Ανέκαθεν ο Διάλογος και η Συνεργασία υπήρξαν οι γενεσιουργοί παράγοντες του Πολιτισμού. Σήμερον στα λόγια όλοι κόπτονται υπέρ του Διαλόγου, αλλά η κατάληξη είναι μονόλογος. Όσον αφορά στην συνεργασία αυτή τα κόμματα την έχουν αφορίσει. Τούτο οφείλεται σε παράγοντες ψυχολογικούς:
1/Οι περισσότεροι δυσκολεύονται να απελευθερωθούν από τις δογματικές και συναισθηματικές προκαταλήψεις και τα στερεότυπα (θρησκοληψία, ιδεοληψία κ.α). Με αυτούς είναι δύσκολος έως αδύνατος ο διάλογος διότι διεξάγεται μεταξύ «κωφών»
2/ Άλλοι αδυνατούν από τις ιδιοτελείς τους δεσμεύσεις (πάθος, υστεροβουλία, κέρδος κ.α) και όχι με λογικά κριτήρια. Αυτοί χαρακτηρίζονται κακοί συζητητές. Άλλοι λόγοι δυσκολίας στον διάλογο οφείλονται στη μεθοδολογία:
Αοριστία και ασάφεια της γλώσσας.
Τούτο επιτείνεται καθώς η γλώσσα μας έχει υποστεί αλλοιώσεις και γέμει από ξένες λέξεις και όρους, πολλών εκ των οποίων δεν είναι γνωστή η έννοια ή οι έννοιες τους Είναι επόμενο να ομιλούν σε διαφορετικά επίπεδα και ο ένας να μην μπορεί να αντιληφθεί τα ακριβή νοήματα του άλλου. Συχνά οι συνομιλητές μετά από εξαντλητικό διάλογο διαπιστώνουν ότι διαφωνούσαν για το ίδιο θέμα διαφωνούντες. Έτσι ενώ πιστεύουν ότι διαλέγονται , κατά βάθος μονολογούν, αφού ούτε τον ίδιο στόχο στοχεύουν, ούτε με τα ίδια όπλα πολεμούν. Και επομένως δεν συναντώνται
Η Τεχνική του Διαλόγου.
Για να υπάρξει συμφωνία είναι ανάγκη να χρησιμοποιηθούν κατάλληλες λέξεις που θα δώσουν αποχρώσεις στο περιεχόμενο των αρχικών προτάσεων, να μπουν στο νόημα φωτοσκιάσεις και να διαμορφωθεί με λεπτότητα η σημειολογική περιοχή της κάθε γνώμης , ώστε να αρχίζουν να διαφαίνονται κάποια σημεία προσέγγισης των αντιθέτων απόψεων. Δυστυχώς, σήμερον υπάρχει λεξιπενία της γλώσσας και σε αυτό ευθύνεται η Παιδεία.
Η εισαγωγή των Αρχαίων Ελληνικών θα έλυνε το πρόβλημα, διότι αυτή σημαίνει τα πράγματα με πλήρη ακρίβεια. Επιπροσθέτως, θα ανύψωνε τη χώρα μας σαν παγκόσμιο Κέντρο Πολιτισμού και πηγή Ηθικής Σκέψεως. Αλλά ποιος να τα σκεφθεί αυτά; Οι αγράμματοι ή οι λοβοτομημένοι;
Η γνώση της γλώσσας και η μέθοδος του διαλόγου αποτελεί εμπόδιο στην διεξαγωγής του, και καταλήξεως σε συγκερασμό απόψεων. Συνήθως αφορά σε διενέξεις επάνω σε θέματα θρησκευτικά, πολιτικά και φιλοσοφικά ή ιστορικά όπου υποτίθεται ότι ο συζητητής πρέπει να είναι όσο το δυνατόν ακριβέστερος και σαφέστερος στην διατύπωση.
Ιδού ένα συγκεκριμένο παράδειγμα των καιρών μας:
«Είναι ευεργετική ή επιβλαβής η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ):
- Για ποιο κόσμο θα μιλήσουμε; Για τη Δύση, την Ανατολή, τον Τρίτο κόσμο ή την Οικουμένη;
- Θα περιοριστούμε στις επιδράσεις της ΑΙ στην τεχνολογία, οικονομία, επιστήμη ή στην φιλοσοφία;
- Θα ευνοήσει ή θα καταστρέψει τον πολιτισμό γενικά;
- Αφορά καθένα ξεχωριστό κράτος ή πρέπει να γίνει παγκόσμια ρύθμιση από τον ΟΗΕ;
- Θα βοηθήσει τους καθυστερημένους λαούς ή θα τους βλάψει
- Θα γίνει στόχος των θρησκειών και πως θα αντιμετωπίσουν την ΑΙ;
- Θα γίνει εκμετάλλευση του παγκόσμιου πλούτου από την Ολιγαρχία για λογαριασμό της;
- Θα βλάψει τη Δημοκρατία, τον πολιτικό βίο και τα ατομικά δικαιώματα;
- Θα ευνοήσει την ειρηνική συνύπαρξη ή θα ωθήσει τους ισχυρούς σε παγκόσμιες συγκρούσεις και στην παραγωγή νέων οπλικών συστημάτων;
- Θα ξεπεράσει τον άνθρωπο και θα τον καταστήσει σκλάβο της ή θα τον καταστρέψει;
Χωρίς επαρκή στοιχεία δεν γίνεται διάλογος Πριν φθάσουμε στο σημείο να εκφέρουμε γνώμη πρέπει να γνωρίσουμε τι μπορεί να κάνει και τι όχι η ΑΙ. (Πάντως οι ειδικοί λένε ότι είναι ένα εξελιγμένο εργαλείο στην διάθεση του ανθρώπου όπως ο Η/Υ. Ό,τι του δίνουμε με τον αλγόριθμο, αυτό θα μας δώσει και ποτέ δεν θα μπορέσει να ξεπεράσει την τελειότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου)Αυτά και άλλα πολλά τα ερωτήματα πριν λάβουμε κατηγορηματική θέση και πριν αποφανθούμε στο πιο πάνω πρόβλημα. Και όμως έχουν ήδη αρχίσει καυγάδες και συγκρούσεις μεταξύ εν πολλοίς ανίδεων προσώπων και κύκλων για το αν είναι καλή ή κακή και αν πρέπει να εφαρμοστεί ή όχι η ΑΙ.
Η διπλωματική τεχνική
Για να προωθηθεί ο διάλογος θα πρέπει να γίνει σε πράο κλίμα. Η διατύπωση του λόγου να είναι χαλαρή ώστε να κάνει δυνατή την συμφωνία. Στο διάλογο δίνουμε ιδέες και απόψεις και παίρνουμε αντιστοίχως. Η συνήθης διπλωματική διατύπωση γίνεται με μια γλώσσα η οποία όμως αφήνει πολλές αοριστείες και ασάφειες και το κάθε μέρος την εννοεί κατά το δοκούν, ώστε να υπάρξει κάποια συμφωνία. Χρειάζονται πολλές και ποικίλες αποχρώσεις στο Λόγο που θα διαμορφώσουν περισσότερο το αρχικό συμπαγές και μονολιθικό νόημα της πρότασης μας. Για την γονιμότητα του διαλόγου απαιτείται ευέλικτος και ελαστικός λόγος , με επιφυλάξεις , όχι απόλυτες και άκαμπτες εκφράσεις , χρησιμοποίηση του «σχεδόν» του «ίσως» ή του «περίπου», γλώσσα με ευγένεια και περίσκεψη, σεβασμό στην αντίθετη άποψη και όχι απόρριψη της αντίθετης εκ προοιμίου . Ο ακραίος λόγος και η αδιαλλαξία σκοτώνει τον διάλογο. Αντίθετα, η λογική και η πειθώ τον ευνοεί και τον προωθεί. Ο θυμόσοφος λαός μας λέει: « Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει»
Ο γόνιμος και ευέλικτος λόγος ευνοεί τον διάλογο.
Ορισμένοι από επιδειξιμανία και από εριστικό πνεύμα χρησιμοποιούν οξείες διατυπώσεις υβριστικές λέξεις, εμπρηστικές εκφράσεις και εκρηκτικές κορώνες έτσι ώστε εκ προοιμίου δίνουν τέρμα στο διάλογο. (Ορα ρητορική Ερντογάν και λοιπών Τούρκων επισήμων). Αυτοί κάνουν μονόλογο και ούτε καν ακούνε τους συνομιλητές τους όταν ομιλούν. Τούτο είναι σύνηθες φαινόμενο στα τραπέζια διαλόγου στα ΜΜΕ. Ο καθένας βγαίνει και απαγγέλλει το «ποίημα» του και νομίζει ότι κάνει διάλογο. Συνήθως ομιλούν όλοι μαζί και δεν ακούγεται τίποτα. Τούτο είναι μια μορφή προπαγάνδας για να προσελκύουν την κοινή γνώμη υπέρ αυτών.
Η πολυπλοκότητα των προβλημάτων απαιτεί «ειδικούς»
Τα πολιτικά προβλήματα (γεωπολιτικά-ασφάλειας-άμυνας, οικονομικά, τεχνολογικά κλπ) είναι πολύπλοκα και δεν λύνονται με απλές προτάσεις ενός προσώπου, πολύ περισσότερο με κομματικές ταυτότητες και δογματισμούς. Όλοι πρέπει να συνεισφέρουν την γνώση και εμπειρία τους με βάση τους κανόνες της λογικής και της πραγματικότητας ώστε να εξαχθεί μια ολοκληρωμένη πρόταση. Όμως οι επιτροπές ή οι ομάδες εργασίας και μελέτης δεν πρέπει να χρονίζουν και να αναβάλλουν την λύση των προβλημάτων χωρίς αποχρώντα λόγο.
Ιδού ορισμένες απαντήσεις ειδικών στο προηγούμενο ερώτημα;
«Είναι ευεργετική η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ):
- Την είδαμε δειλά-δειλά σαν αυτόματος τηλεφωνητής και σε άλλες απλές χρήσεις. Στην αρχή δυσανασχετίσαμε αλλά σε λίγο τη δεχθήκαμε
- Οι ειδικοί λένε ότι η ΑΙ φέρνει τη νέα «παγκόσμια επανάσταση»
- Ως τώρα οι απλοί πολίτες λέμε ότι μας λένε οι ειδικοί
- Είναι πολύ ενωρίς να μιλήσουμε χωρίς γνώση του αντικειμένου
- Οτι δίνει η τεχνολογία έχει δύο όψεις, Καλή και Κακή
- Όταν έλθει θα πρέπει η παγκόσμια κοινότητα να την ελέγξει και την ορίσει
- Δεν πρέπει να πέσει σε χέρια δόλιων και πονηρών
- Η Ελλάδα πρέπει να βρίσκεται στην πρωτοπορία της ΑΙ. Μπορεί!
- Οι τρεις Αρχές της ΑΙ (Να μην κάνει κακό στον άνθρωπο και στο συμπαντικό περιβάλλον, να έχει «Ηθος», να μη καταστρέψει τον ανθρώπινο πολιτισμό)
Αυτά τα λίγα πάνω στο θέμα της ΑΙ σαν παράδειγμα διαλόγου.Οι ειδικοί μπορούν να εμπλουτίσουν το θέμα έτσι ώστε να δώσουν στην πρόταση μια νέα μορφή και στον διάλογο συνέχεια, μετατρέποντας τον από μονολιθικό όταν τίθεται σε πολυσυλλεκτικό γόνιμων απόψεων.
Καθότι το θέμα τούτο θα αγκαλιάσει κάθε έκφανση του δημόσιου και ιδιοτικού βίου. Επομένως μια μονολιθική πρόταση μετά τον γόνιμο διάλογο μπορεί να εξελιχθεί σε ένα πελώριο δένδρο γνώσεων του οποίου οι καρποί θα είναι γλυκείς και χρήσιμοι για την κοινωνία στο μέλλον. Αντίθετα, αν αρχίσουν οι αντεγκλήσεις , άλλοι υπέρ της ΑΙ και άλλοι κατά, οι δογματικές θέσεις, τα συμφέροντα, οι διαστροφές από κακόβουλους θεοκρατικούς κύκλους, ή το ΚΚΕ για το δίκαιο του «εργάτη» η ΑΙ μπορεί να εξελιχθεί σε θέμα οξείας αντιπαράθεσης, διχόνοιας και εμφύλιων ταραχών. Οι ημιμαθείς σήμερα μόνο κακό κάνουν όταν ομιλούν. Οι ειδικοί έχουν τον λόγο και το κράτος έχει υποχρέωση του να προωθήσει την μάθηση και τις γνώσεις σε όλους ανεξαιρέτως. Σήμερα ήρθε η ώρα της «δια βίου μαθήσεως» ώστε να μην μένουν πολίτες εκτός του τεχνολογικού, κοινωνικού και οικονομικού γίγνεσθαι, όπως συμβαίνει σήμερον όπου τα « τιμημένα» γηρατειά έχουν πεταχτεί εκτός της κοινωνίας, στα άχρηστα.
Πλεύση στα βαθιά της Γνωσογένεσης
Πρέπει να μάθουμε να κολυμπάμε στην σύγχρονη εποχή της ραγδαίας «Γνωσογένεσης» για να επιβιώσουμε σαν άτομα σαν έθνος και σαν κοινωνία. Σήμερα, η τεχνολογική επανάσταση φέρνει την οικονομική και ηθική αποσύνθεση της παλιάς κοινωνίας. Επομένως είναι καιρός να συμπορευτεί ο ελαύνων «υλικός» και «τεχνολογικός» πολιτισμός με την «ηθική» Αν παλιά ήταν χρήσιμος ο διάλογος σήμερα για να βρεθούμε στην «Εποχή της Γνώσεως» πρέπει ο διάλογος να γίνει «εκ των ων ουκ άνευ», ένα αναγκαίο εργαλείο για την επίλυση των κρίσιμων προβλημάτων που θα προκύψουν από την επανάσταση που θα φέρει η ΑΙ. Δεν είναι νοητόν εφαρμογή της ΑΙ χωρίς Ήθος. Το αντίθετο θα φέρει καταστροφή.
Απουσία Διαλόγου και Συνεργασίας πάνω στα Εθνικά Θέματα.
Στις εκλογικές αναμετρήσεις ελάχιστα άξια λόγου θέματα τέθηκαν από το σύνολο των κόμματων προς διάλογο. Αντί του διαλόγου χορτάσαμε μονολόγους επάνω σε ασήμαντα πράγματα και αντεγκλήσεις. Παντελής απουσία διαλόγου και συνεργασίας πάνω στα φλέγοντα Εθνικά μας Θέματα, σαν να ζούμε στο Λουξεμβούργο. Κανένα κόμμα εξουσίας δεν δέχθηκε να συνεργασθεί με τα άλλα. Αυτό αποτελεί Εθνική Τραγωδία Καμία αναφορά και για την επερχόμενη νέα τεχνολογική επαναστατική εποχή. ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΣΤΑΘΕΡΗ ΚΑΙ ΙΚΑΝΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΒΑΛΕΙ ΤΗ ΧΩΡΑ ΣΤΗΝ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ
(2/6/23)
Αμφικτύων
*Αμφικτύων είναι ο Υποστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης
Συγγραφεύς, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών
amphiktyon@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου