Ορισμένες πηγές του 2025 εκτιμούν ότι έχει ήδη φτάσει τα 250 τρισεκατομμύρια δολάρια, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 49% των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων (το ΑΕΠ όλου του πλανήτη το 2024 ήταν 106 τρισ περίπου).
Οι μεγαλύτεροι εκπρόσωποι του σκιώδους παρατραπεζικού συστήματος (shadow banking), βάσει των πιο πρόσφατων δεδομένων για το 2025, είναι κυρίως οι μη τραπεζικοί χρηματοοικονομικοί διαμεσολαβητές, όπως ιδιωτικές εταιρείες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (asset managers), hedge funds, private equity firms, funds ακινήτων (REITs), εταιρείες χρηματοδότησης και πολλά δομημένα οχήματα χρηματοδότησης.
Αυτοί οι φορείς λειτουργούν εκτός του παραδοσιακού τραπεζικού ρυθμιστικού πλαισίου και διαχειρίζονται τεράστια ποσά, ελέγχοντας σήμερα περίπου το 49% των παγκόσμιων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων του πλανήτη.
Παρακάτω παρατίθενται οι κύριοι κατηγορίες και παραδείγματα μεγάλων εκπροσώπων, με βάση τα assets under management (AUM) δηλαδή τα περιουσιακά στοιχεία που διαχειρίζονται:
Εταιρείες Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (Asset Managers)
Αυτή η κατηγορία κυριαρχεί στο σκιώδες σύστημα, με τα επενδυτικά funds να οδηγούν την αύξηση. Οι μεγαλύτεροι φορείς του είναι:
BlackRock: Περίπου 11,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, η μεγαλύτερη παγκοσμίως από το 2009.
Vanguard Group: Περίπου 8,5 τρισεκατομμύρια δολάρια AUM, εστιάζοντας σε παθητικά funds και σε συνθετικά παρατραπεζικα τοξικά ομόλογα ETFs.
Fidelity Investments: Περίπου 5,9 τρισεκατομμύρια δολάρια
State Street Global Advisors: Περίπου 3 τρισεκατομμύρια δολάρια
Hedge Funds
Τα hedge funds θεωρούνται “νέα σκιώδης τράπεζα” λόγω της εμπλοκής τους και σε πιστωτικές δραστηριότητες. Οι μεγαλύτεροι εκπρόσωποι αυτής της κατηγορίας είναι:
Millennium Management: Περίπου 70 δισεκατομμύρια δολάρια.
Citadel Advisors: Περίπου 68 δισεκατομμύρια δολάρια.
Bridgewater Associates: Περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια.
Elliott Management: Σημαντικός παίκτης με εστίαση στον… ακτιβισμό
Two Sigma Investments και Renaissance Technologies: Κυρίως ποσοτικά funds.
Private Equity Firms
Συμμετέχουν μέσω εξαγορών και χρηματοδότησης με “μόχλευση” κεφαλαίων από τα πιο πάνω funds ή τράπεζες.
KKR: Με πάνω από 500 δισεκατομμύρια δολάρια
Blackstone: Περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, συμπεριλαμβανομένων real estate.
EQT: Ευρωπαϊκό fund, με γρήγορη ανάπτυξη.
Thoma Bravο: Εστίαση στην τεχνολογία.
TPG και CVC Capital Partners: Μεγάλοι παίκτες στις εξαγορές και δημοσίων φορέων.
Άλλες Κατηγορίες
REITs και Finance Companies: Οι μεγαλύτεροι σε μόχλευση είναι η Prologis και η Simon Property Group
Broker-Dealers: Περίπου 6,3 τρισεκατομμύρια δολάρια σε δανεισμό από τράπεζες. Παραδείγματα: Goldman Sachs, Morgan Stanley (με shadow δραστηριότητες)
Στην Κίνα, εταιρείες όπως η Ant Group ή trust companies συμβάλλουν σημαντικά, με την αντιστοιχη αγορά να προβλέπεται να φτάσει τα 28,8 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το σκιώδες σύστημα είναι το μεγαλύτερο παγκοσμίως (διαχειρίζονται το 33% των ευρωπαϊκών assets)
Πελάτες όλων των πιο πάνω είναι κυρίως τα συνταξιοδοτικά ταμεία, υπερπλούσιοι επενδυτές και άγνωστος αριθμός παραγωγών ή διακινητών κάθε λογής μαύρου χρήματος.
Η πολιτική επιρροή του σκιώδους παρατραπεζικού συστήματος (shadow banking) στις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να είναι σημαντική, ιδιαίτερα μέσω εταιρειών lobbying, πολιτικών δωρεών και ρυθμιστικών αλλαγών που ευνοούν τους μη τραπεζικούς χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές όπως asset managers, hedge funds και private equity firms.
Βάσει πρόσφατων αναλύσεων (2024-2025), αυτή η επιρροή εκδηλώνεται σε χαλάρωση των ρυθμίσεων, πρόσβαση τους σε δημόσια κεφάλαια και προστασία από την εποπτεία των Κεντρικών Τραπεζών η άλλων Ανεξάρτητων Αρχών, συχνά σε αντάλλαγμα για οικονομική υποστήριξη στις καμπάνιες του Τραμπ.
Παρακάτω αναλύονται οι κύριες πτυχές, με έμφαση σε τεκμηριωμένα παραδείγματα από ποικίλες πηγές (συμπεριλαμβανομένων συντηρητικών, προοδευτικών και ουδέτερων μέσων).
1. Χαλάρωση Ρυθμίσεων και Εποπτείας
Η κυβέρνηση Τραμπ (2017-2021) και η τρέχουσα (2025) έχουν προωθήσει πολιτικές που μειώνουν την εποπτεία στο shadow banking, επιτρέποντας μεγαλύτερη ελευθερία σε εταιρείες όπως η BlackRock και η Apollo Global Management. Αυτό θεωρείται αποτέλεσμα lobbying από τον κλάδο.
Το 2017, η διοίκηση Τραμπ ενέκρινε νόμους όπως το Economic Growth, Regulatory Relief, and Consumer Protection Act, που χαλάρωσε τις Dodd-Frank ρυθμίσεις, ωφελώντας shadow banks με λιγότερους ελέγχους σε δανεισμό και “μόχλευση”.
Κριτικοί από προοδευτικές πηγές υποστηρίζουν ότι αυτό αύξησε τους συστημικούς κινδύνους, ενώ συντηρητικές πηγές το βλέπουν ως ανακούφιση από την “υπερ-ρύθμιση”.
Στο 2025, Ρεπουμπλικάνοι στην SEC καθυστέρησαν τον κανόνα για παρακολούθηση του shadow banking, εν μέσω πιέσεων από τον κλάδο, που θεωρείται ευνοϊκό για την τρέχουσα διοίκηση Τραμπ. Επίσης, η διοίκηση Τραμπ πάγωσε έρευνες σε fintech εταιρείες (π.χ. Greenlight, GreenSky), συνδεδεμένες με μεγαλους δωρητές του.
Η BlackRock, μεγαλύτερος asset manager, απέκτησε έλεγχο σε Fed προγράμματα (π.χ. $750 δισ. σε ομόλογα το 2020), μέσω συμβολαίων με την κυβέρνηση Τραμπ, ενισχύοντας την επιρροή της χωρίς καμια ρύθμιση ή κάποιο διαγωνισμό. Κρίσιμο ρόλο συνεχίζει να παίζει και στο Ουκρανικό, ως ο προτιμητέος επενδυτής για την διαχείριση του Ουκρανικού υπεδάφους και της γης για την ανοικοδόμηση όσων κατέστρεψε η πολιτική που η ίδια εταιρεία επέβαλε το 22 για την περιοχή.
2. Πολιτικές Δωρεές και Lobbying
Shadow banking παίκτες έχουν δώσει εκατομμύρια σε καμπάνιες του Τραμπ, επηρεάζοντας πολιτικές όπως φορολογικές μειώσεις και πρόσβαση σε κρατικά κεφάλαια:
Μεγάλοι δωρητές περιλαμβάνουν στελέχη από την Wall Street, private equity (π.χ. Blackstone, Apollo) και hedge funds, που κερδίζουν από πολιτικές όπως η χαλάρωση επί των ESG ρυθμίσεων και την πρόσβαση τους σε συνταξιοδοτικά ταμεία.
Το 2024, super PACs για Τραμπ έλαβαν πάνω από διπλάσια δωρεές από megadonors ($5+ εκατ.), συμπεριλαμβανομένων από fintech και crypto (συνδεδεμένα με shadow banking).
Η BlackRock και Apollo λόμπιραν executive order που επιτρέπει τις επενδύσεις σε private equity/crypto σε συνταξιοδοτικά ταμεία, ωφελώντας τον κλάδο με τρισεκατομμύρια σε νέα κεφάλαια.
Το “Shadow lobbying” αυξήθηκε στην εποχή Τραμπ, με insiders από finance να επηρεάζουν πολιτικές χωρίς επίσημη εγγραφή, π.χ. σε χαλάρωση anti-money laundering νόμων (π.χ. μη εφαρμογή κανόνων για shell companies). Αυτό ευνοεί τις πιο πάνω shadow banks σε δραστηριότητες όπως ο δανεισμός σε ακίνητα.
3. Ειδικές Περιπτώσεις και Κριτικές
Συνδέσεις με διεθνή shadow networks: Η διοίκηση Τραμπ επέβαλε κυρώσεις σε ιρανικά shadow banking δίκτυα, αλλά κριτικοί λένε ότι αυτό είναι επιλεκτικό, ενώ εγχώριοι παίκτες (π.χ. Axos Bank, Don Hankey) δάνεισαν στον Τραμπ εν μέσω σκανδάλων.
Επίσης, τα crypto projects συνδεδεμένα με τον Τραμπ (π.χ. World Liberty Financial) λαμβάνουν ξένα κεφάλαια, εγείροντας ανησυχίες για ξένη επιρροή (απο την Σαουδική Αραβία μέσω αγορών cryptos των επιχειρήσεων της οικογένειας Τραμπ, αλλά ακόμα και από Πακιστάν).
Ιστορικές συνδέσεις: Ο Τραμπ σώθηκε από χρεοκοπία το 1990 μέσω τραπεζών όπως η Deutsche Bank (συνδεδεμένη με shadow activities) και το fund Rothschild μέσω του Wilbur Ross, που αργότερα έγινε υπουργός του.
Η κριτική από αριστερές πηγές βλέπει την προφανή σύγκρουση συμφερόντων, ενώ οι δεξιές υπερασπίζονται αυτές τις πρακτικές ως… “προώθηση της καινοτομίας”.
Μέχρι το τέλος του 25, η οικονομική ισχύς του σκιώδους παρατραπεζικού συστήματος θα είναι μεγαλύτερη του τραπεζικού, από το οποίο μέχρι τωρα δανείζονταν τα αεράτα χρήματα που το δεύτερο συνεχίζει να παράγει, στοιχείο που ήδη αντανακλάται και στους σχεδιασμούς των think tanks για την νομισματική μεταρρύθμιση που κυοφορείται στην Δύση (στην Ανατολή ακόμα αυτή είναι τραπεζοκεντρική μέσω των πρωτοβουλιών των χωρών BRICS για την δημιουργία του U ως το “αντιδολάριο”).
Το πιο πάνω μοντέλο του ανεξέλεγκτου, προϋποθέτει όμως δύο στοιχεία για να επιβληθεί:
- Φίμωση κάθε δημόσιας κριτικής ή ελέγχου (στα πλαίσια του περίφημου “free speach” του Τραμπ)
- Ενίσχυση των φαινομένων αυταρχισμού σε βάρος οτιδήποτε μπορεί να παραπέμπει σε δημοκρατικούς θεσμούς και δικαιώματα.
Πηγή: facebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου