Αθήνα, 19/1/2011
Ο όρος του Ζωτικού Χώρου (Lebensraum) έγινε ευρύτερα γνωστός, από τις ομιλίες του Αδόλφου Χίτλερ, καθώς αποτέλεσε την βάση του επεκτατικού δόγματος της Ναζιστικής Γερμανίας.
Ωστόσο, η δημιουργία της θεωρίας του Ζωτικού Χώρου, πιστώνεται κανονικά στον Γερμανό καθηγητή Friedrich Ratzel, το 1901. Μερικά χρόνια αργότερα ο Karl Haushofer, γοητεύτηκε από την θεωρία του Ζωτικού Χώρου και την υιοθέτησε εξελίσσοντας την. Από το 1919, όταν και χρίστηκε καθηγητής γεωγραφίας στο πανεπιστήμιο του Μονάχου, ο Haushofer απέκτησε την δυνατότητα να κηρύξει φρέσκιες ιδέες στο χώρο της γεωπολιτικής ακαδημαϊκής κοινότητας. Στον Hitler, η ιδέα αυτή έφτασε μέσω του Rudolf Hess, που ήταν μαθητής του Haushofer. Ο Αυστριακός υποδεκανέας, ενθουσιάστηκε από τη θεωρία και την ενέταξε στην ιδεολογία του Εθνοσοσιαλιστικού κόμματος, μαζί με τη θεωρία της αυτάρκειας, του επεκτατισμού, της φυλετικής ανωτερότητας, του συντηρητισμού και του κοινωνικού Δαρβινισμού.
Σύμφωνα, με τη θεωρία του Ζωτικού χώρου, κάθε έθνος έχει συγκεκριμένες δημογραφικές και οικονομικές ανάγκες. Αυτές οι ανάγκες δίνουν το δικαίωμα σε έναν λαό να επεκταθεί σε περιοχές, οι οποίες είναι απαραίτητες για την επιβίωση του. Οι περιοχές αυτές θα καλύπτουν αυτές τις ανάγκες και θα δημιουργήσουν αυτάρκεια σε ένα έθνος να προοδεύσει.
Αν εξετάσουμε το ζήτημα της παραπάνω θεωρίας, μέσα στο ρου της ιστορίας, θα διακρίνουμε ότι στο παρελθόν πολλές φορές, υπήρχαν πολλά έθνη που είχαν ένα συγκεκριμένο ζωτικό χώρο που εποφθαλμιούσαν, για να μπορέσουν να αναπτυχθούν. Όσα τον κατέλαβαν, προόδευσαν. Όσα τον απώλεσαν, εξασθένησαν.
Το πιο αρχαίο παράδειγμα, είναι αυτό της κατάληψης της περιοχής της Παλαιστίνης από τους Αιγύπτιους Φαραώ της 18ης και της 19ης Δυναστείας. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν μόλις εκδιώξει από τη χώρα τους, τους εισβολείς Υκσώς. Θέλοντας να δημιουργήσουν ένα φράγμα προστασίας από εξωτερικές απειλές αλλά και να επεκτείνουν τις νέες οικονομικές δραστηριότητες τους, έπρεπε να καταλάβουν το χώρο πέρα από τη χερσόνησο του Σινά.
Ένα δεύτερο παράδειγμα έρχεται από την αρχαία Σπάρτη. Το 743 π.χ. παρατηρήθηκε μια έκρηξη πληθυσμού στη Λακωνία, πράγμα που ανάγκασε τους Σπαρτιάτες να αναζητήσουν νέα εδάφη για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Η καλύτερη επιλογή ήταν τα εύφορα εδάφη της Μεσσηνίας, τα οποία ήταν εύκολα προσβάσιμα από τη Λακωνία. Έτσι ξέσπασε ο Πρώτος Μεσσηνιακός πόλεμος που οδήγησε σε νίκη των Λακεδαιμονίων.
Για την αρχαία Ρώμη, ο ζωτικός χώρος ήταν η περιοχή των Ετρούσκων, στα βόρεια της επικράτειας τους. Στη συνέχεια το σύνολο της Ιταλικής χερσονήσου αποτέλεσε τον χώρο που θα τους έδινε αυτάρκεια για να επεκταθούν και να προοδεύσουν.
Η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, πολέμησε απέναντι στους Πέρσες και τους Ισλαμικούς πληθυσμούς της Ανατολής για να διατηρήσει τη περιοχή της Μικράς Ασίας. Η περιοχή αυτή αποτελούσε τον Ζωτικό Χώρο της καθώς κάλυπτε της ανάγκες της σε εφόδια και στρατό. Η απώλεια αυτής από τους Τούρκους εισβολείς, στην καθοριστική μάχη του Μαντζικέρτ, οδήγησε στην ταχεία συρρίκνωση της, μέχρι την τελική πτώση της Βασιλεύουσας.
Η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία θεωρούσε ότι η επέκταση στα ανατολικά εδάφη της
Μετά και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οπότε και πλέον δεν έχουμε βίαιες προσαρτήσεις εδαφών όπως στα παλαιότερα έτη, τα έθνη κατάλαβαν ότι οι πόλεμοι θα πρέπει να εστιάζονται σε εδάφη που μπορούν οι εταιρείες τους να εξάγουν ορυκτό πλούτο. Αυτό διότι, ο ορυκτός πλούτος αποτελεί πάγια ανάγκη για τη κάλυψη των αναγκών μεγάλων οικονομικών δυνάμεων. Τέτοια σύγχρονα παραδείγματα είναι ο πόλεμος στη Νιγηρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ.
Όλα αυτά είναι πλήρως κατανοητά. Ένα έθνος που έχει ανάγκες πρέπει να βρει περιοχές που θα του τις καλύψει, και ύστερα να τις καταλάβει. Κατανοητό, αν και από πλευράς ηθικής είναι άδικο για το έθνος που δέχεται την εισβολή.
Τι γίνεται όμως στην περίπτωση που ένα έθνος διατηρεί μια περιοχή που μπορεί να αποτελέσει τον ζωτικό του χώρο και δεν την αξιοποιεί, ενώ παράλληλα ο γείτονας-εχθρός εποφθαλμιά αυτή τη περιοχή?
Η παραπάνω αναφορά γίνεται για τη περιοχή του Αιγαίου πελάγους.
Αυτή αναγνωρίζεται από την αρχαιότητα ως ο Ζωτικός Χώρος της Ελλάδος και για αυτό στο παρελθόν, οι πρόγονοι μας, την υπερασπίστηκαν.
Τι γίνεται όμως στη σημερινή εποχή? Τι κάνει η τωρινή κυβέρνηση?
Γιατί δεν ανακηρύσσουμε την Ανεξάρτητη Οικονομική Ζώνη?
Πως γίνεται χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να βρίσκεται κάτω από την απειλή πολέμου (casus belli) από μια χώρα, που υποτίθεται ότι προσπαθεί να μπει στους κόλπους της ευρωπαϊκής οικογένειας?
Το έθνος μας δεν χρειάζεται χώρο για να καλύψει τις δημογραφικές ανάγκες του πληθυσμού. Χρειάζεται όμως χώρο για να καλύψει τις οικονομικές ανάγκες του πληθυσμού και τις δημοσιονομικές ανάγκες του υδροκέφαλου κράτους.
Για να τις καλύψουμε αυτές τις ανάγκες δεν έχουμε ανάγκη να επεκταθούμε σε γειτονικά εδάφη όπως κάνουν όσοι αναζητάν τον Ζωτικό Χώρο που θα τους παρέχει αυτάρκεια. Δεν χρειάζεται γιατί ο ζωτικός χώρος μας είναι το Αιγαίο.
Το Αιγαίο που μένει ανεκμετάλλευτο, που μένει απροστάτευτο, που μένει παραδομένο στη μοίρα του «ότι φέξει το επόμενο πρωινό».
Το βάρος της ευθύνης φέρουν όλες οι κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης αλλά το βάρος της ευθύνης για το μέλλον του Αιγαίου, το φέρει η σημερινή κυβέρνηση. Γιατί ότι δρομολογηθεί τώρα αυτό θα ισχύσει για τις, τρεις και πλέον, επόμενες δεκαετίες.
Νίκος Φώτης-Φεράτης
Αθήνα, 19/1/2011
Πηγές:
http://en.wikipedia.org/wiki/
http://en.wikipedia.org/wiki/
http://en.wikipedia.org/wiki/
http://en.wikipedia.org/wiki/
Cornell, T.J.: The Beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars, Routledge, (1995)
Darnell, J. C./ Manassa, C.: Tutankhamun’s Armies: Battle and Conquest during Ancient Egypt's Late Eighteenth Dynasty, John Wiley and Sons Inc, (2007)
Dunstan, W.E.: Ancient Greece, Hartcourt, Inc, (2000)
Keen, M.: Medieval Warfare: A Hstory, Oxford University Press, (1999)
1 σχόλιο:
ΑΓΑΠΗΤΟ ΜΠΛΟΚ
ΕΧΩ ΚΑΦΕ ΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑΠΕΙΡΑΙΑ
ΑΚΟΥΣΑ ΑΠΟ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΟΤΙ ΠΗΓΕ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ[ΓΝΩΣΤΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ]
ΠΑΙΔΙ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΜΕ ΠΕΡΙΣΤΡΟΦΟ ΚΑΙ ΣΦΑΙΡΕΣ
ΤΙΠΟΤΑΑΠΟ ΤΑ ΜΜΕ
ΑΝ ΘΕΛΕΤΑΙ ΔΙΑΔΩΣΤΕΤΟ
ΑΠΕΒΛΗΘΕΙ
ΜΑ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΘΗΚΑΝ?
ΠΑΙΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΗΠΩΣ ΝΑ ΤΟ ΔΟΥΜΕ ΣΟΒΑΡΑ?
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ
ΚΑΦΕΤΖΗΣ
Δημοσίευση σχολίου