28 Οκτωβρίου 2018

Με το χαμόγελο στα χείλη… 28η Οκτώβριου 1940

Με το χαμόγελο στα χείλη… 28η Οκτώβριου 1940

Άρθρο Γνώμης της Αργυρής Ξέρρα*

Από καταβολής κόσμου ο άνθρωπος βιώνει την καθημερινότητά του, η οποία είναι γνωστή. Αγαπάει, παντρεύεται, κάνει παιδιά, αγωνίζεται για τον ίδιο , την οικογένειά του, αγωνίζεται για το παρόν και το μέλλον. Μάχεται για τη ζωή και τις αξίες της. Όμως, η ζωή έχει άλλα σχέδια, όπως και κάποιοι, οι οποίοι επηρεάζουν τις τύχες και τις ζωές των ανθρώπων. Υπάρχουν στιγμές που τον σημαδεύουν και «φυλακίζουν» τη μνήμη του. Είναι εμπειρίες και γεγονότα που δεν πίστευε ότι θα ζήσει.

Ο πόλεμος, οι μάχες, η εθνεγερσία της 28ης Οκτωβρίου ονομάστηκε «Έπος» και ήταν μία στιγμή, η οποία ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη ή προσδοκία. Ήταν μία στιγμή ανεπανάληπτη. Τα γεγονότα, τα οποία διαδραματιστήκαν, αλλά και η επική έκβαση έμειναν στη μνήμη του ελληνικού λαού, άσβηστα. Τα επισκίασαν όμως τα μετέπειτα γεγονότα. Κατοχή, αντίσταση, Δεκεμβριανά, Εμφύλιος, τα μεταπολεμικά δύσκολα χρόνια. Πάντα υπάρχουν «σκιές» που αμαυρώνουν τις θυσίες ενός λαού.

Στην ιστορία μας λοιπόν έναν πόλεμο τον κατατάσσουμε στα μεγάλα δεινά, ανατρέπει τη ζωή, την κοινωνικότητα, τα όνειρα, τους οραματισμούς, διότι εμπεριέχει πολλές καταστροφές και θάνατο. Όλα ρευστά και απρόβλεπτα. Παντού φόβος για μία περιπέτεια ναι μεν συναρπαστική, αλλά και αφόρητη.

Ένα χαμόγελο «ζωγραφισμένο» στα χείλη ανθρώπων, ή ενός λαού καταπονημένου, (που πριν από λίγα χρόνια πίσω, βίωσε παρόμοια γεγονότα, όπως, Μικρασιατική Καταστροφή, Α΄ Π. Πόλεμο, Βαλκανικούς), σε μια μέρα που ξεκινά ένας πόλεμος μας φαίνεται τελείως αφύσικο. Αλλά και ένα βασικό εφόδιο, όπως αποδείχτηκε , για την συντριβή του εχθρού και της νίκης. Ίσως το μόνο εφόδιο σε αυτόν τον πόλεμο.

Ο Γιώργος Θεοτοκάς στο βιβλίο του «Τετράδια ημερολόγιου 1939-1953» μας μεταφέρει αυτό τον παλμό, την χαρά και τον ενθουσιασμό των απλών ανθρώπων λες και δεν πήγαιναν σε πόλεμο, αλλά σε γιορτή. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Ξυπνώ με τις καμπάνες που σημαίνουν την κήρυξη του πολέμου και τον πρώτο συναγερμό. Επιτέλους είμαστε μέσα! Ο ωραιότερος καιρός, οι καμπανοκρουσίες, κάποια κίνηση ιδιαίτερη, κάποια έξαψη που αισθάνομαι αμέσως τριγύρω μου, στο σπίτι, στο δρόμο, στα άλλα σπίτια και στους κήπους, όλα αυτά προσδίδουν, από την πρώτη στιγμή, στην ημέρα που αρχίζει, μία όψη εορτάσιμη, πανηγυρική, Η πρώτη μου σκέψη είναι: «Το μεσημέρι το αργότερο θα έρθουν τα αεροπλάνα να μας βομβαρδίσουν».

Εκείνη τη μέρα οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από εφέδρους, οι οποίοι έτρεχαν στα αστυνομικά τμήματα, να μάθουν το προορισμό τους, αλλά και που θα παρουσιαστούν. Ανέβαιναν στα τρένα, τα οποία ήταν ασφυκτικά γεμάτα και έφευγαν προς την Λάρισα, ή προς την Πάτρα. Αυτοί οι άνθρωποι μέχρι πρότινος δεν είχαν ιδέα τι σημαίνει πόλεμος. Ήταν άνθρωποι απλοί, εργάτες, δάσκαλοι, υπάλληλοι, τεχνίτες, λογιστές, διανοούμενοι, κλπ. Αυτοί οι άνθρωποι ήταν έτοιμοι να πολεμήσουν, αλλά και να σκοτωθούν. Αυτοί οι άνθρωποι έπαιρναν στα χέρια τους τη μέρα αυτή, έπαιρναν στα χέρια τους την τύχη του πολέμου, στα χέρια τους την τύχη της Ελλάδος, γιατί όχι και της Ανθρωπότητας.

Ο πόλεμος του 1940-41 ήταν μία περίλαμπρη νίκη του ελληνικού λαού. Μια νίκη, η οποία οφείλεται στους έφεδρους αξιωματικούς και στρατιώτες. Αυτοί οι άνθρωποι αντιμετώπισαν τον εχθρό, ο οποίος ήταν εξοπλισμένος με όλα τα σύγχρονα πολεμικά μέσα, με λιγοστά εφόδια, με ένα πεπαλαιωμένο πολεμικό υλικό και μία άψυχη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία. Χωρίς ένα σχέδιο επιστράτευσης και μία κυβέρνηση άτολμη και αναποφάσιστη για το μέλλον. 

Με τον ηρωισμό που επέδειξαν οι ΄Ελληνες στρατιώτες, σε σύντομο χρονικό διάστημα, το Αργυρόκαστρο, η Κορυτσά, οι Άγιοι Σαράντα και άλλες πιο μικρές κωμοπόλεις πέρασαν στα χέρια του ελληνικού στρατού. Τον ίδιο ηρωισμό επέδειξαν και οι απλοί πολίτες αλλά και οι γυναίκες της Ηπείρου, οι οποίες κουβαλούσαν στις απρόσιτες περιοχές και χωρίς να βαρυγκωμούν πυρομαχικά για την ενίσχυση του στρατού. Ήρωες επίσης ήταν και οι πολίτες των πόλεων, οι οποίοι δοκιμάζονταν από βομβαρδισμούς της ιταλικής αεροπορίας με αποτέλεσμα εκεί να έχουμε θύματα πολλούς αμάχους.

Ο πόλεμος αυτός, απέδειξε τον ηρωισμό των Ελλήνων. Η Ελλάδα πολεμούσε με απαρχαιώμενα γαλλικής και πολωνικής κατασκευής αεροπλάνα. Παρ όλα αυτά οι έλληνες πιλότοι έδωσαν σοβαρές μάχες και αναχαίτισαν τις ιταλικές δυνάμεις, οι οποίες ήταν τέλεια εξοπλισμένες με τελευταίου τύπου μηχανές. Το ίδιο και ο ελληνικός στόλος με μία μονάδα λιγότερη ( τορπιλισμός του «Έλλη» στο λιμάνι της Τήνου 15 Αυγούστου 1940) χάρη στην παράδοση των θαλάσσιων αγώνων κατάφερε να κρατήσει τον πανίσχυρο ιταλικό στόλο μακριά από τα ελληνικά λιμάνια.

Η μέρα αυτή της 28η Οκτωβρίου, ανήκει σε αυτούς τους αγνούς και απλούς ανθρώπους, στην θυσία τους και στο ηρωισμό τους. Για αυτούς τους ανθρώπους δεν θα μπορούσε να μιλήσει κανένας καλύτερα, (όπως αναφέρει και πάλι ο Γιώργος Θεοτοκάς στο βιβλίο του: Τετράδια ημερολογίου1939-1953) παρά μόνο ο αμερικανός δημοσιογράφος Leland Stowe, ο οποίος στο Ελεύθερον Βήμα της εποχής χαρακτηρίζει τον ελληνικό στρατό: «………Ποτέ δεν είδα στρατιώτας οι οποίοι να «γλεντούν» τον πόλεμο και τας κακουχίας του όσον αυτοί οι μικροκαμωμένοι ζωηροί Έλληνες. …….Ασφαλώς αυτός ο Ελληνικός στρατός σήμερον είναι ο στρατός με το υψηλότερον ηθικόν εις τον κόσμον παρά την λάσπη, την βροχή και τα χιόνια….. Είναι άνδρες με σιδερένιους μύες και θερμή καρδιά αυτά τα ταπεινά, τα ανεπίδεκτα παιδιά της Ελλάδος και κατακτούν την καρδιά σας τόσον με το θάρρος των όσων και με τον αυθορμητισμό των….»

Αν έρθουμε στο σήμερα αλήθεια πως μας φαίνονται όλα αυτά; Οι άνθρωποι τότε ήταν εξοικειωμένοι με το χακί, την παρουσία του στρατού, μη ξεχνάμε τα κινήματα του στρατού. Ήταν εξοικειωμένοι με τις κακουχίες, με τις στερήσεις και τα βάσανα, με την καταστροφή και φυσικά με τον πόλεμο. Το χαμόγελό τους αποδείκνυε περίτρανα ότι υπάρχει ζωή πριν από το θάνατο. Όσο περνάνε τα χρόνια αλλάζουν οι κοινωνικές συνθήκες, καθώς και η έννοια του ηρωισμού. Οι απαιτήσεις τις ζωής διαφορετικές, ο άνθρωπος μεγαλώνει σε ανέσεις που δύσκολα αποχωρίζεται και θα αγωνίζεται να τις έχει με οποιοδήποτε κόστος κοινωνικό, πολίτικο, ή οικονομικό.

Η 28η Οκτωβρίου είναι μία μέρα μνήμης για να μην ξεχνάμε οι παλιότεροι και να μαθαίνουν οι νεώτεροι. Είναι μία μέρα που τιμάμε τους ήρωες, τους αφανείς ήρωες, άντρες και γυναίκες, μια μέρα που τιμάμε τον άνθρωπο, τιμάμε το φοβερό όπλο των ανθρώπων το οποίο τρέμει μέχρι και ο διάβολος, το χαμόγελο και την αισιοδοξία για μία καλύτερη ζωή. Τιμάμε τις θυσίες ενός λαού, ο οποίος και σήμερα δοκιμάζεται και θυσιάζεται με διαφορετικό τρόπο.

Από αυτούς που πολέμησαν τότε έχουν επιζήσει ελάχιστοι και οι διηγήσεις έχουν περάσει τη σφαίρα του μύθου. Είναι καλό εμείς οι σύγχρονοι να μελετάμε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, καθώς και όσα προηγήθηκαν και ακολούθησαν για να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας. Ενωμένοι προκόβουμε, ενώ διχασμένοι δυστυχούμε.

*Η Αργυρή Ξέρρα είναι Πολιτισμολόγος, Πτυχιούχος ΕΑΠ, Τμ. Ανθρωπιστικών Σπουδών και Ελληνικός Πολιτισμός.



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.