21 Δεκεμβρίου 2018

Οθωμανικός στρατός 1821: Ο αντίπαλος των Ελλήνων επαναστατών

Αντίθετα με τους επαναστατημένους Έλληνες, οι οποίο διείδαν την ανάγκη συγκρότησης τακτικού στρατού, η Οθωμανική Αυτοκρατορία, την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, δεν διέθετε σοβαρές τακτικές δυνάμεις. Από το 1790 ο σουλτάνος Σελίμ Γ’ είχε επιχειρήσει να συγκροτήσει τακτικό πεζικό, αντίστοιχο των τμημάτων γραμμής των ευρωπαϊκών δυνάμεων.

Βρέθηκε όμως ενώπιον της σφοδρής αντίδρασης του τότε στρατιωτικού κατεστημένου της Κωνσταντινούπολης και κυρίως των γενιτσάρων. Οι τελευταίοι, αν και είχαν πλέον εκπέσει και ουδεμία σχέση είχαν με τα παλαιά μαχητικότατα σώματα, διέθεταν μεγάλη επιρροή στην οθωμανική κοινωνία, ικανή να αψηφήσει τις διαταγές του ίδιου του σουλτάνου.

Παρόλα αυτά ο Σελίμ προχώρησε στη συγκρότηση ενός σώματος τακτικού πεζικού, του Nizam i Cedit (οι Νιζάμηδες, όπως τους έλεγαν οι Έλληνες). Σε αυτό ενέταξε μερικές χιλιάδες απόρων και ανέργων αργόσχολων της Κωνσταντινούπολης, υπό την καθοδήγηση εξωμοτών Ρώσων και Γερμανών κυρίως αξιωματικών.

Οι γενίτσαροι όμως επαναστάτησαν και το 1807 και αφού αποκεφάλισαν τον «ευρωπαϊστή» σουλτάνο διέλυσαν το τακτικό σώμα. Κατόπιν τούτου η Οθωμανική Αυτοκρατορία βρέθηκε χωρίς πεζικό αντίστοιχο του ευρωπαϊκού. Οι Τούρκοι, των γενιτσάρων περιλαμβανομένων και οι λοιποί υπήκοοι τους στρατιώτες εξακολούθησαν να πολεμούν με τακτικές που στην καλύτερη περίπτωση χρονολογούνταν στον 17ο αιώνα.

Το πεζικό

Πέρα των γενιτσάρων οι Τούρκοι στον αγώνα τους για την καταστολή της ελληνικής επανάστασης χρησιμοποίησαν πολλές χιλιάδες «Σεγκμπάν». Οι άνδρες αυτοί στρατολογημένοι κυρίως από την Ανατολία, αποτελούσαν ένα είδος μόνιμου στρατού, μιας πολιτοφυλακής. Ήταν εξοπλισμένοι με μουσκέτο ή καρυοφύλλι, γιαταγάνι και πιστόλες. Δεν διέθεταν ξιφολόγχες.

Άσχημα εκπαιδευμένοι και συνηθισμένοι περισσότερο να σφάζουν αμάχους, υπέστησαν δεινές ήττες από τα εμπειροπόλεμα άτακτα ελληνικά τμήματα. Φυσικά οι Σεγκμπάν δεν μπορούσαν καν να σταθούν απέναντι σε τακτικό τμήμα. Όπως και οι γενίτσαροι προήλαυναν σε ομάδες (μπουλούκ) των 40-50 ανδρών, ταγμένοι σε δύο ζυγούς.

Πυροβολούσαν ανά ζυγούς – όπως το ευρωπαϊκό πεζικό του 17ου αιώνα – και προσπαθούσαν να πλησιάσουν τον αντίπαλο σε απόσταση εφόδου, οπότε και επιτίθεντο εναντίον του κραδαίνοντας τα γιαταγάνια και φωνάζοντας «Αλλάχ, Αλλάχ».

Πέραν αυτών υπήρχαν και τα επαρχιακά στρατεύματα, τα αποτελούντα είτε τη φρουρά μιας περιοχής, είτε τους μισθοφόρους κάποιου τοπικού πασά. Τα τμήματα αυτά ήταν σαφώς πιο εμπειροπόλεμα των «αυτοκρατορικών». Ήταν όμως άτακτα και απείθαρχα. Στις τάξεις τους κατατάσσονταν κυρίως Αλβανοί, οι οποίοι πολεμούσαν με τον ίδιο τρόπο με τους Έλληνες άτακτους.

Ένα άλλο σώμα ήταν αυτό των «Τουφεξήδων». Αυτοί, μερικές φορές, διέθεταν και άλογα για να κινούνται ταχύτερα. Πολεμούσαν όμως αποκλειστικά ως ελαφρύ πεζικό σε διάταξη ακροβολισμού. Αυτοί ήσαν κυρίως Κούρδοι. Τα μόνα τακτικά τμήματα, και πάλι με την παρεμφερή και μόνο έννοια του όρου, ήταν αυτά των «Μποσταντζήδων» και των «Σολάκων».

Οι πρώτοι ήταν ουσιαστικά ένα επίλεκτο σώμα γενιτσάρων, φέρων τον ίδιο οπλισμό και έχων τα ίδια μειονεκτήματα με αυτούς. Οι δε «Σολάκοι» δεν ήταν παρά η φρουρά του σουλτάνου, απόλεμη σε μεγάλο βαθμό, με ιδιαίτερη ικανότητα στις ανακτορικές ίντριγκες. Το πεζικό συμπλήρωναν τέλος και κάποια άτακτα σώματα βοηθητικών, οπλισμένων με αγχέμαχα όπλα, ακόμα και με τόξα.

Ιππείς και πυροβολητές

Το τουρκικό ιππικό, το άλλοτε ακλόνητο στήριγμα της αυτοκρατορίας, είχε και αυτό εκπέσει. Με εξαίρεση το σώμα των «Δούλων της Πύλης» (Καπικουλού) όλο το λοιπό ιππικό ήταν ελαφρύ και άτακτο. Οι Καπικουλού θεωρούνται τακτικό τμήμα γιατί μισθοδοτούντο από την Πύλη.

Κατά τα άλλα οι τακτικές τους και η οργάνωση τους ήταν επίσης παρωχημένα. Ο μεγάλος όγκος του τουρκικού ιππικού της περιόδου πάντως αποτελείτο από τους Σπαχήδες και τους Ντελήδες (οι τρελοί). Οι Σπαχήδες ήταν το κατάλοιπο του παλαιού φεουδαρχικού ιππικού. Ήταν τραγικά εξοπλισμένοι και ικανοί μόνο για επιδρομές και σφαγές αμάχων.

Οι Ντελήδες ήταν κυρίως Βαλκάνιοι, ελαφροί ακροβολιστές ιππείς και αρκετά εμπειροπόλεμοι. Καλά εκπαιδευμένοι σε ατομικό επίπεδο, δεν ήταν ικανοί να πολεμούν ως συγκροτημένο σώμα και δεν άντεχαν στα πυρά τακτικού πεζικού. Το πυροβολικό ήταν ότι αξιολογότερο είχε να παρουσιάσει ο οθωμανικός στρατός της περιόδου. 

πηγή



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.