20 Ιουλίου 2024

Κύπρος 1974: Η 103 σειρά της ΕΛΔΥΚ

Ένα από τα πιο συγκλονιστικά κεφάλαια της απέλπιδος αντίστασης απέναντι στις τουρκικές δυνάμεις εισβολής το καλοκαίρι του 1974 ήταν η συμβολή της ΕΛΔΥΚ και των ανδρών της και κατ’ επέκταση, οι μεγάλες απώλειές της.
  
Του Πέτρου Παπαπολυβίου*
 
Η ΕΛΔΥΚ και, ιδιαίτερα, οι λόχοι που κράτησαν την αμυντική γραμμή στις φονικές μάχες της δεύτερης φάσης της εισβολής παρέμειναν συντεταγμένοι και οργανωμένοι, και επειδή οι Ελδυκάριοι ήταν σαφώς καλύτερα εκπαιδευμένοι από το μέσο επίπεδο των μονάδων της Εθνοφρουράς, αλλά και γιατί ουσιαστικά δεν είχαν καμιάν απολύτως άλλη επιλογή από το να μείνουν στις γραμμές τους και να πολεμήσουν ή να πεθάνουν… 
 
Παράλληλα, από τις πιο τραγικές ιστορίες των μεμονωμένων στρατιωτών, ειδικότερα των πεσόντων ή αγνοουμένων, τόσο της ΕΦ όσο και της ΕΛΔΥΚ, είναι όσων κανονικά θα απολύονταν από τον στρατό το Σάββατο 20 Ιουλίου 1974, αλλά το πραξικόπημα και η εισβολή όχι μόνο ανέτρεψε τα όνειρά τους αλλά έκοψε και το νήμα της ζωής τους.
 
Για τους περισσότερους από τους άνδρες της ΕΛΔΥΚ τα γεγονότα εξελίχθηκαν ακόμη πιο αλλοπρόσαλλα. 
 
Στις 19 Ιουλίου 1974, είχαν φτάσει στο λιμάνι της Αμμοχώστου με το αρματαγωγό «Λέσβος», με μετάθεση, περίπου 450 Ελδυκάριοι της 107 ΕΣΣΟ («σειράς»), που αντικατέστησαν ισάριθμους συναδέλφους τους, της 103 σειράς. 
 
Η αντικατάσταση θα γινόταν λίγες μέρες προηγουμένως (στις 15 Ιουλίου), αλλά η εκδήλωση του πραξικοπήματος είχε καθηλώσει το πλοίο στη Ρόδο μέχρι να δοθεί το πράσινο φως για τον απόπλου του. 
 
Οι μεν νεοφερμένοι άνδρες μεταφέρθηκαν τις απογευματινές ώρες της ίδιας μέρας στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, όπου το επόμενο πρωινό, τις αυγινές ώρες της 20ής Ιουλίου, χωρίς καν να προλάβουν να καταλάβουν πού βρίσκονταν, θα ζούσαν τον χειρότερο εφιάλτη της ζωής τους, καθώς δέχθηκαν τον ανηλεή βομβαρδισμό των τουρκικών πολεμικών αεροπλάνων. 
 
Στο «Λέσβος», οι άνδρες της 103 σειράς ταξίδευαν αμέριμνοι για την Ελλάδα, πλάθοντας όνειρα για το πού θα περνούσαν τις επόμενές τους βδομάδες και τη ζωή του πολίτη, όταν η τουρκική εισβολή έστρεψε το αρματαγωγό προς την Κύπρο. 
 
Τις μεταμεσημβρινές ώρες της 20ής Ιουλίου αποβιβάστηκαν ξανά στο νησί, στην Πάφο αυτήν τη φορά, όπου το «Λέσβος», με πρωτοβουλία του κυβερνήτη του Ελευθέριου Χανδρινού, με τα πυροβόλα του άνοιξε πυρ εναντίον του τουρκοκυπριακού τομέα της πόλης, συντελώντας καταλυτικά στην πτώση του. 
 
Μάλιστα φεύγοντας από την Πάφο το Λέσβος με πρωτοβουλία του Χανδρινού κατευθύνθηκε νότια προς Αίγυπτο αντί δυτικά προς Ρόδο, με αποτέλεσμα η Τουρκική Αεροπορία που το έψαχνε να το βυθίσει, πληροφορούμενη από τους Τουρκοκύπριους της Πάφου ότι επρόκειτο όχι για ένα αρματαγωγό αλλά για ολόκληρο στόλο ελληνικών πολεμικών πλοίων, να πλήξει καίρια 3 τουρκικά αντιτορπιλικά εκ των οποίων ένα, το Κοτζάτεπε το βύθισε!!!
 
Η αυτόβουλη δράση του πλωτάρχη Χανδρινού και η επιχείρηση «Νίκη», με τη μοιραία πτήση των Νοράτλας το βράδυ της 21ης προς 22α Ιουλίου, ήταν το σύνολο της πολεμικής βοήθειας που πρόσφερε η Ελλάδα στην Κύπρο στις δύο φάσεις της τουρκικής εισβολής. 
 
Η δράση του «Λέσβος» προκάλεσε τον συναγερμό στο τουρκικό επιτελείο, που τελικά οδήγησε στο φιάσκο με την καταβύθιση του αντιτορπιλικού «Κοτζάτεπε», που έπλεε προς την Κύπρο, από τουρκικά αεροπλάνα. 
 
Οι 450 άνδρες της 103 σειράς, αφού αποβιβάστηκαν στην Πάφο, μέσω ενός περιπετειώδους δρομολογίου, από το Τρόοδος, έφτασαν ξανά στη Λευκωσία, όπου αντίκρισαν το βομβαρδισμένο στρατόπεδό τους. 
 
Πολέμησαν μαζί με τους υπόλοιπους άνδρες της μονάδας και πήραν μέρος στη «μάχη της ΕΛΔΥΚ», στις 14-16 Αυγούστου, μιαν από τις πιο επικές μάχες στην ιστορία του ελληνικού στρατού, σε έναν πόλεμο που για το ελληνικό κράτος δεν έγινε ποτέ…
 
Όσοι επέζησαν, επέστρεψαν ατμοπλοϊκώς στην Ελλάδα, την 1η Δεκεμβρίου 1974. Αποβιβάστηκαν στο λιμάνι των Κεχριών, στην Κόρινθο. 
 
Οι μόνοι εκπρόσωποι της ελληνικής πολιτείας που τους υποδέχθηκαν ήταν οι υπάλληλοι του τοπικού τελωνείου, που δοκίμασαν να κάνουν έλεγχο στα σακίδια των ανδρών για αφορολόγητα τσιγάρα (!), εξαγριώνοντάς τους… 
 
Σε μια άλλη αίθουσα, στο Λουτράκι, τους περίμεναν οι αποσκευές τους, που τις είχαν αφήσει στις 20 Ιουλίου στο «Λέσβος».
 
Αρκετές από αυτές είχαν κόκκινη ένδειξη: σημάδι ότι οι κάτοχοί τους δεν θα επέστρεφαν ποτέ από την Κύπρο… Ας τους μνημονεύουμε. 
 
*Αναπλ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου 
 
Πηγή: philenews.com
 
Δείτε ένα μεγάλο αφιέρωμα στους νεκρούς της ΕΛΔΥΚ ΕΔΩ



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 1:00 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.