18 Σεπτεμβρίου 2025

Το Πογκρόμ της Πόλης και ο ρόλος των Βρετανών

S
ir Ivone Kirkpatrick. Adnan Menderes. Sir Anthony Eden.
 
Τα γνωστά γεγονότα (Πογκρόμ) της 6ης Σεπτεμβρίου 1955 στην Κωνσταντινούπολη εναντίον των Ελλήνων τυχαία έλαβαν χώραν στις 6 του μηνός. Είχαν σχεδιαστεί για τις 9 Σεπτεμβρίου, για να συνέπιπταν με την τελική άλωση της Σμύρνης το 1922. Σχετικό κεφάλαιο στο βιβλίο μου «Από την Ένωση στην Κατοχή», που εξέδωσα το 1995 στη Λευκωσία, με χρηματοδότηση και πρόλογο του αείμνηστου μ. Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσοστόμου Α’. Τότε ακόμα δεν θυμάμαι να υπήρχαν επιβεβαιωμένες πληροφορίες για τον ρόλο των Βρετανών, πιστεύω ήμουν η πρώτη που είχε μιλήσει και γράψει σχετικά…
 
Τα γεγονότα διαδραματίστηκαν με τις οδηγίες του Τούρκου τότε Πρωθυπουργού σε κρυφή συνεννόηση με τους τότε Πρωθυπουργό και Υπ. Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου.
 
Τέλος Αυγούστου 1955 σκηνοθετήθηκε στο Λονδίνο πονηρά από τον πρωτεργάτη διχοτόμο της Κύπρου, Sir Ivone Kirkpatrick, η «Τριμερής» διάσκεψη για να επαναφέρουν την Τουρκία ως ενδιαφερόμενο μέρος στο Κυπριακό, παραβιάζοντας τη Συνθήκη της Λωζάννης 1923. Σ’ αυτό βοήθησαν και προσωπικότητες στην Ελλάδα, που έπεισαν το Παλάτι όσο και τον τότε Υπ. Εξωτερικών της Ελλάδας, Στ. Στεφανόπουλο, να δεχόντουσαν... Έγραψε ο Βρετανός πρέσβης στην Αθήνα, Sir Charles Peake:
«…Ο Έλληνας Υπ. Εξωτερικών είναι γνήσια αποφασισμένος να προσπαθήσει να εξασφαλίσει επιτυχημένο αποτέλεσμα…Έτσι, και νοουμένου ότι θα τον χειριστείτε με προσοχή, πολύ πιθανό να μην αποδειχθεί αδιάλλακτος σχετικά με τη συμμετοχή της Τουρκίας στις συνομιλίες…».
 
Οι λόγοι για την όλη σκευωρία:Να φοβόντουσαν οι Έλληνες και να ενέδιδαν στην επαναφορά της Τουρκίας ως ενδιαφερόμενου μέρους στο Κυπριακό για να έβαζαν μπροστά τα διχοτομικά τους σχέδια.
 
Να τρομοκρατούσαν τους παρανοϊκούς αντι-κομμουνιστές Αμερικανούς και το ΝΑΤΟ για δήθεν ελληνο-τουρκικό πόλεμο και αποσταθεροποίηση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
 
Εξ ου και οι ανησυχίες του Αμερικανού ΥΠΕΞ καθόλου δεν συγκίνησαν τον Harold Macmillan (ΥΠΕΞ), που στις 23 Σεπτεμβρίου 1955 του έγραψε: «Αν αφήσουμε τα πράγματα μόνα τους, όλα θα πάνε καλά».
 
Έγραψε η «New York Times», 29.6.1956, που κράτησε στον χρόνο: «…Εκείνες οι ταραχές για τις οποίες η Βρετανία πρέπει να φέρει μέρος της ευθύνης… Η ανεύθυνη συμπεριφορά της Τουρκίας επιβάλλει μια σε βάθος αναθεώρηση του ρόλου της Τουρκίας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όσον αφορά την ασφάλεια του ελεύθερου κόσμου».
 
Στις δε 28 Ιουνίου 1956, μια μέρα νωρίτερα, ο Ray Alan έγραψε στο περιοδικό «Reporter» για την «Τριμερή»: «Ο Sir Anthony Eden σκοπίμως έφερε μέσα την Τουρκία, σε μια υπόθεση που αφορούσε αυστηρώς την Ελλάδα και τη Βρετανία… Ούτε οι Τούρκοι, ούτε κανένας άλλος είχε ποτέ ισχυριστεί πως η τουρκική μειονότητα θα υπέφερε σε μια ελληνο-κυβερνούμενη Κύπρο».
 
Οι ηθικοί αυτουργοί κράτησαν την επικοινωνία τους αυστηρώς απόρρητη και σε πρωθυπουργικά επίπεδα… Ο Βρετανός Πρωθυπουργός ζητούσε κάποιος να φίμωνε τους Βρετανούς διπλωμάτες που σκάλιζαν με τις εκθέσεις τους… «για να αφεθεί το φάρμακο να κάνει τη δουλειά του».
 
Credit to any thorough-going barbarian
 
Με κάθε λεπτομέρεια κατέγραψαν οι Βρετανοί διπλωμάτες τις τουρκικές βαρβαρότητες. «Αυτά έγιναν με μέθοδο και αποφασιστικότητα που θα δικαίωνε κάθε καθώς πρέπει βάρβαρο» (credit to any thorough-going barbarian), έγραψε ο Michael Stewart.
 
«…Το επεισόδιο της Θεσσαλονίκης τούς έδωσε την ευκαιρία που αναζητούσαν, για να εκφράσουν με έναν περίεργα βάρβαρο και αχρείαστο τρόπο το μίσος τους εναντίον των Ελλήνων...».
 
«…Το σχέδιο ήταν το ίδιο και στη Σμύρνη… επιθέσεις εναντίον των Ελλήνων αξιωματικών στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ. Το ελληνικό Προξενείο, η κύρια ελληνική Εκκλησία, οι ελληνικοί δρόμοι, ιδιωτικά σπίτια και καθετί το ελληνικό είχαν υποστεί επίθεση, καεί ή καταστραφεί…».
 
Κομμουνιστές και ο σύνδεσμος «Η Κύπρος είναι τουρκική»
 
«…Το να φορτώσουμε το βάρος στους κόκκινους πράκτορες φαίνεται πολύ εύκολο και καθόλου πειστικό… ελάχιστοι κομμουνιστές υπάρχουν στη χώρα και σχεδόν ανίκανοι για οτιδήποτε… Το πιο πιθανό είναι ο σύνδεσμος ‘‘Η Κύπρος είναι Τουρκική’’. Ο σύνδεσμος πρέπει να ευθύνεται…», Michael Stewart.
 
Ο σύνδεσμος, και ο αρχηγός του, Hikmet Bill, χρηματοδοτείτο από την τουρκική κυβέρνηση, ενώ παράλληλα και το Φόρεϊν Όφις γνώριζε γι’ αυτόν τουλάχιστον από τον Ιούλιο του 1955 και είχε δώσει οδηγίες να τον διευκόλυναν με επαφές που ήθελε να κάνει με βουλευτές στο Λονδίνο όπως τον William Yates…
 
Οι Βρετανοί αποτρέπουν έρευνα του ΝΑΤΟ
 
Στις 9 Σεπτεμβρίου 1955 ο Λόρδος Ismay (πρώτος ΓΓ της Συμμαχίας) κάλεσε έκτακτη συνεδρία του ΝΑΤΟ κατόπιν επικοινωνίας που είχε μαζί του ο Αμερικανός Στρατηγός A. Gruenther, ο οποίος έμαθε από τον Ναύαρχο Fechteler για τις τουρκικές επιθέσεις στα ελληνικά σπίτια στη Σμύρνη… Όμως το Λονδίνο δεν επέτρεψε έρευνα του ΝΑΤΟ…
 
«…Από την ακροαματική διαδικασία πέντε χρόνια αργότερα στη δίκη της Πλάτης αποδείχθηκε η προβοκάτσια της τουρκικής κυβέρνησης… Το άτομο που τοποθέτησε τη βόμβα στη Θεσσαλονίκη ήταν ο Οκτάι Ενγκίν, τότε Έλληνας υπήκοος και αργότερα νομάρχης στην πόλη Νεφσεχίρ…» («Ελευθεροτυπία Κύπρου, 12.4.1994).
 
Αμφότεροι Φ. Ζορλού και Α. Μεντερές, ΥΠΕΞ και Πρωθυπουργός της Τουρκίας, εκτελέστηκαν. Οι τελευταίες λέξεις του Ζορλού ήταν «Ζήτω η Τουρκία».
 
Πηγές – Βρετανικό Εθνικό Αρχείο βιβλίο Φ.Α. «Από την Ένωση στην Κατοχή».
 
 
Τρία από τα κυριότερα βιβλία για τις τουρκικές βαρβαρότητες τον Σεπτέμβριο του 1955:
 
«The Mechanism of Catastrophe: The Turkish Pogrom Of September 6-7, 1955, And The Destruction Of The Greek Community Of Istanbul», 2005, του Σπύρου Βρυώνη.
 
«Riots against the Non-Muslims of Turkey: 6/7 September 1955 in the context of demographic engineering», 2011, της Τουρκάλας ακαδημαϊκού Guven Dilek.
 
(Στα Ελληνικά «Εθνικισμός, Κοινωνικές Μεταβολές και Μειονότητες».
 
Το δίγλωσσο βιβλίο (ελληνικό και αγγλικό) «Αιματηρή αλήθεια – Bloody Truth» της Κίνησης για Ελευθερία και Δικαιοσύνη στην Κύπρο, που εκδόθηκε το 2009 στη Λευκωσία και είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο.

 
  
Η αναφορά για «Credit to any thorough-going barbarian».
 



Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Λίγες οδηγίες πριν επισκεφθείτε το ιστολόγιό μας (Για νέους επισκέπτες)

1. Στην στήλη αριστερά βλέπετε τις αναρτήσεις του ιστολογίου μας τις οποίες μπορείτε ελεύθερα να σχολιάσετε επωνύμως, ανωνύμως ή με ψευδώνυμο, πατώντας απλά την λέξη κάτω από την ανάρτηση που γραφει "σχόλια" ή "δημοσίευση σχολίου" (σας προτείνω να διαβάσετε με προσοχή τις οδηγίες που θα βρείτε πάνω από την φόρμα που θα ανοίξει ώστε να γραψετε το σχόλιό σας). Επίσης μπορείτε να στείλετε σε φίλους σας την συγκεκριμένη ανάρτηση που θέλετε απλά πατώντας τον φάκελλο που βλέπετε στο κάτω μέρος της ανάρτησης. Θα ανοίξει μια φόρμα στην οποία μπορείτε να γράψετε το email του φίλου σας, ενώ αν έχετε προφίλ στο Facebook ή στο Twitter μπορείτε με τα εικονίδια που θα βρείτε στο τέλος της ανάρτησης να την μοιραστείτε με τους φίλους σας.

2. Στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας μπορείτε να βρείτε το πλαίσιο στο οποίο βάζοντας το email σας και πατώντας την λέξη Submit θα ενημερώνεστε αυτόματα για τις τελευταίες αναρτήσεις του ιστολογίου μας.

3. Αν έχετε λογαριασμό στο Twitter σας δινεται η δυνατότητα να μας κάνετε follow και να παρακολουθείτε το ιστολόγιό μας από εκεί. Θα βρείτε το σχετικό εικονίδιο του Twitter κάτω από τα πλαίσια του Google Friend Connect, στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας.

4. Μπορείτε να ενημερωθείτε από την δεξιά στήλη του ιστολογίου μας με τα διάφορα gadgets για τον καιρό, να δείτε ανακοινώσεις, στατιστικά, ειδήσεις και λόγια ή κείμενα που δείχνουν τις αρχές και τα πιστεύω του ιστολογίου μας. Επίσης μπορείτε να κάνετε αναζήτηση βάζοντας μια λέξη στο πλαίσιο της Αναζήτησης (κάτω από τους αναγνώστες μας). Πατώντας την λέξη Αναζήτηση θα εμφανιστούν σχετικές αναρτήσεις μας πάνω από τον χώρο των αναρτήσεων. Παράλληλα μπορείτε να δείτε τις αναρτήσεις του τρέχοντος μήνα αλλά και να επιλέξετε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία αναρτήσεων από την σχετική στήλη δεξιά.

5. Μπορείτε ακόμα να αφήσετε το μήνυμά σας στο μικρό τσατάκι του blog μας στην δεξιά στήλη γράφοντας απλά το όνομά σας ή κάποιο ψευδώνυμο στην θέση "όνομα" (name) και το μήνυμά σας στην θέση "Μήνυμα" (Message).

6. Επίσης μπορείτε να μας στείλετε ηλεκτρονικό μήνυμα στην διεύθυνσή μας koukthanos@gmail.com με όποιο περιεχόμενο επιθυμείτε. Αν είναι σε προσωπικό επίπεδο θα λάβετε πολύ σύντομα απάντησή μας.

7. Τέλος μπορείτε να βρείτε στην δεξιά στήλη του ιστολογίου μας τα φιλικά μας ιστολόγια, τα ιστολόγια που παρακολουθούμε αλλά και πολλούς ενδιαφέροντες συνδέσμους.

Να σας υπενθυμίσουμε ότι παρακάτω μπορείτε να βρείτε χρήσιμες οδηγίες για την κατασκευή των αναρτήσεών μας αλλά και στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας ότι έχει σχέση με δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα.

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ

Χρήσιμες οδηγίες για τις αναρτήσεις μας.

1. Στις αναρτήσεις μας μπαίνει ΠΑΝΤΑ η πηγή σε οποιαδήποτε ανάρτηση ή μερος αναρτησης που προέρχεται απο άλλο ιστολόγιο. Αν δεν προέρχεται από κάποιο άλλο ιστολόγιο και προέρχεται από φίλο αναγνώστη ή επώνυμο ή άνωνυμο συγγραφέα, υπάρχει ΠΑΝΤΑ σε εμφανες σημείο το ονομά του ή αναφέρεται ότι προέρχεται από ανώνυμο αναγνώστη μας.

2. Για όλες τις υπόλοιπες αναρτήσεις που δεν έχουν υπογραφή ΙΣΧΥΕΙ η αυτόματη υπογραφή της ανάρτησης. Ετσι όταν δεν βλέπετε καμιά πηγή ή αναφορά σε ανωνυμο ή επώνυμο συντάκτη να θεωρείτε ΩΣ ΑΥΣΤΗΡΟ ΚΑΝΟΝΑ ότι ισχύει η αυτόματη υπογραφή του αναρτήσαντα.

3. Οταν βλέπετε ανάρτηση με πηγή ή και επώνυμο ή ανώνυμο συντάκτη αλλά στη συνέχεια υπάρχει και ΣΧΟΛΙΟ, τότε αυτό είναι ΚΑΙ ΠΑΛΙ του αναρτήσαντα δηλαδή είναι σχόλιο που προέρχεται από το ιστολόγιό μας.

Σημείωση: Να σημειώσουμε ότι εκτός των αναρτήσεων που υπογράφει ο διαχειριστής μας, όλες οι άλλες απόψεις που αναφέρονται σε αυτές ανήκουν αποκλειστικά στους συντάκτες των άρθρων. Τέλος άλλες πληροφορίες για δημοσιεύσεις και πνευματικά δικαιώματα μπορείτε να βρείτε στην κάτω μπάρα του ιστολογίου μας.