένεια, κατά τη θεώρησή του, προέρχεται από την διατάραξη τής σωστής θέσεως των οστέων, η οποία εμποδίζει τη ροή των «ζωτικών δυνάμεων».
Σε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα, γράφει: «I quote no authors but God and experience» (δεν αναφέρω άλλους συγγραφείς παρά μόνον τον Θεό και την εμπειρία). Ο λόγος αυτός αποκαλύπτει μια πνευματική αυθεντία που βασίζεται προσωπική αποκάλυψη. Στα κείμενά του δηλώνει ότι η μέθοδός του αποκαλύφθηκε από τον Θεό και ότι ο Θεός είναι ο Μεγάλος Αρχιτέκτων τού ανθρωπίνου σώματος. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η οστεοπαθητική είναι θεμελιωμένη στην αλήθεια ότι «ο Θεός είναι Αρχιτέκτων». Κατά το πνεύμα τής Αγιαστικής κίνησης, η θεία ίαση θεωρούνταν δεδομένη για τον πιστό που ζει εν αγιότητι. Στις λεγόμενες «συγκεντρώσεις θεραπείας» τής μεταεμφυλιακής Αμερικής ο ρόλος τού πνεύματος στη θεραπεία ήταν κυρίαρχος. Εκείνο το κλίμα, συνυφασμένο με εσωτεριστικά ρεύματα, διαμόρφωσε και το υπόβαθρο μέσα στο οποίο ο Still παρουσίασε τη θεωρία του.
Η οστεοπαθητική ως αντίδραση στην «υλιστική ιατρική» προσελκύει όσους έβλεπαν την τότε επιστημονική ιατρική ως απάνθρωπη, μηχανιστική και αποτελεσματικά ελλιπή. Ο Still πρέσβευε ότι η θεραπεία τού σώματος μπορεί να επιτευχθή αποκλειστικά με χειρισμό τών οστέων, ώστε να αποκατασταθεί η λειτουργική ενότητα τού σώματος με τον θεϊκό του σχεδιασμό.
Η οστεοπαθητική βέβαια αντιμετωπίσθηκε αρνητικά από τον επιστημονικό κόσμο. Ο Flexner Report (1910), με εντολή τού Ιδρύματος Carnegie, αξιολόγησε όλες τις ιατρικές σχολές των ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντας τις οστεοπαθητικές σχολές ως μη επιστημονικές και συστήνοντας την αναδιοργάνωσή τους.
ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Από την αρχή της ως σήμερα η οστεοπαθητική υιοθετεί και διατηρεί βιταλιστικά – μεταφυσικά δόγματα. Ο Still δήλωνε ότι έλαβε «θεία φώτιση» κατά την προσευχή, όταν «η Χάρη τού Θεού έδειξε πώς ρευματίζει η ζωτική ενέργεια δια τών οστέων». Η κρανιοϊεροθεραπεία υιοθετεί την έννοια του «Κρανιακού Ρυθμού» (PRM) ως «κοσμική ενέργεια» που πάλλεται 8–12 φορές/λεπτό. Επιστημονικά ο ρυθμός αυτός δεν ανιχνεύεται και μεταφυσικά παραπέμπει σε βιταλιστική κοσμοθεωρία.
Ο Βιταλισμός είναι αντιχριστιανική έννοια μιας «απρόσωπης ενέργειας. Σύμφωνα με τις ΚΔ’ & ΚΕ’ Πανορδόδοξες Συνδιασκέψεις η Κρανιοϊερή Θεραπεία, Κρυσταλλοθεραπεία, Ομοιοπαθητική, Ρέϊκι, … «θεμελιώνονται σε κοσμοθεωριακό υπόβαθρο, το οποίο είναι αντίθετο και ασυμβίβαστο με την Ορθόδοξη πίστη». Επίσης σύμφωνα με μελέτη της Ι.Μ. Γλυφάδας «οι ισχυρισμοί της λεγόμενης «κρανιακής οστεοπαθητικής» ή «κρανιοϊερής θεραπείας» περί ανίχνευσης ενός «κρανιοϊερού ρυθμού» στο κρανίο τον οποίο μπορεί να αισθανθεί, να μετρήσει και να διορθώσει ο «ειδικός θεραπευτής» είναι καθαρά υποκειμενικοί και στερούνται επιστημονικής βάσης και τεκμηρίωσης».
Η Εκκλησία δεν απαγορεύει κάθε μορφή θεραπείας, όταν αυτή στηρίζεται σε επιστημονικό έλεγχο (φυσικοθεραπεία, ορθοπαιδική κινητοποίηση). Όταν, όμως, η οστεοπαθητική διεκδικεί θεραπεία όλων των νόσων ή επικαλείται “ζωτικές ενέργειες”, ο πιστός οφείλει να φυλάσσεται.
Η πρακτική της οστεοπαθητικής περιλαμβάνει εκτός από χειρισμούς σπονδυλικής στήλης, κρανίου, πλευρών, και μαλάξεις μυϊκού ιστού και την λεγόμενη «κρανιοϊερή θεραπεία». Και οι κίνδυνοι πολλαπλοί όπως τεκμηριωμένες περιπτώσεις υπαραχνοειδούς αιμορραγίας, όταν οστεοπαθητικοί εφάρμοσαν χειρισμούς σε βρέφη, και επειδή ασθενείς με σοβαρές παθήσεις στράφηκαν σε οστεοπαθητικούς και έχασαν χρόνο σε αποτελεσματική θεραπεία.
Η διεθνής βιβλιογραφία δείχνει ότι, ενώ οι ως άνω πρακτικές παρουσιάζονται «ασφαλείς», υπάρχει καταγεγραμμένος κατάλογος σοβαρών και ενίοτε θανατηφόρων επεισοδίων· όσα ακολουθούν αφορούν χειρισμούς από οστεοπαθητικούς θεραπευτές (πολλοί εκ των οποίων έφεραν νόμιμη άδεια).
Το 2004 στη Νέα Ζηλανδία Γυναίκα 32 ετών υπέστη διάτρηση σπονδυλικής αρτηρίας μετά από χειρισμό αυχένα από οστεοπαθητικό· παρουσίασε ίλιγγο, δυσαρθρία, ισχαιμικό έμφρακτο εγκεφάλου· η υπόθεση κρίθηκε από τον Health & Disability Commissioner· σοβαρή πλημμέλεια λήψεως ιστορικού.1
Το 2009 στην Ολλανδία βρέφος 3 μηνών υπέκυψε μετά από «κρανιοσακραλικό» χειρισμό σπονδυλικής στήλης: επισταμένη κάμψη αυχένα – απνοία – ασύστολη καρδία· MRI και η νεκροτομή έδειξαν πιθανές νευροαγγειακές βλάβες.2
Το 2011 στις ΗΠΑ 42χρονη γυναίκα με έντονο πόνο στο κεφάλι· διαγνωσθείσα με διάτρηση σπονδυλικής αρτηρίας· έκανε τακτικά self-manipulation τού αυχένα, επιζητούσε OMT· ευτυχώς εγκαιρα αναφέρθηκε στα Επείγοντα·3
Το 2021 στην Ιταλία γυναίκα στον 9ο μήνα κυοφορίας υποβλήθηκε σε αυχενική οστεοπαθητική έλξη με αποτέλεσμα διπλή διάτρηση σπονδυλικής αρτηρίας, οφθαλμοπληγία, χρειάστηκε ενδοαγγειακή θεραπεία· μητέρα & βρέφος επέζησαν.4
Μεμονωμένοι ιατροδικαστικοί φάκελοι (Ηνωμένο Βασίλειο, 2015-2023) αναφέρουν πολυάριθμες αγγειακές ρήξεις, παροξύνσεις οστεοπόρωσης, κατάγματα πλευρών· ελάχιστες δημοσιεύονται· ομιλούμε για επικίνδυνη υποδηλωτικότητα (under-reporting).5 Στους συνδέσμους στο τέλος του άρθρου6 μπορείτε να διαβάσετε και άλλες επιστημονικές μελέτες για τους κινδύνους.
Σύμφωνα με την Ιατρο.gr, η οστεοπαθητική δεν είναι ακόμα επισήμως αναγνωρισμένη στην Ελλάδα και δεν εποπτεύεται από επιστημονικούς φορείς. Συνακόλουθα, υπάρχουν πολλοί “θεραπευτές” χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση, που χρησιμοποιούν τον τίτλο “οστεοπαθητικός”, συχνά με ακατάρτιστες ή λανθασμένες μεθόδους—κάτι που έχει οδηγήσει σε αναποτελεσματικές ακόμη και επικίνδυνες εφαρμογές (π.χ. λανθασμένοι χειρισμοί αυχένος, πίσω σε ασθενείς με αδύναμο μυοσκελετικό)7.
Σε κάποιες ιστοσελίδες του χώρου διαβάσαμε τη φράση «Η οστεοπαθητική βασίζεται στις αρχές της Ιπποκρατικής ιατρικής και εστιάζει στην κινητικότητα των ιστών του σώματος και την αυτοϊαση του οργανισμού». Αυτή η φράση είναι επιστημονικά και θεολογικά παραπλανητική.
Η αναφορά στον Ιπποκράτη προσδίδει στην οστεοπαθητική ένα κύρος αρχαιότητας και παράδοσης, όμως η Ιπποκρατική ιατρική βασιζόταν σε ριζικά διαφορετικές αντιλήψεις, όπως η θεωρία των τεσσάρων χυμών, που έχουν εγκαταλειφθεί από την επιστήμη εδώ και αιώνες. Συνεπώς, η επίκληση είναι ιστορικά και επιστημονικά προβληματική. Εν προκειμένω, η φράση χρησιμοποιείται εργαλειακά για να προσδώσει νομιμοφάνεια σε μια μη αποδεδειγμένη θεραπευτική πρακτική, παρακάμπτοντας την ορθόδοξη ιεράρχηση του σκοπού της ζωής.
Η οστεοπαθητική αντίθετα, στηρίζεται στην πεποίθηση ότι η μηχανική κινητικότητα των ιστών συνδέεται άμεσα με τη συνολική υγεία του ανθρώπου, οδηγώντας σε ένα σωματικό μονισμό, δηλαδή μια αντίληψη κατά την οποία το ανθρώπινο σώμα γίνεται το αποκλειστικό πεδίο παρέμβασης για την ίαση, αγνοώντας την ψυχή.
Εν γένει η φράση “Η οστεοπαθητική βασίζεται στις αρχές της Ιπποκρατικής ιατρικής και στην αυτοΐαση” αποκρύπτει την παραϊατρική βάση της οστεοπαθητικής, που την φέρνει κοντά σε αντιεπιστημονικά και νεοεποχίτικα μοντέλα υγείας, ενώ εισάγει πνευματικά παραπλανητικά πρότυπα, διότι προωθεί μία ψευδοσωτηριολογική ελπίδα, όχι δια της μετανοίας, αλλά δια της «ευθυγράμμισης» ιστών και ενέργειας.
Ως εκ τούτου η θέση της οστεοπαθητικής στην επιστημονική κοινότητα δεν είναι αυτή που ισχυρίζονται οι «θεραπευτές» του χώρου.
Η British Medical Journal και η Cochrane Collaboration έχουν απορρίψει μεγάλο μέρος των θεραπευτικών ισχυρισμών της οστεοπαθητικής ως μη τεκμηριωμένους. Το National Health Service (NHS) του Ηνωμένου Βασιλείου προειδοποιεί ότι η οστεοπαθητική δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για παθήσεις όπως άσθμα, κατάθλιψη, καρκίνος, η λοιμώξεις. Ο Edzard Ernst, κορυφαίος κριτικός των εναλλακτικών ιατρικών πρακτικών, τονίζει πως οι περισσότερες ενδείξεις υπέρ της οστεοπαθητικής είναι είτε αδύναμες είτε μεροληπτικές.8
ΟΣΤΕΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΤΣΑΚΡΑΣ
Σε Διπλωματική εργασία στην Σχολή Οστεοπαθητικής της Βιέννης με τίτλο «OSTEOPATHIC PHILOSOPHY IN COMPARISON WITH OTHER SPIRITUAL PHILOSOPHICAL SYSTEMS» διαβάσαμε αποκαλυπτικές πληροφορίες.
Ο συγγραφέας του άρθρου είναι ο Jean-Marie Gueullette, καθηγητής ιατρικής ανθρωπολογίας, με γνωστικό αντικείμενο που γεφυρώνει τη θρησκειολογία, τη θεραπεία και την πολιτισμική ιατρική και προσπαθεί να προβάλει την οστεοπαθητική ως κάτι περισσότερο από τεχνική θεραπείας, σχεδόν ως «πνευματική» διαδικασία με κοινά σημεία με τον σαμανισμό. Αυτό το κάνει προβάλλοντας το «ολιστικό» στοιχείο που διαφημίζεται συχνά από υποστηρικτές της οστεοπαθητικής, αλλά και άλλων εναλλακτικών θεραπειών.
Σύμφωνα με το βιβλίο τα 7 τσάκρα θεωρούνται ενεργειακοί «τροχοί» που περιστρέφονται και ρυθμίζουν τη ζωτική ενέργεια. Κάθε τσάκρα συνδέεται με συγκεκριμένα όργανα/πλέγματα και η «ενεργειακή ισορροπία» τους θεωρείται κρίσιμη για ολιστική υγεία. Εφαρμόζονται χειρισμοί σε όργανα που αντιστοιχούν σε τσάκρα. Οι τεχνικές αυτές στοχεύουν όχι μόνο στη λειτουργική βελτίωση, αλλά και στην «ενεργειακή ρύθμιση» των τσάκρα. «Έτσι, οι σπλαχνικές οστεοπαθητικές τεχνικές είναι απαραίτητες για τη βελτίωση της λειτουργίας των τσάκρας. Από την άλλη πλευρά, κάθε όργανο χρειάζεται ένα καλά λειτουργικό τσάκρα. Κάθε σπλαχνική τεχνική, επομένως, δεν έχει μόνο φυσιολογική αλλά και ενεργειακή επίδραση. Υπάρχει μια οστεοπαθητική τεχνική για κάθε όργανο που αντιστοιχεί σε ένα τσάκρα: Υπάρχουν τεχνικές για τα νεφρά, τον σπλήνα, το πάγκρεας, το ήπαρ, το στομάχι, τη χοληδόχο κύστη. Το πνευμονογαστρικό νεύρο αντιμετωπίζεται με τεχνικές για το ινιακό και τον κροταφικό οστό ώστε να ανοίξει το σφαγίτιο τρήμα. Υπάρχουν τεχνικές για το βρογχικό και το φωνητικό σύστημα και επίσης στην κρανιοϊερή οστεοπαθητική για την υπόφυση και την επίφυση. Έτσι, όλα τα όργανα που επηρεάζονται από τα τσάκρας θεραπεύονται με την οστεοπαθητική. Η επίδραση στο ενεργειακό σύστημα από αυτή τη θεραπεία μπορεί να είναι ένας σημαντικός λόγος για την καλή επιτυχία της σπλαχνικής και της κρανιοϊερής οστεοπαθητικής».
Επίσης και η Κρανιοϊερή θεραπεία υποτίθεται ότι επιδρά σε τσάκρα ανώτερου επιπέδου και η εφαρμογή τεχνικών στο κρανίο (π.χ. απελευθέρωση ινιακού/ διαφράγματος) θεωρείται ότι ανοίγει «ενεργειακά κανάλια».
Η ιδέα ότι «η κορυφή ενεργοποιείται πάντα μετά την ισορροπία των χαμηλών» αναφέρεται σε ιεραρχικό μοντέλο πνευματικής ανάπτυξης (σύμφωνα με την ινδική παράδοση). Έτσι η οστεοπαθητική δηλώνει ότι «ρυθμίζει» τσάκρα και «ενισχύει» τη ζωτική ενέργεια, ενώ η επίδραση αυτή περιγράφεται με όρους ενεργειακής συμπεριφοράς των οργάνων. Υποστηρίζεται ότι σε κάθε ενεργειακό κέντρο αντιστοιχεί συγκεκριμένη χειροπρακτική τεχνική.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά στην επίφυση που ταυτίζεται με το λεγόμενο «τρίτο μάτι» και τις ιδέες της θεοσοφίστριας Μπλαβάτσκι: «Η επίφυση είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα όργανα του ανθρώπου και την περιβάλλει ακόμη πολύ μυστήριο. Η συμβατική ιατρική δεν ήταν σε θέση να αναγνωρίσει καμία λειτουργία της. Σήμερα είναι γνωστό ότι ρυθμίζει το αναπαραγωγικό σύστημα και το βιολογικό μας ρολόι μέσω της παραγωγής της ορμόνης μελατονίνης. Στην οστεοπαθητική έχει πάντα σημαντικό ρόλο, που υπερβαίνει κατά πολύ τη συμβατική ιατρική, και σχετίζεται με την κίνηση του εγκεφάλου. Υπάρχουν ορισμένες ειδικές τεχνικές στην κρανιοϊερή οστεοπαθητική που βοηθούν στην ενεργοποίησή της, κυρίως όλες οι τεχνικές για τη βελονοραφή (sutura sagittalis)». «Η επίφυση σχετίζεται με τη νοητική αντίληψη ή γενικά με την ικανότητα της ανθρώπινης αντίληψης. Η αύρα της επίφυσης θεωρείται ως η περιοχή της αντίληψης. Κατά τη διάρκεια της νοητικής δραστηριότητας παρατηρείται συνεχής δόνηση στην αύρα, την οποία μπορούν να δουν άτομα με διορατικότητα». «Άνθρωποι που έχουν φτάσει σε υψηλό επίπεδο πνευματικής ανάπτυξης, γνωστοί και ως μυημένοι ή γνώστες, έχουν επανενεργοποιήσει και αναπτύξει εκ νέου αυτή τη λειτουργία της επίφυσης. Γι’ αυτό και το τρίτο μάτι αποκαλείται επίσης «το μάτι των αρχαίων Μυημένων» ή «το μάτι της νοητικής όρασης».
Η Blavatsky γράφει για την επίφυση ως Τρίτο Μάτι στη Μυστική Δοξασία: ‘’Το “τρίτο μάτι” υπήρξε κάποτε ένα φυσιολογικό όργανο, και αργότερα, λόγω της σταδιακής εξαφάνισης της πνευματικότητας και της αύξησης της υλικότητας (η πνευματική φύση σβήστηκε από τη σωματική), κατέληξε σε ένα ατροφικό όργανο, τόσο λίγο κατανοητό σήμερα από τους φυσιολόγους όσο και ο σπλήνας’’».
ΚΑΙ …ΣΑΜΑΝΙΣΜΟΣ
Σε ένα άλλο άρθρο του περιοδικού “OsteoMag” με τίτλο «Osteopath and Shaman, an Unexpected Comparison» τονίζονται τα κοινά σημεία που, κατά τον συγγραφέα, συνδέουν τον σύγχρονο οστεοπαθητικό θεραπευτή με τον παραδοσιακό σαμάνο. Η προσέγγιση ξεκινά από την παραδοχή ότι και οι δύο μορφές θεραπευτή λειτουργούν μέσα σε ένα ολιστικό πλαίσιο δλδ. αντιλαμβάνονται τον άνθρωπο ως αδιαίρετο σύνολο σώματος, ψυχής και πνεύματος, και αντιμετωπίζουν τη νόσο όχι ως μηχανικό φαινόμενο αλλά ως διαταραχή μιας ισορροπίας. Ο σαμάνος προσφεύγει σε τελετουργίες, ψαλμούς, τυμπανοκρουσίες και εξορμήσεις στο «πνευματικό πεδίο», προσπαθώντας μέσα από μια μυστική διαμεσολάβηση να αποκαταστήσει τη ροή της ζωής στον πάσχοντα. Ο οστεοπαθητικός, από την άλλη, χρησιμοποιεί χειρισμούς και μαλακτικές τεχνικές πάνω στους ιστούς, ισχυριζόμενος ότι διευκολύνει τον οργανισμό να ξαναβρεί τη φυσική του λειτουργικότητα, άρα και την έμφυτη ικανότητα αυτοΐασης.
Το άρθρο υπογραμμίζει ως βασικό σημείο επαφής των δύο ρόλων ως «ρυθμιστών ενέργειας». Στον σαμανισμό, η ενέργεια είναι ευθέως μεταφυσική, συνιστά την πνοή που συνέχει σύμπαν και ψυχή· η ασθένεια νοείται συχνά ως επέμβαση εχθρικών πνευμάτων η ως ανισορροπία ανάμεσα στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Στην οστεοπαθητική, η έννοια της ενέργειας μεταμφιέζεται σε βιολογική κινητικότητα: ο ρυθμός του κρανίου, η λειτουργική ευθυγράμμιση των σπλάχνων περιγράφονται σαν μετρήσιμα φαινόμενα, χωρίς ωστόσο να έχουν αποδειχθεί εργαστηριακά. Παρ’ όλα αυτά, στο κείμενο διατυπώνεται ότι ο έμπειρος οστεοπαθητικός «νιώθει» την ποιότητα του ιστού με τα χέρια, όπως ο σαμάνος «αισθάνεται» τη ροή του πνεύματος στον άρρωστο.
Παρά την εντυπωσιακή αυτή αφήγηση, το ίδιο το άρθρο παραδέχεται διαφορές. Ο σαμάνος κινείται εξ ορισμού σε τελετουργικό και μυθολογικό ορίζοντα, δίνοντας έμφαση στην κοινότητα και στη λειτουργία του μύθου για την ψυχική επούλωση. Ο οστεοπαθητικός, αντιθέτως, διεκδικεί θέση στο χώρο της σύγχρονης υγείας· χρησιμοποιεί ανατομικούς όρους, επικαλείται τη φυσιολογία και αποβλέπει σε κλινικό αποτέλεσμα που μπορεί να αποτιμηθεί—έστω και αν η τεκμηρίωση παραμένει αδύναμη. Παρά ταύτα, η σύγκριση με τον σαμάνο φωτίζει την πνευματική διάσταση που συχνά υφέρπει στις εναλλακτικές ιατρικές, δλδ. την επιθυμία του θεραπευτή να προσφέρει όχι μόνο ανακούφιση αλλά και νόημα στο βίωμα του πόνου.
Από επιστημονική άποψη, η σχέση που υπαινίσσεται το άρθρο μεταξύ χειροπρακτικών τεχνικών και σαμανικών πρακτικών δημιουργεί εύλογες ενστάσεις. Η σύγχρονη βιοϊατρική απαιτεί αναπαραγώγιμα δεδομένα, μετρήσιμους δείκτες αποτελεσματικότητας, τυχαιοποιημένες δοκιμές και καταγραφή ανεπιθύμητων ενεργειών. Το άρθρο του OsteoMag λέει, με λίγα λόγια, ότι ένας οστεοπαθητικός και ένας σαμάνος μοιάζουν περισσότερο απ’ όσο φανταζόμαστε καθώς και οι δύο βλέπουν τον άνθρωπο «ολιστικά», πιστεύουν πως η αρρώστια είναι μπλοκάρισμα μιας αόρατης “ενέργειας” και προσπαθούν να την ξεμπλοκάρουν, ο σαμάνος με τελετές, ο οστεοπαθητικός με χειρισμούς στα οστά και στους ιστούς. Αυτός ο παραλληλισμός, όμως, δείχνει και το πρόβλημα. Δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη ότι τα οστεοπαθητικά «ξεμπλοκαρίσματα» θεραπεύουν κάτι περισσότερο από έναν απλό μυϊκό πόνο. Οι σοβαρές έρευνες βρίσκουν το αποτέλεσμα συνήθως ίσο με το placebo, ενώ σπάνια καταγράφονται και επικίνδυνες παρενέργειες (π.χ. βλάβες σε αυχενικές αρτηρίες). Όταν μιλάμε για “ενέργεια” και “αυτοΐαση” χωρίς μετρήσιμες αποδείξεις, μπαίνουμε σε περιοχή που μοιάζει περισσότερο με πνευματισμό παρά με ιατρική.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
- org.nz
- ncbi.nlm.nih.gov
- ncbi.nlm.nih.gov
- biomedcentral.com
- springer.com
- biomedcentral.com
- gr
- Ernst E., Pittler MH. (2006). “The effectiveness of osteopathy: a critical review of systematic reviews”. International Journal of Clinical Practice. & Osteopathy
.png)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου