Toυ Βασίλειου Ευσταθίου, Δρ.Φυσικού, πτ. ΕKΠΑ Κ. Θεολογίας
Οι Έλληνες είναι ένας λαός και έχουν μια χώρα με ιστορία ένδοξη και αθάνατη, θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι αιώνια. Αναζητώντας τις απαρχές της ελληνικής ιστορίας μέσα στα βάθη των αιώνων που υπάρχει το ανθρώπινο γένος, ανακαλύπτουμε τους πρώτους Έλληνες στο μεσογειακό χώρο και συγκεκριμένα γύρω από το Αιγαίο και στα νησιά αυτού ήδη στις αρχές τις δεύτερης χιλιετίας π.Χ., χωρίς να αποκλείεται οι κάτοικοι της περιοχής αυτής που βρίσκονταν εκεί ήδη από τους προηγούμενους αιώνες, να ήταν κι αυτοί ομόφυλοι τους. Δηλαδή βρίσκονταν στην ευρύτερη περιοχή που βρίσκεται και η Ελλάδα σήμερα, πολύ περισσότερα από τρείς χιλιάδες χρόνια πριν.
Μέσα στη δεύτερη χιλιετία π.Χ. γίνεται γνωστός εκεί και ο πρώτος μεγάλος πολιτισμός στην περιοχή, με κέντρο την Κνωσσό της Κρήτης, που σήμερα έχει ονομαστεί Μινωικός πολιτισμός, που αν και αμφισβητείται από πολλούς η ελληνική προέλευσή του, ωστόσο δεν αποκλείεται. Στη συνέχεια, μετά την εγκατάσταση στο χώρο του Αιγαίου των γνωστών ελληνικών φύλων των Ιώνων, Αίολων, Αχαιών και τέλος Δωριέων, ακολούθησε, με αρχή τον Μυκηναϊκό πολιτισμό των Αχαιών, η μεγάλη πολιτισμική ανάπτυξη των Ελλήνων, που κατέληξε να έχει κέντρο την Αρχαία Αθήνα.
Μετά την γέννηση της φιλοσοφίας και της ρητορικής, γενικά τα γράμματα και οι τέχνες, και μάλιστα η αρχιτεκτονική, γνώρισαν άνθιση άνευ προηγουμένου στο κόσμο έως τότε. Παράλληλα ένας νέος εντελώς διαφορετικός τύπος πολιτεύματος ξεπρόβαλλε στη πόλη-κράτος της Αθήνας, του δημοκρατικού, εκφράζοντας τη βαθιά αγάπη που έκρυβε στη συνείδησή του ο Αθηναίος και κάθε Έλληνας πολίτης προς το ιδανικό της ελευθερίας. Πηγή έμπνευσή του που τον οδήγησε σε αυτή την πολιτισμική πρόοδο ήταν πάντα η αναζήτηση του θείου και η ευσέβειά του προς αυτό. Ταυτόχρονα με δύο μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα οι Έλληνες δημιούργησαν αποικίες στα παράλια όλου του χώρου της μεσογείου μεταδίδοντας έτσι μέσω των πολιτιστικών και εμπορικών σχέσεων μητροπόλεων-αποικιών τον πολιτισμό έξω από το χώρο μητροπολιτικών πόλεων-κρατών.
Δυστυχώς όμως λόγω της σημαντικής γεωγραφικής θέσης της χώρας των Ελλήνων, αλλά και του μεγαλείου του ονόματός τους, δεν έπαυσαν να γίνονται στόχος του φθόνου και των φιλοδοξιών των άλλων λαών που συχνά στρέφονταν εναντίων τους, και χωρίς να λείπουν και οι εμφύλιες φιλαρχικές διχόνοιες των Ελλήνων, όλες οι σελίδες της ιστορίας του ελληνικού λαού από την αρχαιότητας έως τον τελευταίο αιώνα είναι αιματοβαμμένες. Έτσι οι πρώτοι μεγάλοι πόλεμοι στα χρόνια της μεγάλης άνθισης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού είναι αυτοί με τη Περσική Αυτοκρατορία που επεκτάθηκε έως τα μικρασιατικά παράλια και είχε βλέψεις προς την απέναντι όχθη του Αιγαίου, όπου τελικά οι Πέρσες συνετρίβησαν. Όμως την νίκη επί των Περσών των Ελλήνων την ακολούθησαν μεγάλες εμφύλιες διαμάχες, με μεγαλύτερη τον τριακονταετή Πελοποννησιακό πόλεμο, κατά των οποίων οι Έλληνες έχοντας πολλές απώλειες αποδυναμώθηκαν.
Τελικά λίγο αργότερα μετά την εμφάνιση μιας νέας μεγάλης δύναμης στον ελλαδικό χώρο, της μακεδονικής, μετά την επικράτησή της με συνεχείς νίκες ανάμεσα στους Έλληνες, τους ένωσε σε μια συμμαχία προς τον μεγάλο εξωτερικό εχθρό, την Περσική Αυτοκρατορία. Έτσι γράφτηκε μιας από της λαμπρότερες σελίδες της ελληνικής ιστορίας, καθώς οι συνασπισμένοι υπό των Μακεδόνων Έλληνες κατάφεραν και κατέλυσαν την περσική αυτοκρατορία παρόλη την άνιση αναμέτρηση των δυνάμεων με τις ελληνικές πολύ λιγότερες, χάρη στον ηρωισμό τους και στην ευφυΐα του Μακεδόνα ηγεμόνος, με μεγαλύτερη και κρισιμότερη μάχη, την μάχη των Γαυγαμήλων το 331 π.Χ. Η νέα αχανής αυτοκρατορία, έχοντας διαιρεθεί μετά το θάνατο του ιδρυτή της σε τέσσερα ελληνιστικά βασίλεια, έγινε μέσο διάδοσης του ελληνικού πολιτισμού σε ολόκληρο τον γνωστό τότε κόσμο και εκπολιτισμού του με πνεύμα σεβασμού προς τους κατεκτημένους σε βαθμό εξίσωσής τους με τους κατακτητές, που αυτή η πολιτική του αυτοκράτορα ήταν πρωτόγνωρη, πρωτοφανή, δύσκολα αποδεκτή από πολλούς έμπιστούς του και ήταν και είναι ανεπανάληπτη. Τα τέσσερα ελληνιστικά βασίλεια βασίλεψαν μέχρι την εμφάνιση μετά από καιρό μιας νέας μεγάλης εξωτερικής δύναμης, της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στην οποία το ένα μετά το άλλο, με κάποια χρονική διαφορά, υπέκυψαν, τερματίζοντας έτσι περίοδο της ελληνικής κυριαρχίας.
Όταν αργότερα το δυτικό τμήμα της αυτοκρατορίας καταλήφθηκε από τους βαρβάρους, αυτοί (οι Φράγκοι) προσπάθησαν να διαφοροποιήσουν το όνομα της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (σε Γραικία), προκειμένου να εξαλείψουν από τη μια κάθε ενοποιητικό στοιχείο μεταξύ των Ρωμαίων στο τμήμα της κατακτημένης δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με τους Ρωμαίους της ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αλλά και να σφετεριστούν από την άλλη το όνομα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας για το νέο κράτος που ίδρυσαν κάτω από τον έλεγχό τους με πρωτεύουσα την Ρώμη. Βέβαια η αυτοκρατορία δεν έπαψε όσο υπήρχε να διατηρεί το όνομά της, δηλαδή Ρωμαϊκή ή Ρωμανία.
Άλλα και μετά το τέλος της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας με την άλωση της Κωνσταντινούπολης, και πάλι oι ίδιοι αυθαιρέτησαν εις βάρος της ιστορίας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας για τον ίδιο λόγο της απομάκρυνσης και διάσπασης μεταξύ των Ρωμιών των διαφορετικών καταγωγών, τώρα αυτών που άνηκαν στο ανατολικό τμήμα της αυτοκρατορίας, ονομάζοντάς την με ένα άλλο νέο όνομα που δεν είχε ξαναχρησιμοποιηθεί γι αυτή ως τότε, βάση της αρχαίας πόλης στη θέση της οποίας ιδρύθηκε η πρωτεύουσά της Κωνσταντινούπολη, και ήταν αυτή το Βυζάντιο. Έτσι την ονόμασαν από αυτό, Βυζαντινή Αυτοκρατορία, όνομα που έχει διατηρηθεί ως τις μέρες μας, αν και είναι αυθαίρετο και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Η αυτοκρατορία με την νέα πρωτεύουσα, ενώ ήταν φορέας του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού, ωστόσο είχε μια σημαντική διαφορά με την αυτοκρατορία που είχε την προηγούμενη πρωτεύουσα, την Ρώμη, που αυτή ήταν το θρήσκευμα. Στη διάρκεια της αυτοκρατορίας πριν μεταφερθεί η πρωτεύουσα, της οποία συνεκτικό στοιχείο ήταν η λατρεία του αυτοκράτορα ως θεού, εμφανίστηκε η νέα πίστη του σταυρωθέντος Χριστού, η οποία ήταν τελείως ανεπιθύμητη στην αυτοκρατορία, καθώς δίδασκε μεν τον σεβασμό και την υποταγή στον αυτοκράτορα, δεν αποδεχόταν όμως και την λατρεία του ως θεό.
Η μεγάλες αυτές αλλαγές στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, τόσο ο νέος αυτοκράτορας και η μεταφορά της πρωτεύουσας από αυτόν προς τα ανατολικά, όσο και η αλλαγή του επίσημου θρησκεύματος, όπου ο αυτοκράτορας δεν ήταν πια θεός ο ίδιος, αλλά εκπρόσωπος του Θεού στην διοίκηση της αυτοκρατορίας, με πλήθος και πολλών άλλων μεταρρυθμίσεων, της έδωσαν πια και νέο χαρακτήρα, μάλλον ελληνικό, αντί ρωμαϊκό. Δεν έπαψε βέβαια να αποτελεί Ρωμαϊκό κράτος, αλλά ο πολιτισμός που επικράτησε στην αυτοκρατορία ήταν καθαρά ο ελληνικός, με χρήση όμως ως κοινής γλώσσης, και της ελληνικής και της λατινικής.
Σε μια ιστορική πορεία πάνω από μια χιλιετία, οι κάτοικοι της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας, οι Ρωμνιοί, κυριάρχησαν σε όλη την οικουμένη αποκρούοντας στρατιωτικά και εξουδετερώνοντας πολλούς δυνατούς βάρβαρους επιδρομείς, ή άλλες φορές σταματώντας τους διπλωματικά με συμβιβασμούς, βοηθώντας και στον εκπολιτισμό τους. Παράλληλα, διαφύλαξαν τον πολιτισμό που πήραν από τους αρχαίους προγόνους τους, όπως και την χριστιανική πίστη τους, αλλά και συνέβαλλαν στο πολιτισμό άλλοτε λίγο, άλλοτε πολύ, μέσα στο πέρασμα των πολλών αυτών ρωμαίικων αιώνων, Η συμβολή τους στο πολιτισμό έγινε σε όλους τους διάφορους τομείς του, είτε πρόκειται για την πολιτική και την στρατιωτική οργάνωση, είτε για την εκκλησιαστική και μοναστηριακή οργάνωση, είτε για το δίκαιο, πολιτικό και εκκλησιαστικό, είτε για την αρχιτεκτονική, κυρίως με την ναοδομία, είτε για τα γράμματα, κυρίως την εκκλησιαστική και πατερική γραμματεία, είτε για την μουσική κυρίως με την Βυζαντινή ψαλμωδία, είτε για τη ζωγραφική κυρίως με την αγιογραφία.
Οι υπόδουλοι Έλληνες, που κρατούσαν την αγάπη τους στη πίστη και στην πατρίδα τους, υπέφεραν κάτω από το τουρκικό ζυγό, που έφτανε να γίνεται αφόρητος πολλές φορές, όπως στην περίπτωση του φρικτού παιδομαζώματος των ελληνόπουλων, που αρπάζονταν από τις τούρκικες αρχές για να μπουν, αφού γίνουν με τη βία μουσουλμάνοι, στην στρατιωτική ή πολιτική υπηρεσία του κατακτητή Σουλτάνου. Βασικό χαρακτηριστικό της τουρκικής κυριαρχίας ήταν η δυσκολοβάστακτη φορολογία, προκειμένου να υπερπλουτίζει η εκάστοτε τουρκική διοίκηση. Τελικά όμως ο ελληνικός λαός, παρόλες τις αντίξοες συνθήκες, όχι μόνο για πρόοδο σε οποιοδήποτε τομέα, αλλά και για την ίδια την επιβίωσή του, κατάφερε με την πίστη του και με τα λιγοστά σχολεία που υπήρχαν, όπως και με τα κρυφά σχολεία, αλλά και με τα σχολεία και Πανεπιστήμια που υπήρχαν στο Εξωτερικό για τους Έλληνες που είχαν διαφύγει εκεί, στα οποία διδάσκονταν τα παιδιά τους την πίστη, την γλώσσα και την ιστορία των προγόνων τους, και τα οποία όλα αυτά τα σχολεία και Πανεπιστήμια τροφοδοτούνταν με βιβλία γραμμένα στα ελληνικά από πολλά τυπογραφία που λειτουργούσαν με αυτό το σκοπό, να μπορέσει αυτός να διατηρήσει την ελληνική του συνείδησή μέσα στους σκοτεινούς αιώνες της Τουρκοκρατίας, μέχρι να έρθει η ώρα που ποθούσε, η ώρα να αποτινάξει τον τουρκικό ζυγό, η ώρα να ξαναγίνει ελεύθερος.
Η μεγάλη αγάπη των Ελλήνων όμως για την υπόδουλη πατρίδα τους, τους οδήγησε στην ίδρυση της Φιλικής εταιρίας, και ήρθε η ώρα που με τον ηρωισμό τους ύψωσαν το λάβαρο της επανάστασης, ξεκινώντας επίσημα τον άνισο αγώνα. Στις πολλές μάχες που ακολούθησαν, ο κατακτητής, έχοντας την περίοδο εκείνη και πολλά άλλα προβλήματα να αντιμετωπίσει εσωτερικά και εξωτερικά της Αυτοκρατορίας του, η οποία έπασχε λόγω της κακής οργάνωσής της, δεν μπόρεσε τελικά να καταστείλει την επανάσταση των Ελλήνων και μετά από μια σειρά μεγάλες ήττες του (Γραβιά, Βαλτέτσι, Δολιανά, Γράνα, Δερβενάκια, Ναύπλιο, Κεφαλόβρυσο, Μύλοι, Βέργα, Δηρός, Πολυάραβο, Αράχωβα, Δίστομο, Κερατσίνι, Πέτρα) δημιουργήθηκε το νεοελληνικό κράτος με πρώτο, και τελευταίο μεγάλο, κυβερνήτη του, τον Ι.Καπποδίστρια.
Το νεοϊδρυθέν ελληνικό κράτος, κερδίζοντας την σχετική αυτονομία του, σχετική και όχι απόλυτη, γιατί μετά τον Ι.Καπποδίστρια, όλες οι ηγεσίες που ακολούθησαν ήταν και είναι εξαρτημένες από ξένες δυνάμεις, άρχισε να καλλιεργεί ένα όραμα, που ήταν ζωτικό για την ανάπτυξή του μετά την πολιτισμική καθήλωση του για πολλούς αιώνες λόγω της τουρκοκρατίας σε μια περίοδο μεγάλης ανάπτυξης στην Ευρώπη, μέχρι και την ώρα που πέτυχε τον διπλασιασμό των εδαφών του, σχεδόν ένα αιώνα μετά την απελευθέρωσή του. Το όραμα αυτό ήταν όραμα της Μεγάλης Ελλάδας, της Ελλάδας των δύο Ηπείρων και πέντε Θαλασσών. Το 1897 έγιναν οι πρώτες επιχειρήσεις για επέκταση των ελληνικών εδαφών προς τα βόρεια, και στην Κρήτη, με τον τριακονταήμερο ελληνοτουρκικό πόλεμο, που απέβησαν όμως άκαρπες.
Και ήταν τότε η ώρα, όταν τα εδάφη της ελληνικής επικράτειας είχαν διπλασιαστεί, που το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας ήρθε να φανεί κοντά, τη στιγμή μάλιστα που μέσα σε μικρό διάστημα, το 1914, στην Ευρώπη ξέσπασε ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος και η Ελλάδα πιεζόταν από τις αντίπαλες δυνάμεις να υποστηρίξει είτε τη μια, την συμμαχία της Αντάντ, πολεμώντας στο πλευρό της, είτε την άλλη, τις Κεντρικές Δυνάμεις, τηρώντας στάση ουδετερότητας, όπου ένας επιτυχημένος συνασπισμός με τη μια παράταξη που θα οδηγούσε τους Έλληνες στο τέλος του πολέμου να βρίσκονται στο πλευρό του νικητή, θα άνοιγε το δρόμο να διεκδικηθούν τα εδάφη της Μεγάλης Ελλάδας.
Όμως τότε τέθηκε ένα αντικειμενικό τεραστίου μεγέθους ζήτημα, καθώς ο Ελληνισμός στα τουρκικά εδάφη, αλλά και όλοι οι άλλοι χριστιανικοί πληθυσμοί εκεί, απειλούνταν με φοβερό διωγμό να εκριζωθούν από τους πατρογονικές εστίες τους και όσοι γλιτώσουν το θάνατο να μετοικήσουν ως πρόσφυγες στη χώρα των ομοεθνών τους ή αλλού. Το κίνημα των Νεότουρκων που είχε εμφανιστεί από το 1908, διεκδικούσε την εξουσία και απαιτούσε την δημιουργία εθνικού τουρκικού κράτους, απαλλαγμένου από αλλοεθνείς, και μάλιστα Χριστιανούς.
συνεχίζεται
πηγή
.jpg.webp)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου