27 Ιουλίου 2025

Το αίμα, το γέλιο και οι γυναίκες. Γιατί ο Σεπτίμιος Σεβήρος απαγόρευσε τις γυναικείες μονομαχίες το 200 μ.Χ.

Οι γυναίκες μονομάχοι προκαλούσαν ενθουσιασμό, αλλά και χλευασμό. Ο Σεπτίμιος Σεβήρος έβαλε τέλος στις γυναικείες μονομαχίες για να σταματήσει αυτό που θεωρούσε ντροπιαστικό. 
 
 
Δεν ήταν θέμα φεμινισμού. Ήταν ζήτημα αξιοπρέπειας. Όταν ο Σεπτίμιος Σεβήρος απαγόρευσε τις γυναικείες μονομαχίες το 200 μ.Χ., το έκανε επειδή είχε δει κάτι που θεώρησε εξευτελιστικό: τις γυναίκες να γίνονται περίγελος μέσα στην ίδια την αρένα. 
 
Η Ρώμη αγαπούσε το θέαμα. Και όταν είδε για πρώτη φορά γυναίκες να παλεύουν, ενθουσιάστηκε. Όχι για τη μαχητικότητα τους, αλλά για την πρόκληση. Ήταν κάτι σπάνιο, σχεδόν ερωτικό για τους θεατές, κι αυτό το στοιχείο έγινε βασικό μέρος του θεάματος. 
 
Ο αυτοκράτορας όμως είδε ότι το κοινό δεν τις αντιμετώπιζε σαν πολεμίστριες. Αντί για φόβο, προκαλούσαν γέλιο. Αντί για θαυμασμό, έφερναν χυδαία αστεία. Και αυτό το θεώρησε ντροπή για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, ακόμα κι αν ο ίδιος δεν υπήρξε ποτέ προστάτης των γυναικείων δικαιωμάτων. 
 
Από τον 1ο αιώνα μ.Χ. είχαν εμφανιστεί περιπτώσεις gladiatrices. Ο Νέρων και ο Τίτος παρουσίαζαν γυναίκες στην αρένα, συνήθως ως «ατραξιόν», όχι ως ισότιμες μονομάχους. Ήταν λίγες, αλλά πάντα δημιουργούσαν φήμη. Οι πιο γνωστές ήταν η Αχιλλέα και η Αμαζονία, που απεικονίζονται να μονομαχούν σε ανάγλυφο στη Χαλκίδα της Καρίας. 
 
Το κοινό όμως δεν μπορούσε να δει πέρα από το φύλο. Οι γυναίκες στην αρένα μετατράπηκαν σε καρικατούρες. Ο Ιουβεναλής γράφει για τη Mevia, μια γυναίκα που κυνηγούσε άγρια ζώα μπροστά στο κοινό, και που έγινε σύμβολο γελοιοποίησης. 
 
Ο Σεβήρος ανησύχησε για το πού θα οδηγούσε αυτό. Δεν τον ενδιέφερε μόνο η δημόσια τάξη, αλλά και η εικόνα της ρωμαϊκής ελίτ. Γυναίκες από εύπορες οικογένειες άρχισαν να συμμετέχουν στους αγώνες. Και αυτό υπονόμευε το κοινωνικό προφίλ που ήθελε να προβάλλει το imperium. 
 
Έτσι, το 200 μ.Χ., εξέδωσε απαγόρευση για κάθε γυναικεία συμμετοχή σε μονομαχίες. Το διάταγμα δεν περιλάμβανε μόνο τις ελεύθερες, αλλά και τις σκλάβες. Όλες θεωρήθηκαν ανεπιθύμητες στην αρένα, όχι επειδή δεν ήταν άξιες, αλλά επειδή το κοινό δεν μπορούσε να τις πάρει στα σοβαρά. 
 
Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι αυτή η απόφαση δεν είχε τόσο ηθικά ή θρησκευτικά κίνητρα όσο πολιτικά. Ο Σεβήρος δεν ήθελε να βλέπει τη ρωμαϊκή κοινωνία να γελάει με κάτι που θεωρούσε σύμβολο δύναμης και σοβαρότητας. Αν η αρένα έπαυε να εμπνέει δέος, τότε έχανε και το ρόλο της ως εργαλείο εξουσίας. 
 
Παρά την απαγόρευση, αναφορές δείχνουν ότι οι γυναικείες μονομαχίες δεν εξαφανίστηκαν αμέσως. Στην Όστια, επιγραφή αναφέρει πως ο διοργανωτής Hostilianus επανέφερε γυναίκες στην αρένα, κάτι που δείχνει ότι η απαγόρευση δεν εφαρμόστηκε ομοιόμορφα. 
 
Η ρωμαϊκή κοινωνία είχε πάντα όρια, ακόμη και στη βία. Και ο Σεπτίμιος Σεβήρος τα χάραξε εκεί που η κωμωδία άρχιζε να ξεπερνά την εξουσία. Οι γυναίκες μπορούσαν να παλέψουν, αλλά όχι να γίνουν αφορμή για γέλιο. 
 
Πηγές 
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 2:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.