25 Δεκεμβρίου 2016

Νόστος...

Του Γιώργου Κακαρελίδη
Καθηγητού Εφαρμογών στην Επιχ. Ερευνα & Στατιστική τού ΤΕΙ Δυτ.Ἑλλάδος 

Η λέξη «Νόστος», γυρισμός στα νεοελληνικά, ετυμολογείται από το νέομαι (σανσκρ. νάζατε, Βλ. Λεξικό Σταματάκου), που σημαίνει επιστρέφω, γυρίζω, όχι γενικά στον τόπο μου, αλλά στην εστία μου. Γυρνώντας στην εστία, γυρνώ στην σχέση, στην σύντροφο που έχω πάρει (σ’ αυτό αντιστοιχεί νοηματικά το νάζατε). Γι’ αυτό και ο Νόστος είναι κάτι ηδύ και ευχάριστο, δηλαδή νόστιμον.

Παράγωγο τού Νόστου είναι και ο Νέστωρ, που ως χθονία θεότης επέβλεπε την επιστροφή τών άλλων. Επιστροφή που εξυμνήθη με την Οδύσσεια τού Ομήρου. Ομως ο Οδυσσεύς δεν γυρίζει απλώς στο σπίτι. Επιστρέφει στις ρίζες, στην Αρχή.

Αλλά πώς επιστρέφει; Επιστρέφει συνέχεια αγωνιζόμενος. Ενάντιος ποιού; Φυσικών κινδύνων κατ’ αρχήν, τούς οποίους αντιμετωπίζει όρθιος, με το κουράγιο τού σώματος και το μυαλό και, αφ’ ετέρου, τής λήθης, λησμονιάς (βλ. Στ. Ράμφου, ‘Νόστος’, Ροές, 1987).

Καλυψώ, Ναυσικά, Κίρκη, Λωτοφάγοι, Σειρήνες, προσπαθούν να τον κάνουν να λησμονήσει, να χάσει το Πρόσωπό του, την Ανθρώπινη (έστω και θνητή) υπόστασή του, το Πνεύμα του. Κι’ ο Οδυσσεύς μάχεται ακριβώς με αυτό το πνεύμα, που τού ζητούν να αφήσει.

Το Πνεύμα όμως για να μην αλλοτριωθεί, οφείλει να είναι στεριωμένο κάπου. Σε κάποιες ρίζες (σε ώμους Γιγάντων πατήσαμε, δηλώνουν ευλαβικά, οι πραγματικοί μορφωμένοι επιστήμονες). Η ρίζα- αρχαιοτάτη λέξη, χρησιμοποιείται και κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ο Ομηρος, εδώ, αλλά και ο Ησίοδος στο Εργα & Ημέραι, αναφερόμενοι στις ρίζες, τού πνεύματος τού Οδυσσέως ο πρώτος και τής Γής ο δεύτερος, δηλώνουν με την λέξη ρίζα, την Αρχή τών Οντων.

Ο Οδυσσεύς, υπερασπιζόμενος την ρίζα - Αρχή (και είδεν ὁ Θεός το φώς, ότι καλόν. Γεν.4), πυροδότησε την Ελληνική Εμπειρία εκζήτησης τής Αρχής, που συνεχίστηκε με τον Θαλή, τον Αναξίμαδρο, τον Αναξαγόρα, τον Δημόκριτο. Μια εκζήτηση, που διέλυσε τα μυθολογικά, θρησκευτικά συντάγματα και τις φυλετικές κοινωνίες, ώστε να φτάσει μέσω τού Πλάτωνος – Σωκράτους, στην αναγνώριση τής ανθρωπίνης Υπαρξης ως Ιεράς.

Επι πλέον, ο Πλάτων διείδε ότι η σύσταση τής Γνώσης (επιστήμης) τών Οντων είναι «αδύνατη χωρίς την ύπαρξη σταθερού συστήματος αναφοράς» (Βλ. Γ. Γεράση, Η άρθρωση τής Εποχής, Ροές, 1991). Ως τέτοιο καθορίζοντας τον κόσμο τών Ιδεών για την Επιστήμη, έδωσε το απαιτούμενο πλαίσιο για την μελέτη τών αεί μεταβαλλομένων όντων τού κόσμου τών αισθήσεων, δηλαδή τών (ι)όντων.

Στο κοινωνικό επίπεδο, η ελληνική σκέψη δημιούργησε την Πόλιν, ως αντίστοιχο πλαίσιο αναφοράς τών Πολιτών. Ο Ελληνικός λόγος επετέθη στην μυθολογική φυλετική αιματοσυγγενική πυραμίδα και άλλαξε την σύστασή της, εισάγοντας την ιδιότητα του πολίτη ως εξ ίσου μετόχου στην πόλη. Η ισότητα τών ανθρώπων θεμελιώνεται, όχι στην ατομική εξίσωσή τους, αλλά στην ελευθερία χρησης και διάθεσης τής συμμετοχής τους στην πόλη – πολιτεία. Η ιεραρχία τών πολιτών πλέον, δεν συντελείται κληρονομικά, αλλά αποκτάται. Η πολιτική ιδιότητα αυτομάτως «...καθιερώνει την ισότητα απέναντι στους Νόμους και την Πολιτεία» (Βλ. Γ.Γεράση, Η Νεοελληνική Ταυτότητα, Ροές 1989).

Τώρα πλέον οι Πολίτες ‘εκκλησιάζονται’ δηλαδή καλούνται σε συνέλευση ΚΑΙ ‘συζητούν’, δηλαδή ‘ερευνούν, εξετάζουν και βοηθούν στην αναζήτηση (τού ορθού)’. Δεν μένει, ειμή μόνον η έλευση τού Χριστιανισμού για να γκρεμισθεί οριστικά η φυλετική κουλτούρα, που πρώτοι άρχισαν να εκθεμελιώνουν οι Αρχαίοι Ελληνες.

Ιδιαίτερα η Ορθοδοξία καταχώρησε ως απαξία ολόκληρη την κοινωνική τάξη, δηλαδή κάθε διάκριση σε προνομιούχους και μή, ανεξαρτήτως καταγωγής, φυλής, θέσης, δύναμης, ικανότητος ή ασχολίας. Ολοι είναι ίσοι ως πρόσωπα θεούμενα κατά χάριν Θεού. Βεβαίως δεν έχουν καταργηθεί ακόμη και σήμερα οι διακρίσεις (βλ.κληρονομικό δίκαιο), αλλά έπαψαν πλέον να έχουν θρησκευτική, δηλαδή ηθική, νομιμοποίηση και κάλυψη.

Συνεχίζοντας οι Πατέρες τής Ορθόδοξης Εκκλησίας, το μπολιασμα τής Ελληνικής Σκέψης με τον Χριστιανισμό, θεώρησαν ότι η βιολογική αναγκαιότητα (ενστικτα συντήρησης και πολλαπλασιασμού), η κοινωνική (θεσμοί, εξουσίες), αλλά και η φυσική αναγκαιότητα (φυσικοί Νόμοι) δεν μπορούν να οδηγήσουν στην κατάργηση τής ελευθερίας τού ανθρώπου. Αντίθετα και ο απλός στοχασμός τού ανθρώπου πάνω σ’ συτές, συνιστά υπέρβαση ενστίκτων, θεσμών και φύσης. Η εισαγωγή τού Αυτεξουσίου αποδιώχνει και μετατρέπει το ‘προϋπάρχον κακό’, από συστατικό τού μυθολογικού κόσμου, σε πρόβλημα δυνητικής χρήσης τής ελευθερίας και τού αυτεξουσίου τού ανθρωπίνου Οντος.

Παράλληλα εισάγοντας την έννοια του  εκκλησιαστικού Σώματος και τής διακονίας απορρίπτουν κάθε εξουσιαστική δομή και αναγνωρίζουν ότι, χωρίς ανατροπή τού εξουσιαστικού φαινομένου, δεν υπάρχει εκκλησιαστικό γεγονός. Η Εκκλησία «..δεν γνωρίζει την υποταγή τής ζωής στην ‘ορθολογική’ αρχή τής πλειοψηφίας ή στην τυρρανική αυθαιρεσία τής μειοψηφίας» (Βλ. Χρ. Γιανναράς, Η Νεοελληνική Ταυτότητα , εκδ. Γρηγόρη, 1983), αλλά στο άθλημα σχέσεων κοινωνίας.

Φθάνουμε έτσι στην αξεπέραστη πολιτική οικονομία τών Μεγάλου Βασιλείου και Αγίου Γρηγορίου Παλαμά. Ο Αγιος Βασίλειος αφού ξεκαθαρίζει ότι τα ρούχα που έχεις, απλώς τα φυλάσσεις για τους γυμνούς, το ψωμί για τους πεινασμένους και τα χρήματα σου γι’ αυτούς που έχουν ανάγκη, κεραυνοβολεί: λωποδύτη λέμε όποιον γδύνει τον ντυμένο, όμως πώς πρέπει να αποκαλούμε αυτόν που δεν προσπαθεί να ντύσει τον γυμνό; Πάπαλα ο εφησυχασμός. Δεν μπορεί να υπάρχει ειρήνη με καθεστώτα, ακόμα και ‘σοσιαλιστικής’ κοπής, που φτιάχνουν την (κατά Ζουράρι) ‘γυμνητεύουσα’ τάξη.

Ορθοτομεί ο Αγιος Γρηγόριος Παλαμάς ότι ‘επειδή ο καθένας δεν μπορεί να παράγει όλα όσα τού χρειάζονται οπωσδήποτε όμως τα έχει ανάγκη όλα, μέσο ευρέθη το νόμισμα.’.  Στοπ στα ‘ελάχιστα’ όρια διαβίωσης και στούς ελάχιστους μισθούς. Απόλυτη ισομοιρία.
Οχι μόνο εγώ Φεράρι, αλλά και εσύ κι’ ο καθείς. Αναγκαίως, εδώ και τώρα, ομοίως. Και σαφέστατο στοπ στους τόκους, δηλαδή στις τράπεζες. Γιατί ο τοκογλύφος δεν αφαιρεί μόνο την ψυχή του και την ψυχή τού οφειλέτη, αλλά και τής ίδιας τής πολιτείας., αφού το κέρδος δεν προέρχεται από την χρήση τού χρήματος, δηλαδή από αναπτυξιακές επενδύσεις (όπως συνιστά η ευαγγελική περικοπή, στους αγιασμούς τών εγκαινίων επιχειρήσεων). Αριστοτελικό στόπ και στα κάθε είδους ΔΝΤ.

Κι ενώ όλοι μαζί οι Ορθόδοξοι Πατέρες, καταδικάζουν την εξουσία να έχει νομιμότητα μόνον εφ’ όσον διακονεί, δεκάδες, ‘νομπελίστες’ και μη, ‘οικονομολόγοι’ παλαιο- νεο- ταξικής υφής, αφού καθώρισαν τούς ‘δικαιούχους’ τής ‘επιχείρησης εκμετάλλευσης’ και έδωσαν την δυνατότητα στους πάσης φύσεως ‘βαθμοφόρους’ της, να φάνε ενσυνείδητα την ‘υπεραξία’ εκατομμυρίων ανθρωπίνων Οντων, χωρίς κανένα φιλοσοφικό προβληματισμό, προσπαθούν με νύχια και με δόντια να απογυμνώνουν την πολιτική οικονομία, δηλαδή τήν δικαιοσύνη νομής ήγουν διανομής, μακριά από οντολογικά περιεχόμενα και άλλα τέτοια πατερικά ‘ενοχλητικά’ για την ‘σκέψη’ τού μεταλλαχθέντος, από την Δυτική οντολογία τής ‘ατομικότητος’, πολίτη. Γι αυτό και δεν φαίνεται να υπάρχει διέξοδος από την σημερινή κρίση, εφ’ όσον δεν υπάρχει αλλαγή υποδείγματος.

Υποδείγματος Ελληνικής Σκέψης, που είναι το μόνο αντίβαρο έναντι τής νεωτερικής Δύσης και τής;ἀγελαίας Ἀνατολῆς.  Στην οποία Δύση προσεύχονται οι ντόπιοι ‘εκσυγχρονιστές’ και ηρακληδείς της Ευρωπαίας κενολογίας, χωρίς καν να διερωτώνται για την θεμελιώδη διαφορά τού Ελληνικού Λόγου, καθ’ όλην την ‘αργόσυρτη διάρκειά του’ (σταχυολογημένη έκφραση τού Κ. Ζουράρι, από το ‘Εν αινίγματι Πρόσωπα’, 2006, Αρμός), από τους Κρητο Μηκυναϊκούς Χρόνους μέχρι τις παρυφές του 21ου Αιώνα. Σ’ὅλη τὴν διαχρονία της, 4.000 χρόνια τώρα. 

Χριστός Γεννᾶται, Αδέλφια. Και μην σκιάζεστε. Είστε από καλή γενιά.



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 9:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.