21 Οκτωβρίου 2015

ΕΙΝΑΙ ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΔΟΘΕΙ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ ΣΤΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΑΓΩΝΑ (μέρος 1ο)

Γράφει ο Σταμάτης Μπεκιάρης 

(Αναβρασμός στον καζά Λαγκαδά την τετραετία 1908-1912)

Η επικράτηση του Νεοτουρκικού Κινήματος ανέτρεψε εντελώς την κατάσταση που επικρατούσε στη Μακεδονία.  Η αμνήστευση των ανταρτών είχε ως αποτέλεσμα την αθρόα κάθοδό τους στις πόλεις και την τυπική διάλυση των βουλγαρικών και ελληνικών σωμάτων. Την ώρα που τα ελληνικά σώματα εμφανίζονταν και αποχωρούσαν εν μέσω δοξολογιών και πολυάνθρωπων εκδηλώσεων ήδη εδρομολογείτο ο επόμενος γύρος.  

Ο ελληνοβουλγαρικός ανταγωνισμός (στο εκπαιδευτικό και εκκλησιαστικό πεδίο) δεν είχε φέρει τα ποθητά αποτελέσματα για την βουλγαρική Οργάνωση στη Μακεδονία,  γεγονός που την εξανάγκασε να εγκαινιάσει νέες μεθόδους με την συμπαράσταση των βουλγαρικών αντάρτικων σωμάτων και την εφαρμογή βίαιων μέτρων σε βάρος των χριστιανικών πληθυσμών. Έτσι η χρονική περίοδος 1904-1908, παρά τα θετικότατα αποτελέσματα της για την ελληνική πλευρά, δεν οδήγησε την ένοπλη φάση στην τελική έκβαση

Βούλγαροι κομμιτατζήδες
Άρχισαν λοιπόν οι Βούλγαροι περιδιαβαίνοντας τις διάφορες περιοχές της Μακεδονίας να στρατολογούν κομιτατζήδες, οι οποίοι προέβαιναν  στη δημιουργία διάφορων κακουργηματικών πράξεων.  Θέλησαν  τότε να εκδικηθούν το χωριό του Καπετάν Γιάννη, τη Ράμνα.  Πολιόρκησαν λοιπόν το χωριό και επιδόθηκαν σε ξυλαδαρμούς των κατοίκων με αποτέλεσμα δύο να αποβιώσουν. ΣΚΡΙΠ 4/5/1908 

Από τα ανήκουστα όργια των Βουλγάρων κομιτατζήδων δεν εξαιρέθησαν ούτε και οι αρχιερείς όπως ο Χρυσόστομος Δράμας μετέπειτα Σμύρνης, ο οποίος σε επιστολή του προς ένα φιλικό του πρόσωπο έγραφε: 

«Πλήθος κυνών και σπείρα κακών ζητεί την κεφαλήν μου... Να πέσω τουλάχιστον ως αετός και ουχί να αποθάνω ως όρνις... Μη έχων έτερον τι να δώσω προς σωτηρίαν της ημετέρας λατρευτής Πατρίδος, ας δώσω το αίμα μου». 

Όλα αυτά τα γεγονότα των ωμοτήτων, που διαπράχθηκαν σ’ όλο τον καζά Λαγκαδά και ιδιαίτερα στη Λιγκοβάνη (Ξυλόπολη), τόσο φρικαλέα, τόσο πρωτάκουστα για ευρωπαϊκή χώρα, προκάλεσαν των έντονη διαμαρτυρία του ειδικού απεσταλμένου των «ΤΑΪΜΣ», ο οποίος έγραφε:  

«Τα μεγαλύτερα τερατουργήματα τότε εγίνοντο εις την Λιγκοβάνην, όπου ητιμάσθησαν παρθένοι, εφιμώθησαν και εληστεύθησαν πρόκριτοι, προεπηλακίσθησαν ιερείς και διεπράχθησαν εν γένει πράξεις αφαντάστου βδελυρότητος κατά του ελληνικού στοιχείου»[1]. 

Το δε Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέφρασε με επιστολή του προς τον Βούλγαρο Έξαρχο την αγωνία του για την τύχη των δύσμοιρων κατοίκων του καζά Λαγκαδά. 

«Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον ρηγνύει κραυγήν οδύνης δια τα φρικτά ταύτα δεινοπαθήματα των τέκνων του, ών τα δίκαια και την εθνικήν υπόστασιν καθήκον έχει να υπερασπίσηž ….»[2] 

Στη Μακεδονία η πάλη των χριστιανικών εθνοτήτων κατά των Τούρκων, αλλά και οι εθνικοί ανταγωνισμοί μεταξύ τους, υπήρξαν τόσο βαθιά ριζωμένοι ώστε ήταν αδύνατο να εκλείψουν μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.  Οι τόσο πολυδιαφημισμένες έννοιες της ισότητας, της αδελφότητας και της ελευθερίας, σύμφωνα με τα γαλλικά πρότυπα, δεν ήταν παρά ψεύτικα συνθήματα, τα οποία είχαν γνωρίσει την πραγματική σημασία τους μόνο κατά τις πρώτες μέρες που ακολούθησαν το Νεοτουρκικό κίνημα.  Η παροδική διακοπή των εθνικών ανταγωνισμών των χριστιανικών εθνοτήτων στη Μακεδονία αμέσως μετά το ξέσπασμα της εξέγερσης των Νεότουρκων, έδειξε ανάγλυφα και μια άλλη πλευρά του μακεδονικού ζητήματος ίσως τη σπουδαιότερη: την κοινωνική και οικονομική εξαθλίωση του χριστιανικού στοιχείου.[3] 

Το πτώμα Ελληνα δασκάλου
Από τα τέλη του θέρους του 1908 ο εξοπλισμός των εξαρχικών χωριών επαναλήφθηκε και η προπαγάνδα εντάθηκε, καθώς πολλοί κομιτατζήδες που κρατούνταν σε τουρκικές φυλακές είχαν ήδη αφεθεί ελεύθεροι.  Από τον Οκτώβριο επαναλήφθηκαν και οι δραστηριότητες των ελληνικών ντόπιων σωμάτων.

Στην περιοχή μας συνέχιζε τη δράση του ο καπετάν Γιάννης Ράμναλης.  Είχε καταστεί ο φόβος και ο τρόμος όλων των εξαρχικών.  

«Το σώμα του (καπετάν Γιάννη) εφόνευσε εις το χωρίον Αρακλή (Λαγκαδά) τον οθωμανόν φύλακα Χασάν και ετραυμάτισεν έτερον ένα εκ λόγων τιμής, έξωθι του χωρίου Γραδοβορίου εφονεύθη ο Βούλγαρος Πετρος Σταύρου υπό ανδρών του σώματος Λαγκαδά[4]. 

Γι’ αυτό διέδιδαν φήμες ότι δολοφονήθηκε σε ενέδρα Βούλγαρων κομιτατζήδων μέχρι που το γεγονός διέψευσε η εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ της  20/8/1908.

Από τις αρχές του 1909 είχε εγκατασταθεί στη Μακεδονία η «προτέρα τρομοκρατική αναρχία την οποίαν εδημιούργησαν τα Βουλγαρικά κομιτάτα και αι συμμορίαι αυτών». ΕΜΠΡΟΣ 5/1/1909 

Η επαναφορά της τάξης που επικαλούνταν οι Νεότουρκοι ήταν προσωρινή. Οι Τουρκικές αρχές αδυνατούσαν να λάβουν προληπτικά μέτρα και έτσι η θέση το Ελληνισμού στη Μακεδονία καθίστατο πλέον «επισφαλεστέρα». 

Οι τουρκικοί πληθυσμοί φανατίζονταν κατά των Ελλήνων και τους απειλούσαν με σφαγές. Οι βιαιότητες και οι αυθαιρεσίες που υφίσταντο οι Έλληνες δεν συνέβαιναν ούτε και με το προηγούμενο απολυταρχικό καθεστώς γιατί τώρα ο  τουρκικός πληθυσμός: «ίσταται ήδη πάνοπλος και διωργανωμένος υπό των Νεοτούρκων εις ενωμοτίας και λόχους επί κεφαλής των οποίων ετέθησαν αιμοχαρείς και φανατικοί Μουσουλμάνοι». 
ΕΜΠΡΟΣ 5/1/1909 

Ενώ ο Μουτεσαρίφης Σερρών δήλωνε: «Πρέπει οι Έλληνες να λησμονήσουν  τα παρελθόντα, και να αποβάλλωσι τας γνωστάς εθνικάς ιδέας των, διότι εν εναντία περιπτώσει υπάρχει κίνδυνος να τα καταπνίξωσι δια του αίματός των». ΕΜΠΡΟΣ 5/1/1909 

Αναμφισβήτητα όμως το πιο επίμαχο ζήτημα, το οποίο προκάλεσε γενικό αναβρασμό ανάμεσα στις χριστιανικές εθνότητες της Μακεδονίας και οδήγησε στην αναβίωση της εθνικής διαπάλης, υπήρξε η επίλυση του εκκλησιαστικού θέματος.  

Οι Βούλγαροι επωφελούμενοι από το μένος των Νεοτούρκων κατά των Ελλήνων επανέφεραν εντονότερα πλέον το θέμα της κατοχής των εκκλησιών.  Ο Σαντάνσκυ διαπίστωνε: «…τοσούτον εξήφθησαν επικινδύνως τα πνεύματα των Βουλγάρων, ώστε ουδέ αυτός ο ίδιος να μη δύναται δια της επιρροής του να κατευνάση αυτά». ΕΜΠΡΟΣ 15/2/1909 

Στις 28 Φεβρουαρίου 1908 η «ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΙΣ» της Βιέννης ανέγραψε ότι η Τουρκία απεφάσισε 82 εκκλησίες της Μακεδονίας να, «… αποδώση εις τους αληθείς αυτών δικαιούχους».  Η διαδοθείσα φήμη ήταν η αιτία ώστε Σαντάνσκυ να δηλώσει: «…εν ή περιπτώσει αποδοθώσιν αύται εις τους Έλληνας οι Βούλγαροι δεν θα επιτρέψωσιν τούτο, αλλά θα προκαλέσωσι ταραχάς….»  ΕΜΠΡΟΣ 28/2/1908 

Τελικά οι εκκλησίες αποδόθηκαν στους Έλληνες.  Η απόδοση των αμφισβητούμενων εκκλησιών στους Έλληνες προκάλεσε την οργή του κομιτάτου και μεγάλη ανησυχία στους χωρικούς, ενώ η κοινή γνώμη αδιαφορούσε. ΕΜΠΡΟΣ 12/3/1909

συνεχίζεται 

[1] ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ – «ΑΙ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑΙ ΘΗΡΙΩΔΙΑΙ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ» - ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ 1914

[2] ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ – «ΑΙ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑΙ ΘΗΡΙΩΔΙΑΙ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ» - ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ 1914

[3] ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Α. ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ – ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ – ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ΕΚΔ. ΟΙΚΟΣ ΑΦΟΙ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ Α.Ε


[4] ΚΑΚΚΑΒΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ – ΕΜΣ  2007 – Σελ. 166,167



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 10:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , , , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.