18 Αυγούστου 2020

Ο ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΑΜΑΡΙΝΑ ΚΑΙ Ο ΒΛΑΧΟΦΩΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

(Η μνήμη του τιμάται στις 18 Αυγούστου)

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων

Στις 18 Αυγούστου η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Νεομάρτυρος Αγίου Δημητρίου του Νέου από την Σαμαρίνα. Είναι χρέος μας να θυμηθούμε εν ολίγοις τον βίο του και την προσφορά του στην Εκκλησία και στην εθνική μας αυτοσυνειδησία.

Η Σαμαρίνα είναι ένα ορεινό Βλαχοχώρι της Πίνδου, το οποίο ανήκει εκκλησιαστικώς και διοικητικώς στα Γρεβενά. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1400 μέτρων επί του όρους Σμόλικα. Οι Βλαχόφωνοι Έλληνες είναι απόγονοι των γηγενών κατοίκων της Βορείου Ελλάδος, οι οποίοι κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής κατακτήσεως υπέστησαν μία αλλοίωση στο γλωσσικό τους ιδίωμα και συνήθισαν να μιλούν τα βλάχικα, δηλαδή μία διάλεκτο ελληνολατινική. Η γλωσσική αυτή ιδιομορφία δεν τους απεμάκρυνε από τον Ελληνισμό και την Ορθόδοξη Ρωμηοσύνη. Παρά τις προσπάθειες διαφόρων εθνικιστών και εκκλησιαστικών προπαγανδών η συντριπτική πλειοψηφία των Βλάχων παρέμεινε ριζωμένη στην ελληνικότητα και στην Ορθοδοξία.

Οι Βλάχοι, δηλαδή οι Βλαχόφωνοι Έλληνες, μάς έδωσαν μεγάλους Εθνικούς ευεργέτες, οι οποίοι πλούτισαν μεν εκτός Ελλάδος, αλλά έστειλαν τα χρήματά τους για να κτισθούν ναοί, σχολεία και περικαλλή ιδρύματα στην Ελλάδα. Ο Ευ. Ζάππας έκτισε το Ζάππειο, ο Γ. Αβέρωφ χρηματοδότησε το θωρηκτό Αβέρωφ, που κατενίκησε τους Τούρκους στους Βαλκανικούς πολέμους, ο Σίμων Σίνας έστειλε τα χρήματα για την Ακαδημία Αθηνών, Ελληνόβλαχοι από το Μέτσοβο έκαναν την δωρεά για την ανέγερση του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου κλπ. Ακόμη κι αν μιλούσαν το βλάχικο ιδίωμα στο σπίτι τους, εν τούτοις στην Θεία Λειτουργία οι Βλάχοι χρησιμοποιούσαν μόνο την ελληνική γλώσσα. Τη γηγενή ελληνική καταγωγή των Βλαχοφώνων πληθυσμών έχoυν αποδείξει με ακλόνητα επιστημονικά επιχειρήματα παλαιότεροι και σύγχρονοι ιστορικοί ερευνητές, όπως ο Κωνσταντίνος Κούμας τον 19ο αιώνα και στην εποχή μας ο Αχιλλεύς Λαζάρου, ο Μιχαήλ Τρίτος κ.α.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον εμπνευσμένο από την αγωνιστικότητα των μαρτύρων και αγίων της Ορθοδοξίας και από την ελληνική παιδεία, η οποία διδάσκει τους συνεχείς αγώνες του Έθνους μας κατά των κατακτητών, γεννήθηκε και ανετράφη ο Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος από την Σαμαρίνα. Η πατρίδα μας ζούσε κάτω από την τυραννία των Οθωμανών και η περιοχή της Σαμαρίνας είχε υπαχθεί κάτω από την εξουσία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων.

Ο Δημήτριος αφιερώθηκε από μικρός στο μοναστήρι της περιοχής του, την Αγία Παρασκευή. Από τους γονείς του, και τους μοναχούς – διδασκάλους του γαλουχήθηκε με την πίστη προς τον Χριστό και με την φλόγα για την απελευθέρωση του Γένους. Μόλις πληροφορήθηκε ότι ο παπά–Ευθύμης Βλαχάβας ετοίμαζε εξέγερση των κλεφταρματωλών με επίκεντρο τα Άγια Μετέωρα ο νεαρός μοναχός έγινε στενός και έμπιστος συνεργάτης του. Το κίνημα του Βλαχάβα εξερράγη τον Μάιο του 1808, αλλά απέτυχε, πιθανόν κατόπιν προδοσίας. Ο Δημήτριος όχι μόνον βοήθησε στην πνευματική προετοιμασία των εξεγερθέντων, αλλά και μετά την ατυχή έκβαση συνέχισε να περιέρχεται τα χωριά και να κηρύττει την ελπίδα, την πίστη, την υπομονή και την εμμονή στις πατροπαράδοτες ελληνορθόδοξες αξίες. Παρά το νεαρόν της ηλικίας του ήταν ο δυναμικός ρήτωρ και εθνεγέρτης. Γι’ αυτό και ο Αλή Πασάς ζήτησε και επέτυχε να συλληφθεί ο Δημήτριος μαζί με τον αρχηγό του, τον αγέρωχο ιερέα και οπλαρχηγό π. Ευθύμη Βλαχάβα. Σύρθηκαν σιδηροδέσμιοι μέχρι τα Ιωάννινα και ρίχθηκαν στα σκοτεινά κελλιά του φοβερού Σαραγιού.

Τα μαρτύρια που ακολούθησαν τα είδε και τα περιέγραψε ο Γάλλος πρόξενος και περιηγητής Φραγκίσκος Πουκεβίλ. Ο νεαρός Δημήτριος υπέστη διάφορα είδη βασανισμών. Ο Αλή Πασάς προσπαθούσε να εκμαιεύσει πληροφορίες για ενδεχόμενη υποστήριξη που είχε το κίνημα του Βλαχάβα από ξένες δυνάμεις. Ο Δημήτριος αρνήθηκε να απαντήσει και συνεχώς επεκαλείτο τον Χριστό για να ενισχύεται και να αντιμετωπίζει τον πόνο. Ο Αλής του ζήτησε να αφαιρέσει την εικόνα της Παναγίας, την οποία έφερε στο στήθος του ο Δημήτριος, αλλά εκείνος αρνήθηκε. Η μανία του τυράννου και των βασανιστών έγινε μεγαλύτερη και επενόησαν κάθε μορφής βασανιστήρια για να κάμψουν τον Δημήτριο. Του έδεσαν την κεφαλή με σιδερένια αλυσίδα, την οποία συνέσφιγγαν συνεχώς, όμως με την επίκληση του Χριστού και της Παναγίας, ο μάρτυς έθραυσε την αλυσίδα. Τον κρέμασαν ανάποδα και του έψηναν την κεφαλή επάνω στην φωτιά, αλλά εκείνος υπέμενε και επέμενε. Ένας Τούρκος από την Καστοριά βλέποντας την πίστη και το θάρρος του Αγίου επίστευσε στον Χριστό και αμέσως θανατώθηκε από τους δημίους του Αλή.

Τελικά ο Αλή Πασάς διέταξε να κτίσουν το σώμα του μάρτυρος μέσα σε τοίχο! Άφησαν σκοπίμως έξω από τον τοίχο το κεφάλι για να το τρέφουν και έτσι να του δημιουργούν δυσφορία και να επιτείνουν τον πόνο. Ο μάρτυς επέζησε 10 ημέρες προσευχόμενος και βασανιζόμενος δια του εντοιχισμού. Στις 18 Αυγούστου 1808 παρέδωσε το πνεύμα και αμέσως η φήμη της αγιότητός του διεδόθη μεταξύ των Χριστιανών. Από τις πρώτες ημέρες μετά το μαρτύριό του άρχισαν να αναφέρονται θαύματα με την επίκληση του ονόματός του. Όπως συνέβη στην περίπτωση του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, έτσι και για τον Νεομάρτυρα Δημήτριο η συνείδηση του λαού έκανε την πρώτη ανεπίσημη αγιοκατάταξη. Το παράδειγμά του στερέωσε την πίστη των Ορθοδόξων Ελλήνων και το αίμα του πότισε το δέντρο της λευτεριάς, η οποία ήλθε μετά από λίγα χρόνια με την Εθνεγερσία του 1821.

Ο μεγάλος ποιητής μας Αριστοτέλης Βαλαωρίτης αφιέρωσε στον Νεομάρτυρα Δημήτριο και στον Εθνομάρτυρα παπά–Ευθύμη Βλαχάβα (ετεμαχίσθη το σώμα του με εντολή του Αλή) το περίφημο επικό ποίημα «Τα Μνημόσυνα». Το 1984 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος ενέκρινε την Ασματική Ακολουθία του Αγίου Νεομάρτυρος Δημητρίου, η οποία συνετέθη από τον μοναχό Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη κατόπιν αιτήματος της Ιεράς Μητροπόλεως Γρεβενών. Το 2007 ο αείμνηστος Μητροπολίτης Γρεβενών Σέργιος συνέγραψε το βιβλίο «Οι τρεις Άγιοι των Γρεβενών». Εκεί κάθε φιλέρευνο πνεύμα μπορεί να μάθει περισσότερα για τον Άγιο Δημήτριο τον εκ Σαμαρίνης καθώς και για τον Όσιο Νικάνορα, τον κτίτορα της Ιεράς Μονής Ζάβορδας τον θαυματουργό (+1549), και για τον Νεομάρτυρα Γεώργιο από το Τσούρχλι (νυν Άγιος Γεώργιος) Γρεβενών, ο οποίος επίσης μαρτύρησε στα Ιωάννινα το 1838.

K.X. defencepoint.gr/ 18.8.2020



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 10:30 π.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Ανάσα για το πνεύμα μας οι άγιοι.

Αειθαλάς

18 Αυγούστου, 2020 13:44

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.