24 Μαΐου 2024

Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Καψάνης (†): Παρθενία – Η προσφορά της Θεοτόκου

Η παρθενία ως άκρα καθαρότητα της Παρθένου εκφράζει την πλήρη, ολοκληρωτική προσφορά και αγάπη της προς το Θεό και την τελειότητα κάθε είδους αρετής, που την κοσμούσε.
 
Ας δούμε και εμείς την παρθενική προσφορά της Κεχαριτωμένης Μαρίας προς το Θεό προ του τόκου, εν τω τόκω και μετά τον τόκον. 
 
α) Παρθένος προ του τόκου
 
Η Παρθένος δεν είναι εκ κατασκευής αγία. Δεν συλλαμβάνεται ασπίλως, όπως κακώς δογματίζουν οι Παπικοί και έτσι την ξεχωρίζουν και αποκόπτουν από το ανθρώπινο γένος. Είναι καρπός του ανθρωπίνου γένους. Κληρονομεί βέβαια την αγιότητα τού σε κάθε γενεά καταλειπομένου από το Θεό εκλεκτού «λείμματος» (άγ. Συμεών ο Νέος Θεολόγος), αλλά δεν είναι έξω από τη φύση του Αδάμ.
 
Και εδώ είναι η προσφορά της. Ενώ κληρονομεί την άρρωστη φύση του Αδάμ, την ξεπερνά, ζει αναμάρτητα και υψώνεται προς το Θεό όσο κανένας άνθρωπος.
 
Μόνη η Παρθένος από όλους τους ανθρώπους «αντιστάθηκε από την αρχή ως το τέλος σε κάθε κακία. Απέδωσε έτσι στο Θεό αμόλυντη την ωραιότητα, που χάρισε στη φύση μας και χρησιμοποίησε αυτή μόνη όλα τα όπλα και όλη τη δύναμη, που έβαλε μέσα μας ο Θεός, χωρίς να της δοθεί βοήθεια από το Θεό περισσότερη απ’ αυτή, που έδωσε σε όλους τους ανθρώπους» (79).
 
Έτσι με την αρετή της μας έφερε την πρώτη καθαρότητα, ενώ ο Υιός της, που πάλι εκείνη μας χάρισε, μας έδωσε τη δεύτερη και καλύτερη καθαρότητα.
 
Φανέρωσε ακόμη τον άνθρωπο, όπως τον έπλασε ο Θεός και συγχρόνως φανέρωσε την άφατη σοφία και απέραντη φιλανθρωπία του Θεού.
 
Η νίκη αυτή της Παρθένου έχει μεγάλη σημασία, γιατί την πραγματοποίησε, ενώ μεσουρανούσε η κακία και χωρίς να έχει κληρονομήσει από το Θεό μια καθαρή φύση, όπως ο Αδάμ, που είχε τον ίδιο το Θεό γενάρχη, ούτε πάλι να έχει τη Χάρη που είχαν οι μετά Χριστόν άνθρωποι.
 
β) Παρθένος κατά τον τόκον
 
Η Παρθένος ήταν έτοιμη να δεχθεί τον Λόγο. Για να σαρκωθεί όμως ο Λόγος χρειαζόταν επιπλέον η πίστη και η συγκατάθεση της Παρθένου.
 
Γι’ αυτό και δεν συνελήφθη ο Χριστός με το «Χαίρε Κεχαριτωμένη» του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, αλλά μετά το διάλογο για τον υπέρ φύσιν τρόπο της συλλήψεως, όταν η Παρθένος είπε το «ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου». Τότε ο Λόγος «σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν».
 
Όπως ο Χριστός ήθελε και «συνελήφθη», έτσι και η μητέρα του έπρεπε να κυοφορήσει όχι αναγκαστικά, αλλά με όλη τη θέλησή της.
 
Ο Σωτήρας ήταν άνθρωπος και υιός ανθρώπου, όχι μόνο εξαιτίας της σάρκας, αλλά και διότι είχε και ψυχή και νου και θέληση και κάθε τι το ανθρώπινο. Έτσι και η μητέρα Του έπρεπε να υπηρετήσει τη γέννησή Του όχι μόνο με τη φύση του σώματος, αλλά και με το νου και τη θέληση και με όλη την ύπαρξή της και έτσι να εισαγάγει ολόκληρο τον άνθρωπο στην απόρρητη γέννηση (137).
 
Γι’ αυτό και η Παρθένος με χαρά δέχτηκε το λόγο του Αρχαγγέλου, σαν να άκουσε κάτι συνηθισμένο, κάτι που δεν ήταν καθόλου παράξενο. «Κι έτσι με γλώσσα μακάρια, με ψυχή καθαρή από ανησυχίες, με σκέψεις γεμάτες γαλήνη: “Ιδού η δούλη Κυρίου, είπε, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου”» (159).
 
γ) Παρθένος μετά τον τόκον
 
Προ του αχράντου τόκου της η Παρθένος με την αρετή της είχε ξεπεράσει όλους τους Αγίους και τους αγγέλους. Σ’ αυτή την αγάπη και αρετή προστίθεται τώρα και η μητρική αγάπη προς το μονογενή της Υιό.
 
Συμπαρίσταται στον Υιό της κατά την επίγεια ζωή και το έργο Του και συμμετέχει στις θλίψεις Του. Ιδιαιτέρως την ώρα των παθών κατέλαβε την Παρθένο θλίψη υπερβολική και απερίγραπτη, τέτοια που παραπλήσια ποτέ δεν ένοιωσε άνθρωπος.
 
Περισσότερο από όλους η Θεοτόκος πόνεσε για το σταυρικό θάνατο του Υιού της, αλλά και πρώτη από τις μυροφόρες γυναίκες τον είδε αναστάντα, τον γνώρισε, πρόσπεσε και άγγισε τα πόδια του και έγινε απόστολός του προς τους Αποστόλους του (άγ. Γρηγορίου Παλαμά, Ομιλία ιη’, Τη Κυριακή των Μυροφόρων).
 
Για το έργο της Θεοτόκου μετά την Ανάληψη του Υιού της ομιλεί επίσης ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Και μετά την άνοδο στους ουρανούς του σαρκωθέντος από αυτήν, τα μεγαλεία που είχαν τελεσθεί σ’ αυτήν από αυτόν υπεράνω νου και λόγου τα συναγωνιζόταν με την καρτερικότατη και πολυειδή άσκηση και με τις υπέρ ολοκλήρου του κόσμου ευχές και φροντίδες, και με τις συστάσεις και προτροπές προς τους θεοκήρυκες, που γύριζαν τα πέρατα, αυτή ήταν στήριγμα μαζί και παρηγοριά όλων, ακουόμενη και βλεπόμενη και συνεργαζόμενη παντοιοτρόπως στο κήρυγμα του ευαγγελίου. Κι έτσι έδειξε κατά νου και λόγο βίο άκρως αποτελεσματικό και πολιτεία» (Ομιλία εις την Κοίμησιν).
 
Όλη η κτίση αιωνίως δοξολογεί την Θεοτόκο (τόσο η δική μας όσο και οι άυλες και υπερφυείς ταξιαρχίες), γιατί και εκείνη δεν θα σταματήσει ποτέ να ευεργετεί όλη την κτίση.
 
(*) Οι παραπομπές στον άγιο Νικόλαο Καβάσιλα είναι από μετάφραση του Π. Νέλλα και οι αριθμοί αναφέρονται στις σελίδες του βιβλίου «Η Θεομήτωρ», Αθήναι 1968.
 
Από το περιοδικό “Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ”, Έκδ. Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, τ. 1 (1996), άρθρο: «Η Κυρία Θεοτόκος ρίζα της ελευθερίας μας», σελ. 52 (αποσπάσματα).
 



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 8:00 π.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.