3 Ιουνίου 2018
Η άγνωστη σύγκρουση Ελλήνων Αρμενίων
Γράφει ο Υποπλοίαρχος Παναγιώτης Γέροντας ΠΝ,
Επιτελής Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού
Σήμερα, όταν αναφερόμαστε στους Αρμενίους, στο μυαλό μας φέρνουμε «έναν προαιώνιο φίλο και σύμμαχο του Ελληνισμού».Η αλήθεια όμως είναι κάπως διαφορετική. Τονίζεται ήδη από την αρχή του κειμένου ότι σε καμιά περίπτωση δεν αναιρείται το φρικώδες έγκλημα της γενοκτονίας του λαού αυτού. Επίσης, υπήρξαν Αρμένιοι, οι οποίοι διαφοροποιήθηκαν από τη συγκεκριμένη εικόνα.
Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Έλληνες και Αρμένιοι υπήρξαν ανταγωνιστές. Έλληνες και Αρμένιοι, αποτελώντας μαζί με τους Εβραίους την οικονομική και κοινωνική ελίτ της αυτοκρατορίας, κάθε άλλο από καλή σχέση είχαν. Προξενικές εκθέσεις της εποχής πιστοποιούν την ύπαρξη αυτής της αντιπαλότητας. «Ουδεμίαν πεποίθησιν δυνάμεθα να έχωμεν στους Αρμενίους της Προύσας», ενημερώνει για παράδειγμα τον Φεβρουάριο του 1912 τον Έλληνα Υπ.Εξ. ο εκεί υποπρόξενος, «καθότι ενταύθα αείποτε οι ασπονδότεροι εχθροί των Ελλήνων υπήρξαν, ο δε αρχηγός του τέως ανθελληνικού αποκλεισμού εις την φυλήν ταύτην ανήκεν» (Σία Αναγνωστοπούλου, «Μικρά Ασία. Οι Ελληνορθόδοξες κοινότητες», Αθήνα 1997, σ.519).
Σοβαρότερο πλήγμα για τις ελληνοαρμενικές σχέσεις υπήρξε η συμπόρευση τους με τους Βουλγάρους κομιτατζήδες κατά την διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα. Ήδη, από το 1870 παρατηρείται η συμπόρευση αυτή, αλλά μετά την δημιουργία της «Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης» το 1893, κορυφώνεται.
Γράφει ο Βαχάκν Νταντριάν, ιστορικός της γενοκτονίας: «Η αρμενική συνεισφορά στην οργάνωση του μακεδονικού (διάβαζε βουλγαρικού) ανταρτοπολέμου εναντίον των οθωμανών δεν περιορίστηκε στο ρόλο του παραδείγματος. Στην Κωνσταντινούπολη, οι Μακεδόνες εξασφάλισαν τη συνεργασία ενός ειδικού στην κατασκευή βομβών. Οι δοκιμές και η κατασκευή γίνονταν στη Σόφια. Η βουλγαρική αστυνομία και οι άλλες αρχές έκλειναν τα μάτια σ’ αυτές τις δραστηριότητες» (Η ιστορία της αρμενικής γενοκτονίας, σ. 137).
Η Ελλάδα εκείνη την περίοδο λόγω της τρομοκρατικής δράσης των Βουλγάρων κομιτατζήδων έχει προσανατολιστεί σε μια ύφεση της εχθρότητας προς την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στην Αθήνα, το 1905 θα ξεκινήσει η δίωξη της «αρμενικής τρομοκρατίας».
Τον Αύγουστο του 1905, οι αθηναϊκές εφημερίδες θ’ ασχοληθούν επί μέρες με την εξάρθρωση μιας σκοτεινής «αρμενικής συνωμοσίας» στην ίδια την πρωτεύουσα.
Στους Βαλκανικούς Πολέμους, ο ανταγωνισμός των δύο λαών θα ενταθεί. η «Αρμενική λεγεώνα» του Αντρανίκ Οζανιάν θα πολεμήσει στο πλευρό του βουλγαρικού στρατού. Η σύγκρουση Ελλήνων – Αρμενίων θα φανεί και στη προσπάθεια δημιουργίας Κράτους του Πόντου. Τον Μάρτιο του 1918, μάλιστα, τα πράγματα οδηγήθηκαν σε ένοπλη αναμέτρηση Ποντίων και Αρμενίων στο Καρά Κλισέ του Κάρς.
Και μετά την καταστροφή του 1922 όμως, οι Αρμένιοι που έρχονται στην Ελλάδα κατατάσσονται στα «κακοποιά στοιχεία». Τον Οκτώβριο του 1927, ο Γενικός Διοικητής Θεσ/νίκης Αχιλλέας Καλεύρας εισηγείται στον Πρωθυπουργό «να γίνη εκκαθάρισις των συνόρων από των επικινδύνων αρμενικών στοιχείων, τα οποία δέον να μετακινηθούν προς το εσωτερικόν», καθώς «απεδείχθη ότι μεταξύ των ανωτέρω στοιχείων υπάρχουσι κακοποιά και γενικώς πολύ ολίγον χρήσιμα διά την παραγωγικήν ανάπτυξιν στοιχεία».
Ο Υπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Μιχαλακόπουλος συμφωνεί: «Την πρότασιν περί μετατοπίσεως των Αρμενίων δεν θεωρούμεν άσκοπον, υπό την προϋπόθεσιν ότι θέλει αποφευχθή η ομαδική μεταβίβασις τούτων, καθόσον άλλως διατρέχομεν τον κίνδυνον να δώσωμεν την ιδέαν ότι διώκομεν τα ενταύθα ευρισκόμενα ξένα στοιχεία» (Εν Αθήναις 10.12.1927, αρ.πρωτ.14471).
Σημαντική είναι και η κατηγορία ότι οι Αρμένιοι στην περιοχή Δουργουτίου (σημ. Νέος Κόσμος) υπήρξαν πράκτορες των Ιταλών και μαυραγορίτες. Σαν να μην έφταναν όλα τα άλλα, οι Αρμένιοι θα κατηγορηθούν ότι καλοδεχτηκαν τη βουλγαρική κατοχή της Θράκης, ενώ στην συνέχεια θα ενταχθούν στο ΕΑΜ.
Η κατάσταση σήμερα όμως είναι τελείως διαφορετική. Και εμείς και οι Αρμένιοι καταγγέλλουμε την τουρκική θηριωδία. Και καλά κάνουμε. Πρέπει όμως πάντα να έχουμε στο μυαλό μας ότι δεν υπάρχουν «προαιώνιοι φίλοι» στη πολιτική και τη διπλωματία.
Στην πάνω φωτoγραφία εικονίζονται Αρμένιοι αντάρτες και στην κάτω Πόντιοι Έλληνες.
Geopolitics
Επιτελής Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού
Σήμερα, όταν αναφερόμαστε στους Αρμενίους, στο μυαλό μας φέρνουμε «έναν προαιώνιο φίλο και σύμμαχο του Ελληνισμού».Η αλήθεια όμως είναι κάπως διαφορετική. Τονίζεται ήδη από την αρχή του κειμένου ότι σε καμιά περίπτωση δεν αναιρείται το φρικώδες έγκλημα της γενοκτονίας του λαού αυτού. Επίσης, υπήρξαν Αρμένιοι, οι οποίοι διαφοροποιήθηκαν από τη συγκεκριμένη εικόνα.
Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Έλληνες και Αρμένιοι υπήρξαν ανταγωνιστές. Έλληνες και Αρμένιοι, αποτελώντας μαζί με τους Εβραίους την οικονομική και κοινωνική ελίτ της αυτοκρατορίας, κάθε άλλο από καλή σχέση είχαν. Προξενικές εκθέσεις της εποχής πιστοποιούν την ύπαρξη αυτής της αντιπαλότητας. «Ουδεμίαν πεποίθησιν δυνάμεθα να έχωμεν στους Αρμενίους της Προύσας», ενημερώνει για παράδειγμα τον Φεβρουάριο του 1912 τον Έλληνα Υπ.Εξ. ο εκεί υποπρόξενος, «καθότι ενταύθα αείποτε οι ασπονδότεροι εχθροί των Ελλήνων υπήρξαν, ο δε αρχηγός του τέως ανθελληνικού αποκλεισμού εις την φυλήν ταύτην ανήκεν» (Σία Αναγνωστοπούλου, «Μικρά Ασία. Οι Ελληνορθόδοξες κοινότητες», Αθήνα 1997, σ.519).
Σοβαρότερο πλήγμα για τις ελληνοαρμενικές σχέσεις υπήρξε η συμπόρευση τους με τους Βουλγάρους κομιτατζήδες κατά την διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα. Ήδη, από το 1870 παρατηρείται η συμπόρευση αυτή, αλλά μετά την δημιουργία της «Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης» το 1893, κορυφώνεται.
Γράφει ο Βαχάκν Νταντριάν, ιστορικός της γενοκτονίας: «Η αρμενική συνεισφορά στην οργάνωση του μακεδονικού (διάβαζε βουλγαρικού) ανταρτοπολέμου εναντίον των οθωμανών δεν περιορίστηκε στο ρόλο του παραδείγματος. Στην Κωνσταντινούπολη, οι Μακεδόνες εξασφάλισαν τη συνεργασία ενός ειδικού στην κατασκευή βομβών. Οι δοκιμές και η κατασκευή γίνονταν στη Σόφια. Η βουλγαρική αστυνομία και οι άλλες αρχές έκλειναν τα μάτια σ’ αυτές τις δραστηριότητες» (Η ιστορία της αρμενικής γενοκτονίας, σ. 137).
Η Ελλάδα εκείνη την περίοδο λόγω της τρομοκρατικής δράσης των Βουλγάρων κομιτατζήδων έχει προσανατολιστεί σε μια ύφεση της εχθρότητας προς την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στην Αθήνα, το 1905 θα ξεκινήσει η δίωξη της «αρμενικής τρομοκρατίας».
Τον Αύγουστο του 1905, οι αθηναϊκές εφημερίδες θ’ ασχοληθούν επί μέρες με την εξάρθρωση μιας σκοτεινής «αρμενικής συνωμοσίας» στην ίδια την πρωτεύουσα.
Στους Βαλκανικούς Πολέμους, ο ανταγωνισμός των δύο λαών θα ενταθεί. η «Αρμενική λεγεώνα» του Αντρανίκ Οζανιάν θα πολεμήσει στο πλευρό του βουλγαρικού στρατού. Η σύγκρουση Ελλήνων – Αρμενίων θα φανεί και στη προσπάθεια δημιουργίας Κράτους του Πόντου. Τον Μάρτιο του 1918, μάλιστα, τα πράγματα οδηγήθηκαν σε ένοπλη αναμέτρηση Ποντίων και Αρμενίων στο Καρά Κλισέ του Κάρς.
Και μετά την καταστροφή του 1922 όμως, οι Αρμένιοι που έρχονται στην Ελλάδα κατατάσσονται στα «κακοποιά στοιχεία». Τον Οκτώβριο του 1927, ο Γενικός Διοικητής Θεσ/νίκης Αχιλλέας Καλεύρας εισηγείται στον Πρωθυπουργό «να γίνη εκκαθάρισις των συνόρων από των επικινδύνων αρμενικών στοιχείων, τα οποία δέον να μετακινηθούν προς το εσωτερικόν», καθώς «απεδείχθη ότι μεταξύ των ανωτέρω στοιχείων υπάρχουσι κακοποιά και γενικώς πολύ ολίγον χρήσιμα διά την παραγωγικήν ανάπτυξιν στοιχεία».
Ο Υπουργός Εξωτερικών Ανδρέας Μιχαλακόπουλος συμφωνεί: «Την πρότασιν περί μετατοπίσεως των Αρμενίων δεν θεωρούμεν άσκοπον, υπό την προϋπόθεσιν ότι θέλει αποφευχθή η ομαδική μεταβίβασις τούτων, καθόσον άλλως διατρέχομεν τον κίνδυνον να δώσωμεν την ιδέαν ότι διώκομεν τα ενταύθα ευρισκόμενα ξένα στοιχεία» (Εν Αθήναις 10.12.1927, αρ.πρωτ.14471).
Σημαντική είναι και η κατηγορία ότι οι Αρμένιοι στην περιοχή Δουργουτίου (σημ. Νέος Κόσμος) υπήρξαν πράκτορες των Ιταλών και μαυραγορίτες. Σαν να μην έφταναν όλα τα άλλα, οι Αρμένιοι θα κατηγορηθούν ότι καλοδεχτηκαν τη βουλγαρική κατοχή της Θράκης, ενώ στην συνέχεια θα ενταχθούν στο ΕΑΜ.
Η κατάσταση σήμερα όμως είναι τελείως διαφορετική. Και εμείς και οι Αρμένιοι καταγγέλλουμε την τουρκική θηριωδία. Και καλά κάνουμε. Πρέπει όμως πάντα να έχουμε στο μυαλό μας ότι δεν υπάρχουν «προαιώνιοι φίλοι» στη πολιτική και τη διπλωματία.
Στην πάνω φωτoγραφία εικονίζονται Αρμένιοι αντάρτες και στην κάτω Πόντιοι Έλληνες.
Geopolitics
Κατηγορία Θέματος
Εθνικά Θέματα,
Ειδήσεις-Πολιτική,
Θέματα Παιδείας,
Ιστορικά θεματα
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)
1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.
3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.
4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.
5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).
6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.
7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.
Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.
1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.
3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.
Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου