12 Ιανουαρίου 2020

Η “αταξία” ενός αγίου- από την παιδική ηλικία του αγ. Γρηγορίου Νύσσης

10 Ιανουαρίου: μνήμη του αγ. Γρηγορίου επισκόπου Νύσσης 

Από την ζωή του μεγάλου αυτού αγίου (ήταν αδελφός του Μεγάλου Βασιλείου, γόνος μιας οικογένειας αγίων-δείτε τον βίο του εδώ), επιλέξαμε ένα χαριτωμένο περιστατικό από τα παιδικά ή μάλλον εφηβικά χρόνια του. Αντέδρασε, γκρίνιαξε στην μητέρα του, απομακρύνθηκε από τις εκδηλώσεις τιμής των αγίων Σαράντα Μαρτύρων όπου έπρεπε να παραβρίσκεται… αλλά τελικά οι άγιοι τον νουθέτησαν με τον τρόπο τους. 

Ας δούμε το περιστατικό: 

Την αταξία αυτή του αγ. Γρηγορίου μας τη διηγείται ο ίδιος. Και τη διηγείται σε ομιλία του με αφορμή τη μνήμη των Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, όχι μόνο επειδή η παιδική του αταξία συνδέεται με την επέτειο αυτή, αλλά και με τον σκοπό να τιμήσει τους Μάρτυρες και να οικοδομήσει το πολυάριθμο ακροατήριό του. Η αταξία του συνδέεται άμεσα με τη μητέρα του Εμμελία. Το μικρό ιστορικό έχει ως εξής: η μητέρα του Γρηγορίου προερχόταν από οικογένεια που συνδύαζε την ευσέβεια, την κοινωνική προβολή και τη μεγάλη κτηματική περιουσία, ένα μέρος της οποίας βρισκόταν στην Αρμενία. Η ζωή της ήταν αφιερωμένη στην επιτέλεση αγαθοεργών σκοπών, τους οποίους πολλαπλασίασε μετά τον θάνατο του συζύγου της. 

Ένας από τους αγαθοεργούς σκοπούς της ήταν και η φροντίδα της για την τιμή της μνήμης των Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, που θανατώθηκαν το 320 στη Σεβάστεια της Αρμενίας. Συγκεκριμένα η Εμμελία φρόντισε να συγκεντρώσει τα οστά των μαρτύρων σε ειδική θήκη (λάρνακα), να την τοποθετήσει σε έναν ναΐσκο (σηκό), και να εγκαινιάσει «την επί τοις λειψάνοις πανήγυριν την πρώτην». 

Ο χρόνος που έγινε το πανηγύρι πρέπει, σύμφωνα με τα λόγια του αγίου Γρηγορίου, να τοποθετηθεί λίγα έτη μετά το 345, δηλαδή 25-30 περίπου χρόνια μετά την εκδημία των Τεσσαράκοντα Μαρτύρων. Το συμπέρασμα αυτό συνάγεται από δυο ενδεχομένης άξιας στοιχεία. Το πρώτο συνδέεται με το γεγονός ότι δεν αναφέρεται σύμπραξη του συζύγου της Εμμελίας στο ιερό αυτό έργο. Θυμίζουμε ότι ο σύζυγος πρέπει να πέθανε λίγο μετά το 345.

Το δεύτερο στοιχείο στηρίζεται στην ομολογία του ιδίου του αγ. Γρηγορίου ότι, τότε που συνέβη η πρώτη «πανήγυρης», όπου και διέπραξε τη σχετική αταξία, ήταν «έτι νέος». Επειδή στον θάνατο του πατέρα του ό αγ. Γρηγόριος ήταν λίγο μεγαλύτερος από 10 ετών, μπορούμε να υποθέσουμε ότι η ηλικία του Γρηγορίου στα εγκαίνια της τιμής των λειψάνων των Τεσσαράκοντα Μαρτύρων θα ήταν γύρω στα 15 χρόνια. 

Καιρός να δούμε τώρα το σχετικό περιστατικό, σύμφωνα με τη μαρτυρία του αγ. Γρηγορίου. Από τα λεγόμενα του συνάγεται ότι η μητέρα του είχε την ευθύνη για τη διοργάνωση της γιορτής. Με την ευκαιρία αυτή συνέστησε στον νεαρό Γρηγόριο να έρθει μαζί της, για να παρακολουθήσει όσα θα διαδραματιστούν. Φαίνεται ότι ο Γρηγόριος στεκόταν κάπως μακρυά από τέτοιες εκδηλώσεις, ακόμη κι αν επρόκειτο να μετάσχει ανεπίσημα, μαζί με τον κοινό λαό. Άπειρος από τέτοια πράγματα, του κακοφάνηκε η πρόταση της μητέρας του, πολύ δε περισσότερο επειδή έπρεπε να γίνουν όλα γρήγορα. Γκρίνιαξε μάλιστα στη μητέρα του, που όχι μόνο δεν ανέβαλε το πανηγύρι γι’ αργότερα αλλά, παρά τις τόσες φροντίδες για την οργάνωση, το μετέφερε πιό νωρίς. 

Τελικά όμως, και παρά τη γκρίνια του, πήρε τον δρόμο για τον τόπο που θα γινόταν η τελετή. Όταν έφτασε στον προορισμό του, είχε ήδη αρχίσει η ολονυκτία, που γινόταν στον κήπο, δηλαδή εκεί που βρίσκονταν τα λείψανα των μαρτύρων. Ο νεαρός Γρηγόριος, αντί να παρακολουθήσει την ιερή ακολουθία, μπήκε στο παρακείμενο σπίτι, διάλεξε ένα δωμάτιο και έπεσε να κοιμηθεί. Γρήγορα τον πήρε ο ύπνος. Τότε είδε το έξης όνειρο: Ήθελε δήθεν να μπει στον κήπο, όπου τελείτο η ολονυκτία. Προχώρησε προς την είσοδο του κήπου, αλλά η είσοδος είχε καταλειφθεί από ένα πλήθος στρατιωτών. Στην προσπάθεια του να περάσει μέσα οι στρατιώτες σηκώθηκαν, πρόβαλαν απειλητικά τα ραβδιά τους και του εμπόδισαν την είσοδο. Κινδύνεψε μάλιστα να χτυπηθεί, αν δεν μεσολαβούσε κάποιος από τους στρατιώτες, που φαινόταν πιό φιλάνθρωπος. 

Τη στιγμή εκείνη ξύπνησε. Ξαφνιασμένος από το όνειρο αναλογίστηκε αυθόρμητα τη συμπεριφορά που έδειξε στη μητέρα του. Ταυτόχρονα πήρε το μήνυμα που του έδωσαν οι στρατιώτες, οι οποίοι δεν ήσαν άλλοι παρά οι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες, και φοβήθηκε. Τότε ξέσπασε σε λυγμούς για την προηγούμενη συμπεριφορά του. Αμέσως κατέβηκε κάτω στον κήπο και έχυσε πικρά δάκρυα πάνω στη θήκη των λειψάνων, ενώ συγχρόνως παρακαλούσε τον Θεό να τον συγχωρήσει και ζητούσε από τους άγιους στρατιώτες να του δώσουν «αμνηστία». 

(Ηλία Βουλγαράκη, Στιγμιότυπα από την εποχή των Πατέρων, Εκδ. Αρμός, σ. 70). 
το διαβάσαμε στο Διακόνημα 
ΑΝΤΕΧΟΥΜΕ



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.