Το σημερινό άρθρο μου – αφιέρωμα στην Κύπρο μας είναι αφιερωμένο στον διπλωμάτη και ποιητή Γιώργο Σεφέρη (1900-1971). Γεννήθηκε στη Σμύρνη και ως διπλωμάτης στο επάγγελμα και ποιητής στο ταλέντο βίωσε τους πόθους των Ελλήνων της Κύπρου, τους αγώνες τους, τις αγωνίες τους, τη φιλοπατρία τους, τον σε βάρος τους αμείλικτο πόλεμο των κατακτητών Άγγλων. Ο Θεός τον πήρε κοντά του πριν ζήσει τον Αττίλα και την τελευταία γενοκτονία σε βάρος των Ελλήνων κατά τον 20ό αιώνα, μετά από αυτές της Μικράς Ασίας, της Ανατολικής Θράκης, της Ανατολικής Ρωμυλίας, της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου.
Ο αείμνηστος Πρόεδρος της Κύπρου Σπύρος Κυπριανού, σε εκδήλωση προς τιμήν του ποιητή, την 24η Μαΐου 1984, στην Πύλη της Αμμοχώστου, στη Λευκωσία είπε, μεταξύ άλλων:
«Ο Σεφέρης συνδέθηκε πολιτικά και εθνικά με την Κύπρο. Δεν υπήρξε ξένος προς τον αγώνα της, ούτε προς τους χειρισμούς του εθνικού μας ζητήματος, λόγω της κατά την κρίσιμη περίοδο διευθυντικής θέσης του στο Υπουργείο των Εξωτερικών και της πρεσβευτικής του θέσης στο Λονδίνο κατά τις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στις συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου....Ο Γιώργος Σεφέρης ήξερε τι θα πει λαχτάρα της πατρίδας και καημός της λευτεριάς, γιατί γεννήθηκε στη Σμύρνη και ένιωσε την πρώτη εκείνη, πριν από την Κύπρο, εθνική τραγωδία του νεότερου Ελληνισμού το 1922».
Οι Άγγλοι συνέχισαν στην Κύπρο την πολιτική τους να ξεριζώσουν την εθνική συνείδηση των Ελλήνων, που με την ίδια ένταση εφάρμοσαν στους Ιρλανδούς. Στο άρθρο του «Η ελληνική εκπαίδευση της Κύπρου κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας» (Τόμος «Κυπριακά» 1878-1955, έκδ. Δήμου Λευκωσίας, Λευκωσία, 1986, σελ. 262) ο Γιώργος Προδρόμου γράφει:
«Οι Άγγλοι, καθόλη τη διάρκεια της κατοχής της Κύπρου, προσπάθησαν να ελέγξουν την εκπαίδευση του νησιού,...επιβάλλοντας με διαφόρους νόμους, που ξεσήκωναν την αντίδραση του ελληνικού πληθυσμού, ένα συγκεντρωτισμό ελεγχόμενο από την αποικιοκρατική διοίκηση. Παράλληλα με διαφόρους άλλους νόμους και κανονισμούς, προσπάθησαν να ελέγξουν και το περιεχόμενο της εκπαίδευσης, αλλάζοντας τον ελληνοκεντρικό χαρακτήρα της και προωθώντας τον εξαγγλισμό της».
Ο Σεφέρης με σφοδρότητα αντιδρά στην προσπάθεια εξαγγλισμού των Ελλήνων της Κύπρου και εκθειάζει την επιμονή τους στην εθνική τους ταυτότητα. Σε επιστολή του προς την αδελφή του Ιωάννα Τσάτσου, με ημερομηνία 25 Οκτωβρίου 1954, γράφει:
«Εννιακόσια χρόνια σκλαβιάς υπό διάφορους κατακτητές, οι Κύπριοι, λαός πιστός και πεισματάρικα σταθερός, δεν επηρεάστηκαν καθόλου και τώρα γράφουν στους τοίχους των χωριών τους: ΘΕΛΟΜΕΝ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΙ ΑΣ ΤΡΩΓΩΜΕΝ ΠΕΤΡΕΣ». Και καταλήγει στην ίδια επιστολή: «Θα ήθελα οι νέοι μας να πήγαιναν στην Κύπρο. Θα έβλεπαν από εκεί πλατύτερο τον τόπο μας».
Τελειώνω το άρθρο μου με την απάντηση του ποιητή Σεφέρη στους διάφορους που εποφθαλμιούν την Κύπρο. Είναι από το ποίημά του «Σαλαμίνα της Κύπρος»:
« Η γης δεν έχει κρικέλια (Σημ. γρ. χαλκάδες) για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν...και τούτα τα κορμιά πλασμένα από ένα χώμα που δεν ξέρουν, έχουν ψυχές...».-
3 σχόλια:
Γιώργο μου λατρεύω τον Μεγάλο Σεφέρη, όπως και η Ελληνική Κύπρος, που του οφείλει ευγνωμοσύνη για την αμέριστο συμπαράσταση του.
Εύγε.
Α.Α.
IΔΕ GOOGLE ME BAΣΗ ΤΟΝ ΤΙΤΛΟ.
Ο μέγας εθνικός ρόλος των τιμηθέντων Ελλήνων με βραβεία ...
Ο μέγας εθνικός ρόλος των τιμηθέντων ΕΛΛΗΝΩΝ με ΝΟΜΠΕΛ, Γεώργιου Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη, για τα δίκαια της αγαπημένης τους αδελφής Κύπρου και του Ελληνισμού.
Μικρό απόσπασμα.
Όταν το 1957, 15 Ιουνίου ο Γ. Σεφέρης τοποθετείται Πρέσβης στο Λονδίνο, το Foreign Office σχολιάζει: «Η αλλαγή πρέσβη δεν δύναται να μας είναι ευάρεστη!» Και ακολουθεί η ιταμή δήλωση του μόνιμου υφυπουργού της Αγγλικής κυβέρνησης Sir Frederick Hoyer Milar « Ο κος Σεφεριάδης (το πραγματικό επίθετο το Σεφέρη) θα είναι μάλλον ενοχλητικός…»
Ο προφητικός Γεώργιος Σεφέρης, τον Δεκέμβριο του 1958, όταν του γνωστοποιήθηκε ότι ο Ζορλού, εν γνώσει και των Άγγλων, αλλά και της Ελληνικής κυβέρνησης έβαλε στο τραπέζι των συνομιλιών σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού, που ευνοούσε την Τουρκία, διαμήνυσε οργισμένος, ο Έλληνας, αντιζυριχικός, ενωτικός και φιλοκύπριος Σεφέρης στον προϊστάμενο του Ευάγγελο Αβέρωφ με κοινοποίηση στον Πρωθυπουργό Καραμανλή:
«Με αυτά που κάνετε θα φέρεται τους Τούρκους στη Κύπρο!» Μικρό απόσπασμα. Λακωνική φράση με αυτονόητο συμπέρασμα…
Έγραφε και λαλούσε για τους Κυπρίους Έλληνες: Η Κύπρος πλάτυνε το αίσθημα μου που είχα για την Ελλάδα…Κάποτε λέω ότι με πήρε ψυχοπαίδι της. …Τον έχω αγαπήσει αυτό τον τόπο. Ίσως γιατί βρίσκω εκεί πράγματα παλιά, που ζουν ακόμα, ενώ έχουν χαθεί στην άλλη Ελλάδα….. Ίσως γιατί αισθάνομαι πως αυτός ο λαός έχει ανάγκη από όλη μας την αγάπη και όλη μας την συμπαράσταση…. Ένας πιστός λαός πεισματάρικα και ήπια σταθερός…. Υπάρχουν σε μια γωνιά 400 χιλιάδες ψυχές από την καλύτερη, την πιο ατόφια Ρωμιοσύνη που προσπαθούν να τις αποκόψουν από τις πραγματικές τους ρίζες…
Λόγια ανεπανάληπτης αλήθειας…, λόγια προφητικά για την Ελληνική Κύπρο…..
Α.Α.
Σημειώνεται ότι ο Σεφέρης μετά την λήξη του ΒΠΠ παγκοσμίου πολέμου, στον οποίο συμμετείχε ανακινούσε προς τιμή του, συνεχώς το ζήτημα της Κύπρου για αυτοδιάθεση Ένωση. Το 1945 συνοδεύοντας τον αντιβασιλέα Δαμασκηνό στο Λονδίνο τον παρακινεί όπως τεθεί το θέμα της Κύπρου στην Αγγλική κυβέρνηση. Ο Δαμασκηνός φιλοκύπριος και αυτός σε αυστηρή γλώσσα μίλησε στους Άγγλους για την Κύπρο, οι οποίοι του υποσχέθηκαν ότι θα δουν θετικά το θέμα…, δηλαδή κατά την Αγγλοσαξωνική διπλωματική δίγλωσση πολιτική τους…στις καλένδες ή θετικά για τους ιδίους…
Μετά από αυτά όλα, αποκλείσθηκε από τις συζητήσεις Λονδίνου – Ζυρίχης, κάτι που αποδέχθηκε και η Ελλάδα, ενώ αντίθετα ο Τούρκος πρέσβης στο Λονδίνο συμμετείχε ενεργά στις συνομιλίες. Ο Σεφέρης κατά την αναφορά των Άγγλων …ήταν πολύ Έλληνας, ήταν ολίγον βαρήκοος, πολύ ενωτικός…πολύ φιλοκύπριος και φιλόπατρης….Ήταν φόβος και τρόμος ο Σεφέρης σε διπλωματικό επίπεδο. Οι γνώσεις του, το ανώτατο πνευματικό του επίπεδο, ο ποιητικός του και ρητορικός του λόγος, οι ωμές αλήθειες που έλεγε …επισκίαζαν τα πάντα και τους πάντες!
Είναι από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές μαζί με τον επίσης φιλοκύπριο Οδυσσέα Ελύτη, που και αυτός τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979.
M.Ρ.
Στην τελευταία παράγραφο καταχωρήθηκε τιμητικά ένα απόσπασμα του Σεφέρη. Προσθέτουμε μερικά λόγια του ακόμη διότι έχουν μεγάλη συμβολική σημασία.
Προσέξτε τα εντός εισαγωγικών ... στο τέλος.
Η γης δεν έχει κρικέλια
για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν
μήτε μπορούν, όσο κι αν είναι διψασμένοι
να γλυκάνουν το πέλαγο με νερό μισό δράμι.
Και τούτα τα κορμιά
πλασμένα από ένα χώμα που δεν ξέρουν,
έχουν ψυχές.
Μαζεύουν σύνεργα για να τις αλλάξουν,
δε θα μπορέσουν· μόνο θα τις ξεκάμουν
αν ξεγίνουνται οι ψυχές.
"Δεν αργεί να καρπίσει τ’ αστάχυ
δε χρειάζεται μακρύ καιρό
για να φουσκώσει της πίκρας το προζύμι,
δε χρειάζεται μακρύ καιρό
το κακό για να σηκώσει το κεφάλι,
κι ο άρρωστος νους που αδειάζει
δε χρειάζεται μακρύ καιρό
για να γεμίσει με την τρέλα,
νῆσός τις ἔστι…»"
Φωνή Κυρίου επί των υδάτων.
Νῆσός τις ἔστι. Ελληνική Κύπρος
Ολόκληρο.
Γιώργος Σεφέρης: Σαλαμίνα της Κύπρος
greek-language.gr
https://www.greek-language.gr › tools
«Η γης δεν έχει κρικέλια για να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν μήτε μπορούν, όσο κι αν είναι διψασμένοι να γλυκάνουν το πέλαγο με νερό μισό δράμι.
Π.Β. Μικρασιάτισσα και πρόσφυγας από την Σαλαμίνια Κωνσταντία Αμμόχωστο.
Δημοσίευση σχολίου