25 Μαρτίου 2015
ΚΑΡΙΟΦΙΛΙ: ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΤΥΦΕΚΙΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ του 1821.
Το «καριοφίλι» ή «ντουφέκι», δηλαδή το μακρύκαννο τυφέκιο της περιόδου, ήταν ένα από τα δημοφιλέστερα όπλα της Ελληνικής Επανάστασης. Εκτός από τους καλά οπλισμένους κλεφταρματολούς, κάπους, Μανιάτες, Σουλιώτες κ.α., οι άλλοι Ελληνες αγωνιστές διέθεταν ήδη μερικά καριοφίλια ως οικογενειακά αποκτήματα και κειμήλια, και προμηθεύτηκαν περισσότερα μέσω του πασαλικίου του Αλή Πασά, ο οποίος είχε φροντίσει οι μάχιμοι του να διαθέτουν μεγάλο απόθεμα εκηβόλων και αγχεμαχων όπλων για τους πολέμους του εναντίον των γειτονικών ανταγωνιστών του και κυρίως για την επερχόμενη και αναπόφευκτη σύγκρουση του με τον σουλτανικό στρατό.
Οι Αλβανοί, Ελληνες, Βόσνιοι και άλλοι μάχιμοι του στρατού του, προμηθεύονταν κυρίως τα εκηβόλα όπλα από το εκτεταμένο λαθρεμπόριο όπλων και πυρίτιδας που είχαν οργανώσει οι Γάλλοι και οι Βρετανοί, οι οποίοι ήλεγχαν κατά περιόδους τα γειτονικά Επτάνησα. Οι Ευρωπαίοι πωλούσαν όπλα και πυρομαχικά και στους άλλους Βαλκάνιους πασάδες, οι οποίοι είτε εχθρεύονταν τον Αλή Πασά, είτε είχαν απώτερες βλέψεις για μεγαλύτερη αυτονομία από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έτσι, όταν κηρύχθηκε η Επανάσταση, πολλοί Έλληνες κατείχαν τυφέκια και πιστόλες αρκετά σύγχρονων τύπων (όμως οι Αλβανοί και Βαλκανικοί Τούρκοι αντίπαλοι τους ήταν καλύτερα οπλισμένοι). Ειδικά τα τυφέκια είχαν προέλευση από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως από την Ιταλία και λιγότερο από τις Γαλλία, Ισπανία κ.α.
Βορειοευρωπαϊκά και αμερικανικά υποδείγματα τυφεκίων του ίδιου τύπου και της ίδιας περιόδου.
Το καριοφίλι είχε βεληνεκές («τίρο») περίπου 500 μ, αλλά στην πραγματικότητα ήταν αποτελεσματικό σε απόσταση 300-400 μ. Το βεληνεκές του εξαρτάτο από διάφορους παράγοντες, όπως το μήκος της κάννης του. Η μακριά κάννη προσέδιδε στο πυροβόλο μεγαλύτερη ευθυβολία και στο βλήμα («βόλι») μεγαλύτερη επιτάχυνση και κρουστική ισχύ. Ο δημοφιλής όρος «καριοφίλι» προέρχεται από παραφθορά της ονομασίας μίας ιταλικής εταιρίας που κατασκεύαζε μαζικά αυτό το είδος τυφεκίου, την «Carlo e Figli» («Κάρλο και Υιοί»). Πολλά από τα τυφέκια που χρησιμοποιήθηκαν στη Χερσόνησο του Αίμου της περιόδου, κατασκευάσθηκαν από την αναφερόμενη εταιρία.
Δύο καριοφίλια στα οποία διακρίνονται δύο από τους συνήθεις τύπου κοντακίου.
Έως το 1820 περίπου, η εκπυρσοκρότηση τους επιτυγχανόταν με χρήση πυριτόλιθου (πυρόλιθου), μία ισπανική επινόηση. Οι Έλληνες αποκαλούσαν τον πυριτόλιθο «ντουφεκόπετρα» ή «ατσαλόπετρα». Ο πυριτόλιθος προκαλούσε σπινθήρα κατά την κρούση της σφύρας (λύκου) στον άκμονα του όπλου, ο οποίος άναβε την πυρίτιδα. Από το 1820 τα τυφέκια εφοδιάσθηκαν με μηχανισμό πυροδότησης με καψύλλιο (μικρή μεταλλική θήκη με πυροκροτική ύλη). Το καψύλλιο της εποχής αποτελείτο από πυροκροτικό υδράργυρο ο οποίος εμπεριεχόταν σε θήκη από φύλλο χαλκού, και τοποθετείτο στον άκμονα του όπλου, σε υποδοχή από ατσάλι. Το καψύλλιο ήταν πιο αξιόπιστή λύση από τον πυριτόλιθο για την πυροδότηση του τυφεκίου.
Μακρύκαννο καριοφίλι τύπου ‘Τ’, αγαπητό στους Αρβανίτες αγωνιστές.
Τα τυφέκια της εποχής ήταν εμπροσθογεμή. Ο πολεμιστής τοποθετούσε στην κάννη τη λεπτόκοκκη πυρίτιδα. Αρχικά την έχυναν απευθείας στην κάννη αλλά αργότερα, προκειμένου να μην υφίσταται απώλεια της ισχύος πυρός, την τοποθετούσαν σε θήκη από σκληρό χαρτί, το «καρτούτσι» ή «φυσέκι» (φυσίγγιο). Ο όρος «καρτούτσι» προέρχεται από τον αγγλογαλλικό «cartouche» για το φυσίγγιο. Ο πολεμιστής τοποθετούσε το φυσίγγιο στην κάννη και στη συνέχεια έκανε το ίδιο με το «βόλι», το σφαιρικό βλήμα. Έπειτα έσπρωχνε το βλήμα στο εσωτερικό της κάννης με τη «ντουφεκόβεργα» ή «οβελό». Τα βόλια κατασκευάζονταν από μολύβι το οποίο χυνόταν σε ειδική φόρμα (καλούπι), το «μονοκάλουπο». Τα τυφέκια κρέμονταν από τον ώμο του πολεμιστή κατά την πορεία ή την ανάπαυση, με τον αορτήρα, έναν δερμάτινο ιμάντα. Τα καριοφίλια πολλών στρατιωτικών αρχηγών ήταν χρυσοποίκιλτα και ασημοποίκιλτα.
Περικλής Δεληγιάννης
πηγή
Οι Αλβανοί, Ελληνες, Βόσνιοι και άλλοι μάχιμοι του στρατού του, προμηθεύονταν κυρίως τα εκηβόλα όπλα από το εκτεταμένο λαθρεμπόριο όπλων και πυρίτιδας που είχαν οργανώσει οι Γάλλοι και οι Βρετανοί, οι οποίοι ήλεγχαν κατά περιόδους τα γειτονικά Επτάνησα. Οι Ευρωπαίοι πωλούσαν όπλα και πυρομαχικά και στους άλλους Βαλκάνιους πασάδες, οι οποίοι είτε εχθρεύονταν τον Αλή Πασά, είτε είχαν απώτερες βλέψεις για μεγαλύτερη αυτονομία από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Έτσι, όταν κηρύχθηκε η Επανάσταση, πολλοί Έλληνες κατείχαν τυφέκια και πιστόλες αρκετά σύγχρονων τύπων (όμως οι Αλβανοί και Βαλκανικοί Τούρκοι αντίπαλοι τους ήταν καλύτερα οπλισμένοι). Ειδικά τα τυφέκια είχαν προέλευση από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως από την Ιταλία και λιγότερο από τις Γαλλία, Ισπανία κ.α.
Βορειοευρωπαϊκά και αμερικανικά υποδείγματα τυφεκίων του ίδιου τύπου και της ίδιας περιόδου.
Το καριοφίλι είχε βεληνεκές («τίρο») περίπου 500 μ, αλλά στην πραγματικότητα ήταν αποτελεσματικό σε απόσταση 300-400 μ. Το βεληνεκές του εξαρτάτο από διάφορους παράγοντες, όπως το μήκος της κάννης του. Η μακριά κάννη προσέδιδε στο πυροβόλο μεγαλύτερη ευθυβολία και στο βλήμα («βόλι») μεγαλύτερη επιτάχυνση και κρουστική ισχύ. Ο δημοφιλής όρος «καριοφίλι» προέρχεται από παραφθορά της ονομασίας μίας ιταλικής εταιρίας που κατασκεύαζε μαζικά αυτό το είδος τυφεκίου, την «Carlo e Figli» («Κάρλο και Υιοί»). Πολλά από τα τυφέκια που χρησιμοποιήθηκαν στη Χερσόνησο του Αίμου της περιόδου, κατασκευάσθηκαν από την αναφερόμενη εταιρία.
Δύο καριοφίλια στα οποία διακρίνονται δύο από τους συνήθεις τύπου κοντακίου.
Έως το 1820 περίπου, η εκπυρσοκρότηση τους επιτυγχανόταν με χρήση πυριτόλιθου (πυρόλιθου), μία ισπανική επινόηση. Οι Έλληνες αποκαλούσαν τον πυριτόλιθο «ντουφεκόπετρα» ή «ατσαλόπετρα». Ο πυριτόλιθος προκαλούσε σπινθήρα κατά την κρούση της σφύρας (λύκου) στον άκμονα του όπλου, ο οποίος άναβε την πυρίτιδα. Από το 1820 τα τυφέκια εφοδιάσθηκαν με μηχανισμό πυροδότησης με καψύλλιο (μικρή μεταλλική θήκη με πυροκροτική ύλη). Το καψύλλιο της εποχής αποτελείτο από πυροκροτικό υδράργυρο ο οποίος εμπεριεχόταν σε θήκη από φύλλο χαλκού, και τοποθετείτο στον άκμονα του όπλου, σε υποδοχή από ατσάλι. Το καψύλλιο ήταν πιο αξιόπιστή λύση από τον πυριτόλιθο για την πυροδότηση του τυφεκίου.
Μακρύκαννο καριοφίλι τύπου ‘Τ’, αγαπητό στους Αρβανίτες αγωνιστές.
Τα τυφέκια της εποχής ήταν εμπροσθογεμή. Ο πολεμιστής τοποθετούσε στην κάννη τη λεπτόκοκκη πυρίτιδα. Αρχικά την έχυναν απευθείας στην κάννη αλλά αργότερα, προκειμένου να μην υφίσταται απώλεια της ισχύος πυρός, την τοποθετούσαν σε θήκη από σκληρό χαρτί, το «καρτούτσι» ή «φυσέκι» (φυσίγγιο). Ο όρος «καρτούτσι» προέρχεται από τον αγγλογαλλικό «cartouche» για το φυσίγγιο. Ο πολεμιστής τοποθετούσε το φυσίγγιο στην κάννη και στη συνέχεια έκανε το ίδιο με το «βόλι», το σφαιρικό βλήμα. Έπειτα έσπρωχνε το βλήμα στο εσωτερικό της κάννης με τη «ντουφεκόβεργα» ή «οβελό». Τα βόλια κατασκευάζονταν από μολύβι το οποίο χυνόταν σε ειδική φόρμα (καλούπι), το «μονοκάλουπο». Τα τυφέκια κρέμονταν από τον ώμο του πολεμιστή κατά την πορεία ή την ανάπαυση, με τον αορτήρα, έναν δερμάτινο ιμάντα. Τα καριοφίλια πολλών στρατιωτικών αρχηγών ήταν χρυσοποίκιλτα και ασημοποίκιλτα.
Περικλής Δεληγιάννης
πηγή
Κατηγορία Θέματος
Εθνική Επέτειος,
Θέματα Παιδείας,
Ιστορικά θεματα
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου