20 Ιανουαρίου 2025

Λιθίαση: Έτσι θα καταλάβετε αν έχετε πέτρες στα νεφρά

Γνωρίζατε πώς η λιθίαση, δηλαδή η δημιουργία λίθων στο ουροποιητικό, είναι η τρίτη κατά σειρά συχνότητας πάθηση του ουροποιητικού στον άνθρωπο;
 
Ανάλογα με το πού εντοπίζεται ο λίθος ή οι λίθοι, αυτό που στην καθομιλουμένη ονομάζουμε πέτρες στα νεφρά ή αλλού, γίνεται διάκριση σε λιθίαση των νεφρών (νεφρολιθίαση), λιθίαση των ουρητήρων (των σωλήνων που μεταφέρουν τα ούρα από τα νεφρά στην ουροδόχο κύστη), λιθίαση της ουροδόχου κύστης και, τέλος, λιθίαση της ουρήθρας (του σωλήνα που βγάζει τα ούρα από την κύστη προς τα έξω).
 
Είδη λίθων
 
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων, υπάρχουν διάφορα είδη λίθων που καθορίζονται με βάση τη χημική τους σύσταση.
 
Οι λίθοι από ασβέστιο είναι οι πιο συχνοί. Εμφανίζονται σε μεγαλύτερη συχνότητα σε άντρες ηλικίας 20-30 ετών. Το ασβέστιο ενώνεται με άλλες ουσίες, όπως τα οξαλικά και ο φωσφόρος, και σχηματίζει τελικά την πέτρα.
 
Οι λίθοι κυστίνης σχηματίζονται σε άτομα που πάσχουν από κυστινουρία. Αυτή είναι μία κληρονομική νόσος που προσβάλλει και τα δύο φύλα.
 
Οι λίθοι από στρουβίτη σχηματίζονται συνήθως σε γυναίκες που πάσχουν από λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Οι λίθοι αυτοί μπορεί να γίνουν πολύ μεγάλοι σε μέγεθος.
 
Οι λίθοι από ουρικό οξύ είναι πιο συχνοί στους άντρες παρά στις γυναίκες. Ο κίνδυνος εμφάνισής τους αυξάνει σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία.
 
Πιο σπάνιες μορφές λίθων σχηματίζονται σε ασθενείς που παίρνουν φάρμακα, όπως ακυκλοβίρη, ινδιναβίρη και τριαμτερένη.
 
Λιθίαση και συμπτώματα
 
Πολλοί ασθενείς δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται, όταν κάποιος λίθος βρεθεί μέσα στον ουρητήρα με αποτέλεσμα να εμποδίζει τη ροή των ούρων. Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι ο κολικός του νεφρού, δηλαδή έντονος πόνος στην περιοχή των νεφρών, που μπορεί να αντανακλά στην κοιλιά, στην κύστη ή στα έξω γεννητικά όργανα.
 
Ο πόνος συνήθως εμφανίζεται ξαφνικά, δεν ανακουφίζεται με την αλλαγή θέσης και συχνά συνοδεύεται από τάση για εμετό (ναυτία) ή και εμετό.
 
Συνήθως, υπάρχει αιματουρία που είναι μικροσκοπική και ανακαλύπτεται στη γενική ούρων και σπάνια μακροσκοπική, που φαίνεται κατά την ούρηση. Μερικές φορές, όταν συνυπάρχει ουρολοίμωξη, η λιθίαση μπορεί να παρουσιαστεί με συμπτώματα, όπως ρίγος, πυρετό, κόπωση, δυσουρικά ενοχλήματα και πόνο στα νεφρά. Δεν είναι σπάνιο μία λιθίαση να διαγιγνώσκεται τυχαία σε έναν απεικονιστικό έλεγχο που γίνεται για άλλο λόγο.
 
Πώς αντιμετωπίζεται η λιθίαση
 
Αντιμετώπιση συμπτωμάτων
 
Στη φάση του δυνατού πόνου, σκοπός είναι η ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο. Χορηγούνται φάρμακα σε ενέσιμη μορφή που λέγονται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, τα οποία δρουν ως παυσίπονα και ελαττώνουν το τοπικό οίδημα. Αν επιμείνει ο πόνος, μπορούν να χορηγηθούν ισχυρότερα παυσίπονα, όπως οπιοειδή αναλγητικά.
 
Στη συνέχεια, για πρόληψη των επεισοδίων κολικών χορηγούνται μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη από το στόμα για 7 μέρες και μπορεί να χορηγηθεί και ένας αναστολέας των α-αδρενεργικών υποδοχέων, που λαμβάνουν συνήθως για την υπερπλασία του προστάτη οι άντρες.
 
Σε ένα πολύ μικρό ποσοστό ασθενών, θα χρειαστεί κάποια άμεση παρέμβαση, όταν:
  • δεν περνάει ο πόνος με τη φαρμακευτική αγωγή
  • η απόφραξη βάζει σε κίνδυνο τη νεφρική λειτουργία
  • συνυπάρχει ουρολοίμωξη με πυρετό.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να τοποθετηθεί ουρητηρικός καθετήρας (pig-tail). Μέσω της ουρήθρας με ειδικά εργαλεία, ο γιατρός φτάνει στην ουροδόχο κύστη, βρίσκει το στόμιο του ουρητήρα και μέσω αυτού προωθεί τον καθετήρα μέχρι το νεφρό. Σε περιπτώσεις όπου αυτό δεν είναι εφικτό, το σωληνάκι τοποθετείται μέσω του δέρματος (διαδερμική νεφροστομία). Αν οι συνθήκες το επιτρέπουν, μπορεί να γίνει στον ίδιο χρόνο και η αφαίρεση του λίθου.
 
Φαρμακευτική θεραπεία
 
Σε κάποιες μορφές λίθων ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα, τα οποία σκοπό έχουν είτε να μειώσουν τον μέγεθος του λίθου είτε να εμποδίσουν τον επανασχηματισμό του.
 
Τα φάρμακα διαφέρουν ανάλογα με τη χημική σύσταση του λίθου και το αν υπάρχει κάποιο μεταβολικό νόσημα.
 
Πώς αφαιρούνται οι λίθοι
 
Η αφαίρεση του λίθου εξαρτάται από το μέγεθος και τη θέση του στο ουροποιητικό σύστημα.
 
Εφόσον τα επεισόδια κολικού ελέγχονται με τη φαρμακευτική αγωγή και για λίθους μικρότερους του ενός εκατοστού (<1cm), σε ένα ποσοστό που φτάνει το 70%, ο λίθος θα αποβληθεί αυτόματα σε ένα διάστημα 4-6 βδομάδων αναμονής. 
 
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, θα χρειαστεί επεμβατική θεραπεία, με σκοπό τη θραύση και την απομάκρυνση του λίθου.
 
Στις επεμβατικές μεθόδους, περιλαμβάνονται:
  • Εξωσωματική λιθοθρυψία με κύματα κρούσης (ESWL): Πραγματοποιείται θραύση του λίθου με κρουστικά κύματα. Γίνεται συνήθως πολύ καλά ανεκτή από τον ασθενή και μπορεί να είναι αποτελεσματική σε ποσοστό που φτάνει το 90%. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν λίθοι που δεν μπορούν να σπάσουν με την εξωσωματική λιθοθρυψία.
  • Ουρητηροσκόπηση και ενδοσωματική λιθοθρυψία: Χρησιμοποιείται για λίθους που βρίσκονται στον ουρητήρα. Το ουρητηροσκόπιο μέσω της ουρήθρας και της κύστης εισέρχεται στον ουρητήρα μέχρι τον λίθο, όπου ειδικοί λιθοθρύπτες σπάζουν τον λίθο, και αφαιρούνται τα θραύσματά του. Οι πιο σύγχρονοι λιθοθρύπτες είναι οι λέιζερ λιθοθρύπτες.
  • Διαδερμική νεφρολιθοθρυψία: Χρησιμοποιείται για μεγάλους λίθους του νεφρού ή πέτρες του νεφρού που δεν σπάνε με την εξωσωματική λιθοθρυψία. Μέσω μιας οπής που γίνεται από το δέρμα μέχρι το νεφρό, εισάγεται το νεφροσκόπιο, εντοπίζεται ο λίθος και σπάζει με ειδικούς λιθοθρύπτες, συνήθως υπερηχογραφικούς ή βαλλιστικούς.
  • Ανοικτή χειρουργική επέμβαση: Έχει περιοριστεί σήμερα και φυλάσσεται μόνο για επιλεγμένες περιπτώσεις.
Επακόλουθη παρακολούθηση και αποφυγή υποτροπής
 
Η πιθανότητα σχηματισμού νέου λίθου έναν χρόνο μετά το αρχικό επεισόδιο φθάνει το 10%, με το ποσοστό να αυξάνει στο 30-40% μετά τα 5 χρόνια και να γίνεται 50-60% στη δεκαετία.
 
Γι’ αυτό, χρειάζεται παρακολούθηση των ασθενών εξατομικευμένα, ανάλογα με την προδιάθεση του ατόμου να δημιουργεί λίθους σε χρονικά διαστήματα, τα οποία θα προσδιορίσει ο θεράπων ιατρός με υπέρηχο νεφρών-κύστης και απλή ακτινογραφία νεφρών, ουρητήρων και κύστης (ΝΟΚ).
 
Ακόμη, απαραίτητο είναι να παρθούν μέτρα για την αποφυγή της υποτροπής της λιθίασης. Έτσι, πρέπει να καταναλώνετε άφθονα υγρά, 2,5 με 3 λίτρα ημερησίως. 
 
Πρέπει να έχετε ισορροπημένη διατροφή, με λήψη φυτικών ινών και αποφυγή ζωικών λευκωμάτων και λίπους, αποφυγή λήψης μεγάλων ποσοτήτων αλατιού με τις τροφές, καθώς και ισορροπημένη, μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών. 
 
Ακόμη, η απώλεια βάρους σε περιπτώσεις παχυσαρκίας και η μέτριας έντασης σωματική άσκηση βοηθούν στην αποφυγή της υποτροπής. Η λήψη μέτρων αποτρέπει την επανεμφάνιση λίθου σε ποσοστό που φτάνει το 75%.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.