11 Ιουλίου 2025

Η κυκλική πόλη της Βαγδάτης τον καιρό του «Χίλιες και Μία Νύχτες»: Ήταν η μεγαλύτερη στον κόσμο

Καλλιτεχνική απεικόνιση της Κυκλικής Πόλης της Βαγδάτης, όπως ήταν τον 8ο αιώνα. 150 χρόνια μετά την ίδρυση της, ήταν ήδη η μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο. 
 
Το επίσημο όνομά της ήταν η Πόλη της Ειρήνης. Μόλις μια γενιά μετά από την ίδρυσή της, έγινε κομβικό σημείο στην εκπαίδευση και στο εμπόριο, φθάνοντας περίπου το 1 εκατομμύριο κατοίκους στο αποκορύφωμά της. 
 
Πολλές από τις ιστορίες του Χίλιες και Μία Νύχτες αναφέρονται στην Βαγδάτη κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου. 
 
Η πόλη επισκίασε την πρωτεύουσα της Περσικής Αυτοκρατορίας, η οποία βρίσκεται μόλις 30 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά και εγκαταλείφθηκε γρήγορα μετά την ίδρυση της Βαγδάτης.
 
Ορισμένα στοιχεία σχετικά με την ίδρυση και την πρώιμη ιστορία της πόλης:
 
Στη γλώσσα του Χαλιφάτου των Αββασιδών (750-1258 μ.Χ., υπήρξε το τρίτο χρονικά ισλαμικό χαλιφάτο και κυβερνήθηκε από τη δυναστεία των Αββασιδών χαλίφηδων) ονομαζόταν Πόλη της Ειρήνης.
 
Η Βαγδάτη εκμηδένισε την Κτησιφώντα, την πρωτεύουσα της Περσικής Αυτοκρατορίας, η οποία βρίσκεται περίπου 30 χιλιόμετρα στα νοτιοανατολικά.
 
Η Κτησιφών τελούσε υπό μουσουλμανικό έλεγχο από το 637 μ.Χ. και εγκαταλείφθηκε μετά την ίδρυση της Βαγδάτης. Η περιοχή της Βαβυλώνας, η οποία είχε εγκαταλειφθεί από τον 2ο αιώνα, βρίσκεται περίπου 90 χιλιόμετρα στα νότια.
 
Ο αρχικός σχεδιασμός δείχνει έναν δακτύλιο οικιστικών και εμπορικών δομών κατά μήκος του εσωτερικού των τειχών της πόλης, αλλά στην τελική κατασκευή υπάρχει ακόμη ένας, μέσα στο πρώτο.
 
Το κυκλικό σχέδιο της πόλης προέρχονταν από τον παραδοσιακό περσικό αστικό σχεδιασμό.
 
Η ανάπτυξη της πόλης οφείλεται και στην εξαιρετική τοποθεσία της. Η πόλη έλεγχε στρατηγικούς και εμπορικούς οδούς κατά μήκος του Τίγρη και υπήρχε αφθονία νερού σε ένα ξηρό κλίμα.
 
Πάνω από 100.000 εργαζόμενοι ήρθαν για την κατασκευή της. Σε πολλούς δόθηκε μισθός για να ξεκινήσουν το κτίσιμο της πόλης.
 
Κάθε πύλη είχε διπλές πόρτες από σίδηρο. Οι πόρτες ήταν τόσο βαριές που χρειαζόντουσαν αρκετοί άνδρες για να τις ανοίξουν και να τις κλείσουν.
 
Το τείχος είχε περίπου 44 μέτρα πάχος στη βάση του και περίπου 12 μέτρα στην κορυφή, ενώ είχε ύψος 30 μέτρα με κατάλληλα διαμορφωμένα μέρη για πολεμίστρες.
 
Το τείχος περιβάλλονταν από ένα άλλο τοίχωμα πάχους 50 μέτρων. Το δεύτερο τείχος είχε πύργους και στρογγυλεμένες πολεμίστρες, που περιέβαλαν τους πύργους.
 
Αυτό το εξωτερικό τοίχωμα προστατευόταν από στερεές πλαγιές, οι οποίες ήταν κατασκευασμένες από τούβλα και ασβέστη. Πέρα από το εξωτερικό τοίχωμα υπήρχε μια τάφρος με νερό.
 
Οι δύο σχεδιαστές οι οποίοι είχαν προσληφθεί από την Αλ Μανσούρ για να σχεδιάσουν την πόλη ήταν ο Naubakht, ένας Ζωροάστρης ο οποίος καθόρισε και την ημερομηνία της ίδρυσης της πόλης ώστε να είναι αστρολογικά ευοίωνη, και ο Mashallah, ένας Εβραίος από το Ιράν.
 
Μέσα σε μια γενιά από την ίδρυσή της, η Βαγδάτη έγινε κομβικό σημείο για τη μάθηση και το εμπόριο. Ο Οίκος της Σοφίας ήταν ένα κτίριο αφιερωμένο στη μετάφραση των έργων των Ελλήνων, των Περσών και των Σύριων συγγραφέων.
 
Μελετητές από όλο το χαλιφάτο των Αββασιδών πήγαιναν στην Βαγδάτη, διευκολύνοντας την εισαγωγή της περσικής, ελληνικής και ινδικής επιστήμης στον αραβικό και ισλαμικό κόσμο την εποχή εκείνη.
 
Η Βαγδάτη ήταν πιθανότατα η μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο λίγο μετά την ίδρυσή της -μέχρι τα 930 μ.Χ. όταν την ξεπέρασε η Κόρδοβα. Αρκετές εκτιμήσεις δείχνουν ότι η πόλη περιείχε πάνω από ένα εκατομμύριο κατοίκους στο αποκορύφωμά της. 
 
Πολλές από τις ιστορίες του Χίλιες και Μία Νύχτες αναφέρονται στην Βαγδάτη κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου.
 
Ανάμεσα στα αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά της Βαγδάτης κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου ήταν οι εξαιρετικές βιβλιοθήκες της. Πολλοί από τους χαλίφηδες των Αββασιδών ήταν προστάτες της μάθησης και απολάμβαναν συλλογές αρχαίας και σύγχρονης λογοτεχνίας.
 
Οι Αββασίδες ήταν οι πρώτοι που προώθησαν την εκμάθηση της Ελληνικής σε μεγάλη κλίμακα. 
 
Πολλές από αυτές τις βιβλιοθήκες ήταν ιδιωτικές συλλογές που προορίζονταν για χρήση μόνο από τους ιδιοκτήτες και τους άμεσους φίλους τους, αλλά οι βιβλιοθήκες των χαλίφηδων και άλλων αξιωματούχων έγιναν σύντομα δημόσιες ή ημι-δημόσιες.
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.