12 Ιανουαρίου 2025

Γέροντας Γρηγόριος Παπασωτηρίου (†): Περί Χάριτος

Ακούμε στην Εκκλησία τον ιερέα να εύχεται «η Χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και Πατρός και η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος είη μετά πάντων υμών». Η Χάρη του Κυρίου! Ο απόστολος Παύλος χρησιμοποιεί αυτή την λέξη «Χάρις».
 
Όταν λέμε «Χάρις» τι ακριβώς εννοούμε; Τι είναι αυτή η Χάρη; Έχει σχέση με το κεφάλαιο της σωτηρίας του ανθρώπου, της σωτηρίας μας. Ο άνθρωπος, όπως και άλλες φορές ελέχθη, πλάστηκε, δημιουργήθηκε από τον Θεό καλώς λίαν, για να γίνει «κατά Χάριν θεός». Έτσι δημιουργήθηκε ο άνθρωπος.
 
Αλλά έχασε το πρωτόκτιστο κάλλος. Η παρακοή του τον απομάκρυνε από τον Θεό και ζούσε μέσα στην κατάρα, που η κατάρα αυτή δεν ήταν τίποτε άλλο παρά η απομάκρυνσή του από τον Θεό. Ένα παιδί δίχως Πατέρα, ένα παιδί παντέρημο, πεντάρφανο, ένα παιδί ταλαιπωρημένο, που δεν μπορούσε να ακουμπήσει πουθενά. Έτσι ήταν ο άνθρωπος. Και φυσικά ήταν καταδικασμένος να ζει μακράν του Θεού – αυτή ήταν η κακομοιριά του, θα έλεγα – και πάντοτε, αιώνια να βρίσκεται μακράν του Θεού. Από μόνος του ο άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει τίποτε. Αν δεν υπήρχε η παρακοή, θα μπορούσε ο άνθρωπος, όχι μόνο να ζει εν Θεώ, αλλά, όπως είπαμε, να γίνει και «κατά Χάριν θεός», να φτάσει σε ύψη δυσθεώρητα.
✶✶✶
 
Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος βρισκόταν μακράν του Θεού, έως ότου ο ίδιος ο Θεός Λόγος γίνεται άνθρωπος, λαμβάνει την ανθρώπινη φύση, το ανθρώπινο σώμα, θεοποιεί αυτό το σώμα, την ανθρώπινη σάρκα, πάσχει, ανασταίνεται και αναλαμβάνεται. Και ήδη πια ο άνθρωπος, η ανθρώπινη φύση, η οποία θεώθηκε από τον σαρκωθέντα, σταυρωθέντα, αναστάντα και αναληφθέντα Θεό (διότι ο Κύριος προσέλαβε στην Ανάσταση και την ανθρώπινη φύση), έχει την δύναμη να ξαναποκτήσει αυτή την ευλογία, να μπορεί ξανά και πάλι να γίνει «κατά Χάριν θεός». Και μπορεί και πάλι ο άνθρωπος μετά τον ερχομό του Θεανθρώπου Ιησού, λέγω, μετά την Σταύρωσή Του, την Ανάσταση και την Ανάληψη, να γίνει «κατά Χάριν θεός». Αλλά δεν μπορεί από μόνος του. Από μόνος του δεν μπορεί!
 
Εάν θα θέλαμε να αγωνιστούμε μόνοι μας, τότε θα ακούγαμε αυτό που λέει η Γραφή «χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιω. 15:6). Χωρίς τον Θεό δεν είμαστε ικανοί για τίποτε. Ούτε για ένα βήμα. Μπορούμε να σωθούμε μόνο με την Χάρη του Θεού. Η Χάρη του Θεού μας σώζει.
 
Λέγω ότι ο Θεός κάνει το παν για την σωτηρία του ανθρώπου. Χάρη είναι αυτή η ενέργεια, αυτή η δράση, θα λέγαμε έτσι απλά, η εργασία αυτή του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπου. Προκειμένου να σωθεί ο άνθρωπος ένα μέγιστο μέρος – όχι το παν – εξαρτάται από αυτή την θέληση, την επιθυμία για σωτηρία, την δράση και την ενέργεια του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπου. Χάρη είναι η εργασία αυτή, που προσπαθεί με διάφορους τρόπους, είτε δίνοντας ευκαιρίες είτε τραβώντας λίγο το αυτί είτε δίνοντας ένα ράπισμα είτε οτιδήποτε. Ο Θεός ξέρει. Ο Θεός εργάζεται για την σωτηρία. Η Χάρη Του επισκέπτεται τον άνθρωπο. Η Χάρη Του! Έτσι θα έλεγα, αν θα μπορούσα ακριβώς να σας το μεταφέρω. Ίσως δεν θα μπορέσω. Η Χάρη είναι αυτή η ευλογία, η ξεχωριστή ευλογία που βοηθάει στο να σωθεί ο άνθρωπος.
✶✶✶
 
Υπήρχαν ανέκαθεν αιρετικοί που ασχολήθηκαν με το θέμα της Χάριτος, το θέμα της σωτηρίας του ανθρώπου. Και ένας από αυτούς, ο Πελάγιος, είπε ότι ο άνθρωπος μπορεί να σωθεί από μόνος του. Ο Θεός, λέγει, του έχει βάλει τέτοια δύναμη μέσα που μπορεί και έχει την ικανότητα, την δύναμη να αγωνιστεί και να σωθεί μόνος του.
 
Αλλά το ορθόδοξο, το σωστό ποιο είναι; Εμείς οι Ορθόδοξοι πιστεύουμε, η Εκκλησία μας πιστεύει ότι, για να σωθούμε – να σωθώ εγώ, να σωθείτε εσείς –, οπωσδήποτε είναι απαραίτητη αυτή η επίσκεψη, η αγάπη, η ευλογία από μέρους του Θεού, η βοήθεια του Θεού· αλλά δεν φτάνει μόνον αυτό. Χρειάζεται κάτι να κάνουμε και εμείς. Από μέρους μας χρειάζεται η θέληση, η επιθυμία να σωθούμε, να το θέλουμε, να το λαχταρούμε.
✶✶✶
 
Και δεν σώζεται ο ενάρετος. Μη σας φαίνεται παράξενο. Σώζεται ο ταπεινός. Σώζεται αυτός, ο οποίος νιώθει ότι είναι αμαρτωλός. Αυτός θα σωθεί. Αυτός που ξέρει ότι δεν κάνει τίποτε. Θέλει να σωθεί όμως. Λαχταράει να σωθεί. Η καρδιά του θέλει να αγαπήσει τον Θεό και προσπαθεί να Τον αγαπήσει, προσπαθεί να δώσει την καρδιά του στον Θεό. Ξέρει ότι είναι παιδί του Θεού, έστω πλανεμένο, αμαρτωλό, αλλά παιδί του Θεού. Ε, αυτός σώζεται.
 
Σε αυτόν τον ταπεινό δίνεται η Χάρη. «Ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν» τονίζει η Γραφή (Ιακ. 4:6, Α’ Πετρ. 5:5). Αυτός ο ταπεινός θα έχει πολλή Χάρη, θα βαδίσει τον εύκολο δρόμο, τον άνετο δρόμο. Και ταπεινός είναι αυτός, ο οποίος σκέφτεται ότι ουσιαστικά για την σωτηρία του ο ίδιος δεν κάνει τίποτε· το παν το κάνει ο Θεός. Αλλά αν και κάνει, το ξανατονίζω αυτό, αν και κάνει το παν ο Θεός, η Χάρη του Θεού εν τούτοις όμως δεν μπορεί από μόνη της να μας σώσει. Γι’ αυτό τονίζεται και λέγεται «η γαρ χάρις, καν χάρις η, τους εθέλοντας σώζει» (Ιω. Χρυσόστομος). Η Χάρη, αν και είναι Χάρη, αν και είναι δωρεά, δεν δίνεται σε όλους. Δίνεται, ναι, σκορπάται παντού, αλλά υπάρχουν δέκτες, για να δεχθούν την Χάρη. Η Χάρη υπάρχει παντού. Ο ήλιος υπάρχει παντού, αλλά οι τυφλοί δεν τον βλέπουν τον ήλιο. Τους περιλούει ο ήλιος, μολονότι αυτοί έχουν σκοτάδι. Η Χάρη εξαπλώνεται παντού, λούζει τους πάντες, αλλά αυτοί που δεν θέλουν, δεν δέχονται την Χάρη. Είναι μακράν της Χάριτος, μακράν της ευλογίας του Θεού, μακράν της σωτηρίας Του.
 
Όταν λέμε λοιπόν «η Χάρις», αυτό εννοούμε, ότι δηλαδή η Χάρη μας σώζει. Ναι, αυτή η ευλογία, η αγάπη του Θεού μας σώζει, αλλά όμως μαζί με την συνεργασία την δικιά μας. Ο Θεός μας θέλει ελεύθερα όντα. Πάνω από όλα ελεύθερους, όχι δούλους.
 
Από το βιβλίο: ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ Α’, Ιερόν Ησυχαστήριον “Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος”, Μεταμόρφωσις Χαλκιδικής 2020, σελ. 108 (αποσπάσματα).
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 9:00 π.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.