Όπως είναι γνωστό σε κάθε φοιτητή Νομικής με βασικές γνώσεις Ποινικού Δικαίου, δράστης ενός εγκλήματος δεν είναι μόνο εκείνος που επιφέρει το εγκληματικό αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας τα ίδια του τα χέρια, αλλά και εκείνος που, για να πετύχει τον σκοπό του, δρα στο παρασκήνιο, εργαλειοποιώντας κάποιο άλλο πρόσωπο.
Αυτό είτε αγνοεί την βλαπτική επίδραση της ενέργειάς του είτε την γνωρίζει μεν, πλην όμως αισθάνεται ότι δεν μπορεί να πράξει διαφορετικά, επειδή τελεί υπό καθεστώς σοβαρής ψυχικής πίεσης την οποία του προκάλεσε ο δράστης. Ο τελευταίος ονομάζεται έμμεσος αυτουργός, διότι τελεί το έγκλημα διά της πλαγίας οδού και όχι φανερά με τις δικές του δυνάμεις.
Σχολικό παράδειγμα έμμεσης αυτουργίας αποτελεί ο εξαναγκασμός του θύματος σε αυτοβλάβη ή αυτοδιακινδύνευση μέσω της απειλής που εκτοξεύει εναντίον του ο δράστης: π.χ. ο Α απειλεί τον Β ότι, αν δεν αυτοπυροβοληθεί, θα του σκοτώσει τα παιδιά ή ότι, αν δεν δεχθεί να παίξει ρώσικη ρουλέτα μαζί του, θα τον απολύσει.
Ο θεσμός της έμμεσης αυτουργίας είναι πολύ σημαντικός, δεδομένου ότι, χάρη σε αυτόν, ο δράστης των ανωτέρω παραδειγμάτων καθίσταται υπόλογος για ό,τι πέτυχε ή προσπάθησε να πετύχει με την απειλή του, παρότι η συμπεριφορά του θύματος είναι καθ’ εαυτήν ποινικώς αδιάφορη, αφού η αυτοπροσβολή δεν είναι αξιόποινη πράξη.
Στην εποχή του κορωνοϊού ζήτημα έμμεσης αυτουργίας με πειθαναγκασμό του θύματος σε αυτοδιακινδύνευση τίθεται σε όλες εκείνες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι διαχειριστές της υγειονομικής κρίσης, αποφεύγοντας να διαφωτίσουν επαρκώς τους πολίτες περί της επικινδυνότητας της μασκοφορίας για την υγεία και την ζωή τους, επιχειρούν να τους πειθαναγκάσουν ή εν τέλει τους πειθαναγκάζουν, με την απειλή υψηλού προστίμου μεσούσης πρωτοφανούς οικονομικής δυσπραγίας, να κάνουν παρατεταμένη χρήση μάσκας σε ολοένα και περισσότερους χώρους.
Σε ό,τι αφορά, λοιπόν, την παρατεταμένη χρήση μάσκας εντός κλειστών (αλλά και κάποιων ανοιχτών) χώρων, οι πολίτες πειθαναγκάζονται σε αυτήν χωρίς να έχει προηγηθεί επίκληση κλινικών δοκιμών, ερευνών και στατιστικών μελετών δημοσιευμένων σε έγκριτα ιατρικά περιοδικά που να καταδεικνύουν ότι όντως η χρήση της μάσκας προφυλάσσει από την μόλυνση εμποδίζοντας την διασπορά του ιού (σημειωτέον ότι σε κάποιες συσκευασίες μη ιατρικών μασκών αναγράφεται ότι αυτές δεν προσφέρουν προστασία από τον κορωνοϊό) αλλά και, ταυτοχρόνως, ότι δεν παράγει κινδύνους για την υγεία και την ζωή των πολιτών σχετιζόμενους με την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα σε τοξικά επίπεδα ως συνέπεια της χρήσης της.
Και τούτο, μολονότι κυκλοφορούν άκρως ανησυχητικά (και μη αμφισβητηθέντα) δημοσιεύματα που οδηγούν προς την αντίθετη κατεύθυνση, όπως π.χ. εκείνο της New York Post στις αρχές Μαΐου για τον θάνατο δύο παιδιών στην Κίνα, τα οποία έκαναν γυμναστική φορώντας μάσκα.
Την υπόνοια ότι η εκτεταμένη και παρατεταμένη χρήση μάσκας δεν είναι μέσο πρόσφορο για την αποτροπή της μετάδοσης του κορωνοϊού τροφοδοτεί η εξής λογική σκέψη: Εφόσον οι υγειονομικοί διαχειριστές αναγκάζονται να αυστηροποιούν κλιμακωτά την χρήση της και, παρά ταύτα, ο αριθμός των κρουσμάτων αυξάνεται αντί να μειώνεται, τότε αυτό τι άλλο σημαίνει από το γεγονός ότι εφαρμόζεται ένα δρακόντειο μέτρο που εν τέλει αποδεικνύεται ακατάλληλο για τον σκοπό που εκλήθη να υπηρετήσει;
Δεν είναι, λοιπόν, προδήλως εσφαλμένη η εμμονή στην εφαρμογή ενός μέτρου που φαίνεται ότι δεν πληροί το κριτήριο της προσφορότητας; Θα έδινε άραγε ποτέ ένας θεράπων ιατρός εντολή για αύξηση του αριθμού των χημειοθεραπειών, αν διεπίστωνε ότι αυτές δεν συνέβαλαν μέχρι τώρα στην βελτίωση της υγείας του καρκινοπαθούς; Είναι χαρακτηριστική εν προκειμένω η απορία που διατυπώνει ο Hans-Christian Rössler στο άρθρο του με τίτλο “Γιατί ανεβαίνουν πάλι οι αριθμοί στην Ισπανία;”, δημοσιευμένο στην έγκριτη γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeiner Zeitung (11.8.2020). Ειδικότερα, αναρωτιέται πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν τόσο πολλές μολύνσεις στην Ισπανία, μολονότι κυριαρχεί σχεδόν παντού η υποχρεωτική μασκοφορία.
Η προοδευτική επέκταση της υποχρεωτικής μασκοφορίας κατά παραγνώριση της ακαταλληλότητάς της να αναχαιτίσει την αύξηση των κρουσμάτων είναι πιθανό να οδηγήσει σε επιβολή της όχι μόνο σε όλους τους εξωτερικούς χώρους, αλλά ακόμη και εντός των σπιτιών μας (“οίκοι μασκοφορία”!), κατά προφανή παράβαση της αρχής “my home is my castle”.
Κι αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει άραγε να αναμένουμε την όχι πολύ μακρινή εποχή όπου –σαν τα οργουελικά ελικόπτερα της Ωκεανίας– θα πλησιάζουν drones τα παράθυρά μας για να ελέγχουν την τήρηση της “οίκοι μασκοφορίας”; (πρβλ. Όργουελ, 1984, μτφ.: Νίνα Μπάρτη, εκδ. Κάκτος, Αθήνα 1978, σελ. 12). Ή μήπως θα υλοποιηθεί μέχρι και ο οραματισμός του
Ιονέσκο, ο οποίος στο “Παιχνίδι της σφαγής” (μτφ.: Π. Μάτεσις, εις: Θεατρικά, Αθήνα-Δεκέμβριος 1971, σελ. 285) έγραφε: «Μας χρειάζονται επόπτες ορκωτοί, οι οποίοι θ’ αρχίσουν έρευνες μέσα στις μολυσμένες κατοικίες, προκειμένου να γνωματεύουν αν πρόκειται όντως για το θανατηφόρο μίασμα»;
Ιονέσκο, ο οποίος στο “Παιχνίδι της σφαγής” (μτφ.: Π. Μάτεσις, εις: Θεατρικά, Αθήνα-Δεκέμβριος 1971, σελ. 285) έγραφε: «Μας χρειάζονται επόπτες ορκωτοί, οι οποίοι θ’ αρχίσουν έρευνες μέσα στις μολυσμένες κατοικίες, προκειμένου να γνωματεύουν αν πρόκειται όντως για το θανατηφόρο μίασμα»;
Συνυφασμένες με το ζήτημα της (μη) προσφορότητας είναι και οι εξής δύο παράμετροι: Πρώτον, πολλές μάσκες δεν εφαρμόζουν στο πρόσωπο κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να διασφαλίζεται ο πλήρης αποκλεισμός της επαφής του με τον ενδεχομένως μολυσμένο αέρα (ειδικότερα, ένθεν και ένθεν των ρουθουνιών καταλείπεται συνήθως κενό). Δεύτερον, είναι εκ των πραγμάτων αναγκαίο να αφαιρείται η μάσκα ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να καθίσταται δυνατή η τέλεση ζωτικών για τον ανθρώπινο οργανισμό ενεργειών, όπως είναι η λήψη τροφής και υγρών· δεν πρέπει δε να λησμονηθεί ότι κάθε άλλο παρά σπάνιο είναι το φαινόμενο να τραβάει ο πολίτης με τα χέρια του την μάσκα, προκειμένου να μπορέσει να μιλήσει ευκρινέστερα, ώστε ο συνομιλητής του να τον ακούσει ευχερέστερα.
Άρα, ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού εξακολουθεί υφιστάμενος παρά την χρήση μάσκας.
Στο πλαίσιο της σχετικής συζήτησης δεν πρέπει να αγνοηθούν δύο ακόμη κρίσιμες πτυχές:
Ο πειθαναγκασμός των πολιτών σε παρατεταμένη μασκοφορία επιχειρείται παρά την εφαρμογή άλλων προληπτικών μέτρων που μπορούν να εγγυηθούν αυτοτελώς ή συνδυαστικώς την αποφυγή της μετάδοσης: όταν υπάρχει θερμομέτρηση ή/και διαχωριστικό plexiglas ή/και απόσταση 1,5-2 μέτρων, δεν καθίσταται αντιληπτό γιατί κρίνεται αναγκαίος ο περαιτέρω –και δη παρατεταμένος– περιορισμός της ελευθερίας του πολίτη μέσω της μασκοφορίας.
Μείζονα ανησυχία για την (μη) λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος προκαλεί το γεγονός ότι η σταδιακή επέκταση του μέτρου της υποχρεωτικής μασκοφορίας αποφασίζεται πάντοτε (όπως συμβαίνει από την αρχή της παρούσας υγειονομικής κρίσης) με μόνη την επίκληση της εισήγησης των περίφημων “ειδικών”, χωρίς να καταστεί ποτέ γνωστό το ακριβές περιεχόμενο αυτής και χωρίς να διεξαχθεί κοινοβουλευτικός διάλογος ή μια ευρεία δημόσια συζήτηση με αντικείμενο την προσφορότητα, την αναγκαιότητα και την (stricto sensu) αναλογικότητα του εν λόγω μέτρου για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ως εκ τούτου, οι υγειονομικοί και κυβερνητικοί διαχειριστές δίδουν την εντύπωση ότι ενεργούν στην βάση της λογικής “αποφασίζομεν και διατάσσομεν”.
Το ότι η μασκοφορία δεν είναι απλώς αμφίβολης αποτελεσματικότητας για την μη διάδοση του ιού (πρβλ. την είδηση ότι η ολλανδική κυβέρνηση δεν συστήνει στους πολίτες να φορούν μάσκες λόγω αντικρουόμενων επιστημονικών στοιχείων), αλλά, πολύ περισσότερο, μπορεί να αντενδείκνυται ως επικίνδυνη για την υγεία και την ζωή των πολιτών συνδέεται με τις ακόλουθες αιτιάσεις:
Το μικροκλίμα που δημιουργείται εντός της μάσκας, λόγω της αύξησης της υγρασίας και θερμοκρασίας, ευνοεί την επιβίωση ιών και μικροβίων ακόμη και τον πολλαπλασιασμό κάποιων εξ αυτών με την παρατεταμένη χρήση της μάσκας. Μάλιστα, ο κίνδυνος κατά της υγείας και της ζωής των μασκοφορεμένων πολιτών προκύπτει και από την κακή συνήθεια που έχει αρχίσει να αναπτύσσεται στον καθημερινό τους βίο: Επειδή πολλοί δεν αντέχουν να φορούν την μάσκα συνεχώς και αδιαλείπτως, την κρεμούν δίκην σκουλαρικιού από το αφτί τους ή την κατεβάζουν στον λαιμό ή στο πιγούνι τους, σαν να πρόκειται για τεχνητό μούσι, και μετά από λίγο την επανατοποθετούν στο πρόσωπό τους.
Κάποιοι άλλοι, πάλι, είτε επειδή θέλουν να αποφύγουν την αντίστοιχη δαπάνη είτε επειδή βαριούνται να χρησιμοποιούν διαρκώς νέες μάσκες, αξιοποιούν την ίδια μάσκα για πολλαπλή χρήση πολυήμερης διάρκειας (χαρακτηριστικό όσο και γελοίο το φαινόμενο των οδηγών που έχουν κρεμασμένη την μία και μοναδική μάσκα πολλαπλής χρήσεως στον εσωτερικό καθρέπτη του αυτοκινήτου τους).
Κατόπιν τούτων, η μάσκα είναι μάλλον μια εν δυνάμει φονική φωλέα μικροβίων, τα οποία έχουν την μορφή ενός “ομαδικού αόρατου εχθρού” εγκατεστημένου στο ιερότερο σημείο του ανθρώπου: στο πρόσωπό του. Έτσι, μέσω της απειλής του υψηλού προστίμου (που επέχει θέση συμπερασματικά συναγόμενης δήλωσης με το εξής περιεχόμενο: «αν δεν φορέσεις μάσκα, θα πληρώσεις 150 €», δηλ. περίπου το 25% του νόμιμου μηνιαίου μισθού!) το κράτος δίδει την εντύπωση ότι εξαναγκάζει τους πολίτες να χρησιμοποιούν ένα μέσο που ενδέχεται να τους εκθέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο από εκείνον που πρέπει να αποσοβηθεί. Διότι εν τέλει είναι ίσως πιθανότερο να υποστεί βλάβη η υγεία και η ζωή του πολίτη από την καταχρηστική εφαρμογή της μάσκας παρά από τον κορωνοϊό.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, κάθε άνθρωπος μπορεί να επικαλεσθεί την προσωπική βιωματική του εμπειρία: Όταν περπατά, κινείται ή εργάζεται φορώντας την μάσκα, υπάρχει κίνδυνος υποξαιμίας από τον περιορισμό της πρόσληψης του οξυγόνου και, αντιστοίχως, κίνδυνος υπερκαπνίας από την κατακράτηση του επιζημίου διοξειδίου του άνθρακα. Γι’ αυτό, άλλωστε, η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών, μόλις βγουν από το λεωφορείο ή από το σούπερ-μάρκετ, τραβούν αμέσως με αίσθημα λυτρωτικό την μάσκα από το πρόσωπό τους.
Αν η παρατεταμένη και καθολική χρήση της μάσκας ήταν ευεργετική για την ανθρώπινη υγεία, όπως επιχειρούν φανατικά να μας πείσουν οι υγειονομικοί διαχειριστές, ο άνθρωπος θα την είχε ανακαλύψει πολύ πριν από την φωτιά! Επίσης, ως δήθεν ακλόνητα ορθό μέτρο που υποτίθεται ότι εγγυάται την αναχαίτιση κάθε επιδημίας θα είχε προ πολλού καθιερωθεί στους κόλπους των ανθρώπινων κοινωνιών, πράγμα όμως που δεν συνέβη.
Δεν πρέπει δε να διαλάθει την προσοχή μας ότι ουδείς εξ αυτών που είναι επιφορτισμένοι με την επιβολή των “εξαναγκαστικών προστίμων” ενδιαφέρεται για τον έλεγχο του ορθού τρόπου χρήσης της μάσκας από τον πολίτη και, αντιστοίχως, για την νουθεσία του. Ο σχετικός προβληματισμός επιτείνεται και για τον εξής λόγο: Οι μάσκες πωλούνται στα φαρμακεία, όπως πωλούνται τα λεμόνια στον μανάβη. Δίδονται μία-μία από ανοιχτή συσκευασία των πενήντα, χωρίς καμιά απολύτως συνθήκη αποστείρωσης.
Και ακολούθως ο πολίτης την τοποθετεί κατευθείαν στο στόμα του φορτωμένη με την χλωρίδα των χεριών του φαρμακοποιού, του πάγκου, του βοηθού, του κατασκευαστή, υποτίθεται για να προστατευθεί!
Επιπλέον, θα ήταν πολύ χρήσιμη μια ματιά στα “πυρακτωμένα” μέσα μαζικής μεταφοράς, ιδίως της πρωτεύουσας ή άλλων μεγάλων πόλεων, με τα οποία μεταφέρονται καταβεβλημένοι από την έλλειψη οξυγόνου επιβάτες (οι υγειονομικοί και κρατικοί διαχειριστές ίσως έχουν πάψει εδώ και δεκαετίες να μετακινούνται με ελληνικά λεωφορεία, ιδίως κατά τις ημέρες καύσωνα, και, εξ αυτού του λόγου, αδυνατούν να συνειδητοποιήσουν το μέγεθος του προβλήματος), ώστε να καταστεί αντιληπτό σε τι ψυχοσωματικό μαρτύριο υποβάλλονται οι πολίτες, όταν υποχρεώνονται να κλείνουν με μάσκα τις αεροφόρους οδούς τους υπό τέτοιες απάνθρωπες συνθήκες. Σε αντίστοιχο μαρτύριο υποβάλλονται και όσοι πρέπει να φορούν μάσκα εργαζόμενοι υπό συνθήκες υψηλότατων θερμοκρασιών (π.χ. οι ψήστες σε σουβλατζίδικα ή πιτσαρίες).
Υπάρχει, όμως, και μια άλλη πολύ επικίνδυνη διάσταση του εξαναγκασμού στην αυτοπροσβολή του πολίτη μέσω της υποχρεωτικής μασκοφορίας, η οποία αφορά την υγεία και την ζωή των παιδιών: Ειδικοί υποστηρίζουν ότι, σε αντίθεση με τους ενήλικες, τα παιδιά δεν μπορούν να ρυθμίσουν την αναπνοή τους κατά τρόπον ορθό, ιδίως όταν τρέχουν, παίζουν, γελούν ή φωνάζουν.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, η αναπνοή τους επιταχύνεται και, ταυτοχρόνως, γίνεται πιο απότομη και πιο βαθιά. Αν, λοιπόν, το παιδί επιχειρήσει υπό αυτές τις συνθήκες να εισπνεύσει μέσα από την μάσκα, θα λειτουργήσει σαν να του έχει κλείσει κάποιος το στόμα και την μύτη με την παλάμη του, οπότε δεν θα εισέλθει αέρας καθ’ ον τρόπον γίνεται στην κανονική αναπνοή.
Τούτο έχει δύο δυσμενείς συνέπειες: Πρώτον, την απότομη πτώση του οξυγόνου στο αίμα του παιδιού και, δεύτερον, την μεγάλη αύξηση της (αρνητικής) ενδοθωρακικής πίεσης.
Ο συνδυασμός αμφοτέρων των συνεπειών επιβαρύνει την καρδιακή λειτουργία με όποια γενικότερη επίπτωση μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό του. Έτσι, λοιπόν, προαναγγελθείσα επανέναρξη του σχολικού έτους με υποχρεωτική χρήση μάσκας ήδη από το νηπιαγωγείο γεννά υπέρμετρη ανησυχία σε ό,τι αφορά τους κινδύνους που μπορεί να παράγει το μέτρο αυτό σε βάρος της σωματικής και ψυχικής υγείας των παιδιών και ιδίως των νηπίων.
Βάσει όσων επισημάνθηκαν παραπάνω, όλοι όσοι αποφασίζουν την σταδιακή επέκταση της υποχρεωτικής μασκοφορίας δίνοντας την εντύπωση ότι αποδέχονται την βλάβη της υγείας ή την διακινδύνευση ή ακόμη και την απώλεια της ζωής των Ελλήνων πολιτών, πρέπει να εξετασθεί κατά πόσον υπέχουν ευθύνη ως έμμεσοι αυτουργοί τετελεσμένης ή εν αποπείρα σωματικής βλάβης (απλής, επικίνδυνης, βαριάς: άρθρα 308-310 ΠΚ) καθώς και έκθεσης (είτε απλής είτε θανατηφόρας: άρθρο 306 παρ 1 και 2 ΠΚ). Βεβαίως, ποινική ευθύνη υπό την μορφή συνέργειας στα ίδια εγκλήματα υπέχουν οι εκπρόσωποι των Μ.Μ.Ε., οι οποίοι, με την συνεχή προπαγάνδα τους, ενισχύουν τον φόβο των πολιτών που έτσι πειθαναγκάζονται ευκολότερα στην αυτοπροσβολή τους.
Στις προμνημονευθείσες περιπτώσεις, βεβαίως, ο έμμεσος αυτουργός επιτυγχάνει την αυτοπροσβολή του θύματος χρησιμοποιώντας ένα κοκτέιλ πλάνης και απειλής, χωρίς όμως αυτό να θίγει τον πυρήνα της έμμεσης αυτουργίας που είναι η ύπουλη οργάνωση της αυτοβλάβης ή, αντιστοίχως, της αυτοδιακινδυνεύσεως του θύματος.
Άλλωστε, όπως είναι γνωστό από την διδασκαλία περί του εγκλήματος της εκβίασης, η παραπλανητική δήλωση μπορεί να αποτελέσει συστατικό στοιχείο της απειλής, καθ’ όσον χάρη ακριβώς στην προκαλούμενη πλάνη μπορεί να καταστεί το πρώτον δυνατή ή εν πάση περιπτώσει αποτελεσματικότερη η διατύπωση της απειλής (επ’ αυτού βλ. την μονογραφία του γράφοντος: Απάτη και εκβίαση: Ομοιότητες – Διαφορές – Διασταυρώσεις, εκδ. Π.Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2014, αριθμ. περ. 631 επ., 635, 636).
Πέραν των ενδεχόμενων κινδύνων σε βάρος της υγείας και της ζωής των πολιτών, ο εξαναγκασμός τους σε παρατεταμένη μασκοφορία είναι συνυφασμένος με κάποιες άλλες πολύ πιο οδυνηρές επιπτώσεις:
Πρώτον, οι πολίτες στερούνται την δυνατότητα να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, στο μέτρο που καταπνίγεται το χαμόγελο και το γέλιο τους ως θεμελιώδες συστατικό στοιχείο της ιδιότητας του ανθρώπου (περί του ότι «το χαμόγελο και το γέλιο είναι μοναδικά και μάλλον ειδικευμένα στο είδος μας σήματα» βλ. Μόρρις, “Ο γυμνός πίθηκος, Μελέτη για το ζώο-άνθρωπος” (μτφ.: Σ. Κωνσταντίνου / Ν. Σταματίου, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1970, σελ. 172)· αλλά και η φωνή αλλοιώνεται σημαντικά εξαιτίας της κάλυψης του στόματος από το υλικό της μάσκας. Εν τέλει, όποιος φορά μάσκα δεν μπορεί να δείξει τις γκριμάτσες που κάνει, κι αν «η γκριμάτσα είναι ο χαρακτήρας του προσώπου» (Agamben, Μέσα χωρίς σκοπό, μτφ.: Aθ. Παπαναγιώτου / Θ. Ζαρταλούδης, εκδ. Νήσος, Αθήνα 2019, σελ. 91), τότε γίνεται φανερό ποια φοβερή συνέπεια έχει για τον άνθρωπο η χρήση μάσκας: σκεπάζοντας τις γκριμάτσες βάζει σιγαστήρα στον χαρακτήρα!
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα το χαμόγελο, πρέπει να τονισθεί ότι, ενώ πολλά ζώα μπορούν να εκφράσουν την χαρά τους κουνώντας την ουρά τους, εμείς οι άνθρωποι δεν έχουμε ουρά και, επομένως, όταν τολμήσουμε να νιώσουμε λίγη χαρά, όση μας επιτρέπουν ακόμη οι αυταρχικοί κυβερνήτες μας, δεν διαθέτουμε τέτοιον τρόπο να την δείξουμε.
Δεύτερον, αφού η μάσκα αφήνει ακάλυπτα μόνο τα μάτια, ο άνθρωπος καθίσταται πρόσωπο μη αναγνωρίσιμο, και μάλιστα με νοθευμένη πολιτιστική ταυτότητα. Ενόψει αυτής της συνέπειας, δεν θα ήταν υπερβολικό να σκεφθεί κάποιος ότι η αδυναμία αναγνώρισης του πολίτη λόγω της χρήσης μάσκας (οι κάμερες θα καταγράφουν εφεξής α-πρόσωπα όντα!) θα αντιμετωπισθεί μελλοντικώς δι’ άλλου τρόπου ταυτοποίησης. Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια ο πολίτης αναγνωρίζεται όχι βάσει του ονοματεπωνύμου του, αλλά βάσει ενός προσωπικού αριθμού (πρβλ. την χρήση του όρου “προσωπική μάσκα”): ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ΕΑΜ.
Τρίτον, συνεπεία των προλεχθέντων, δυσχεραίνεται ή καταλύεται το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας καθενός εξ ημών με τους συνανθρώπους μας.
Τέταρτον, όσοι πολίτες προσέρχονται στους ιερούς ναούς για να ασκήσουν το ιερό τους δικαίωμα στην θρησκευτική λατρεία εξαναγκάζονται σε ασεβή ή βλάσφημη συμπεριφορά: Διότι, εφόσον ο άνθρωπος πλάσθηκε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν του Θεού, οφείλει να προσέρχεται στον οίκο του με ελεύθερο-ακάλυπτο πρόσωπο και, ταυτοχρόνως, θα πρέπει να μπορεί να προσεύχεται ακωλύτως προς τον Κύριο, νιώθοντας άνθρωπος και όχι καρνάβαλος ή μασκαράς.
Προσερχόμενοι δε οι πιστοί ως μασκοφόροι, αυτοεξαιρούνται από την οπισθάμβωνο ευχή του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, την οποία ο ιερέας απαγγέλλει μεγαλοφώνως και εμμελώς ενώπιον της εικόνας του Ιησού Χριστού στο τέλος της Θείας Λειτουργίας: «Τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας σου φύλαξον, ἁγίασον τοὺς ἀγαπῶντας τὴν εὐπρέπειαν τοῦ οἴκου σου».
Για ποια ευπρέπεια, λοιπόν, μπορεί να γίνει λόγος, όταν κάποιοι πιστοί, υποκύπτοντες στην κρατική απειλή του προστίμου, παρακολουθούν την Θεία Λειτουργία με ευπρεπή ενδυμασία, αλλά με απρεπές πρόσωπο; Μάλιστα, το άκρον άωτον της ασέβειας ή της βλασφημίας συνιστά η υιοθετηθείσα συνήθεια κάποιων “πιστών”, οι οποίοι αναμένουν ως μασκοφόροι να έρθει η σειρά τους για να κοινωνήσουν Σώμα και αίμα Χριστού, βγάζουν δε την μάσκα ολικώς ή, ακόμη χειρότερα, μερικώς, αφήνοντάς την κρεμασμένη στο ένα τους αφτί, ελάχιστα δευτερόλεπτα προτού σκύψουν για να μεταλάβουν!
Όχι λιγότερο αμαρτωλή είναι και η χρήση μάσκας εκ μέρους των νυμφευομένων καθ’ όλη την διάρκεια τέλεσης του μυστηρίου του γάμου· μάλιστα, σε φωτογραφία που κυκλοφόρησε στο Διαδίκτυο από προσφάτως τελεσθέντα γάμο, οι νεόνυμφοι απεικονίσθηκαν με “προσωπικές μάσκες” φέρουσες το μονόγραμμα του ζεύγους!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου