Ο «Μαντίμπα», ο μεγάλος αγωνιστής κατά του απαρτχάϊντ, δεν υπάρχει πια. Ο Νέλσον Μαντέλα, ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της Ν. Αφρικής, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 95 ετών.
«Ρολιλάλα» είχε βαφτίσει τον Νέλσον ο πατέρας του, αρχηγός του χωριού Μβέζο στην επαρχία Τρανσκάι της Ν. Αφρικής, τον Ιούλιο του 1918. «Ρολιλάλα» στην τοπική διάλεκτο σημαίνει «ταραχοποιός». Και ο Νέλσον Μαντέλα έμελλε να επιβεβαιώσει τον πατέρα του, καθώς όχι απλώς τάραξε, αλλά και ανέτρεψε το μισητό καθεστώς του νοτιοαφρικανικού απαρτχάiντ. Οι συμπατριώτες του τον αποκαλούσαν τιμητικά «Μαντίμπα», ονομασία που προέρχεται από τη φυλή, στην οποία ανήκε.
«Είμαι έτοιμος να πεθάνω» είχε αναφωνήσει ο Μαντέλα μπροστά στους δικαστές του απαρτχάιντ το 1964 μετά από αγόρευση τεσσάρων ωρών. Τα λόγια εκείνα άφησαν εποχή.
Το νοτιοαφρικανικό καθεστώς τον είχε παραπέμψει σε δίκη, θεωρώντας τον υπεύθυνο για 150 επιθέσεις και «πράξεις σαμποτάζ» και απειλώντας τον με ισόβια κάθειρξη, αλλά ο Νέλσον Μαντέλα δεν φοβήθηκε να αναμετρηθεί με τη μοίρα του. Έμεινε στη φυλακή για 27 ολόκληρα χρόνια.
Ένοπλος αγώνας κατά του απαρτχάιντ
Ο Μαντέλα πέρασε μία προνομιακή παιδική ηλικία και ήδη από το πανεπιστήμιο έδωσε το «παρών» στον αντιρατσιστικό αγώνα. Το 1944 γίνεται μέλος του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου, αλλά μετά από 4 χρόνια, το 1948, το «Εθνικό Κόμμα» αναλαμβάνει την εξουσία στη Ν. Αφρική, θεσμοθετώντας επισήμως το ρατσιστικό καθεστώς του απαρτχάιντ. Ο Μαντέλα δίνει τον προσωπικό του αγώνα ελευθερίας, αποκτά εργασιακή εμπειρία σε εβραϊκό δικηγορικό γραφείο και λίγο αργότερα ιδρύει το πρώτο γραφείο μαύρων δικηγόρων του Γιοχάνεσμπουργκ.
Πρωτοστατεί στις κινητοποιήσεις κατά του ρατσισμού και το 1961, μετά την απαγόρευση του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου, ιδρύει μία ριζοσπαστική οργάνωση νεολαίας με τη χαρακτηριστική ονομασία «Δόρυ του έθνους». Με ηγετική φυσιογνωμία και εκπαιδευμένος στις πολεμικές τέχνες, ο Μαντέλα προχωρεί σε ένοπλες επιθέσεις εναντίον κρατικών εγκαταστάσεων. Το 1962 φεύγει κρυφά στο εξωτερικό, αναζητώντας χρηματοδότες για τη στρατολόγηση μαχητών κατά του καθεστώτος, αλλά μετά την επιστροφή του συλλαμβάνεται, δικάζεται και φυλακίζεται στις φυλακές του Ρόμπεν Άϊλαντ, τις αποκαλούμενες «νοτιοαφρικανικό Αλκατράζ». Η πολυετής φυλάκιση θα βλάψει ανεπανόρθωτα την όρασή του, αλλά ο Μαντέλα θα αφήσει τα ίχνη του και στις φυλακές, ιδρύοντας το «Πανεπιστήμιο του Ρόμπεν Άιλαντ» και διδάσκοντας σε συγκρατούμενους γραφή και ανάγνωση.
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ της Αφρικής
Το 1985 ο Μαντέλα αρνείται να αποκηρύξει τη βία για να γλυτώσει τη φυλακή, αλλά μετά από μυστικές διαπραγματεύσεις το καθεστώς συναινεί τελικά στην αποφυλάκισή του το 1990, μετά από 27 χρόνια κάθειρξης. Τον «Μαντίμπα» υποδέχονται πλήθη οπαδών κι εκείνος τους ευχαριστεί και τους παροτρύνει, λέγοντας: «Στέκομαι μπροστά σας, γεμάτος χαρά και υπερηφάνεια. Είμαστε ελεύθεροι». Ο αγώνας για την κατάργηση του απαρτχάιντ θα δικαιωθεί το 1994 και στις εκλογές που ακολουθούν, ο Νέλσον Μαντέλα αναδεικνύεται ο πρώτος μαύρος πρόεδρος της χώρας.
Η συμφιλίωση μαύρων και λευκών αποτελεί εφεξής την κύρια αποστολή του, όπως και η διαλεύκανση εγκλημάτων του απαρτχάιντ από ειδική επιτροπή, την οποία είχε ιδρύσει ο Μαντέλα από κοινού με τον Νοτιοαφρικανό επίσκοπο Ντέσμοντ Τούτου. Αποχωρώντας από την ενεργό πολιτική το 1999, θα αφοσιωθεί στο ίδρυμά του για την παροχή βοήθειας σε κοινωνικά αδύναμους και πάσχοντες από AIDS, για τους οποίους ο ίδιος θα πει: «Οι Νοτιοαφρικανοί τίμησαν τον αγώνα κατά του απαρτχάιντ, αλλά σήμερα έχουν μπροστά τους μία μεγαλύτερη απειλή». Ένα από τα θύματα της ασθένειας θα είναι και ο δευτερότοκος γιος του, Μαγκάτο, που έχασε τη ζωή του το 2005, σε ηλικία 54 χρονών. Αλλά ο διάδοχός του Μαντέλα, Τάμπο Μπέκι, δεν θα επιδείξει τον ίδιο ζήλο στον αγώνα κατά του AIDS, ούτε και στις προσπάθειες για την καταπολέμηση της φτώχειας στη Ν. Αφρική. Το προεκλογικό σλόγκαν του 1994 «Καλύτερη ζωή για όλους» δεν θα γίνει πραγματικότητα, παρά μόνο για μία μικρή ελίτ μαύρων στελεχών. Η μάστιγα της διαφθοράς, η σκιά της εγκληματικότητας και η απειλή της ανεργίας δεν έχουν εκλείψει μέχρι σήμερα.
Οι Νοτιοαφρικανοί χάνουν μία ηθική πυξίδα
Στη διεθνή σκηνή ο Νέλσον Μαντέλα αξιοποίησε τη δημοτικότητά του ως διαμεσολαβητής, για παράδειγμα στον εμφύλιο πόλεμο του Μπουρούντι, ενώ την ίδια στιγμή άσκησε έντονη κριτική στην πολιτική που ακολουθούσαν οι ΗΠΑ και η Μ.Βρετανία στο Ιράκ. Συνέβαλε αποφασιστικά στην διοργάνωση, για πρώτη φορά, του παγκοσμίου κυπέλου ποδοσφαίρου στην αφρικανική ήπειρο. Αλλά μετά τον τραγικό θάνατο της δισέγγονής του Ζενάνι σε τροχαίο το 2010, η υγεία του άρχισε να κλονίζεται όλο και περισσότερο. Και οι φήμες άρχισαν να πληθαίνουν, όταν ο Μαντέλα αποτραβήχτηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, στο χωριό Κούνου.
Με τον θάνατο του Νέλσον Μαντέλα χάνεται ένας μεγάλος ηγέτης και αγωνιστής της ελευθερίας. Η πατρίδα του έχασε μία ηθική πυξίδα, έστω και αν τον τελευταίο καιρό ο Μαντέλα απέφευγε να σχολιάζει τα μεγάλα διεθνή ζητήματα. Και ο φόβος ενισχύεται, ότι, χάνοντας τον ηγέτη του, το Εθνικό Αφρικανικό Κογκρέσο μπορεί να διολισθήσει στον δρόμο που ακολούθησαν τα περισσότερα απελευθερωτικά κινήματα της Αφρικής: τον δρόμο της κατάχρησης εξουσίας και της διαφθοράς.
«Από την πλευρά μου έχω κάνει την επιλογή μου. Δεν θα εγκαταλείψω τη Νότια Αφρική, ούτε θα παραιτηθώ. Μόνο μέσω κακουχιών, θυσιών και μαχητικής δράσης μπορεί να θριαμβεύσει η ελευθερία. Ο αγώνας είναι η ζωή μου. Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι για την ελευθερία μέχρι το τέλος των ημερών μου», είχε δηλώσει ο Νέλσον Μαντέλα στις 26 Ιουνίου 1961 στο Νοτιοαφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο.
«Στη διάρκεια της ζωής μου έχω αφιερώσει τον εαυτό μου στον αγώνα του αφρικανικού λαού. Εχω αγωνιστεί εναντίον της κυριαρχίας των λευκών και έχω αγωνιστεί ενάντια στην κυριαρχία των μαύρων. Εχω στην καρδιά μου το ιδανικό μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα συμβιώνουν αρμονικά με ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό που ελπίζω να ζήσω αρκετά ώστε να το δω να υλοποιείται. Αλλά, Θεέ μου, αν χρειαστεί, είναι ένα ιδανικό για το οποίο είμαι έτοιμος να πεθάνω», είχε πει κατά τη διάρκεια της δίκης του στις 20 Απριλίου του 1964.
«Στέκομαι εδώ μπροστά σας όχι ως προφήτης αλλά ως ταπεινός υπηρέτης του λαού. Οι ακούραστες και οι ηρωικές σας θυσίες έχουν καταστήσει δυνατό για εμένα να βρίσκομαι εδώ σήμερα. Για τον λόγο αυτόν εναποθέτω τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής μου στα χέρια σας», ανέφερε στις 11 Φεβρουαρίου 1990 όταν βγήκε από τη φυλακή.
«Η ώρα για την επούλωση των πληγών έχει έρθει… η στιγμή για να γεφυρωθεί το χάσμα που μας χωρίζει έχει έρθει. Η ώρα να χτίσουμε βρίσκεται στα χέρια μας», είχε πει κατά την ορκωμοσία του ως πρόεδρος της Νότιας Αφρικής στις 10 Μαΐου 1994.
«Κανείς δεν γεννιέται μισώντας...»
«Κανείς δεν γεννιέται μισώντας τον πλησίον του εξαιτίας του χρώματος του δέρματός του ή του παρελθόντος ή της θρησκείας. Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να μισούν κι αν μάθουν να μισούν, μπορούν να μάθουν και πώς να αγαπούν, γιατί η αγάπη έρχεται πιο φυσικά στην ανθρώπινη καρδιά από ότι το αντίθετό της», ανέφερε στην αυτοβιογραφία του με τίτλο Long Way To Freedom.
«Αυτό που έχει σημασία στη ζωή δεν είναι μόνο το γεγονός ότι έχουμε ζήσει. Η διαφορά που έχουμε κάνει στις ζωές των άλλων είναι που καθορίζει τη σημασία της ζωής που ζούμε».
«Ζούμε σε ένα κόσμο όπου η γνώση και η πληροφόρηση έχουν κάνει τεράστια άλματα, αλλά εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν την ευκαιρία στη μάθηση. Ζούμε σε ένα κόσμο όπου η πανδημία του AIDS απειλεί την ίδια τη δομή της ύπαρξής μας. Ωστόσο, εμείς ξοδεύουμε περισσότερα χρήματα για όπλα και όχι για τη θεραπεία και την υποστήριξη εκατομμυρίων ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από τον ιό του HIV. Είναι ένας κόσμος όπου η ελπίδα και οι δυνατότητες μπορούν να θριαμβεύσουν. Είναι επίσης ένας κόσμος γεμάτος απελπισία, ασθένειες και πείνα», είχε πει κατά τη διάρκεια συναυλίας στο Γιοχάνεσμπουργκ στις 2 Ιουλίου 2005.
«Την τελευταία ημέρα της ζωής μου θέλω να ξέρω ότι όσοι αφήνω πίσω μου θα πουν: ‘‘Ο άνθρωπος που κείτεται εδώ έκανε το καθήκον του για τη χώρα και το λαό του’’», είχε δηλώσει το 1999.
πηγές
Πρώτο Θέμα
DW
Τα Νέα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου