Η άνοδος των ισλαμιστών στην εξουσία στη Συρία μετά την ανατροπή του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ εγείρει ανησυχίες στην Αίγυπτο, δέκα χρόνια αφότου ο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι ανέλαβε την προεδρία μετά την ανατροπή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας από την εξουσία.
Η Αίγυπτος υποστήριζε τον Αλ Άσαντ μέχρι τις τελευταίες στιγμές της διακυβέρνησής του και τώρα, με τους ισλαμιστές της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ να αναλαμβάνουν την εξουσία στη Συρία από τις 8 Δεκεμβρίου, το Κάιρο ανησυχεί ότι ο αντίκτυπος αυτής της αλλαγής θα επεκταθεί.
«Για την Αίγυπτο, αυτή η κατάσταση φυσικά εγείρει ανησυχίες, ειδικά λόγω της ιστορίας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη χώρα», δήλωσε η Μιρίσσα Χόρμα, διευθύντρια του προγράμματος Μέσης Ανατολής στο Γουίλσον Σέντερ, δεξαμενή σκέψης στην Ουάσινγκτον.
Οι αραβικές χώρες έσπευσαν να επικοινωνήσουν με τις νέες αρχές στη Δαμασκό, ενώ το Κάιρο έδειξε μεγαλύτερη προσοχή.
Η Αίγυπτος επιβεβαίωσε την υποστήριξή της στο καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ ακόμη και τρεις ημέρες πριν από την ανατροπή του και ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Μπαντρ Αμπντέλ Ατί περίμενε τρεις εβδομάδες πριν επικοινωνήσει με τον νέο Σύρο ομόλογό του, Άσαντ Αλ Σαϊμπάνι, καλώντας τις de facto αρχές να εφαρμόσουν μια πολιτική διαδικασία μετάβασης που να «χαρακτηρίζεται από… περιεκτικότητα».
«Ή θα την κατεδαφίσουν ή θα την ανοικοδομήσουν»
Το Σάββατο, το Υπουργείο Εξωτερικών στο Κάιρο ανακοίνωσε ότι ένα φορτηγό αεροσκάφος προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Δαμασκού που μετέφερε την πρώτη αιγυπτιακή ανθρωπιστική βοήθεια μετά την ανατροπή του Άσαντ.
Τις ημέρες μετά την πτώση του Άσαντ, οι δηλώσεις του Σίσι χαρακτηρίστηκαν από επιφυλακτικότητα. Είπε κατά τη διάρκεια συνάντησης με δημοσιογράφους ότι οι «ιδιοκτήτες της χώρας» είναι αυτοί που λαμβάνουν αποφάσεις αυτή τη στιγμή στη Συρία και «ή θα την κατεδαφίσουν ή θα την χτίσουν».
«Η αιγυπτιακή αντίδραση ήταν πολύ προσεκτική», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Μέριτ Μάμπρουκ, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής που εδρεύει στην Ουάσινγκτον.
Δήλωσε ότι «Στη Συρία σήμερα, υπάρχουν μη κρατικοί παράγοντες και ισλαμιστές στην εξουσία, και αυτό είναι μια πρόκληση για την Αίγυπτο».
Συλλήψεις και προληπτικά μέτρα
Μόλις έπεσε ο Άσαντ, το Κάιρο έλαβε προληπτικά μέτρα.
Η Αιγυπτιακή Πρωτοβουλία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα επιβεβαίωσε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν 30 Σύρους που πανηγύριζαν την πτώση του Άσαντ, τρεις από τους οποίους αντιμετωπίζουν απέλαση.
Η Αίγυπτος, όπου ζουν περίπου 150.000 Σύροι, έχει επίσης αυστηρότερους περιορισμούς στη χορήγηση βίζας στους Σύρους.
Η αιγυπτιακή κρατική τηλεόραση μετέδωσε ένα βίντεο που δείχνει σκηνές αναταραχής, στρατιωτικής εκπαίδευσης και αναπτυξιακών έργων, που επισυνάπτεται σε μια ομιλία του Σίσι το 2017, στην οποία τόνισε ότι τα μέρη πίσω από τον πόλεμο στη Συρία θα μπορούσαν να στραφούν στην Αίγυπτο.
Η κασέτα έδειχνε επίσης μια πρόσφατη φωτογραφία του Ανώτατου Διοικητή της νέας συριακής διοίκησης, Αχμέντ αλ Σάρα, μαζί με τον ηγέτη της Αδελφότητας Μαχμούντ Φατί , ο οποίος κατηγορείται για «τρομοκρατία» στην Αίγυπτο.
Το Κάιρο παρακολουθεί στενά τη γεωπολιτική αλλαγή
Ο ερχομός της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σάμ στην εξουσία μετά την αστραπιαία επίθεση δεν καθησυχάζει το Κάιρο, καθώς η ομάδα ήταν συνδεδεμένη με την Αλ Κάιντα και, κατά την άφιξή της στην εξουσία, έλαβε σαφή υποστήριξη από την Τουρκία, σύμμαχο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.
Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σάμ θυμίζει τη σύντομη διακυβέρνηση της Αδελφότητας στην Αίγυπτο υπό την ηγεσία του πρώην προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι και επίσης συγκρούεται με την εικόνα του Σίσι ως προπύργιο κατά του πολιτικού Ισλάμ.
Ενώ η ρητορική της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σάμ έχει αμβλύνει, δεσμευόμενη να προστατεύσει τις μειονότητες και υποσχόμενη να μην ‘εξάγει την επανάσταση’, υπάρχουν αμφιβολίες στην Αίγυπτο.
Επιπλέον, η πτώση του συριακού καθεστώτος οδήγησε σε αλλαγή της γεωπολιτικής ισορροπίας στη Μέση Ανατολή, μειώνοντας την επιρροή του Ιράν, συμμάχου του Άσαντ, και ανοίγοντας το δρόμο για την Τουρκία, η οποία εδώ και καιρό υποστηρίζει φατρίες της συριακής αντιπολίτευσης.
Δεδομένου του ανταγωνισμού μεταξύ Καΐρου και Άγκυρας, αυτή η αλλαγή τροφοδοτεί τους φόβους της Αιγύπτου ότι η Τουρκία θα γίνει ο ισχυρότερος σύμμαχος της Συρίας, αν και οι σχέσεις μεταξύ των δύο μερών πρόσφατα βελτιώθηκαν, αφού ήταν τεταμένες.
Το Κάιρο ανέλαβε την πρωτοβουλία να επικοινωνήσει με τη νέα διοίκηση στη Συρία αφού τα κράτη του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένου του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Κατάρ, ήρθαν σε επαφή μαζί τους.
Όμως η Αίγυπτος πιστεύει ότι οποιαδήποτε προσέγγιση θα υπόκειται σε όρους.
Η ερευνήτρια Μέριτ Μάμπρουκ, ανέφερε ότι το Κάιρο τονίζει ιδιαίτερα τη συμμετοχή των μειονοτήτων στην μελλοντική κυβέρνηση της Συρίας.
Πιστεύει, σύμφωνα με την ίδια, η αρχή της κατανομής της εξουσίας, θα εμπόδιζε τους ισλαμιστές να μονοπωλήσουν την εξουσία στη Δαμασκό.
Al Hurra, AFP
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου