18 Ιουλίου 2016

Το βιαστικό πραξικόπημα και το τουρκικό Σχέδιο «Βαλκυρίες» (μέρος 1ο)

Η ένοπλη εξέγερση ισχυρής μερίδας των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων κατά του ισλαμιστικού καθεστώτος Ερντογάν απέτυχε, από τη στιγμή που ο ηγέτης και βασικός ΑΝΣΚ (Αντικειμενικός Σκοπός) της όλης επιχειρήσεως διέφυγε τον θάνατο ή την σύλληψη και δεν κατέστη εφικτή η κατάληψη της έδρα της ΜΙΤ και ο έλεγχος των ΜΜΕ και των κοινωνικών δικτύων. 

Ιωάννης Σ. Θεοδωράτος
Δημοσιογράφος-Αμυντικός αναλυτής 

Το πραξικόπημα έφερε στην επιφάνεια τον ρόλο των ΗΠΑ έναντι του καθεστώτος Ερντογάν, ο οποίος δεν είναι αρκούντως φιλικός ούτε υποστηρικτικός, όπως φάνηκε από την φρασεολογία που χρησιμοποιήθηκε στις δηλώσεις τις πρώτες ώρες εκδηλώσεως του κινήματος.

Η 15η Ιουλίου 2016 οδηγεί επίσης σε κάποιους συνειρμούς με την 20η Ιουλίου 1944 όταν ομάδα απελπισμένων Γερμανών αξιωματικών προχώρησαν στην εκτέλεση του Σχεδίου «Βαλκυρίες» με στόχο την εξουδετέρωση του Αδόλφου Χίτλερ. 

Οφείλω να ξεκινήσω και να στηρίξω την παρούσα ανάλυση επί τριών αρχικών εκτιμήσεων και παραδοχών:

α) Το πραξικόπημα δεν ήταν στημένο, καθώς ενεπλάκησαν μεγάλοι σχηματισμοί επιπέδου Στρατιάς, Σώματος Στρατού και Ταξιαρχίας της Διοικήσεως Χερσαίων Δυνάμεων (Turk Kara Kuvvetleri) όπως αποδεικνύει π.χ. η σύλληψη των διοικητών της Β’ και Γ’ Στρατιάς, κύριες μονάδες της Διοικήσεως Αεροπορικών Δυνάμεων (THK – Turk Hava Kuvvetleri) και της Στρατοχωροφυλακής (Jandarma Genel Komutanligi), ενώ μετείχαν και μονάδες και Βάσεις της Διοικήσεως Ναυτικών Δυνάμεων (TDK – Turk Deniz Kuvvetleri), 

β) Το κίνημα σαφώς και δεν οργανώθηκε από ανώτερους αξιωματικούς επιπέδου συνταγματάρχη αλλά από ανώτατους αξιωματικούς επιπέδου στρατηγού, αντιστράτηγου και ταξιάρχου (σ.σ. με τους αντίστοιχους βαθμούς σε Αεροπορία και Ναυτικό), 

γ) Η κίνηση κατά του Ερντογάν δεν οργανώθηκε μονομερώς από τους οπαδούς του εξόριστου ιμάμη στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ, παλαιού συνοδοιπόρου του Τούρκου προέδρου και σημερινού διαφωνούντα Φετουλάχ Γκιουλέν, αλλά υπήρξε συνδυασμένη δράση ευρύτερων αντι-εντοργανικών δυνάμεων, στους κόλπους των οποίων συστρατεύτηκαν κεμαλιστές, φιλοδυτικοί, εθνικιστές και όλοι όσοι θεωρούν την διακυβέρνηση του ΑΚΡ ως επιζήμια για τα τουρκικά εθνικά συμφέροντα.
Ωστόσο, η γρήγορη αποτυχία του πραξικοπήματος γέννησε εύλογα ερωτήματα, στα οποία θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε βασιζόμενοι στα μέχρι τώρα δημοσιοποιημένα στοιχεία από τουρκικές πρωτίστως πηγές, τις εξελίξεις που είχαν πραγματοποιηθεί το προηγούμενο διάστημα, συν τη χρήση της κοινής λογικής. 

Όπως αναφέρει προφητικώς ο έγκριτος τουρκολόγος Χρ. Μηνάγιας στο βιβλίο του «Αποκαλύπτοντας τον Τουρκικό Λαβύρινθο» από το 2012: 

«… Ο τουρκο-ισλαμικός μηχανισμός του Ερντογάν χρειάζεται επιπλέον 4-5 έτη για να ελέγξει πλήρως τις Ένοπλες Δυνάμεις, ώστε αυτές να αποδεχθούν πλήρως μια νέα θεσμική ταυτότητα και μια νέα στρατιωτική φιλοσοφία… Τούρκοι αναλυτές θεωρούν ότι η στρατηγική αποκαθήλωση των στρατιωτικών θα επιτευχθεί εφόσον ψηφισθεί το νέο Σύνταγμα…

»Σε αντίθετη περίπτωση εάν οι γεωπολιτικές εξελίξεις πλήξουν τον μεγαλοϊδεατισμό των Τούρκων, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο μιας αποκατάστασης του κύρους των στρατιωτικών και μιας εν μέρει παρεμβατικότητάς τους στην πολιτική… Ο Σαχίν Αλπάι ανέφερε ότι … Δεν μπορούμε να πούμε ότι από τούδε και στο εξής δεν θα γίνει πραξικόπημα, αλλά αυτό αποτελεί ένα ακραίο ενδεχόμενο».

Άρα, η απόπειρα πραξικοπήματος ελλόχευε από το 2002 (σ.σ. χρονιά σταθμός στην εκλογή του Ερντογάν και του ΑΚΡ στην εξουσία). Τα τελευταία χρόνια οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις πέρασαν σε μια περίοδο σταδιακής και προγραμματισμένης αφομοιώσεώς τους από το ισλαμιστικό νέο-οθωμανικό καθεστώς. 

Όμως οι εξελίξεις στο γεωστρατηγικό περιβάλλον της χώρας δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα κέρδη και ο κίνδυνος μείζονος ήττας των εθνικών συμφερόντων (σ.σ. όπως θα αναλύσουμε αμέσως μετά) ιδιαιτέρως στην Συρία ήταν ορατός. Στο εσωτερικό και εν όψει του δημοψηφίσματος το προσεχές Φθινόπωρο, ήταν σαφές ότι ο Ερντογάν θα ενδυναμωνόταν σε σημείο από το οποίο δεν θα υπήρχε επιστροφή. 

Άρα το χρονικό περιθώριο εκδηλώσεως του πραξικοπήματος τοποθετήθηκε εντός του πρώτου εξαμήνου του 2016 με τελική προθεσμία εκδηλώσεώς του τον Ιούλιο, πριν από τις κρίσεις του Αυγούστου, όπου αρκετοί ενδεχομένως θα αποστρατεύονταν. 

Ορισμένες βασικές παρατηρήσεις:

α) Οι κινηματίες γνώριζαν ότι η καταλληλότερη περίοδος εκδηλώσεως της αντιδράσεώς τους θα ήταν ένα «ανέμελο» Σαββατοκύριακο μεσούσης της θερινής τουριστικής περιόδου (σ.σ. Η φετινή περίοδος χαρακτηρίστηκε από σημαντική μείωση της τουριστικής κινήσεως) και σε συνδυασμό με την απουσία του Ερντογάν για παραθερισμό, 

β) η ταυτόχρονη και εσπευσμένη αποκατάσταση των σχέσεων με την Ρωσική Ομοσπονδία και το Ισραήλ, έδειξε ότι το καθεστώς Ερντογάν έσπευσε να κλείσει τα μέτωπα εν όψει εξελίξεων στο εσωτερικό, 

γ) η πιθανότητα διαρροής της υπό σχεδίαση δράσεως λόγω της αυξημένης και αναγκαίας συμμετοχής εκατοντάδων ανώτατων και ανώτερων αξιωματικών και των τεσσάρων κλάδων (σ.σ. με τη ΜΙΤ πανταχού παρούσα με άγνωστο αριθμό στοχευμένων ευήκοων ώτων…) δημιούργησε από μόνη της τη δυναμική της κλεψύδρας. Δηλαδή από τη στιγμή που αποφασίστηκε, έπρεπε να πειστούν να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότεροι αξιωματικοί και άλλα στελέχη, 

δ) Ένας βασικός οργανωτικός πυρήνας θα πρέπει να υπήρξε, μετά δε και από την αποκάλυψη της Balyoz, καθώς ο πλήρης εντοπισμός όλων των αντι-ερντογανικών αξιωματικών και η αποκάθαρση του στρατεύματος από αυτά, θα απαιτούσε αρκετά χρόνια, 

ε) Οι πολιτικές ηγεσίες – όντας μεταλλαγμένες μετά από τις διαδοχικές εκλογικές ήττες από τους ισλαμιστές – θα σκέφτονταν σοβαρά να μην ταχθούν ανοικτά υπέρ του πραξικοπήματος, εκτός και αν ο Ερντογάν τίθετο εκτός μάχης σύντομα και με αποδείξεις, 

στ) ο κίνδυνος μιας γενικευμένης χρήσης βίας που θα οδηγούσε σε μεγάλης κλίμακος εμφύλια σύρραξη, με την εμπλοκή του κουρδικού στοιχείου, εκτιμάται ότι βάρυνε τους αξιωματικούς εκείνους που συνηγορούσαν υπέρ της αναμονής και της μη εκδηλώσεως πραξικοπήματος. 

Οι κινηματίες όμως αντιμετώπιζαν ένα ανυπέρβλητο πρόβλημα, καθώς μετά από 14 χρόνια παραμονής του ΑΚΡ στην εξουσία, αρκετοί αξιωματικοί εκτιμάται ότι δεν ήταν σίγουροι εάν και κατά πόσον μια βίαιη ενέργεια θα εκδίωκε τον Ερντογάν από την εξουσία. Πιθανότατα ο αντίλογος τον οποίον αντέτασσαν θα ήταν εύλογος και θα στηριζόταν στο επιχείρημα της επεμβάσεως μόνον μετά από μια σοβαρή αποτυχία της κυβερνήσεως που θα δημιουργούσε βλάβη στα εθνικά συμφέροντα της χώρας.

Όμως μια τέτοια εξέλιξη θα απαιτούσε περισσότερο χρόνο και τέτοια πολυτέλεια δεν υπήρχε. Συνεπώς εάν λάβουμε υπόψη τα ανωτέρω οι κινηματίες πιέζονταν από τον χρόνο (λόγω κρίσεων και Φθινοπώρου) και δεν θα είχαν – όπως αποδείχθηκε – την εξ’ αρχής υποστήριξη του συνόλου του Στρατεύματος. 

Η ταχεία στοχοποίηση και εξουδετέρωση του Ερντογάν, λογικώς θα ήταν ο βασικός και πρώτιστος ΑΝΣΚ των κινηματιών. Στη συνέχεια ή και εκ παραλλήλως η έδρα της ΜΙΤ θα έπρεπε να καταληφθεί και να προχωρήσει ο έλεγχος των ΜΜΕ και των κοινωνικών δικτύων. 

Σε μια τέτοια εξέλιξη ο ρόλος των ΗΠΑ θα ήταν καθοριστικός, ενώ η περεταίρω εξουδετέρωση και άλλων κεφαλών του ΑΚΡ θα έδινε στο πραξικόπημα μια άλλη δυνατότητα διαπραγματεύσεως με τους πολιτικούς και θα ενέτασσε με ταχύ ρυθμό στις τάξεις του ακόμη και τους πλέον διστακτικούς αξιωματικούς. 

Τα γεγονότα όπως διαδραματίστηκαν διέψευσαν τις αρχικές εκτιμήσεις και προβλέψεις καθώς όλα κρίθηκαν από:

α) Την ταχεία και αρίστως σχεδιασμένη διαφυγή Ερντογάν, παρά την προσβολή του ξενοδοχείου όπου διέμενε από επιθετικό ελικόπτερο, εν είδει χειρουργικού πλήγματος, 

β) τη σθεναρή άμυνα των Ερντογανικών στην έδρα της ΜΙΤ(σ.σ. Η οποία από χρόνια μαζί με την Αστυνομία – αμφότεροι στυλοβάτες του καθεστώτος – δια νόμου είχαν εφοδιαστεί με βαρέα όπλα με προφανή σκοπό την απόκτηση επιχειρησιακής δυνατότητας ικανής να αντιμετωπίσει ένα ενδεχόμενο πραξικόπημα του Στρατεύματος, 

γ) την αδυναμία ελέγχου των ΜΜΕ και ιδίως των κοινωνικών δικτύων, τα οποία έπρεπε πρώτα από όλα και με προτεραιότητα να διακοπούν (σ.σ. Ίσως ο ρόλος της τεχνικής υποδομής που βρίσκεται εντός των κτιρίων της ΜΙΤ να αποτέλεσε και το κλειδί στον έλεγχο των κοινωνικών δικτύων, αυτό βεβαίως πρέπει να αποδειχθεί), 

δ) την έγκαιρη προειδοποίηση την οποία είχε το επιτελείο Ερντογάν, ο οποίος φέρεται να έχει ενημερωθεί πολύ πριν την απόπειρα εναντίον του, 

ε) την από χρόνια ύπαρξη εναλλακτικών σχεδίων διαφυγής και διασώσεως του Ερντογάν από την έμπιστη ΜΙΤ και την άριστη οργάνωση της προσωπικής του ασφάλειας, 

στ) την αντεπίθεση που διέταξε ο Ερντογάν όταν ζήτησε από τα εκατομμύρια των υποστηρικτών του να αντιπαρατεθούν στους κινηματίες, 

ζ) την εκ των υστέρων διαπίστωση ότι η κατάληψη του Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων και η ομηρία του Αρχηγού δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, καθώς μεσολάβησαν άλλοι παράγοντες και παράμετροι καθορισμού της επιτυχίας ή της αποτυχίας και 

η) από την επιβεβαίωση της ουδετερότητας την οποία τήρησαν κομβικές στρατιωτικές διοικήσεις (π.χ. Διοικητής της Α’ Στρατιάς) έως ότου επιβεβαιωθεί ότι ο Ερντογάν είναι ελεύθερος και έχει τα ηνία.

συνεχίζεται




Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 1:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.