23 Απριλίου 2018

Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη και η σημασία τους για τα μάτια μας και στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Σε ποιες τροφές βρίσκονται

Του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr

Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη είναι οργανικές χρωστικές ουσίες που ανήκουν στην κατηγορία των ξανθοφυλλών που μαζί με μια άλλη κατηγορία αυτή των καροτενίων στην οποία ανήκουν η βήτα-καροτίνη και το λυκοπένιο απαρτίζουν μια μεγαλύτερη ομάδα αυτή των καροτενοειδών.

Τα δύο θρεπτικά συστατικά, η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη, είναι και τα δύο καροτενοειδή, συστατικά που δίνουν σε πολλά φρούτα και λαχανικά το κίτρινο χρώμα. Συντελούν στην πρόληψη της γεροντικής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας προφανώς επιτρέποντας στον οφθαλμό να φιλτράρει το επιβλαβές μικρού κύματος φως και περιορίζοντας άλλες επιβλαβείς επιδράσεις στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Παρόλο που η λουτεΐνη θεωρείται κίτρινη χρωστική ουσία όταν βρίσκεται σε μεγάλη συγκέντρωση μπορεί να εμφανιστεί και πορτοκαλί ή κόκκινη.

Πρόκειται για μια λιποδιαλυτές θρεπτικές ουσίες, που σημαίνει ότι απορροφώνται καλύτερα όταν λαμβάνονται μαζί με τρόφιμα που περιέχουν λιπαρά, ή σε συνδυασμό με λιπαρά οξέα, όπως ιχθυέλαια και συζευγμένο λινολεϊκό οξύ (CLA). Τα άτομα που ακολουθούν δίαιτες με χαμηλά λιπαρά ή δίαιτες στις οποίες δεν υπάρχει επάρκεια φρούτων και λαχανικών, έχουν αυξημένο κίνδυνο έλλειψης καροτενοειδών. Αναφέρεται ότι το κάπνισμα επίσης, επιβραδύνει την απορρόφηση των καροτενοειδών, οπότε οι καπνιστές θα πρέπει να προσλαμβάνουν αρκετά φρούτα και λαχανικά.

Το μάτι είναι ένα περίπλοκο όργανο που πρέπει να συγκεντρώσει, να ελέγξει, να εστιάσει και να αντιδράσει στο φως για να παράγει όραση. Στο πίσω μέρος του ματιού υπάρχει ένα λεπτό στρώμα φωτοευαίσθητων νευρικών κυττάρων και ινών που λέγεται αμφιβληστροειδής χιτώνας. Το φως εισέρχεται μέσα στο μάτι, πέφτει πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και μετατρέπεται σε ηλεκτρικό ερέθισμα που αποστέλλεται στον εγκέφαλο ο οποίος το αντιλαμβάνεται σαν εικόνα.

Το κεντρικό τμήμα του αμφιβληστροειδή χιτώνα που όπως είδαμε πιο πάνω ονομάζεται ωχρά κηλίδα, έχει ιδιαίτερη σημασία για την όραση. Είναι υπεύθυνη για την κεντρική όραση και μας επιτρέπει να βλέπουμε με μεγάλη ευκρίνεια, έτσι ώστε να αντιλαμβανόμαστε τις λεπτομέρειες της εικόνας. Η ωχρά κηλίδα έχει το μέγεθος ενός κεφαλιού καρφίτσας και είναι υπεύθυνη για αυτό που βλέπουμε κατευθείαν μπροστά μας και για την οξύτερη όρασή μας, η οποία είναι απαραίτητη για την ανάγνωση, το γράψιμο, την οδήγηση τη νύχτα και τη δυνατότητά μας να δούμε τα χρώματα. 

Σε περίπτωση που υπάρχει κάποια αλλοίωση στην περιοχή της ωχράς κηλίδας, μπορεί να προκληθεί σοβαρή απώλεια της όρασης. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας. Στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η κεντρική όραση θολώνει, οι ευθείες γραμμές φαίνονται κυματιστές και δυσκολευόμαστε να ξεχωρίσουμε τα χρώματα. Καθώς η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι μια βαθμιαία, ανώδυνη απώλεια της όρασης, που είναι κατά ένα μεγάλο μέρος αθεράπευτη, είναι σημαντικό να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για την πρόληψή της.

Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει την τάση να συγκεντρώνει τη λουτεΐνη και τη ζεαξανθίνη που προσλαμβάνει από τη διατροφή στο μάτι. Συγκεκριμένα, τη συγκεντρώνει στο μέρος του ματιού που ονομάζεται αμφιβληστροειδής χιτώνας και ειδικά στο κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδούς που φαντάζει σαν μια κίτρινη κηλίδα λόγω του κίτρινου χρώματος των ξανθοφυλλών. Ένεκα αυτού του γεγονότος το κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδούς πήρε το όνομα «ωχρά κηλίδα» (ωχρός=κίτρινος). Στην πραγματικότητα η ονομασία ωχρά κηλίδα (macula lutea), προέρχεται από την λατινική λέξη lutea που σημαίνει κίτρινο. 

H περιοχή της ωχράς κηλίδας του ανθρώπινου αμφιβληστροειδούς έχει κίτρινο χρώμα που οφείλεται στις δύο ξανθοφύλλες που λαμβάνουμε από τη διατροφή και μία τρίτη ξανθοφύλλη, τη μεσο-ζεαξανθίνη που παράγεται μέσα στον ίδιο τον αμφιβληστροειδή από τη λουτεΐνη.

Στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού υπάρχει μεγάλη ποσότητα ζεαξανθίνης και λουτεΐνης. Συμβάλλουν σημαντικά, στην προστασία του ματιού από την υπεριώδη (UV) ακτινοβολία και εμποδίζουν τις ελεύθερες ρίζες να προκαλέσουν στον αμφιβληστροειδή και στο φακό του ματιού, βλάβες που μπορεί να σχετίζονται, με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, με εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, με καταρράκτης, και με γλαύκωμα.
 
Τα σκούρα, πράσινα φυλλώδη, σαν το λάχανο, τα λαχανάκια και το σπανάκι, καθώς και τα γογγύλια, παρέχουν λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, δύο αντιοξειδωτικά που βρίσκονται σε μεγάλη συγκέντρωση στο κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδούς χιτώνα. Η λουτεΐνη φιλτράρει το μπλε φως και, μαζί με την ζεαξανθίνη, καταπολεμά τη συσσώρευση ελεύθερων ριζών που μπορεί να οδηγήσουν σε καταρράκτη και (σχετική με την ηλικία) αποσύνθεση της κηλίδας, που αποτελεί τη βασική αιτία τύφλωσης για τους ανθρώπους άνω των 55.

Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη έχουν σημαντικές αντιοξειδωτικές λειτουργίες στο σώμα. Μαζί με άλλα φυσικά αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη C, η β-καροτίνη και η βιταμίνη Ε αυτές οι ξανθοφύλλες ενώσεις προστατεύουν τον ανθρώπινο οργανισμό από τα επιβλαβή αποτελέσματα των ελευθέρων ριζών που είναι ασταθή μόρια τα οποία μπορούν να καταστρέψουν κύτταρα και να προκαλέσουν πολλές ασθένειες.

Επιπροσθέτως, πέρα από τα σημαντικά οφέλη για τα μάτια και την όραση, μπορεί να συμπεριληφθεί στα οφέλη της λουτεΐνης η δυνατότητα της να προστατεύσει τον οργανισμό ενάντια στην αρτηριοσκλήρυνση (τη συσσώρευση λιπιδίων στις αρτηρίες).
Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη μπορεί να θεωρηθούν λοιπόν χρήσιμοι παράγοντες σε τροφές και βιταμινούχα συμπληρώματα διατροφής σχεδιασμένα να μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης γεροντικής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. 

Τροφές που θεωρούνται καλές πηγές των δύο θρεπτικών συστατικών είναι το αβγό, το σπανάκι, το λάχανο, το γογγύλι, το μπρόκολο, το καλαμπόκι, το κολοκυθάκι, τα λαχανάκια Βρυξελλών και ο αρακάς.

πηγή



Share
Posted by ΘΑΝΟΣ ΚΟΥΚ at 6:30 μ.μ.
Κατηγορία Θέματος , ,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.